FUNKCJE FINANS╙W.
Funkcje bierne-rejestruj╣ w kategoriach pieniΩ┐nych to co dzieje siΩ w ┐yciu gospodarczym nie wp│ywaj╣c r≤wnocze£nie na jego modyfikacje czy strukturΩ.
Funkcje aktywne-realizuj╣ okre£lony system bodƒc≤w, przy pomocy kt≤rych wp│ywaj╣ na przebieg proces≤w gospodarczych.
Rozpatruj╣c finanse w skali makroekonomicznej wydzieliµ mo┐na trzy funkcje finans≤w:
FUNKCJA rozdzielcza-polega na przesuwaniu za pomoc╣ pieni╣dza warto£ci materialnych miΩdzy r≤┐nymi dzia│ami gospodarki narodowej. Jednym z podstawowych przejaw≤w funkcji rozdzielczej finans≤w jest kszta│towanie finans≤w nabywczych jednostek gospodarczych. F. rozdzielcza obejmujΩ tylko tΩ czΩ£µ produktu spo│ecznego, kt≤ra jest realizowana za pomoc╣ pieni╣dza. Zakres f. rozdzielczej zale┐y zatem od zakresu gosp. towarowo-pieniΩ┐nej. Tam gdzie wystΩpuje podzia│ w naturze f. ta nie jest realizowana. F. rozdzielcz╣ charakteryzuje ponadto zr≤┐nicowanie metod podzia│u. S╣ dwie podstawowe metody realizacji f. rozdzielczej-bud┐etowa i kredytowa. R≤┐ni╣ siΩ one tym, ┐e przy bud┐etowej £rodki s╣ rozdzielane na zasadzie bezzwrotnej. W ten spos≤b powiΩksza siΩ fundusz nabywczy w spos≤b trwa│y. Natomiast przy metodzie kredytowej transfer ma charakter zwrotny co powoduje, ┐e dochody otrzymane z tego tytu│u tylko czasowo powiΩkszaj╣ fundusz nabywczy jednostki. gosp.
FUNKCJA kontrolna-polega na wykorzystaniu zwi╣zk≤w ruchu zasob≤w pieniΩ┐nych z ruchem warto£ci materialnej w celu uzyskania sygna│≤w o przebiegu proces≤w gospodarczych z obserwacji przebiegu zjawisk finansowych. Cechy tej funkcji to: a)og≤lno£µ-informacje maj╣ charakter zagregowany; b)szybko£µ - informacje uzyskujemy natychmiast po przeprowadzeniu transakcji; c)bezpo£rednio£µ-daje informacje nie poci╣gaj╣ce za sob╣ koszt≤w; d)wieloznaczno£µ-og≤lno£µ informacji powoduje, ┐e nie wiadomo co jest powodem zaistnia│ych zjawisk.
FUNKCJA stymulacyjna-zwi╣zana jest ona z aktywn╣ rol╣ finans≤w w gospodarce. F ta ma na celu oddzia│ywanie na efektywno£µ gromadzenia i wydatkowania £rodk≤w pieniΩ┐nych. W tym celu konieczne jest wykorzystanie okre£lonego rodzaju bodƒc≤w S╣ to bodƒce finansowe tj. takie, kt≤re motywuj╣ do podjΩcia lub prowadzenia dzia│alno£ci lub dzia│a± w zamian za korzy£ci pieniΩ┐ne.
Na p│aszczyƒnie mikroekonomicznej wystΩpuj╣ nastΩpuj╣ce funkcje finans≤w:
FUNKCJA parametryczna-wyra┐a siΩ w takiej konstrukcji systemu finansowego, w takim doborze wskaƒnik≤w, norm i regulacji finansowych, kt≤re │╣cznie gwarantuj╣ podejmowanie prawid│owych decyzji opartych na rachunku ekonomicznym. Realizuj╣c tΩ funkcjΩ operuje siΩ r≤┐nego rodzaju narzΩdziami takimi jak stopa podatkowa, system ulg podatkowych.
FUNKCJA zasilania-polega na gromadzeniu £rodk≤w. W gospodarce rynkowej zasilanie opiera siΩ na funduszach zdecentralizowanych. Powoduje to, ┐e poziom dochod≤w przedsiΩbiorstw wp│ywa w istotny spos≤b na poziom dochod≤w bud┐etowych.
