Chiny

îrodowisko

Chiny s╣ trzecim co do wielko£ci krajem £wiata , po Rosji i Kanadzie . Krajobraz Chin , tak jak i klimat , jest bardzo zr≤┐nicowany . Na p≤│nocnym wschodzie zimy s╣ d│ugie i mroƒne , a lata kr≤tkie i bardzo gor╣ce . Region ten jest znacznie zalesiony i obfituje w liczne bogactwa mineralne , w tym wΩgiel kamienny . Du┐e r≤┐nice temperatur s╣ szczeg≤lnie typowe dla p≤│nocnych obszar≤w kraju , gdzie rozleg│e stepy s╣siaduj╣ z dziewiczymi terenami pustyni Gobi . Latem w ci╣gu dnia temperatura na pustyni dochodzi do 38 stopni Celsjusza , ale zim╣ mo┐e spa£µ w nocy do -34 stopni Celsjusza . P≤│nocno-wschodni╣ czΩ£µ Chin zajmuje Nizina Mand┐urska , otoczona g≤rami Wielki Chingan i Ma│y Chingan . Na wschodzie , nad Morzem »≤│tym le┐y aluwialna Nizina Chi±ska ,odwadniana przez szerok╣, krΩt╣ RzekΩ »≤│t╣ , znan╣ z katastroficznych powodzi . »yzne namu│y wyniesione z Wy┐yny Lessowej s╣ osadzone w korycie , co sprawia , ┐e jest to wa┐ny region rolniczy. Przep│ywaj╣ca przez centrum kraju Jangcy jest g│≤wnym szlakiem wodnym Chin . Wyp│ywa z g≤r le┐╣cych na zachodzie i uchodzi do Morza Wschodniochi±skiego . Ma 6300 km d│ugo£ci i jest trzeci╣ rzek╣ £wiata . Zachodni╣ czΩ£µ Chin zajmuje wysoko po│o┐ona , niego£cinna Wy┐yna Tybeta±ska , czΩsto nazywana ôDachem £wiataö. Bardziej na po│udnie ci╣gnie siΩ │a±cuch Himalaj≤w z najwy┐szym szczytem £wiata - Mount Everest ( Czomolungma ).Himalaje obni┐aj╣ siΩ w kierunku po│udniowo - wschodnim , gdzie znajduje siΩ najcieplejsza czΩ£µ Chin. Zar≤wno po│udniowe Chiny , jak i pobliska wyspa Hajnan maj╣ klimat gor╣cy i wilgotny , z wiej╣cymi od maja do paƒdziernika wiatrami monsunowymi , przynosz╣cymi obfite opady .

Gospodarka

Du┐a liczba mieszka±c≤w i wielko£µ Chin sprawiaj╣ , ┐e kraj ten nale┐y do najwa┐niejszych - pod wzglΩdem gospodarczych - pa±stw na £wiecie . WystΩpuj╣ tu bogate z│o┐a wΩgla kamiennego , ropy naftowej , rud ┐elaza i wolframu . Chiny maj╣ du┐e zasoby le£ne , potencja│ hydroenergetyczny , obfituj╣ce w ryby │owiska . Urodzajne gleby mog╣ dostarczaµ wystarczaj╣cej ilo£ci ┐ywno£ci dla prawie ca│ej ludno£ci kraju . Chiny maj╣ r≤wnie┐ licz╣ce kilkana£cie wiek≤w tradycje handlowe i rzemie£lnicze . Dokonano tu wielu znacz╣cych wynalazk≤w . Chi±czycy zbudowali kompas , wynaleƒli druk , banknoty , opracowali metodΩ produkcji porcelany . Mimo tych ogromnych mo┐liwo£ci i osi╣gniΩµ , Chiny mia│y zawsze problemy ekonomiczne , kt≤re wystΩpuj╣ tak┐e i dzisiaj . Wiele z bogactw mineralnych zalega w odludnych , trudno dostΩpnych regionach . Na znacznych terenach jest zbyt sucho , aby mo┐na by│o rozwijaµ rolnictwo bez sztucznego nawadniania . Ponadto miasta i przemys│ rozwijaj╣ siΩ czΩsto na obszarach o najwiΩkszym znaczeniu dla rolnictwa .

Chiny maj╣ ogromne zasoby si│y roboczej , ale wraz ze wzrostem liczby ludno£ci , rosn╣ potrzeby w zakresie wy┐ywienia , opieki zdrowotnej i o£wiaty. Gdy w 1949 w│adzΩ w Chinach przejΩli komuni£ci , usi│owali poprawiµ dole ch│op≤w i robotnik≤w , kt≤rzy od wiek≤w byli wyzyskiwani i cierpieli nΩdzΩ . W latach 50. i 60. zaczΩto rozwijaµ przemys│ ciΩ┐ki . Na obszarach wiejskich zorganizowano rolnicze gospodarstwa produkcyjne zwane komunami , w kt≤rych wie£niacy , po po│╣czeniu gospodarstw , wsp≤lnie pracowali przy uprawie ro£lin i hodowli zwierz╣t . Poczynaj╣c od lat 80. w Chinach pojawi│y siΩ elementy gospodarki rynkowej , dopuszczono w│asno£µ prywatn╣ , zezwolono na dzia│alno£µ zagranicznych inwestor≤w . Gospodarka zaczΩ│a siΩ szybko rozwijaµ , a produkty chi±skie znalaz│y siΩ na rynkach niemal wszystkich kraj≤w £wiata . Nast╣pi│o szybkie unowocze£nienie przemys│u , rozwinΩ│y siΩ us│ugi , miΩdzy innymi nowoczesna telekomunikacja.

Ludno£µ

Od czasu , gdy w│adzΩ w Chinach przejΩli w 1949 roku komuni£ci , ┐ycie mieszka±c≤w tego kraju uleg│o poprawie. Podni≤s│ siΩ poziom ┐ycia , zw│aszcza w miastach . »ycie rodzinne bardzo wa┐ne dla Chi±czyk≤w , uleg│o bardzo du┐ym przeobra┐eniom . Zmieni│y siΩ r≤wnie┐ praktyki religijne . Od wiek≤w religia by│a bardzo wa┐nym elementem w ┐yciu Chi±czyk≤w i obok siebie egzystowa│o wiele wierze± . Gdy do w│adzy doszli komuni£ci religia zaczΩ│a byµ dyskryminowana , szczeg≤lnie w latach 60. , w okresie znanym jako rewolucja kulturalna . Obecnie w│adze s╣ bardziej tolerancyjne i ludzie maj╣ wiΩksz╣ swobodΩ praktyk religijnych . WiΩkszo£µ ludno£ci ┐yje na wsi i zajmuje siΩ rolnictwem . G│≤wnymi uprawami na p≤│nocy s╣ pszenica , kukurydza i ry┐ , podczas gdy na po│udniu najwiΩksze znaczenie maj╣ ry┐ i herbata . WiΩkszo£µ ludno£ci skupiona jest w bardzo gΩsto zaludnionej wschodniej czΩ£ci Chin , gdzie znajduj╣ siΩ najlepsze tereny dla rolnictwa .