S│owniczek
kwasy dezoksyrybonukleinowe (DNA)
 
ááááááááááDEZOKSYRYBONUKLEINOWE KWASY, DNA, wielkocz▒steczkowe biopolimery zbudowane z po│▒czonych wi▒zaniem dwuestrowym -> nukleotyd≤w adeniny, guaniny, cytozyny i tyminy, w kt≤rych cukrem jest dezoksyryboza. Cz▒steczka DNA jest zazwyczaj z│o┐ona z dw≤ch │a±cuch≤w polinukleotydowych zwi▒zanych ze sob▒ wi▒zaniami wodorowymi i tworz▒cych podw≤jn▒ spiralΩ ( ->áWatsona-Cricka model DNA); w bakteriach, plastydach i mitochondriach ko±ce spirali DNA s▒ ze sob▒ po│▒czone, dziΩki czemu powstaje struktura kolista; po rozci▒gniΩciu chromosomu bakteryjnego jego d│ugo╢µ mo┐e wynosiµ ponad 1 mm; j▒dra kom≤rek organizm≤w wielokom≤rkowych zawieraj▒ cz▒steczki DNA znacznie d│u┐sze (ok. 3cm w chromosomie cz│owieka); tworz▒ one z bia│kami (g│ histonami) nukleoproteinowe kompleksy (chromatyna) o strukturze superspiralnej, co pozwala na ich upakowanie w ma│ej przestrzeni. DNA wystΩpuje we wszystkich organizmach ┐ywych. ªreni sk│ad nukleotydowy DNA jest sta│y dla organizm≤w danego gat. i zbli┐ony w obrΩbie rodzaj≤w systematycznych. Podczas podzia│u kom≤rkowego nowe │a±cuchy DNA s▒ syntetyzowane jako kopie │a±cuch≤w istniej▒cych w kom≤rce (-> replikacja DNA). W DNA zakodowana jest (-> kod genetyczny) informacja o budowie cz▒steczek bia│ek syntetyzowanych przez dany organizm (-> biosynteza bia│ka, informacja genetyczna).

DNA (rysunek)

¼r≤d│o:áEncyklopediaáPowszechnaáPWN, Wa-waá1985 BackUpHome