Sobory XV w.
Na pocz╣tku XV w. nadal istniej╣ problemy : schizmy, herezji, reformy, a nawet ulegaj╣ zaostrzeniu. W 1409r. kardyna│owie ze £rodowiska awinio±skiego i rzymskiego porozumieli siΩ i zwo│ali sob≤r w Pizie; niczego tam nie za│atwiono, ale wybrano III papie┐a. Opracowano r≤wnie┐ program nastΩpnych sobor≤w, za£ nastΩpca wybranego Papie┐a Zygmunta Jan XXIII, zosta│ nam≤wiony przez Jana Luksemburczyka do zwo│anie soboru w cesarskim mie£cie Konstancja. Sob≤r zwo│any zosta│ przez cesarza, w latach 1314-1318 Konstancja sta│a siΩ stolic╣ £wiata zachodniego. Zgodnie z zasad╣ £wiecy mieli r≤wne prawa z duchownymi. Zgromadzenie podzielono na nacje ( narodowo£ci ), wyr≤┐niono wtedy VI nacji : angielsk╣, francusk╣ w│osk╣, niemieck╣, hiszpa±sk╣; kolegium kardynalskie mia│o prawa nacji. PojΩcie nacji traktowano do£µ swobodnie, do niemieckiej w│╣czono pa±stwa: Czechy, WΩgry, PolskΩ SzkocjΩ. Nacje obradowa│y oddzielnie, ich decyzje by│y przedstawiane i zatwierdzane na plenarnych sesjach soboru. Utworzono 3 komisje do rozwi╣zywania trzech problem≤w:
a) schizmy
b)reformy
c)czysto£ci wiary
W sprawie pierwszej ujawni│y siΩ dwa stanowiska:
teologowie paryscy - wypowiedzieµ papie┐owi pos│usze±stwo, co ich sk│oni│o do rezygnacji.
cesarz i biskupi w│oscy- nale┐y ograniczyµ siΩ do nacisk≤w.
W miΩdzyczasie koncydjali£ci francuscy okre£lili kompetencje soboru.
Sob≤r prawnie zebrany nie mo┐e byµ przerwany lub zerwany bez w│asnej uchwa│y. Wszyscy wierni r≤wnie┐ papie┐e musz╣ podporz╣dkowaµ jego uchwa│om ( w sprawach wiary i schizmy ). Jan XXIII zosta│ ujΩty i osadzony. Grzegorz XII z Rzymem z│o┐y│ rezygnacjΩ i uzna│ autorytet soboru. Benedykt XIII zosta│ zdjΩty ( Awinion ) przez wypowiedzenie pos│usze±stwa Od tego momentu jedyn╣ suwerenn╣ w│adz╣ sta│ siΩ sob≤r i do niego nale┐a│ wyb≤r papie┐a. 11 listopada 1417r. w my£l okre£lonej procedury Sob≤r wybra│ papie┐a Marcina V. Sprawa reformy nie posunΩ│a siΩ na prz≤d. W sprawie herezji skazano na £mierµ przez spalenie Jana Husa (1415r. ) i Hieronima z Pragi (1416r. )W ten spos≤b sob≤r potwierdzi│ sw≤j autorytet w sprawach wiary. Marcin V nie zatwierdzi│ ani nie anulowa│ postanowie±. Zosta│ zobowi╣zany do zwo│ania nastΩpnego soboru (Pawia 1423r. )NastΩpny sob≤r zosta│ zwo│any w Bazylei (1431r. )Sytuacja w tym czasie w Europie nie by│a zbyt dobra. Anglia i Francja prowadzi│y ze sob╣ wojnΩ. U bram Europy pojawili siΩ Turcy. Papiestwo og│osi│o krucjatΩ. Sob≤r w Bazylei nie zacz╣│ siΩ zbyt dobrze. Pocz╣tkowo papie┐ uzna│ wy┐szo£µ soboru, ale p≤ƒniej kaza│ go przenie£µ do Ferrary. CzΩ£µ us│ucha│a, czΩ£µ nie. Ci co pozostali wybrali nowego papie┐a i powt≤rzy│a siΩ schizma. Pa±stwa og│osi│y neutralno£µ, a cesarz siΩ wnerwi│ i usun╣│ sob≤r z Bazylei. Sob≤r przeni≤s│ siΩ do Lozanny.
W 1449r. Feliks V zrezygnowa│ z godno£ci, jedno£µ ko£cio│a zosta│a przywr≤cona, a sob≤r w Lozannie uzna│ papie┐a rzymskiego Miko│aja V i rozwi╣za│ swoje obrady.
Rezultaty ruchu soborowego.
1. Wierni mog╣ decydowaµ o sprawach wiary i wybieraµ biskup≤w ( kap│an≤w )
2. Mo┐e byµ kilku papie┐y ( wszyscy legalni )
3. Mo┐na siΩ obej£µ bez papie┐a ( Konstancja )
4. W│adza mo┐e siΩ mieszaµ w sprawy ko£cio│a
5. Wierni i kap│ani wybierani s╣ wg. nacji, wybierani przez nar≤d (wed│ug kryterium narodowego ) w trakcie ruchu soborowego pojawi│a siΩ idea ko£cio│a ewangelickiego przeciwstawiona ko£cio│owi hierarchicznemu. W Pradze na procesjach niesiono plakaty, gdzie przedstawiano Chrystusa id╣cego z krzy┐em na ramieniu i jad╣cego na wspania│ym koniu papie┐a.