Rozw≤j kom≤rki jajowej, zap│odnienie i wczesny rozw≤j zarodkowy
Jak ju┐
m≤wili╢my, jajniki ka┐dej dziewczynki w chwili narodzin zawieraj▒ kilkana╢cie
tysiΩcy oocyt≤w, czyli niedojrza│ych kom≤rek jajowych. Od chwili, gdy
dziewczynka osi▒gnie dojrza│o╢µ p│ciow▒, czyli bΩdzie zdolna do zaj╢cia w
ci▒┐Ω, a┐ do menopauzy, czyli ostatniej miesi▒czki, co miesi▒c jedna z tych kom≤rek
dojrzewa. W naszych warunkach klimatycznych kobiety osi▒gaj▒ dojrza│o╢µ p│ciow▒ w
wieku 12 - 14 lat, a sygna│em tego jest wyst▒pienie pierwszej miesi▒czki.
Na rysunku czerwone, grube strza│ki pokazuj▒ rozw≤j kom≤rki jajowej w jajniku -
od stadium oocytu do pΩkniΩcia pecherzyka jajnikowego i uwolnienia kom≤rki jajowej,
czyli owulacji. Uwolniona kom≤rka jajowa dostaje siΩ do jajowodu i dziΩki ruchom jego
urzΩsionego nab│onka przemieszcza siΩ w kierunku macicy. Je╢li na tej drodze dotr▒ do
niej plemniki, dochodzi do zap│odnienia. Zap│odniona kom≤rka jajowa, nazywana zygot▒,
przechodzi kolejne podzia│y kom≤rkowe, czyli bruzdkuje. W wyniku bruzdkowania zygoty
powstaje zarodek.
Wczesne fazy rozwoju zarodka okre╢lane s▒ mianem blastogenezy. Podczas
blastogenezy kom≤rki zarodka przemieszczaj▒ siΩ, tworz▒ charakterystyczne skupiska i
zaczynaj▒ siΩ r≤┐nicowaµ. R≤┐nicuj▒ce siΩ grupy kom≤rek daj▒ pocz▒tek r≤┐nym
tkankom i narz▒dom. Proces r≤┐nicowania kom≤rek polega na wy│▒czaniu lub w│▒czaniu
aktywno╢ci poszczeg≤lnych gen≤w, czyli odcink≤w DNA koduj▒cych r≤┐ne bia│ka
kom≤rek. W wyniku procesu r≤┐nicowania pewne kom≤rki stan▒ siΩ np. kom≤rkami
miΩ╢nia sercowego, inne za╢ kom≤rkami sk≤ry, soczewki oka, kom≤rkami tworz▒cymi
zΩby lub ko╢ci. itd.
Po przedostaniu siΩ do macicy, zarodek zagnie┐d┐a siΩ w jej b│onie ╢luzowej
(endometrium). Cia│ko ┐≤│te, kt≤re powstaje z pΩcherzyka po uwolnieniu kom≤rki
jajowej, wydziela progesteron - hormon niezbΩdny dla utrzymania ci▒┐y.