Lande van Afrika
(alfabeties van bo na onder in twee kolomme)


ALGERI╦

Hoofstad: Algiers
Oppervlakte: 2 381 740 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 5 Julie 1962 (van Frankryk)
Bevolking: 31 193 917 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Arabiese Berbers 99%, Europeδrs minder as 1%
Godsdienste: Soennitiese Moslemse godsdiens (staatsgodsdiens) 99%, Christelik en Joods 1%
Tale: Arabies (amptelik), Frans, Berber-dialekte
Natuurlike hulpbronne: petroleum, aardgas, ystererts, fosfate, uraan, lood, sink
Geldstelsel: Algerynse dinar (DA) = 100 centime

MAROKKO

Hoofstad: Rabat
Oppervlakte: 446 550 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 2 Maart 1956 (van Frankryk)
Bevolkingstal: 30 122 350 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Arabiese Berbers 99,1%, ander 0,7%, Jode 0,2%
Godsdienste: Moslems 98,7%, Christelik 1,1%, Joods 0,2%
Tale: Arabies (amptelik), Berber-dialekte, Frans dikwels die taal van die handel, regering en diplomatieke verkeer
Natuurlike hulpbronne: fosfate, ystererts, mangaan, lood, sink, vis, sout
Geldstelsel: 1 Marokkaanse dirham (DH) = 100 centime

ANGOLA

  Hoofstad: Luanda
Oppervlakte: 1 246 700 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 11 November 1975 (van Portugal)
Bevolkingstal: 10 145 267 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Ovimbundu 37%, Kimbundu 25%, Bakongo 13%, mestico (Europeδrs en Afrikane gemeng) 2%, Europeδrs 1%, ander 22%
Godsdienste: inheemse gelowe 47%, Rooms-Katoliek 38%, Protestant 15% (1998-raming)
Tale: Portugees (amptelik), Afrika-tale
Natuurlike hulpbronne: petroleum, diamante, ystererts, fosfate, koper, veldspaat, goud, aluminiumerts, uraan
Geldstelsel: 1 kwanza (NKz) = 100 lwei

MAURITANI╦

Hoofstad: Nouakchott
Oppervlakte: 1 030 700 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 28 November 1960 (van Frankryk)
Bevolkingstal: 2 667 859 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: gemengde Maur/swart 40%, Maur 30%, swart 30%
Godsdienste: Moslems 100%
Tale: Hasaniya-Arabies (amptelik), Pular, Soninke, Wolof (amptelik), Frans
Natuurlike hulpbronne: ystererts, gips, vis, koper, fosfaat
Geldstelsel: 1 ouguiya (UM) = 5 khoum

BENIN

Hoofstad: Porto-Novo is die amptelik hoofstad; Cotonou is die regeringsetel
Oppervlakte:  112 620 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 1 Augustus 1960 (van Frankryk)
Bevolkingstal: 6 395 919 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Afrika-groepe 99% (42 etniese groepe, die belangrikste is Fon, Adja, Yoruba, Bariba), Europeδrs 5 500
Godsdienste: inheemse gelowe  70%, Moslems 15%, Christelik 15%
Tale: Frans (amptelik), Fon en Yoruba (algemeenste tale in die suide), stamtale (minstens ses vernames in die noorde)
Natuurlike hulpbronne: klein olieneerslae in see langs kus, kalksteen, marmer, hout
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime

MAURITIUS (eiland oos van Madagaskar)

  Hoofstad: Port Louis
Oppervlakte: 1 860 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 12 Maart 1968 (van Brittanje)
Bevolkingstal: 1 179 368 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Indiese Mauritiane 68%, Kreole 27%, Chinese Mauritiane 3%, Franse Mauritiane 2%
Godsdienste: Hindoe 52%, Christelik 28,3% (Rooms-Katoliek 26%, Protestant 2,3%), Moslems 16,6%, ander 3,1%
Tale: Engels (amptelik), Kreools, Frans, Hindi, Oerdoe, Hakka, Bojpoori
Natuurlike hulpbronne: bewerkbare grond, vis; land grootliks afhanklik van toerisme
Geldstelsel: 1 Mauritiaanse roepee (MauR) = 100 sent

BOTSWANA

  Hoofstad: Gaborone
Oppervlakte: 600 370 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 30 September 1966 (van Brittanje)
Bevolkingstal: 1 576 470 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Batswana 95%, Kalanga, Basarwa en Kgalagadi 4%, blank 1%
Godsdienste: inheemse gelowe 50%, Christelik 50%
Tale: Engels (amptelik), Setswana
Natuurlike hulpbronne: diamante, koper, nikkel, sout, soda-as, potas, steenkool, ystererts, silwer
Geldstelsel: 1 pula (P) = 100 thebe

MOSAMBIEK

Hoofstad: Maputo
Oppervlakte: 801 590 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 25 Junie 1975 (van Portugal)
Bevolkingstal: 19 104 696 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: inheemse stamgroepe 9,66% (Shangaan, Chokwe, Manyika, Sena, Makua en ander), Europeδrs 0,06%, Euro-Afrikane 0,2%, Indiδrs 0,08%
Godsdienste: inheemse gelowe 50%, Christelik 30%, Moslems 20%
Tale: Portugees (amptelik), inheemse dialekte
Natuurlike hulpbronne: steenkool, titaan, aardgas, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 metical (Mt) = 100 centavo

BURKINA FASO

Hoofstad: Ouagadougou

Oppervlakte: 274 200 vk. km

Onafhanklikheid verkry: 5 Augustus 1960 (van Frankryk)

Bevolkingstal: 11 946065 (raming Julie 2000)

