KONFERENCJA W JAúCIE I SPRAWA POLSKI 1944

• KlΩska Niemiec nie unikniona.
• Wzrasta liczba ziem wyzwolonych spod okupacji.

• Problem powojennego kszta│tu £wiata.
• Paƒdziernik - Moskwa- spotkanie ChurchillÆa ze Stalinem.
• wstΩpny podzia│ wp│yw≤w (papierowa serwetka):

• »adne porozumienie nie zosta│o podpisane.
• Sprawy p│w. Ba│ka±skiego, Polski, losy Niemiec, dzia│ania na froncie europejskim i daleko wschodnim

musia│y czekaµ na spotkanie Wielkiej Tr≤jki.

4-11 II 1945 Ja│ta

• po raz ostatni obrady w sk│adzie: W. Churchill , F. Roosevelt i J. Stalin.
• Miejsce obrad (Ja│ta) => rosn╣ca rola ZSRR.
• Stalin ûgospodarzem konferencji.
• Konferencja Wielkiej Tr≤jki w Ja│cie przez historyk≤w nazywana jest konferencj╣ ôdw≤ch i p≤│ö
• Wielka Brytania gra│a znacznie mniejsz╣ rolΩ
• W £wiecie prym wiod╣ ZSRR i USA
• Postanowienia:
• Podzia│ Niemiec na 4 strefy okupacyjne ( tak┐e Berlina):
• • ameryka±sk╣
  • brytyjsk╣
  • francusk╣
  • radzieck╣.
• Sojusznicza Rada kontroli- zarz╣d teren≤w okupowanych.
• Pojawia siΩ problem reparacji û nie jest do ko±ca rozwi╣zany.
• Roosevelt rezygnacja z projektu podzia│u Niemiec.
• ZSSR ma przyst╣piµ do wojny z Japoni╣ w ci╣gu 3 m-cy od kapitulacji Niemiec.
• • W zamian otrzymuje:
  • Prawo zajΩcia wysp Kurylskich
  • Wp│ywy w Mongolii i pn. Korei.
• Powstanie ONZ. Ma na celu rozstrzygn╣µ sp≤r o ôprawo vetaö, trwaj╣cy wiele m-cy.
• • Rada Bezpiecze±stwa ONZ- sk│ada siΩ z 5 sta│ych cz│onk≤w:
  • Chiny
  • Francja
  • USA
  • Wielka Brytania
  • ZSSR
  • Zasadniczych decyzje podejmowane jednog│o£nie
  • Ka┐de mocarstwo ma prawo veta
• Sprawy wewnΩtrzne poszczeg≤lnych pa±stw (m. in. Polska)
• Powstanie rz╣du koalicyjnego w Jugos│awii
• Mocarstwa bior╣ odpowiedzialno£µ za kszta│t £wiata
• • Brak konsultacji z mniejszymi pa±stwami
• Okre£lono strategiΩ na ostatni okres wojny oraz zakres dzia│a± armii poszczeg≤lnych pa±stw =>
• • Kwiecie± 1945 r. gen Eisenhauer:
  • • nie przystΩpuje do ataku na Berlin
    • Zatrzymuje ofensywΩ US. Army, kt≤ra wyzwala│a Czechos│owacjΩ (na linii Pilzno-Karlovy Vary).

Sprawa polska na konferencji w Ja│cie

• Okres spotkania (4-11 II 45r.) to najwiΩcej zwyciΩstw ZSRR na froncie wsch. =>
• Stalin ma znacznie wiΩcej atut≤w od aliant≤w zachodnich.
• Alianci zach.
• wolne wybory w Polsce
• pod kontrol╣ miΩdzynarodow╣.
• Stalin protestuje twierdz╣c, ┐e kontrola miΩdzynarodowa stanowi ingerencjΩ w sprawy wewnΩtrzne P.
• Poma│u przechodzimy pod faktyczn╣ kontrolΩ ZSRR.
• Alianci zach. û przeciwni granicy na Odrze i Nysie =>
• Stalin zobowi╣zuje siΩ do ponowienia sprawy polskiej granicy zach. na konferencji powojennej
• 11 II 1945 û og│oszenie wynik≤w ustale± ôWielkiej tr≤jkiö
• ZSRR zobowi╣zuje siΩ do pomocy w wojnie z Japoni╣ =>
• • Alianci zach. ustΩpuj╣ w sprawach Europy wsch. i £rodkowej.
• Stalin ustala granicΩ wsch. Polski
• • Wzd│u┐ linii Curzona
  • Lw≤w do ZSRR
• w zamian za utratΩ po│owy swego terytorium Polska mia│a otrzymaµ ziemie na zach. i pn. lecz dok│adna granica mia│a byµ sprecyzowana na przysz│ej konferencji pokojowej

Sprawy wewnΩtrzne Polski po konferencji w Ja│cie

• Rz╣d Tymczasowy w Lublinie staje siΩ jedynym reprezentantem narodu polskiego.
• Plany reorganizacji, oraz poszerzenia o ministr≤w z rz╣du na uchodƒstwie.
• RTwL ma przekszta│ciµ siΩ w Tymczasowy Rz╣d Jedno£ci Narodowej
• • Nowy rz╣d ma uznawaµ wszystkie pa±stwa koalicji antyfaszystowskiej
• Rozmowy w sprawie TRJN mieli prowadziµ Polacy w Moskwie, pod przewodnictwem Mo│otowa =>
• Przekre£lenie nadziei emigracji polskiej
• Konferencji w Ja│cie podzieli│a EuropΩ na dwie strefy wp│yw≤w.

Polska znalaz│a siΩ w strefie podlegaj╣cej ZSSR

• Wynikiem konferencji ja│ta±skiej dla Polski s╣:
• Kszta│t terytorialny
• Ustr≤j
• Wiele lat podporz╣dkowania Moskwie