Zew Cthulhu

Daniel Misterek, absolwent filologii polskiej, nauczyciel, globtroter, krytyk literacki i filmoznawca (jak informuje nas kr�tki biogram), napisa� prac� magistersk�, kt�ra przekszta�ci�a si� w niewielk� pozycj� wydan� przez Gda�ski Klub Fantastyki, pt. Tam, gdzie czyha Cthulhu. O przestrzeni naznaczonej w prozie Lovecrafta.

Ca�o�� zawiera kilka rozdzia��w, na kt�re sk�adaj� si�: kr�tka historia literatury grozy wraz z ukazaniem przedstawionej tam przestrzeni; zarys �ycia i tw�rczo�ci Lovecrafta; rozdzia� g��wny, czyli r�ne typy przestrzeni naznaczonej w prozie Samotnika. Misterek zainteresowa� si� tym zagadnieniem, poniewa�, jak zauwa�y�, Lovecrafta tworzy� swoje niesamowite przestrzenie. Owy problem przestrzeni naznaczonej, uwa�a za niezwykle interesuj�ce zagadnienie (...), nigdy w Polsce nie poruszane. Znaczenia przenoszone przez t� przestrze� uformowa�y pewien obraz �wiata - pesymistyczny, ale zmuszaj�cy do zastanowienia si� nad tym, dok�d zmierza nasza cywilizacja.

Pomijaj�c trzy pierwsze rozdzia�y, wprowadzaj�ce w tematyk� literatury grozy i samego Lovecrafta, czwarty rozdzia� powinien stanowi� gw�d� programu. Niestety, przedstawia si� to raczej fatalnie. Ci�ar pracy magisterskiej zawis� z�owrogo nad charakterem ksi��ki. Tematyka zach�ca do wykorzystania stylu eseistycznego, natomiast tutaj ma si� wra�enie, jakby czyta�o si� prac� ze szko�y. Z jednej strony �wietnie opracowana, bardzo dok�adnie ukazuj�ca problematyk� naznaczonej przestrzeni, z drugiej nu��ca i schematyczna - cytat, opis, wnioski; cytat, opis, wnioski itd. Nic poza wytyczon� drog�, �adnych dygresji, pr�b innego spojrzenia (nie m�wi� tutaj o postmodernistycznej dekonstrukcji, ale raczej o wyj�cia poza schematyczny ogl�d literatury grozy) - wszystko zostaje wt�oczone w ramy wcze�niejszej pracy magisterskiej. Pomini�to fakt, �e to ma by� ksi��ka do obiegu czytelniczego, a nie efekt pi�cioletnich studi�w. Powinna by� napisana zupe�nie od nowa, oczywi�cie w oparciu o zebrane materia�y. To trudniejsza droga, ale zdecydowanie efekt by�by ciekawszy.

Warto jednak wspomnie� o niewielkim eseju na ko�cu ksi��ki: Horror i filozofia albo do czego s�u�y� mo�e Lovecraft - Krzysztofa Abriszewskiego z Instytutu Filozofii. Tekst ten jest analiz� utworu Jorge Luisa Borgesa There Are More Things (dedykowanego pami�ci Lovecrafta). Esej ten jest spojrzeniem stricte filozoficznym, jednak�e jego charakter jest o wiele ciekawszy, a tematyka potraktowana znacznie swobodniej ni� zasadnicza cz�� ksi��ki. Ca�kiem jednak mo�liwe, �e stosunkowo hermetyczny j�zyk filozofii mo�e stanowi� pewn� przeszkod� dla czytelnika. I tak lektura tej ostatniej cz�ci ksi��ki wydaje si� by� o wiele bardziej inspiruj�ca i zach�caj�ca do innego spojrzenia na proz� Lovecrafta.