Etniese groepe: Mossi meer as 40%, Gurunsi, Senufo, Lobi, Bobo, Mande, Fulani

Godsdienste: inheemse gelowe 40%, Moslems 50%, Christelik (hoofsaaklik Rooms-Katoliek) 10%

Tale: Frans (amptelik), inheemse Afrika-tale van die Soedan-taalfamilie gepraat deur 90% van die bevolking

Natuurlike hulpbronne: mangaan, kalksteen, marmer; klein neerslae goud, antimoon, koper, nikkel, aluminiumerts, lood, fosfate, sink, silwer

Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime

NAMIBI╦

Hoofstad: Windhoek
Oppervlakte: 825 418 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 21 Maart 1990 (van Suid-Afrikaanse beheer ingevolge Æn ou mandaat van Volkerebond)
Bevolkingstal: 1 771 327 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: swart 87,5%, blank 6%, gemeng 6,5%; 
let wel: sowat 50% van die bevolking behoort tot die Ovambo-stam en 9% tot die Kavangos-stam; ander etniese groepe is: HereroÆs 7%, Damaras 7%, Namas 5%, Capriviane 4%, Boesmans (San) 3%, Basters 2%, Tswanas 0,5%
Godsdienste: Christelik 80% tot 90% (Lutherane minstens 50%), inheemse gelowe 10% tot 20%
Tale: Engels 7% (amptelik), Afrikaans die omgangstaal van die grootste deel van die bevolking en word deur sowat 60% van die blankes gepraat, Duits 32%, inheemse tale: Oshivambo, Herero, Nama
Natuurlike hulpbronne: diamante, koper, uraan, goud, lood, tin, litium, kadmium, sink, sout, vanadium, aardgas, hidroδlektriese krag, vis; let wel: neerslae olie, steenkool en ystererts word vermoed
Geldstelsel: 1 Namibiese dollar (N$) = 100 sent

BURUNDI

Hoofstad: Bujumbura
Oppervlakte: 27 830 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 1 Julie 1962 (van VN-voogdyskap onder Belgiese administrasie)
Bevolkingstal: 6 054 714 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Hutu 85%, Tutsi 14%, Twa (Pigmee) 1%, Europeδrs 3 000, suidelike Asiate 2 000
Godsdienste: Christelik 67% (Rooms-Katoliek 62%, Protestant 5%), inheemse gelowe 23%, Moslems 10%
Tale: Kirundi (amptelik), Frans (amptelik), Swahili (langs Tanganjika-meer en in die Bujumbura-gebied)
Natuurlike hulpbronne: nikkel, uraan, oksiede van seldsame aardmetale, moerasturf, kobalt, koper, platina (nog nie ontgin nie), vanadium, bewerkbare grond, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 Burundi-frank (FBu) = 100 centime

NIGER

  Hoofstad: Niamey
Oppervlakte: 1,267 miljoen vk. km
Onafhanklikheid verkry: 3 Augustus 1960 (van Frankryk)
Bevolkingstal: 10 075 511 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Hausa 56%, Djerma 22%, Fula 8,5%, Tuareg 8%, Beri Beri (Kanouri) 4,3%, Arabiere, Toubou en Gourmantche 1,2%, sowat 1 200 Franse uitgewekenes
Godsdienste: Moslems 80%, die res inheemse gelowe en Christelik
Tale: Frans (amptelik), Hausa, Djerma
Natuurlike hulpbronne: uraan, steenkool, ystererts, tin, fosfate, goud, petroleum
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime

COMORE (groep eilande in die Mosambiek-kanaal)

Hoofstad: Moroni

Oppervlakte: 2 170 vk. km

Onafhanklikheid verkry: 6 Julie 1975 (van Frankryk)

Bevolkingstal: 578 400 (raming Julie 2000)

Etniese groepe: Antalote, Cafre, Makoa, Oimatsaha, Sakalava

Godsdienste: Soennitiese Moslems 98%, Rooms-Katoliek 2%

Tale: Arabies (amptelik), Frans (amptelik), Comoran (Æn vermenging van Swahili en Arabies)

Geldstelsel: 1 Comore-frank (CF) = 100 centime

NIGERI╦

  Hoofstad: Abuja; let wel: op 12 Desember 1991 is die hoofstad amptelik van Lagos na Abuja verskuif
Oppervlakte: 923 768 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 1 Oktober 1960 (van Brittanje)
Bevolkingstal: 123 337 822 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Nigeriδ, Afrika se digs bevolkte land, het meer as 250 etniese groepe; die volgende is die talrykste en polities die invloedrykste: Hausa en Fulani 29%, Yoruba 21%, Igbo (Ibo) 18%, Ijaw 10%, Kanuri 4%, Ibibio 3,5%, Tiv 2,5%
Godsdienste: Moslems 50%, Christelik 40%, inheemse gelowe 10%
Tale: Engels (amptelik), Hausa, Yoruba, Igbo (Ibo), Fulani
Natuurlike hulpbronne: petroleum, tin, columbiet, ystererts, steenkool, kalksteen, lood, sink, aardgas, hidroδlektriese krag, bewerkbare grond
Geldstelsel: 1 naira (N) = 100 kobo

COTE DÆIVOIRE (IVOORKUS)

Hoofstad: Yamoussoukro. Let wel: ofskoon Yamoussoukro al sedert 1983 die hoofstad is, bly Abidjan die administratiewe sentrum
Oppervlakte: 322 460 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 7 Augustus 1960 (van Frankryk)
Bevolkingstal: 15 980 950 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Baoule 23%, Bete 18%, Senoufou 15%, Malinke 11%, Agni, Afrikane van ander lande (meestal Burkina en Mali, sowat 3 miljoen), nie-Afrikane 130 000 tot 330 000 (Franse 30 000 en Libanese 100 000 tot 300 000)
Godsdienste: Moslems 60%, Christelik 22%, inheems 18% (party van diΘ tel ook onder die Christene en Moslems)
Tale: Frans (amptelik), 60 inheemse dialekte met Dioula wat oor die grootste gebied gepraat word
Natuurlike hulpbronne: petroleum, diamante, mangaan, ystererts, kobalt, aluminiumerts, koper, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime

