PODúO»E, WYBUCH I I FAZA REWOLUCJI BUR»UAZYJNEJ WE FRANCJI

Francja w XVII w. by│a jednym z najpotΩ┐niejszych pa±stw europejskich. Pa±stwo rozwija│o siΩ wszechstronnie pod wzglΩdem gospodarczym. Stawa│o siΩ te┐ znacz╣c╣ potΩg╣ kolonialn╣. Znaczn╣ rolΩ w ┐yciu gospodarczym odgrywa│a bur┐uazja. Ustr≤j polityczny to monarchia absolutna, kt≤ra broni│a porz╣dku feudalnego i uprzywilejowanej pozycji tzw. stan≤w uprzywilejowanych, czyli duchowie±stwa i szlachty. Ustr≤j polityczny nie by│ przystosowany do ju┐ kapitalistycznych stosunk≤w spo│eczno - gospodarczych. Monarchia absolutna broni│a interes≤w duchowie±stwa, szlachty, mimo ┐e te stany liczy│y tylko 2,3 % og≤│u spo│ecze±stwa. Zkolei bur┐uazja, jako klasa najaktywniejsza w ┐yciu ekonomicznym, bΩdzie d╣┐yµ do uzyskania wiΩkszych praw, uzyskania wp│ywu na w│adzΩ. Na inne okoliczno£ci wybuchu rewolucji z│o┐y│o siΩ du┐e zr≤┐nicowanie maj╣tkowe: konflikty w grupie stan≤w uprzywilejowanych, zar≤wno duchowie±stwa, jak i szlachty. W wyj╣tkowo trudnym po│o┐eniu znajdowali siΩ ch│opi. Posiadali wolno£µ osobist╣, ale byli zmuszani do p│acenia wyj╣tkowo wysokich £wiadcze± zar≤wno dla szlachty, duchowie±stwa i kr≤la. îwiadczenia poch│ania│y od 60 do 80 % wszelkich dochod≤w ch│opa. Pod koniec lat 80. XVII w. Francja prze┐ywa│a okres nieurodzaj≤w. W tym samym czasie by│a zwi╣zana niekorzystnymi traktatami handlowymi z Angli╣. Powy┐sze zjawiska wp│ywa│y na zaostrzenie sytuacji spo│ecznej. Wzrasta│o niezadowolenie biedoty miejskiej, ch│opa, ale tak┐e bur┐uazji.

Bezpo£redni╣ okoliczno£ci╣ wybuchu Rewolucji Francuskiej s╣ zwi╣zane z tzw. przesileniem politycznym. Na t╣ napiΩt╣ sytuacje polityczn╣ z│o┐y│y siΩ niezbyt udolne rz╣dy Ludwika XVI. Odziedziczy│ ond│ug pa±stwowy w wysoko£ci 4,5 mld liwr≤w. Nadal prowadzi│ wystawny dw≤r kr≤lewski i niekorzystn╣ dla Francji politykΩ zewnΩtrzn╣. Chc╣c uzyskaµ nowe finanse, zape│niµ skarb, d╣┐y│ do na│o┐enia nowych podatk≤w. Sytuacja spo│eczna by│a jednak bardzo napiΩta. Kr≤l obawia│ siΩ podj╣µ tak╣ decyzjΩ osobi£cie, st╣d odwo│uje siΩ do Zgromadzenia Notabl≤w, do posiedzenia przedstawicieli stanu I i II. Zgromadzenie Notabl≤w nie popar│o, nie podjΩ│o decyzji o podatkach. W tej sytuacji Ludwik XVI decyduje siΩ na zwo│anie Stan≤w Generalnych, nie zwo│ywanych od 1614 r. (Stany Generalne pojawiaj╣ siΩ we Francji po raz pierwszy w okresie kszta│towania siΩ monarchii stanowej w 1302 r.; W obradach przyjΩto zasadΩ, ┐e poszczeg≤lne stany s╣ reprezentowane po 300 przedstawicieli, przy czym stany obraduj╣ oddzielnie; Przy takim uk│adzie stan II sta│ na pozycji straconej.)

