Zainspirowaµ u┐ytkownika ko±cowego
Ryszard Franczak, g│≤wny specjalista ds. Informatyki w STOEN -
Sto│ecznym Zak│adzie Energetycznym S.A.
- Sk▒d wziΩ│a siΩ s│awa Stoen jako jednej z najlepiej zinformatyzowanych firm w Polsce ?
Nie wiem. Mo┐e przyczyni│y siΩ do tego publikacje prasowe. R≤wnie┐, przy wielu okazjach, kontaktujemy
siΩ z informatykami przedsiΩbiorstw energetycznych i nigdy nie kryli╢my swoich rozwi▒za±,
przedstawiaj▒c je jako nasze do╢wiadczenia w tej dziedzinie.
- A czy mo┐na stwierdziµ, ┐e to dzia│alno╢µ konkretnej osoby by│a podwalin▒ takiego uznania ╢rodowiska
informatyk≤w dla poziomu informatyzacji w Pa±stwa firmie ?
Przy realizacji du┐ych zada± kto╢ musi przewodziµ, lecz osi▒gniΩty sukces zawsze nale┐y do
zespo│≤w wykonawczych.
Teleinformatyka jest bardzo z│o┐onym przedsiΩwziΩciem i wymaga wsp≤│pracy wielu specjalist≤w
z wielu dziedzin. Nie bagateln▒ rolΩ odgrywaj▒ r≤wnie┐ ko±cowi u┐ytkownicy, kt≤rzy eksploatuj▒ aplikacje,
utrzymuj▒ aktualno╢µ baz danych i przetwarzaj▒ wyniki oblicze± komputerowych na rzeczywiste decyzje.
Proces informatyzacji STOEN zosta│ zapocz▒tkowany w 1993 roku. Decyzje podejmowane przeze mnie by│y
wypracowane w gronie informatyk≤w, kt≤rych w szczytowym okresie zatrudnili╢my 45, przy ca│kowitym
zatrudnieniu w firmie wynosz▒cym ponad 1700 os≤b. Poniewa┐ od pocz▒tku informatyzacji STOEN
firma mia│a dobrze i jednoznacznie sformu│owane zadania poszczeg≤lnych grup pracowniczych,
szybko uda│o siΩ sprecyzowaµ hierarchiΩ podstawowych potrzeb obliczeniowych i prawid│owo ukierunkowaµ
zakup sprzΩtu i oprogramowania. PrzyjΩli╢my generaln▒ zasadΩ, ┐e oprogramowanie systemowe
musi odpowiadaµ uznanym standardom ╢wiatowym, natomiast aplikacje powinny byµ,
w miarΩ mo┐liwo╢ci, tylko produktami krajowymi opartymi na ww. standardach.
W ten spos≤b umo┐liwiali╢my rozw≤j polskiej my╢li technicznej, a jednocze╢nie otrzymywali╢my
│atwo przyswajalny produkt, podatny na szybk▒ modernizacjΩ w miarΩ zmian zachodz▒cych w naszym
kraju.
Firma STOEN jest rozlokowana w prawie wszystkich dzielnicach Warszawy, a wiΩc dobra │▒czno╢µ
pomiΩdzy naszymi jednostkami musia│a byµ potraktowana priorytetowo. Ju┐ w roku 1995 pracowa│o 16
sieci lokalnych opartych g│≤wnie na serwerach unixowych (HP-UX i SCO-UX) i jednej sieci novelowskiej
z 45 komputerami PC. Sieci lokalne z zasady budujemy w postaci strukturalnej poziom V. Sieµ miejsk▒,
│▒cz▒c▒ sieci lokalne, zbudowali╢my przy wykorzystaniu typowych │▒czy telekomunikacyjnych i szybkich
modem≤w, osi▒gaj▒cych przeciΩtn▒ prΩdko╢µ transmisji w granicach 2 Mb/s oraz │▒czy ╢wiat│owodowych
w konfiguracji podw≤jnej, przeciwbie┐nej pΩtli, z trzema wΩz│ami pracuj▒cymi w systemie TDM z prΩdko╢ci▒
transmisji 100 Mb/s. W styczniu 1997 r. sieµ ╢wiat│owodowa zdominowa│a nasz system komputerowy,
wypieraj▒c prawie ca│kowicie po│▒czenia modemowe, a ich miejsce zajΩ│y masowo zastosowane ╢wiat│owody
i dwie radiolinie zastosowane na obrze┐ach Warszawy. Pozostali╢my wierni sprawdzonemu i stosunkowo taniemu
systemowi TDM, zamykaj▒c pier╢cie± dooko│a Warszawy wraz z wej╢ciem do centrum. Obecnie dysponujemy
11 wΩz│ami TDM, kt≤re w niedalekiej przysz│o╢ci mamy zamiar stopniowo zastΩpowaµ wΩz│ami ATM
opartymi na ju┐ istniej▒cej r≤wnoleg│ej sieci telekomunikacyjnej SDH. W zakresie sieci lokalnych
przyjΩli╢my zasadΩ: budowaµ je tylko w postaci sieci strukturalnych, a tam gdzie wystΩpuj▒ znaczne
du┐e obci▒┐enia, stosujemy prΩdko╢µ transmisji 100 Mb/s przy zastosowaniu kart sieciowych w standardzie
HP 100VG. Skierowali╢my r≤wnie┐ uwagΩ zar≤wno na bezpiecze±stwo pracy, jak i baz danych. We wszystkich
sieciach lokalnych stosujemy zasilanie sieci komputerowych wydzielonymi kablami z zastosowaniem
odpowiedniej mocy jednostek UPS, a nawet w piΩciu kluczowych miejscach mamy zainstalowane generatory
spalinowe, w│▒czaj▒ce siΩ automatycznie przy zaniku napiΩcia zasilaj▒cego.