R╔UNION (eiland oos van Madagaskar)

Hoofstad: Saint-Denis

Oppervlakte: 2 512 vk. km

Status van afhanklikheid: oorsese departement van Frankryk

Bevolkingstal: 720 934 (raming Julie 2000)

Etniese groepe: Franse, Afrikane, Malgasse, Chinese, PakistaniÆs, Indiδrs

Godsdienste: Rooms-Katoliek 86%, Hindoe, Moslems, Boeddhisties (1995)

Tale: Frans (amptelik), Kreools wyd gebruik

Natuurlike hulpbronne: vis, bewerkbare grond, hidroδlektriese krag

Geldstelsel: 1 Franse frank(F) = 100 centime

DJIBOETI

Hoofstad: Djiboeti

Oppervlakte: 22 000 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 27 Junie 1977 (van Frankryk)

Bevolkingstal: 451 442 (raming Julie 2000)

Etniese groepe: Somali 60%, Afar 35%, Frans, Arabies, Ethiopies, en Italiaans 5%

Godsdienste: Moslems 94%, Christelik 6%

Tale: Frans (amptelik), Arabies (amptelik), Somali, Afar

Natuurlike hulpbronne: geotermiese gebiede
Geldstelsel: 1 Djiboetiese frank (DF) = 100 centime

RWANDA

Hoofstad: Kigali
Oppervlakte: 26 338 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 1 Julie 1962 (van Belgies-geadministreerde VN-voogdyskap)
Bevolkingstal: 7 229 129 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Hutu 84%, Tutsi 15%, Twa (Pigmee) 1%
Godsdienste: Rooms-Katoliek 65%, Protestant 9%, Moslems 1%, inheemse gelowe en ander 25%
Tale: Kinyarwanda (amptelik), algemene Bantoe-spreektaal, Frans (amptelik), Engels (amptelik), Kiswahili (Swahili) gebruik in kommersiδle kringe
Natuurlike hulpbronne: goud, tin-erts, wolframiet, metaan, hidroδlektriese krag, bewerkbare grond
Geldstelsel: 1 Rwanda-frank(RF) = 100 centime

EKWATORIALE GUINEE

Hoofstad: Malabo
Oppervlakte: 28 051 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 12 Oktober 1968 (van Spanje)
Bevolkingstal: 474 214 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Bioko (hoofsaaklik Bubi, party Fernandinos), Rio Muni (hoofsaaklik Fang), Europeδrs minder as 1 000, meestal Spaans
Godsdienste: nominaal Christelik en oorheersend Rooms-Katoliek, heidense praktyke
Tale: Spaans (amptelik), Frans (amptelik), Pidgin-Engels, Fang, Bubi, Ibo
Natuurlike hulpbronne: olie, petroleum, hout, klein onontginde neerslae goud, mangaan, uraan
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime

SENEGAL

Hoofstad: Dakar
Oppervlakte: 196 190 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 4 April 1960 van Frankryk; algehele onafhanklikheid is verkry met die ontbinding van die federasie met Mali op 20 Augustus 1960. (Gambiδ en Senegal het op 12 Desember 1981 Æn ooreenkoms onderteken vir die instelling van Æn losse konfederasie  onder die naam SenegambiΩ, maar die ooreenkoms is 30 September 1989 opgehef)
Bevolkingstal: 9 987 494 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Wolof 43,3%, Pular 23,8%, Serer 14,7%, Jola 3,7%, Mandinka 3%, Soninke 1,1%, Europeδrs en Libanese 1%, ander 9,4%
Godsdienste: Moslems 92%, inheemse gelowe 6%, Christelik 2% (meestal Rooms-Katoliek)
Tale: Frans (amptelik), Wolof, Pulaar, Jola, Mandinka
Natuurlike hulpbronne: vis, fosfate, ystererts
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime

EGIPTE

Hoofstad: Ka∩ro
Oppervlakte: 1 001 450 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 28 Februarie 1922 (van Brittanje)
Bevolkingstal: 68 359 979 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: oostelike Hamitiese mense (Egiptenare, Bedoe∩ene en Berbers) 99%, Grieke, Nubiδrs, Armeniδrs, ander Europeδrs (hoofsaaklik Italiane en Franse) 1%
Godsdienste: Moslems (meestal Soennities), Kopties Christelik en ander 6%
Tale: Arabies (amptelik), Engels en Frans wyd verstaan deur opgevoede klasse
Natuurlike hulpbronne: petroleum, aardgas, ystererts, fosfate, mangaan, kalksteen, gips, talk, asbes, lood, sink
Geldstelsel: 1 Egiptiese pond = 100 piaster

SENTRAAL-AFRIKAANSE REPUBLIEK

Hoofstad: Bangui
Oppervlakte: 622 984 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 13 Augustus 1960 (van Frankryk)
Bevolkingstal: 3 512 751 (Julie 2000-raming)
Etniese groepe: Baya 34%, Banda 27%, Sara 10%, Mandjia 21%, Mboum 4%, MÆBaka 4%, Europeδrs 6 500 (onder wie 1 500 Franse)
Godsdienste: inheemse gelowe 24%, Protestant 25%, Rooms-Katoliek 25%, Moslems 15%, ander 11%. Let wel: animistiese gelowe en praktyke het Æn sterk invloed op die Christelike meerderheid
Tale: Frans (amptelik), Sangho (verkeers-  en landstaal), Arabies, Hunsa, Swahili
Natuurlike hulpbronne: diamante, uraan, hout, goud, olie, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime

