Reporter

Cofnij
Strona główna
Poprzedni artykułNastępny artykuł


-= NAUKA =-
Reporter nr 03 - 2000.03.25 Marek Gołębiewski, www

Ziemia w trzech wymiarach

22 lutego zakończyła się, zgotowaną przez rozentuzjazmowanych naukowców owacją na stojąco, wielce udana misja wahadłowca Endeavour. Na jego pokładzie poleciały na orbitę radary, uczestniczące w misji mającej na celu sporządzenie mapy topograficznej Ziemi, nazwanej The Shuttle Radar Topography Mission.

Z wysokości 233 kilometrów, powierzchnię naszej planety obserwowały dwie anteny radarowe zamocowane w luku ładunkowym wahadłowca, wspomagane przez dwie dalsze, rozpostarte na 60-metrowym maszcie - największej dotychczas tego typu konstrukcji zmontowanej na orbicie. Instrumentarium to "przeczesało" 123 miliony kilometrów kwadratowych powierzchni Ziemi, w tym 65 proc. przynajmniej dwukrotnie.

Dokładne dane o kształcie i wysokości wybranego krajobrazu będą wykorzystywane w celach komercyjnych, jak i naukowych. Jednym z miejsc szczególnie interesujących dla naukowców z Uniwersytetu Hawajskiego, jest położony na Filipinach wulkan Pinatubo, który miał swoje spektakularne "pięć minut" w 1991 roku. Peter Mouginis-Mark, profesor tego uniwersytetu, współpracujący z NASA przy badaniu wulkanów już od ponad 16 lat, podkreśla możliwość monitorowania zmian topografii Pinatubo, wywołanych erozją wyrzuconego w 1991 roku pyłu, spowodowanej silnymi opadami deszczu. Jest to niezwykle istotne dla bezpieczeństwa ludności zamieszkującej okolice wulkanu. W wyniku opadów deszczu, takie erodujące pyły są przenoszone w niższe partie wulkanu, w postaci groźnych wylewów błota, zwanych laharami.

Naukowcy z Cornell University pokładają duże nadzieje w danych z SRTM w kontekście wciąż zagadkowej historii południowoamerykańskiego pasma górskiego - Andów. Badania, które mają już 20-letnią tradycję (Cornell Andes Project), teraz powinny nabrać większego rozpędu. Nadal część Andów nie trafiła nigdy na mapy topograficzne z uwagi na zasłaniające je chmury, nie powiodły się nawet obserwacje satelitarne tych obszarów. Naukowcy skupią się szczególnie na wielkim bezdrzewnym płaskowyżu o nazwie Altiplano, otoczonym wyższymi szczytami, a rozciągającym się poprzez północną Argentynę, zachodnią Boliwię i południowe Peru. Altiplano ma około 300 km szerokości, 1000 km długości i osiąga wysokość do 3800 metrów. Na jego obszarze znajduje się najwyżej na świecie położone żeglowne jezioro - Titicaca. Jak powstała taka ogromna struktura? - być może w udzieleniu odpowiedzi na to pytanie pozwolą właśnie dane z SRTM.

Zdjęcia wykonane w ramach misji można oglądać w serwisie Planetary Photojournal.

+ NASA - www.nasa.gov
+ THE SHUTTLE RADAR TOPOGRAPHY MISSION - www.jpl.nasa.gov/srtm/
+ PETER MOUGINIS-MARK - www.pgd.hawaii.edu/~pmm/
+ CORNELL ANDES PROJECT - www.geo.cornell.edu/geology/cap/cap_www.html
+ PLANETARY PHOTOJOURNAL - photojournal.jpl.nasa.gov

[spis treści][do góry]