WOJNY POLSKO - ROSYJSKIE W I POúOWIE XVII WIEKU
1. Przyczyny wojny.
2. Przebieg wojny.
3. Konsekwencje.
Na prze│omie XVI i XVII wieku Rosja prze┐ywa│a g│Ωboki kryzys wewnΩtrzny, kt≤ry nast╣pi│ po £mierci cara Iwana IV Groƒnego, kt≤ry nie zapewni│ nastΩpstwa tronu, tym samym Rosja znalaz│a siΩ w okresie kryzysu dynastycznego, kt≤ry by│ pog│Ωbiony tajemniczymi okoliczno£ciami £mierci carewicza Dymitra. Pozatym w Rosji wzrasta│ ucisk feudalny, tym samym wzrasta│o niezadowolenie ch│op≤w, a wreszcie dosz│o do wybuchu powstania ch│opskiego - powstania Iwana Bo│otnikowa. W tej sytuacji nowo wybrany car Wasyl Szujski zdecydowa│ siΩ na sojusz Rosji ze Szwecj╣. W nastΩpstwie czego dochodzi do interwencji Szwecji w sprawy wewnΩtrzne Rosji. Szwedzi przyczynili siΩ do opanowania powstania ch│opskiego w Rosji.
Po 1569r. Rzeczpospolita by│a nastawiona na wschodni kierunek polityki zewnΩtrznej, na wschodzie dopatrywano siΩ polskiej racji stanu, a taka sytuacja znajdowa│a poparcie u polskiej magnaterii i czΩ£ciowo szlachty polskiej. Zygmunt III Waza by│ zastawiony na prowadzenie polityki dynastycznej.
Wojna z Rosj╣ rozpoczΩ│a siΩ w 1604r. interwencj╣ polskiej magnaterii popieraj╣cej Dymitra Samozwa±ca, tzw. ,,dymitriad╣'' pierwsz╣, potem drug╣ ko±cz╣c╣ siΩ kr≤tkotrwa│ym sukcesem, doj£ciem polak≤w do Moskwy, przejΩciem tronu carskiego przez Dymitra i ostatecznym niepowodzeniem. Ten pierwszy okres wojem polsko-rosyjskich w XVII wieku mia│ charakter wojen prywatnych. Dopiero w nastΩpstwie sojuszu rosyjsko-szwedzkiego i interwencji Szwecji w sprawy Rosji. Wojny polsko-rosyjskie w 1609 roku oficjalnie by│y prowadzone za zgod╣ Zygmunta III Wazy. Polacy przyst╣pili do oblΩ┐enia Smole±ska, z pomoc╣ wyruszy│y wojska rosyjsko - szwedzkie. W nastΩpstwie czego dosz│o do wa┐nej bitwy pod K│uszynem w lipcu 1610r., gdzie wojska polskie odnios│y zwyciΩstwo pod dowodzeniem hetmana Stefana »≤│kiewskiego, w nastΩpstwie czego dotar│ do Moskwy, gdzie doprowadzi│ do ugody z magnateri╣ rosyjsk╣. Ugoda m≤wi│a o obietnicy przejΩcia tronu carskiego przez kr≤lewicza W│adys│awa, syna Zygmunta III Wazy, przy warunku ┐e W│adys│aw przejdzie na prawos│awie. Na tΩ propozycjΩ nie zgodzi│ siΩ Zygmunt III Waza, ┐╣daj╣c osobi£cie tronu carskiego dla siebie. Z kolei na tΩ propozycjΩ nie zgodzi│a siΩ magnateria rosyjska. W nastΩpstwie wkr≤tce w 1611r. wybucha powstanie w Rosji przeciwko Polakom. Dwa lata p≤ƒniej w 1613r. w Rosji wprowadza siΩ warunki przejΩcia w│adzy carskiej, tron przejmuje Micha│ Fiodorowicz-Romanow, za jego rz╣d≤w w Rosji bΩd╣ ,,wielkie czasy" a dynastia Romanow≤w bΩdzie ostatni╣ dynasti╣ car≤w w Rosji rz╣dz╣cych do pierwszej wojny £wiatowej, do rewolucji w 1917r. Kolejne najazdy Polak≤w na MoskwΩ zako±czy│y siΩ niepowodzeniem.
Wojeny polsko-rosyjskie zako±czy│y siΩ rozejmem w Dywilinie w 1619r.. Na jego podstawie Polska uzyska│a Smole±szczyznΩ, a tak┐e ziemiΩ czernihowsk╣ i siewiersk╣. Rozejm zosta│ potwierdzony pokojem w Polanowie 1634r. Przy Polsce pozosta│y uzyskane ziemie, poza tym kr≤l W│adys│aw IV zrzek│ siΩ roszcze± do tronu carskiego.