ETHIOPI╦

Hoofstad: Addis Abeba
Oppervlakte: 1 127 127 vk. km
Onafhanklikheid verkry: oudste onafhanklike land in Afrika en een van die oudste ter wΩreld -- minstens 2 000 jaar
Bevolkingstal: 64 117 452 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Oromo 40%, Amhara en Tigre 32%, Sidamo 9%, Shankella 6%, Somali 6%, Afar 4%, Gurage 2%, ander 1%
Godsdienste: Moslems 45%-50%, Ethiopies ortodoks 35%-40%, animisties 12%, ander 3%-8%
Tale: Amharies, Tigrinya, Orominga, Guaraginga, Somali, Arabies, ander plaaslike tale, Engels (vernaamste buitelandse taal wat in skole geleer word)
Natuurlike hulpbronne: klein reserwes goud, platinum, koper, potas, aardgas, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 birr (Br) = 100 sent

SEYCHELLE (groep eilande noordoos van Madagaskar)

Hoofstad: Victoria

Oppervlakte: 455 vk. km

Onafhanklikheid verkry: 29 Junie 1976 (van Brittanje)

Bevolkingstal: 79 326 (raming Julie 2000)

Etniese groepe: Seychellois (vermenging van Asiate, Afrikane, Europeδrs)

Godsdienste: Rooms-Katoliek 90%, Anglikaans 8%, ander 2%

Tale: Engels (amptelik), Frans (amptelik), Kreools

Natuurlike hulpbronne: vis, gedroogde klapper, kaneel
Geldstelsel: 1 Seychelle-roepee (SRe) = 100 sent

GABOEN (Engels: Gabon)

Hoofstad: Libreville
Oppervlakte: 267 667 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 17 Augustus 1960 (van Frankryk)
Bevolkingstal: 1 208 436 (Julie 2000-raming)
Etniese groepe: swart Afrika-stamme waaronder vier vername stamgroeperings (Fang, Eshira, Bapounou, Bateke), ander Afrikane en Europeδrs 154 000, onder wie 6 000 Franse en 11 000 mense met dubbele burgerskap
Godsdienste: Christelik 55%-75%, Moslems minder as 1%, animisties
Tale: Frans (amptelik), Fang, Myene, Bateke, Bapounou/Eschira, Bandjabi
Natuurlike hulpbronne: petroleum, mangaan, uraan, goud, hout, ystererts, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime

SIERRA LEONE

Hoofstad: Freetown
Oppervlakte: 71 740 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 27 April 1961 (van Brittanje)
Bevolkingstal: 5 232 624 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: 20 inheemse Afrika-stamme 90% (Temne 30%, Mende 30%, ander 30%), Kreole 10% (afstammelinge van bevryde slawe van Jamaika wat hulle in die laat agttiende eeu in die Freetown-gebied gevestig het), vlugtelinge van Liberiδ se onlangse burgeroorlog, klein getalle Europeδrs, Libanese, PakistaniÆs en Indiδrs
Godsdienste: Moslems 60%, inheemse gelowe 30%, Christelik 10%
Tale: Engels (amptelik, gereelde gebruik beperk tot geletterde minderheid), Mende (vernaamste spreektaal in die suide), Temne (vernaamste spreektaal in die noorde), Krio (Engels-gebaseerde Kreools, gepraat deur afstammelinge van bevryde slawe van Jamaika, Æn eerste taal vir 10% van die bevolking, maar verstaan deur 95%)
Natuurlike hulpbronne: diamante, titaan-erts, aluminiumerts, ystererts, goud, chromiet
Geldstelsel: 1 leone (Le) = 100 sent

GAMBI╦

Hoofstad: Banjul
Oppervlakte: 11 300 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 18 Februarie 1965 (van Brittanje). Let wel: Gambiδ en Senegal het op 12 Desember 1981 Æn ooreenkoms onderteken vir die instelling van  Æn losse konfederasie  onder die naam Senegambiδ, maar die ooreenkoms is 30 September 1989 opgehef.
Bevolkingstal: 1 367 124 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Afrikane 99% (Mandinka 42%, Fula 18%, Wolof 16%, Jola 10%, Serahuli 9%, ander 4%), nie-Afrikane 1%
Godsdienste: Moslems 90%, Christelik 9%, inheemse gelowe 1%
Tale: Engels (amptelik), Mandinka, Wolof, Fula, ander inheemse tale
Natuurlike hulpbronne: vis
Geldstelsel: 1 dalasi (D) = 100 butut

SOEDAN

Hoofstad: Khartoem
Oppervlakte: 2 505 810 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 1 Januarie 1956 (van Egipte en Brittanje)
Bevolkingstal: 35 079 814 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: swart 52%, Arabiere 39%, Beja 6%, buitelanders 2%, ander 1%
Godsdienste: Soennitiese Moslemse godsdiens 70% (in noorde), inheemse gelowe 25%, Christelik 5% (meestal in suide en Khartoem)
Tale: Arabies (amptelik), Nubiaans, Ta Bedawie, diverse dialekte van Nilotiese, Nilo-Hamitiese, Soedannese tale, Engels; let wel: program van Arabisering is onderweg
Natuurlike hulpbronne: petroleum; klein reserwes ystererts, koper, chroom-erts, sink, wolfram, mika, silwer, goud, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 Soedannese dinar (SD) = 100 piastre; let wel -- in Julie 1999 het die Soedannese Sentrale Bank formeel gelas dat alle transaksies met die Soedannese pond moet eindig

