GITARA
Pierwsze spotkanie
Witam Was serdecznie drodzy Czytelnicy. Nazywam się Radek Chwieralski.
Cieszę się, że mogę poprowadzić kącik gitarowy. Mam nadzieję, że efektem tego
będzie Wasze większe zainteresowanie tym wspaniałym instrumentem, jakim jest właśnie
gitara. Gra na niej nie należy do najłatwiejszych, dlatego wielu osobom dużo czasu
zajmuje nauczenie się jej chociaż na przyzwoitym poziomie. Chciałbym pomóc Wam
uniknąć pewnych błędów i wkraczania na złe drogi podczas zapoznawania się z
gitarą. Sam nauczam gry na gitarze od prawie dziesięciu lat i wiem jak opanować ten
instrument szybko i łatwo, oczywiście nie bez wysiłku, bowiem jest rzeczą chyba dość
jasną, że jeśli chcemy zobaczyć realne wyniki swojej nauki, trzeba się trochę
przyłożyć. Dla mieszkańców Warszawy jestem w stanie udzielać również prywatnych
lekcji, w razie zainteresowania proszę o kontakt mailowy. Wracając do meritum, postaram
się sprawić, aby Wasza nauka była przyjemna i nie sprawiała problemów.
Przejdźmy zatem do konkretów. Tak jak mówimy posługując się literami alfabetu, tak
gramy używając jakichś dźwięków, prawda? One mają swoje nazwy, a jest ich 12. Czemu
tylko tyle? Przecież można zagrać dany dźwięk bardzo nisko, albo wysoko. Jeżeli
będziemy mieli do czynienia z dźwiękiem o tej samej nazwie, ale znajdujący się na
różnej wysokości to mówimy, że ten dźwięk grany jest w różnych oktawach. Cała
oktawa to właśnie 12 dźwięków. Można zapytać: jak to? Przecież jak sama nazwa
wskazuje oktawa powinna mieć osiem dźwięków, a nie dwanaście. Owszem, osiem pełnych
dźwięków, ale między większością z nich znajdują się tzw. półtony. Oto
dźwięki w jednej oktawie (podaję od "E", choć nie ma to większego
znaczenia, od którego dźwięku zaczniemy): E, F, F#, G, G#, A, A#, B, C, C#, D, D#.
Teraz krótkie wyjaśnienie kilku spraw związanych z notacją dźwięków. "#"
oznacza, że dany dźwięk jest podwyższony o pół tonu, czy zagrany o jeden próg
wyżej niż ten właściwy (bez podwyższenia). Jak to wygląda w wymowie: "#"
wymawiamy jako "is", czyli F# to Fis. Jak zauważyliście, między prawie
każdą parą dźwięków znajdują się półtony, co oznacza, że między pełnymi
dźwiękami (bez podwyższeń, czy obniżeń, o których mowa będzie poniżej) jest
odległość całego tonu, czyli dwóch progów na gitarze. Wyjątek stanowią dwie pary
pełnych dźwięków, między którymi nie ma odległości całego tonu, lecz pół tonu,
a są to odległości między E i F oraz B i C. Winien jestem kolejne wyjaśnienie. Chodzi
o dźwięk B. Właściwie w naszym kraju oraz w Niemczech i w Rosji nie wymawia się go
jako "be", lecz "ha". Tak, wiem, że to dziwne. Kilkadziesiąt lat
temu ktoś w Niemczech wprowadził ten zamęt, a my musimy umieć z tego wybrnąć.
Dlatego też mówiąc "ha" piszmy "B". Robiąc tak będziemy
zrozumiani przez Polaków, Niemców i Rosjan, a zarazem będziemy mogli bez szwanku
korzystać np. z zagranicznych tabulatur. Wspomniałem wyżej o obniżeniach dźwięków.
Każdy dźwięk może być podwyższony "#" (krzyżykiem), ale i obniżony
"b" (bemolem). Wtedy dodajemy końcówkę "es" przy wymowie danego
dźwięku, np. Gb - Ges. Oto rozkład dźwięków wraz z obniżeniami: E, F, Gb, G, Ab, A,
Bb, B, C, Db, D, Eb.
Ab, czytamy jako "as", a Eb jako "es", reszta tak jak napisałem
wyżej. W przypadku Bb znów mamy do czynienia z pewnym kompromisem w nazewnictwie. Jak
już wiecie B wymawiamy jako "ha". W takim razie Bb wymówimy jako
"hes", ale musicie wiedzieć, że mówi się też na ten dźwięk
"be". Nie martwcie się zamieszaniem. Zapamiętajcie tylko, że: piszemy
"B" - mówimy "ha", piszemy "Bb" - mówimy "be"
lub "hes". Mam nadzieję, że jest to do przyswojenia. Wracając do podwyższeń
i obniżeń - zauważcie, że F# to w zasadzie ten sam dźwięk co Gb, a na przykład C#
to to samo co Db. To samo, ale wyłącznie na gryfie i w uchu (czyli wtedy, gdy słyszymy
te dźwięki). W teorii muzycznej to jest jednak różnica. Uwierzcie, że nie jest to bez
sensu, a wkrótce opowiem o tym, że nawet jest to bardzo pomocne, np. w akordach,
skalach, czy improwizacji.
Na wstęp to tyle. Następnym razem porozmawiamy o rozmieszczeniu dźwięków na gryfie i
o tym jak najłatwiej nauczyć się, gdzie jest jaki dźwięk i na jakiej strunie.
Tymczasem pozdrawiam Was serdecznie i życzę powodzenia oraz mobilizacji sił i zapału.
Radek Chwieralski
|