Nasza droga do osi▒gniΩcia dzisiejszego stanu informatyzacji by│a ca│kowicie zgodna z polityk▒
kierownictwa firmy. Zarz▒d od pocz▒tku ┐ywo interesowa│ siΩ naszymi dzia│aniami, stawiaj▒c
precyzyjne wymagania. Na bie┐▒co kontrolowa│ postΩp prac i stopie± realizacji swoich oczekiwa±,
kt≤re zawsze znacz▒co wyprzedza│y realizacjΩ. Przeznaczaj▒c pieni▒dze na okre╢lone zadania,
┐▒da│ uzasadnienia zaspokajania okre╢lonych potrzeb firmy.
- Jakie widzi Pan perspektywy dalszego rozwoju ? Co chcieliby╢cie uzyskaµ w przysz│o╢ci ?
Informatyka jest dziedzin▒ szybko rozwijaj▒c▒ siΩ, kt≤ra wci▒┐ niesie ze sob▒ wiele mo┐liwo╢ci.
Rosn▒ r≤wnie┐ potrzeby STOEN, w szczeg≤lno╢ci w zakresie doskonalenia przetwarzania baz danych
i organizacji hurtowni baz danych. Wiele obiecujemy sobie tak┐e po wdro┐eniu systemu geograficznego
GIS SMALLWORLD, kt≤ry bΩdzie swego rodzaju integratorem system≤w STOEN, pozwalaj▒cym na wygodne
penetrowanie r≤┐nych baz danych. Mamy pomys│ udoskonalenia komunikacji przez zastosowanie │▒czy
╢wiat│owodowych, telekomunikacji do rezerwowania naszych powi▒za± i odwrotnie.
Musimy wci▒┐ doskonaliµ i dostosowywaµ do nowych warunk≤w nasze aplikacje z uwzglΩdnieniem zastosowania
wysokiego stopnia bezpiecze±stwa dostΩpu do baz danych i ich transmisji. Celem jest uzyskanie
wysokiej niezawodno╢ci i sprawno╢ci system≤w komputerowych, wspomagaj▒cych zarz▒dzanie oraz
obs│ugΩ handlow▒ i techniczn▒ systemu energetycznego.
- Gdyby siΩ Pan znalaz│ w takiej firmie, kt≤ra ma znaczne trudno╢ci gospodarcze, od czego zacz▒│by
Pan naprawienie informatyki ?
To zale┐y, co ju┐ istnieje i czy s▒ ╢rodki na jej modernizacjΩ lub rozbudowΩ. Z regu│y firmy s│abe
nie maj▒ z czego inwestowaµ i wtedy trudno jest m≤wiµ o dzia│aniach naprawczych.
Niemnie zawsze nale┐y sporz▒dziµ program oparty na dobrym rozpoznaniu firmy,
jej organizacji i technologii pracy oraz krytycznych punkt≤w, od kt≤rych zale┐y zwiΩkszenie obrot≤w
i w dalszej kolejno╢ci zysk≤w. W tej dziedzinie nale┐y skierowaµ pierwsze wysi│ki po╢wiΩcone
zorganizowaniu sprawnego zarz▒dzania, a to oznacza likwidacjΩ ba│aganu i niejednoznaczno╢µ
w okre╢laniu obowi▒zk≤w i uprawnie± pracownik≤w. Generalnie mo┐na powiedzieµ, ┐e dobrze rozwiniΩta
informatyka jest domen▒ firm bogatych, kt≤re dziΩki nie staj▒ siΩ jeszcze bogatsze, pod warunkiem,
┐e zatrudnieni pracownicy potrafi▒ korzystaµ z zastosowa± narzΩdzi i dziΩki nim podejmowaµ trafne
decyzje, przynosz▒ce firmie korzy╢ci. Informatyka jest tylko narzΩdziem i tylko od ludzi z niej
korzystaj▒cych zale┐y efektywno╢µ jej zastosowania.
- Czy na stan informatyki ma wp│yw dobra strategia rozwoju ?
Dobra strategia powinna uwzglΩdniaµ zastosowanie system≤w informatycznych w firmie. Sformu│owanie
strategii jest niewystarczaj▒ce, je╢li za tym nie id▒ rzeczywiste dzia│ania organizacyjne,
inwestycyjne i w│a╢ciwe zatrudnienie. Organizacyjny porz▒dek jest podstaw▒ do automatyzowania
proces≤w produkcyjnych, dystrybucyjnych, obs│ugi klient≤w itp. Informatyka wymusza porz▒dek,
a jej konsekwentne wdra┐anie powoduje erupcjΩ pomys│≤w pracownik≤w, kt≤rzy widz▒c pierwsze
usprawnienia, natychmiast d▒┐▒ do ich dalszego rozwoju i rozpowszechniania na inne dzia│y,
produkty itp. Do╢wiadczonym pracownikom nale┐y zawierzyµ, poniewa┐ oni najlepiej znaj▒ przedmiot
w│asnych dzia│a±, nawet je╢li w firmie s▒ wprowadzone ca│kowicie nowe technologie. Zaanga┐owanie
ko±cowych u┐ytkownik≤w aplikacji w tworzenie atmosfery postΩpu jest warunkiem powodzenia informatyzacji,
kt≤ra w wielu przypadkach mo┐e godziµ w partykularne interesy grup lub pojedynczych pracownik≤w.
År≤d│o: "Informatyka w gospodarce Polskiej 1998
100, raport Teleinfo"
wrzesie± 1998