GHANA

Hoofstad: Accra
Oppervlakte: 238 540 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 6 Maart 1957 (van Brittanje)
Bevolkingstal: 19 533 560 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: swart Afrikane 99,8% (vernaamste stamme -- Akan 44%, Moshi-Dagomba 16%, Ewe 13%, Ga 8%), Europeδrs en ander 0,2%
Godsdienste: inheemse gelowe 38%, Moslems 30%, Christelik 24%, ander 8%
Tale: Engels (amptelik), Afrika-tale (waaronder Akan, Moshi-Dagomba, Ewe en Ga)
Natuurlike hulpbronne: goud, hout, nywerheidsdiamante, aluminiumerts, mangaan, vis, rubber, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 nuwe cedi (C) = 100 pesewa

SOMALI╦

Hoofstad: Mogadishu
Oppervlakte: 637 657 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 1 Julie 1960 (van Æn samesmelting van Brits-Somaliland, wat op 26 Junie 1960 sy onafhanklikheid van Brittanje verkry het, en Italiaans-Somaliland, wat op 1 Julie 1960 onafhanklik geword het van die Italiaans-geadministreerde VN-voogdyskap, om die Somaliese Republiek te vorm)
Bevolkingstal: 7 253 137 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Somali 85%, Bantoe-groep, Arabiere 30 000
Godsdiens: Soennitiese Moslemse godsdiens
Tale: Somali (amptelik), Arabies, Italiaans, Engels
Natuurlike hulpbronne: uraan en grootliks onontginde reserwes ystererts, tin, gips, aluminiumerts, koper, sout
Geldstelsel: 1 Somali-sjieling (So. Sh.) = 100 sent

GUINEE

Hoofstad: Conakry

Oppervlakte: 245 857 vk. km

Onafhanklikheid verkry: 2 Oktober 1958 (van Frankryk)

Bevolkingstal: 7 466 200 (raming Julie 2000)

Etniese groepe: Peuhl 40%, Malinke 30%, Soussou 20%, kleiner etniese groepe 10%

Godsdienste: Moslems 85%, Christelik 8%, inheemse gelowe 7%

Tale: Frans (amptelik), elke etniese groep het sy eie taal

Natuurlike hulpbronne: aluminiumerts, ystererts, diamante, goud, uraan, hidroδlektriese krag, vis

Geldstelsel: 1 Guinese frank (FG) = 100 centime

SUID-AFRIKA

Hoofstede: Pretoria (uitvoerend) en Kaapstad (wetgewend); Bloemfontein is die geregtelike sentrum
Oppervlakte: 1 219 912 vk. km; let wel: sluit in Prins Eduard-eilandgroep (Marion-eiland en Prins Eduard-eiland)
Onafhanklikheid verkry: Kry op 31 Mei 1910 selfregering as dominium van Brittanje, verkry  onafhanklikheid  binne die Britse Gemenebes met die Statuut van Westminster in 1931. Tree in 1960 uit die Statebond en word 'n republiek. Word in die nuwe Suid-Afrikaanse bedeling nß 1994 weer tot die Statebond toegelaat.
Bevolkingstal: 44 819 774 (sensus 2001).
Etniese groepe: swartmense 75,2%, blankes 13,6%, bruin mense 8,6%, Indiδrs 2,6%
Godsdienste: Volgens die Suid-Afrikaanse amptelike sensus van 2001 sou 35 750 641 (79,77%) van die land se
44 819 774 mense tot verskillende Christelike kerke behoort, met die volgende verdere indelings:
Tradisionele Afrika-geloof 125 898 (0,28%); 
Juda∩sme 75 549 (0,17%); 
Hindoe∩sme 551 668 (1,23%); 
Islam 654 064 (1,46%); 
Ander gelowe 283 815 (0,63%); 
Geen godsdiens 6 767 165 (15,1%); 
Nie vasgestel nie 610 974 (1,36%).
Die persentasies is by benadering. 
Tale: elf amptelik tale, naamlik Afrikaans, Engels, Ndebele, Pedi, Sotho, Swazi, Tsonga, Tswana, Venda, Xhosa, Zoeloe
Natuurlike hulpbronne: goud, chroom, antimoon, steenkool, ystererts, mangaan, nikkel, fosfate, tin, uraan, juweel-diamante, platinum, koper, vanadium, sout, aardgas
Geldstelsel: 1 rand (R) = 100 sent

 

KAMEROEN

Hoofstad: Yaounde
Oppervlakte: 475 440 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 1 Januarie 1960 (van VN-voogdyskap onder Franse administrasie), 1 Oktober 1961 (gebiede onder Britse beheer kragtens VN-voogdyskap)
Bevolkingstal: 15 421 937 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Kameroense hooglandbewoners 31%, ekwatoriale swart Afrikane 19%, Kirdi 11%, Fulani 10%, noordwestelike swart Afrikane 8%, oostelike Nigritiese mense 7%, ander Afrikane 13%, nie-Afrikane minder as 1%
Godsdienste: inheemse gelowe 40%, Christelik 40%, Moslems 20%
Tale: 24 vername Afrika-taalgroepe, Engels (amptelik), Frans (amptelik)
Natuurlike hulpbronne: petroleum, aluminiumerts, ystererts, hout, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime

SWAZILAND

Hoofstad: Mbabane; let wel -- Lobamba is die koninklike en geregtelike hoofstad

Oppervlakte: 17 363 vk. km

Onafhanklikheid verkry: 6 September 1968 (van Brittanje)

Bevolkingstal: 1 083 289 (raming Julie 2000)

Etniese groepe: Afrikane 97%, Europeδrs 3%

Godsdienste: Christelik 60%, inheemse gelowe 40%
Tale: Engels (amptelik, regeringsake in Engels gedoen), siSwati (amptelik)

Natuurlike hulpbronne: asbes, steenkool, klei, kassiteriet, hidroδlektriese krag, woude, klein goud- en diamantneerslae, breekklip en talk

