Typowe cechy sztuki greckiej, helle±skiej i rzymskiej

1. Domy, w kt≤rych GRECY by│y budowane z umiarem, wszyscy prowadzili podobny tryb ┐ycia nacechowany umiarem.
2. Bogom natomiast wznosili jak najwspanialsze £wi╣tynie.
3. WiΩkszo£µ rzeƒb greckich powsta│a w zwi╣zku z potrzebami religijnymi, wykonywano pos╣gi wielkich b≤stw, p│askorzeƒb zdobi╣cych £wi╣tynie, nagrobk≤w.
4. Do po│owy IV wpne. powsta│a sztuka nie s│u┐╣ca Bogom, na charakter rzeƒby mia│ wp│yw sport przyzwyczajaj╣cy hellen≤w do ogl╣dania nagich cia│ i podziwiania ich.
5. Arty£ci greccy pos│ugiwali siΩ br╣zem, marmurem i kamieniem jaskrawo malowanym.
6. Grecka rzeƒba wci╣┐ ewaluowa│a - przed VI w.p.n.e. dzie│a by│y sztywne i nieporadne, od polowy V wpne. starano siΩ, przedstawiµ cz│owieka w ruchu. Najwybitniejsza: DYSKOBOL - Myrona
7. R≤s│ stopie± szczeg≤│owo£ci oraz poprawno£ci przedstawie±. Poliklet w DYFOSIE zawar│ idealne proporcje cia│a mΩ┐czyzny. Postacie by│y nacechowanegodno£ci╣, powag╣, spokojem. R≤wnie┐ pojawi│y siΩ b≤l, rado£µ, nienawi£µ.
8. Ceramika malowana zajmowa│a w tw≤rczo£ci artystycznej grek≤w takie miejsce, jakiego nie zyska│a w innych cywilizacjach. Garncarze tworzyli naczynia o doskona│ych kszta│tach, cienkich £ciankach. Ozdabiali je pokrywaj╣c barwn╣ i skomplikowan╣ dekoracj╣. Przedstawiano na nich sceny mityczne.
9. NajwiΩksze dzie│a architektury greckiej to: Arkropol, £wi╣tynia Ateny, Artemidy
10. W dziedzinie budownictwa, zw│aszcza w architekturze sakralnej RZYMIANIE dokonali wiΩcej.
11. Pos│ugiwali siΩ ceg│╣ i zapraw╣. Pozwoli│o to na srosowanie p≤│okr╣g│ych sklepiej zamiast p│askich strop≤w.
12. W rzeƒbiarstwie tak┐e osi╣gneli wiΩcej ni┐ grecy. Nie wahali siΩ pokazaµ brzydoty, staro£ci a nawet wulgarno£ci.
13. Osi╣gniΩcia sztuki portretowej mo┐na £ledziµ na monetach, czΩsto bed╣cych dzie│ami sztuki.

Filozofie antyczne

Sokrates

469-399 r.p.n.e.

• by│ nauczycielem Platona
• g│osi│ on absolutyzm i intelektualizm etyczny
• dobro, cnotΩ i szczΩ£cie uto┐samia│ z prawd╣
• jego dewiza to: ôPoznaj samego siebieö
• podkre£la│ £wiadomo£µ w│asnej niewiedzy: ôWiem, ┐e nic nie wiemö
• £rodki poznania to: ┐ywy dialog, zbijanie fa│szywych argument≤w rozm≤wcy, pomoc w dochodzeniu dostΩpnej prawdy
• idea│em by│a doskona│o£µ etyczna, racjonalizm i intelektualizm etyczny (uto┐samianie szczΩ£cia, dobra, cnoty z wiedz╣ o tym co dobre i z│e)
• nie uwa┐a│ siebie za mΩdrca ani za nauczyciela m╣dro£ci. Pr≤buj╣c odpowiedzieµ na pytanie ôczym jest wiedzaö rozmawia│ z mieszka±cami Aten czΩsto ujawniaj╣c ich niewiedzΩ

Platon

427-347 r.p.n.e. (Arystokles)

• by│ uczniem i przyjacielem Sokratesa
• stworzy│ pierwszy system idealizmu obiektywnego (platonizmu)
• dualizm £wiata:

1. £wiat idei (idealny) - niedostΩpny zmys│om
2. £wiat materialny

• jego pisma filozoficzne to ôUcztaö, ôPa±stwoö, ôPrawaö
• funkcja poznawcza to dusza obdarzona wrodzon╣ wiedz╣ o ideach
• na podstawie swej teorii idei zbudowa│ teoriΩ pa±stwa idealnego. Za│o┐y│ szko│Ω w Atenach nazwan╣ ôAkademi╣ od gaju Akademosaö.

Arystoteles

384-322 r.p.n.e.

• uznawany za najwybitniejszego my£liciela staro┐ytno£ci
• jego dzia│alno£µ obejmowa│a niemal wszystkie dziedziny wiedzy
• za│o┐y│ szko│Ω filozoficzn╣ w Atenach
• twierdzi│, ┐e ka┐da rzecz jest bytem z│o┐onym z materii i formy kszta│tuj╣cej materiΩ
• postawi│ tezΩ o zmienno£ci bytu i wielo£ci form ruchu
• zapocz╣tkowa│ empiryczne metody bada± przyrodoznawczych
• stworzy│ podstawy rozwoju nauk przyrodniczych
• by│ rzecznikiem demokracji, stworzy│ naukΩ o pa±stwie
• zajmowa│ siΩ zagadnieniami etycznycmi
• tw≤rca ôPoetykiö - rozprawy o literaturze, prawach rz╣dz╣cych poszczeg≤lnymi gatunkami i rodzajami literackimi