W nastΩpstwie tradycyjnej struktury i zasad funkcjonowania Stan≤w Generalnych bur┐uazja podjΩ│a szerok╣ walkΩ polityczn╣. W jej nastΩpstwie osi╣gnΩ│a, ┐e stan III mia│ byµ reprezentowany przez 600 os≤b. 5 maja 1789 zebra│y siΩ Stany Generalne. Wtedy stan III, w kt≤rym aktywn╣ rolΩ odgrywa│a bur┐uazja, ┐╣da│ wsp≤lnych obrad, odej£cia od zasady, ┐e ka┐dy stan obraduje oddzielnie. Pocz╣tkowo stany I i II oraz kr≤l nie zgadzaj╣ siΩ na propozycjΩ stanu III. W tej atmosferze stan III og│osi│ siΩ Zgromadzeniem Narodowym i zdecydowa│, ┐e bΩdzie obradowa│ bez stanu I i II. Wtedy kr≤l Ludwik XVI zarz╣dzi│ remont sali obrad. W odpowiedzi na to stan III przeni≤s│ siΩ do sali gry w pi│kΩ i z│o┐y│ przysiΩgΩ, ┐e nie rozejdzie siΩ, dop≤ki nie uchwali konstytucji. Stan I i II zgodzi│y siΩ na wsp≤lne obrady, z tym ┐e zachowywano pozory i kr≤l potajemnie gromadzi│ wojsko pod Wersalem, przygotowuj╣c siΩ do zbrojnego rozbicia Zgromadzenia Narodowego.

O tych zakamuflowanych dzia│aniach kr≤la dowiedzia│ siΩ lud Pary┐a, kt≤ry daj╣c poparcie dla przedstawicieli stanu III ruszy│ na BastyliΩ (najwiΩksze wiΩzienie we Francji, uto┐samiane z symbolem feudalizmu i absolutyzmu), zdobywaj╣c j╣ 14 lipca 1789 r. TΩ datΩ uwa┐amy za ostateczny wybuch rewolucji bur┐uazyjnej we Francji. Proces rewolucyjny rozpocz╣│ siΩ od przesilenia politycznego. Po tych wydarzeniach wydawa│o siΩ, ┐e kr≤l pogodzi│ siΩ z faktami. Przyby│ do Pary┐a, uznaj╣c dotychczasowe zmiany. Obradowa│a Konstytuanta, czyli Narodowe Zgromadzenie Ustawodawcze.

Konstytuanta oglosi│a akty prawne odu┐ym znaczeniu tzn. 26 sierpnia 1789 r. s│ynn╣ DeklaracjΩ Praw Cz│owieka i Obywatela. Deklaracja g│osi│a has│a r≤wno£ci, wolno£ci, braterstwa, nienaruszalno£ci w│asno£ci prywatnej. Podkre£la│a zasadΩ suwerenno£ci (zwierzchnictwa) narodu w funkcjonowaniu pa±stwa. Deklaracja jest uwa┐ana z a najwiΩksze osi╣gniΩcie Rewolucji Francuskiej.

We wrze£niu 1791 zostaje og│oszona Konstytucja 1791. Konstytucja m≤wi│a o obaleniu monarchii absolutnej we Francji, wprowadza│a monarchiΩ konstytucyjn╣. Konstytucja podkre£la│a, ┐e funkcjonowanie pa±stwa bΩdzie siΩ opieraµ o monteskiuszowski podzia│ w│adzy: ustawodawcz╣, wykonawcz╣, s╣downicz╣. Konstytucja dzieli│a obywateli na 4 grupy zale┐nie od stanu posiadanego maj╣tku. W ten spos≤b ograniczono prawo wyborcze (cenzus maj╣tkowy).