Geldstelsel: 1 lilangeni (E) = 100 sent

 

KENIA

Hoofstad: Nairobi

Oppervlakte: 582 650 vk. km

Onafhanklikheid verkry: 12 Desember 1963 (van Brittanje)

Bevolkingstal: 30 339 770 (raming Julie 2000)

Etniese groepe: Kikuyu 22%, Luhya 14%, Luo 13%, Kalenjin 12%, Kamba 11%, Kisii 6%, Meru 6%, ander Afrikane 15%, nie-Afrikane (Asiate, Europeδrs en Arabiere) 1%

Godsdienste: Protestant 38%, Rooms-Katoliek 28%, inheemse gelowe 26%, Moslems 7%, ander 1%

Tale: Engels (amptelik), Kiswahili (amptelik), talle inheemse tale

Natuurlike hulpbronne: goud, kalksteen, soda-as, sout, bariete, robyne, vloeispaat, granaatstene, wilde diere, hidroδlektriese krag

Geldstelsel: 1 Keniaanse sjieling (KSh) = 100 sent

TANZANI╦

Hoofstad: Dar es Salaam; let wel: sekere regeringskantore is verskuif na Dodoma, wat as die nuwe hoofstad beplan word; die Nasionale Vergadering vergader nou gereeld daar
Oppervlakte: 945 087 vk. km; let wel: sluit die eilande Mafia, Pemba en Zanzibar in
Onafhanklikheid verkry: 26 April 1964; Tanganjika het op 9 Desember 1961 sy onafhanklikheid verkry (van Æn Brits-geadministreerde VN-voogdyskap); Zanzibar het op 19 Desember 1963 onafhanklik geword (van Brittanje); Tanganjika het op 26 April 1964 met Zanzibar saamgesmelt om die Verenigde Republiek van Tanganjika en Zanzibar te word; hernoem tot Verenigde Republiek van Tanzaniδ op 29 Oktober 1964
Bevolkingstal: 35 306 126 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: hoofland -- inheemse Afrikane 99% (van wie 95% tot die volkekundige Bantoe-groepering behoort wat uit meer as 130 stamme bestaan), ander 1% (bestaande uit of Asiδrs, Europeδrs en Arabiere); Zanzibar -- Arabiere, inheemse Afrikane, vermenging van Arabiere en inheemse Afrikane
Godsdienste: hoofland -- Christelik 45%, Moslems 35%, inheemse gelowe 20%; Zanzibar -- meer as 99% Moslems
Tale: Kiswahili of Swahili (amptelik), Kiunguju (benaming van Swahili in Zanzibar), Engels (amptelik, vernaamste  taal van die handel, administrasie en hoδre opvoeding), Arabies (word wyd in Zanzibar gepraat), baie plaaslike tale; let wel: Kiswahili (Swahili) is moedertaal van die swart Afrikane wat in Zanzibar en die nabygeleδ kus van Tanzaniδ woon; ofskoon Kiswahili in sy struktuur en oorsprong Æn Bantoetaal is, kom baie van sy woorde uit verskeie ander tale soos Arabies en Engels en het dit die verkeerstaal van Midde- en Oos-Afrika geword; die eerste taal van die meeste mense is een van van die plaaslike tale
Natuurlike hulpbronne: hidroδlektriese krag, tin, fosfate, ystererts, steenkool, diamante, edelstene, goud, aardgas, nikkel
Geldstelsel: 1 Tanzaniese sjieling (TSh) = 100 sent

KONGO (DEMOKRATIESE REPUBLIEK VAN DIE KONGO)

Hoofstad: Kinshasa
Oppervlakte:  2 345 410 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 30 Junie 1960 (van Belgiδ)
Bevolkingstal: 51 964 999 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: meer as 200 Afrika-etniese groepe van wie die meerderheid swart Afrikane is; die vier grootste stamme -- Mongo, Luba, Kongo (almal swart Afrikane) en die Mangbetu-Azande (Hamities) -- vorm sowat 45% van die bevolking
Godsdienste: Rooms-Katoliek 50%, Protestant 20%, Kimbanguisties 10%, Moslems 10%, sinkretiese sektes en inheemse gelowe 10%
Tale: Frans (amptelik), Lingala (Æn verkeerstaal in die handel), Kingwana (Æn dialek van Kiswahili of Swahili), Kikongo, Tshiluba
Natuurlike hulpbronne: kobalt, koper, kadmium, petroleum, nywerheids- en juweel-diamante, goud, silwer, sink, mangaan, tin, germanium, uraan, radium, aluminiumerts, ystererts, steenkool, hidroδlektriese krag, hout
Geldstelsel: Kongolese frank (CF)

TOGO

Hoofstad: Lome
Oppervlakte: 56 785 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 27 April 1960 (van Frans-geadministreerde VN-voogdyskap)
Bevolkingstal: 5 018 502 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Inheemse Afrikane (37 stamme; grootste en belangrikste is Ewe, Mina en Kabre) 99%, Europeδrs en Siriδrs-Libanese minder as 1%
Godsdienste: inheemse gelowe 70%, Christelik 20%, Moslems 10%
Tale: Frans (amptelik en die taal van die handel), Ewe en Mina (die twee vernaamste Afrika-tale in die suide), Kabye (soms Kabiye gespel) en Dagomba (die twee vernaamste Afrika-tale in die noorde)
Natuurlike hulpbronne: fosfate, kalksteen, marmer, bewerkbare grond
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank(CFAF) = 100 centime

KONGO (REPUBLIEK VAN DIE KONGO)