FUNKCJA motywacyjna-oznacza wp│yw jaki procesy gromadzenia, podzia│u i wydatkowania £rodk≤w pieniΩ┐nych wywieraj╣ na zachowanie podmiot≤w uczestnicz╣cych w tych procesach. Zachowanie to przyjmuje postaµ reakcji podmiot≤w na bodƒce wyra┐onych w formie korzy£ci materialnych.
6.PojΩcie systemu finansowego i jego ogniwa.
SYSTEM FINANSOWY-jest to zbi≤r norm prawnych ustalaj╣cych przede wszystkim spo│eczne organy(instytucje) kt≤rych zadaniem jest wykonywanie czynno£ci zwi╣zanych z gromadzeniem oraz podzia│em zasob≤w pieniΩ┐nych. Aby system finansowy by│ racjonalny tzn. wywo│ywa│ korzystne reakcje jednostek gospodarczych musi byµ: a)efektywny-oznacz oddzia│ywanie na przebieg proces≤w rzeczowych przy pomocy pieni╣dza ,aby osi╣gn╣µ optymalne zaspokojenie potrzeb ca│ego spo│ecze±stwa i jego jednostek.; b)zgodny z analiz╣ regulowanych zjawisk. Wi╣┐e siΩ to z konieczno£ci╣ uwzglΩdnienia specyfiki regulowanych przez system finansowy zjawisk, kt≤re czΩsto maj╣ charakter obiektywny, tzn. istniej╣ niezale┐nie od woli cz│owieka ,a zatem podlegaj╣ dzia│aniom praw ekonomicznych.; c)WewnΩtrznie zgodny. Mimo tego, ┐e regulacje systemu finansowego dotycz╣ r≤┐nych zjawisk to nale┐y pamiΩtaµ, ┐e pozostaj╣ one we wzajemnym zwi╣zku. Dlatego, aby osi╣gn╣µ okre£lony cel wyznaczony przez politykΩ gospodarcz╣, trzeba ustalaj╣c normy w jednym, odpowiednio je powi╣zaµ z innym obszarem. d)Prosty w konstrukcji. Reakcja na okre£lon╣ normΩ jest wtedy zgodna z za│o┐eniem je£li mo┐liwe jest jej przestrzeganie w prostej a nie zawi│ej formie. St╣d ka┐da norma musi byµ skonstruowana w ma│o skomplikowany spos≤b. System nie mo┐e te┐ zawieraµ norm o podobnym dzia│aniu. e)Zdolny do samoregulacji. Zmiany warunk≤w powinny powodowaµ wyst╣pienie proces≤w dostosowawczych. Trzeba tu wyr≤┐niµ procesy: samoregulacji i reformy systemu. Nale┐y ponadto wzi╣µ pod uwagΩ, ┐e chocia┐ system finansowy realizuje okre£lony wsp≤lny cel spo│ecze±stwa to nie jest jednak monolitem. Bior╣c pod uwagΩ wsp≤lny rodzaj i obszar dzia│ania, mo┐emy wyodrΩbniµ nastΩpuj╣ce ogniwa systemu finansowego: system bud┐etowy, ubezpiecze±, finansowy przedsiΩbiorstw, bankowo-kredytowy. System bud┐etowy dzielimy na: sys.b d┐etowy pa±stwa i sys. bud┐. lokalny. System ubezpiecze± dzieli siΩ na: np. ubezp. spo│eczne, gospodarcze. System finansowy przedsiΩbiorstw dzieli siΩ np. wg kryterium w│asno£ci na przed. pa±stwowe, prywatne. wg. przynale┐no£ci do ga│Ωzi gosp. narodowej na przed. przemys│owe, handlowe, budowlane itd. System bankowo-kredytowy mo┐na podzieliµ na sys. kredytowy, sys. rozlicze±. Bezpo£rednim wykonawc╣ systemu finansowego jest aparat finansowy. Sk│ada siΩ na niego: Ministerstwo Finans≤w, poszczeg≤lne urzΩdy skarbowe, wydzia│y finansowe poszczeg≤lnych przedsiΩbiorstw, banki itp.