Witamina |
År≤d│a pokarmowe |
Rola w organizmie |
Skutki niedoboru |
A |
┐≤│te owoce i warzywa, mleko i jego przetwory, ┐≤│tko, mas│o |
W procesie widzenia, odpowiada za funkcjonowanie nab│onk≤w |
niedowidzenie o zmroku, zmiany nab│onka sk≤ry, │uszczenie |
B1 |
otrΩby, chleb razowy, ro£liny str╣czkowe, mleko , ┐≤│tko, dro┐d┐e |
Utlenienie wΩglowodan≤w, prawid│owe funkcjonowanie uk│. Nerwowego, miΩ£ni i serca |
choroba beri-beri, zapalenie nerw≤w |
B2 |
w╣troba, miΩso, jaja, mleko |
przemiana bia│ek i wΩglowodan≤w |
pΩkanie sk≤ry warg, k╣cik≤w ust., │ojotokowe zapalenie sury, hamowanie wzrostu |
PP |
w╣troba, miΩso, ro£liny str╣czkowe, zbo┐owe |
sk│adnik enzym≤w bior╣cy udzia│ w oddychaniu kom≤rkowym |
biegunki, uszkodzenie uk│adu nerwowego |
B12 |
w╣troba, jaja, miΩso, ryby |
pobudza wytwarzanie czerwonych krwinek |
niedokrwisto£µ z│o£liwa |
C |
owoce cytrusowe, porzeczka, kapusta, szpinak, ziemniaki papryka, sa│ata |
niezbΩdna do prawid│owego rozwoju chrz╣stki, ko£ci, zΩb≤w, przyspiesza gojenie, zwiΩksza odporno£µ organizmu |
szkorbut, zapalenie jamy ustnej, wypadanie zΩb≤w |
D |
w╣troba ryb, ┐≤│tko, mleko, mas│o |
wp│yw na gospodarkΩ wapniowo-fosforow╣, regulacja stΩ┐enia wapnia we krwi |
krzywica u dzieci, niedostateczna mineralizacja ko£ci |
K |
zielone jarzyny, w╣troba |
krzepniecie krwi |
s│aba krzepliwo£µ krwi |
wap± |
mleko i produkty mleczne, jaja, ryby |
sk│adnik ko£ci i zΩb≤w, bierze udzia│ w procesie krzepniΩcia |
niedostateczna mineralizacja ko£ci |
fosfor |
ryby, miΩso, jaja, mleko |
sk│adnik ko£ci i zΩb≤w |
wystΩpuje bardzo rzadko |
magnez |
orzechy, fasola, groch, chleb razowy, ryby, mleko, kakao |
sk│adnik ko£ci |
dr┐enia i skurcze miΩ£ni, b≤le g│owy, zmniejszona odporno£µ na wysi│ek |
┐elazo |
w╣troba, ryby, miΩso, jaja, ziarna zb≤┐, owoce warzywa |
sk│adnik hemoglobiny i miΩ£ni |
niedokrwisto£µ |
fluor |
herbata, ryby morskie, woda |
wzmacnia szkliwo, do ko£ci |
pr≤chnica |
jod |
ryby, w╣troba s≤l jodowana |
niezbΩdny do wytwarzania hormonu tarczycy |
przerost tarczycy, u dzieci kretynizm |