Hoofstad: Brazzaville
Oppervlakte: 342 000 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 15 Augustus 1960 (van Frankryk)
Bevolkingstal: 2 830 961 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Kongo 48%, Sangha 20%, MÆBochi 12%, Teke 17%, Europeδrs persentasie nie-beskikbaar. Let wel: Europeδrs geraam op 8 500, meestal Franse, voor die burgeroorlog van 1997; kon in 1998 die helfte soveel gewees het, nß die wydverspreide vernietiging van buitelandse sake-ondernemings in 1997
Godsdienste: Christelik 50%, animisties 48%, Moslems 2%
Tale: Frans (amptelik), Lingala en Monokutuba (verkeerstale in die handel), baie plaaslike tale en dialekte (waarvan Kikongo deur die meeste gebruik word)
Natuurlike hulpbronne: petroleum, hout, potas, lood, sink, uraan, koper, fosfate, aardgas, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime

TSJAD

Hoofstad: NÆDjamena
Oppervlakte: 1 284 000 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 11 Augustus 1960 (van Frankryk)
Bevolkingstal: 8 424 504 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Moslems, na wie verwys word as ``noordelikes'' (Arabies, Toubou, Hadjerai, Fulbe, Kotoko, Kanembou, Baguirmi, Boulala, Zaghawa en Maba); nie-Moslems, wat as ``suidelikes'' bekend staan (Sara, Ngambaye, Mbaye, Goulaye, Moundang, Moussei, Massa) onder wie nie-inheemse 150 000. Let wel: etnisiteit en kontreikultuur word meer dikwels gebruik om die mense van Tsjad te identifiseer as godsdienstige affiliasie.
Godsdienste: Moslems 50%, Christelik 25%, inheemse gelowe (meestal animisme) 25%
Tale: Frans (amptelik), Arabies (amptelik), Sara en Sango (in suide), meer as 100 verskillende tale en dialekte
Natuurlike hulpbronne: petroleum (onontgin,  maar ontginning is onderweg), uraan, wassoda, kaolien, vis (die Tsjad-meer)
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime

LESOTHO

Hoofstad: Maseru
Oppervlakte: 30 355 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 4 Oktober 1966 (van Brittanje)
Bevolkingstal: 2 143 141 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Sotho 99,7%; Europeδrs, Asiate en ander 0,3%
Godsdienste: Christelik 80%, inheemse gelowe 20%
Tale: Sesotho (Suid-Sotho), Engels (amptelik), Zoeloe, Xhosa
Natuurlike hulpbronne: water, saai- en weigrond, Æn hoeveelheid diamante en ander minerale
Geldstelsel: 1 loti (L) = 100 lisente; let wel -- maloti (M) is meervoudsvorm van loti

TUNISI╦

Hoofstad: Tunis
Oppervlakte: 163 610 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 20 Maart 1956 (van Frankryk)
Bevolkingstal: 9 593 402 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Arabiere 98%, Europeδrs 1%, Jode en ander 1%
Godsdienste: Moslems 98%, Christelik 1%, Joods en ander 1%
Tale: Arabies (amptelik en een van die tale van die handel), Frans (in die handel)
Natuurlike hulpbronne: petroleum, fosfate, ystererts, lood, sink, sout, bewerkbare grond
Geldstelsel: 1 Tunisiese dinar (TD) = 1 000 millime

LIBERI╦

Hoofstad: Monrovia
Oppervlakte: 111 370 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 26 Julie 1847; is in 1821 deur die American Colonization Society gestig as nedersetting vir bevryde Negerslawe uit die VSA; Æn republiek is in 1847 uitgeroep wat in 1862 deur die VSA erken is
Bevolkingstal: 3 164 156 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: inheemse Afrika-stamme 95% (waaronder Kpelle, Bassa, Gio, Kru, Grebo, Mano, Krahn, Gola, Gbandi, Loma, Kissi, Vai en Bella), Amerikaanse Liberiδrs 2,5% (afstammelinge van bevryde slawe uit die VSA), Kongo-mense 2,5% (afstammelinge van immigrante van die Karibiese Eilande wat slawe was)
Godsdienste: inheemse gelowe 40%, Christelik 40%, Moslems 20%
Tale: Engels 20% (amptelik), Æn stuk of twintig etniese groeptale, waarvan Æn paar in die geskrewe vorm bestaan en in korrespondensie gebruik word
Natuurlike hulpbronne: ystererts, hout, diamante, goud, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 Liberiese dollar (L$) = 100 sent

UGANDA

Hoofstad: Kampala
Oppervlakte: 236 040 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 9 Oktober 1962 (van Brittanje)
Bevolkingstal: 23 317 560 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Baganda 17%, Karamojong 12%, Basogo 8%, Iteso 8%, Langi 6%, Rwanda 6%, Bagisu 5%, Acholi 4%, Lugbara 4%, Bunyoro 3%, Batobo 3%, nie-Afrikane (Europeδrs, Asiate, Arabiere) 1%, ander 23%
Godsdienste: Rooms-Katoliek 33%, Protestant 33%, Moslems 16%, inheemse gelowe 18%
Tale: Engels (amptelik, onderrig in skole, gebruik in howe en deur die meeste koerante en sekere radiostasies), Ganda of Luganda (mees wydverspreide van Niger-Kongo-tale, verkies vir publikasies in inheemse taal in die hoofstad en kan in skole onderrig word), ander Niger-Kongo-tale, Nilo-Sahara-tale, Swahili, Arabies
Natuurlike hulpbronne: koper, kobalt, hidroδlektriese krag, kalksteen, sout, bewerkbare grond
Geldstelsel: 1 Ugandese sjieling (USh) = 100 sent

LIBI╦

Hoofstad: Tripoli
Oppervlakte: 1 759 540 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 24 Desember 1951 (van Italiδ)
Bevolkingstal: 5 115 450; let wel: sluit 162 669 nie-burgers in (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Berbers en Arabiere 97%, Grieke, Maltese, Italiane, Egiptenare, PakistaniÆs, Turke, Indiδrs, Tunisiδrs
Godsdienste: Soennitiese Moslemse godsdiens 97%
Tale: Arabies, Italiaans, Engels, word almal wyd verstaan in die vernaamste stede
Natuurlike hulpbronne: petroleum, aardgas, gips
Geldstelsel: 1 Libiese dinar (LD) = 1 000 dirham

Status
onbeslis

WES-SAHARA

Agtergrond: Marokko het in 1976 feitlik die noordelike twee derdes van Wes-Sahara (voorheen Spaans-Sahara) geannekseer en die res van die gebied in 1979, nß die onttrekking van Mauritaniδ. Æn Guerrilla-oorlog waarin die Polisario Front Rabat se soewereiniteit betwis, het in 1991 met Æn wapenstilstand geδindig; Æn referendum oor die finale status is al herhaaldelik uitgestel
Hoofstad: geen
Oppervlakte: 266 000 vk. km
Bevolkingstal: 244 943 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Arabiere, Berbers
Godsdienste: Moslems
Tale: Hassaniya-Arabies, Marokkaanse Arabies
Natuurlike hulpbronne: fosfate, ystererts
Geldstelsel: 1 Marokkaanse dirham (DH) = 100 centime

MADAGASKAR (Afrika se grootste eiland)

Hoofstad: Antananarivo
Oppervlakte: 587 040 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 26 Junie 1960 (van Frankryk)
Bevolkingstal: 15 506 472 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Maleis-Indonesiese groep (Merina en verwante Betsileo), Cotiers (gemengde Afrika-, Maleis-Indonesiese en Arabiese afkoms -- Betsimisaraka, Tsimihety, Antaisaka, Sakalava), Franse, Indiδrs, Kreole, Comorese
Godsdienste: inheemse gelowe 52%, Christelik 41%, Moslems 7%
Tale: Frans (amptelik), Malgasies (amptelik)
Natuurlike hulpbronne: grafiet, chromiet, steenkool, aluminiumerts, sout, kwarts, teersande, halfedelstene, mika, vis, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 Malgassiese frank (FMG) = 100 centime

ZAMBI╦

Hoofstad: Lusaka
Oppervlakte: 752 614 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 24 Oktober 1964 (van Brittanje)
Bevolkingstal: 9 582 418 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Afrikane 98,7%, van Europese afkoms 1,1%, ander 0,2%
Godsdienste: Christelik 50%-75%, Moslems en Hindoe 24%-49%, inheemse gelowe 1%
Tale: Engels (amptelik), vernaamste spreektale -- Bemba, Kaonda, Lozi, Lunda, Luvale, Nyanja, Tonga, sowat sewentig ander inheemse tale
Natuurlike hulpbronne: koper, kobalt, sink, lood, steenkool, smaragde, goud, silwer, uraan, hidroδlektriese krag
Geldstelsel: 1 Zambiese kwacha (ZK) = 100 ngwee

MALAWI

Hoofstad: Lilongwe
Oppervlakte: 118 480 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 6 Julie 1964 (van Brittanje)
Bevolkingstal: 10 385 849 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Chewa, Nyanja, Tumbuko, Yao, Lomwe, Sena, Tonga, Ngoni, Ngonde, Asiate, Europeδrs
Godsdienste: Protestant 55%, Rooms-Katoliek 20%, Moslems 20%, inheemse gelowe
Tale: Engels (amptelik), Chichewa (amptelik), ander tale belangrik op streekvlak
Natuurlike hulpbronne: kalksteen, bewerkbare grond, hidroδlektriese krag, onontginde neerslae uraan, steenkool en aluminiumerts
Geldstelsel: 1 Malawiese kwacha (MK) = 100 tambala

ZIMBABWE

Hoofstad: Harare
Oppervlakte: 390 580 vk. km
Onafhanklikheid verkry: 18 April 1980 (van Brittanje)
Bevolkingstal: 11 342 521 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Afrikane 98% (Shona 71%, Ndebele 16%, ander 11%), blank 1%, van gemengde afkoms en Asiate 1%
Godsdienste: sinkreties (vermening van Christelike en inheemse gelowe) 50%, Christelik 25%, inheemse gelowe 24%, Moslems en ander 1%
Tale: Engels (amptelik), Shona, Sindebele (die taal van die Ndebele, soms Ndebele genoem), talle mindere stamdialekte
Natuurlike hulpbronne: steenkool, chroom-erts, asbes, goud, nikkel, koper, ystererts, vanadium, litium, tin, metale van die platinum-groep
Geldstelsel: 1 Zimbabiese dollar (Z$) = 100 sent

MALI

Hoofstad: Bamako
Oppervlakte: 1,24 miljoen vk. km
Onafhanklikheid verkry: 22 September 1960 (van Frankryk)
Bevolkingstal
: 10 685 948 (raming Julie 2000)
Etniese groepe: Mande 50% (Bambara, Malinke, Soninke), Peul 17%, Voltaic 12%, Songhai 6%, Tuareg en Moor 10%, ander 5%
Godsdienste: Moslems 90%, inheemse gelowe 9%, Christelik 1%
Tale: Frans (amptelik), Bambara 80%, talle Afrika-tale
Natuurlike hulpbronne: goud, fosfate, kaolien, sout, kalksteen, uraan, hidroδlektriese krag; let wel: neerslae aluminiumerts, ystererts, mangaan, tin en koper is bekend, maar word nie ontgin nie
Geldstelsel: 1 Communaute Financiere Africaine-frank (CFAF) = 100 centime










Ons Wonderlike WΩreld
Huisgenoot se Jongspan op CD
2004

Terug na inhoudsblad -- klik hier