Procesy integracyjne w Europie
Integracja w Europie Zachodniej zapocz╣tkowana zosta│a w roku 1951.Jest to data utworzenia Europejskiej Wsp≤lnoty WΩgla i Stali. Cel by│ jasny: integracja tych czΩ£ci przemys│u pa±stw cz│onkowskich. 6 lat p≤ƒniej w Rzymie podpisane zosta│y traktaty o powo│aniu Europejskiej Wsp≤lnoty Gospodarczej i Europejskiej Wsp≤lnoty Energii Atomowej. Powsta│e trzy wsp≤lnoty w roku 1965 po│╣czy│y swe organy instytucjonalne tworz╣c Wsp≤lnotΩ Europejsk╣ kt≤rej g│≤wnym zadaniem by│o wykszta│cenie wsp≤lnego rynku i zbli┐enie gospodarcze i spo│eczne pa±stw cz│onkowskich. 7 lutego 1992 roku w Maastricht(Holandia) podjΩto rozmowy prowadz╣ce do wy┐szej formy integracji jak╣ jest unia polityczna i ekonomiczna . Powsta│ w≤wczas traktat o Unii Europejskiej. Postanowienia konferencji wprowadzono w ┐ycie 1 listopada 1993 roku.Utworzenie UE uznawane jest za najwa┐niejszy fakt w dziejach integracji Europy.Rzeczywistymi faktami powstania UE s╣ spustoszenie Europy po II Wojnie îwiatowej oraz odpowiedƒ pa±stw zachodu na zagro┐enia ze strony bloku radzieckiego.
Unia Europejska
Powsta│a 1. XI . 1993 r. w momencie wej£cia w ┐ycie postanowie± Traktatu z Maastricht, tzw. Traktatu o Unii Europejskiej. Unia za│o┐ona zosta│a na bazie Wsp≤lnot Europejskich (Europejskiej Wsp≤lnocie WΩgla i Stali (EWWiS), Europejskiej Wsp≤lnocie Energii Atomowej (EUROATOM) oraz Wsp≤lnocie Europejskiej (WE), dawnej Europejskiej Wsp≤lnocie Gospodarczej (EWG).Pozosta│e dwa filary na kt≤rych wsparta jest struktura Unii to Wsp≤lna Polityka Zagraniczna i Bezpiecze±stwa oraz Sprawy WewnΩtrzne i Wymiar Sprawiedliwo£ci. W chwili obecnej w sk│ad Unii Europejskiej wchodzi 15 pa±stw: Austria, Belgia, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Luksemburg, Niemcy, Portugalia, Szwecja, Wielka Brytania oraz W│ochy. Dodatkowo istnieje grupa pa±stw stowarzyszonych ze Wsp≤lnotami Europejskimi do kt≤rych nale┐╣ przede wszystkim kraje Europy îrodkowej i Wschodniej , Afryki , Karaib≤w i Strefy Pacyfiku. Zadaniem i celem Unii jest organizacja i utrzymywanie stosunk≤w pomiΩdzy pa±stwami cz│onkowskimi , stworzenie obszaru pozbawionego wewnΩtrznych granic bezpiecze±stwo ,postΩp gospodarczy i spo│eczny oraz ochrona praw i interes≤w obywateli, jednak┐e Unia zobowi╣zana jest respektowaµ prawa wewnΩtrzne, historiΩ oraz kulturΩ wszystkich pa±stw cz│onkowskich b╣dƒ stowarzyszonych.W zwi╣zku z postanowieniami Traktatu z Maastricht wszyscy obywatele pa±stw cz│onkowskich staj╣ siΩ obywatelami Unii Europejskiej. Obywatele Unii maj╣ prawo do kandydowania i g│osowania w wyborach lokalnych oraz do Parlamentu Unia Europejska ma te┐ swoj╣ jednostkΩ monetarn╣. Jest ni╣ ECU (European Currency Unit).Do 1999 r. planuje siΩ wprowadzenie wsp≤lnej waluty monetarnej, oraz utworzenie nowej instytucji Europejskiego Banku Centralnego, kt≤ry w po│╣czeniu z centralnymi bankami pa±stw cz│onkowskich utworzy Europejski System Bank≤w Centralnych. Docelowo do 1 lipca 2002r. EURO stanie siΩ jedynym £rodkiem p│atniczym obowi╣zuj╣cym na terenie pa±stw cz│onkowskich Unii Gospodarczej i Walutowej
W chwili obecnej 1ECU=ok.4 PLN.
Hymnem Unii Europejskiej jest ôOda do rado£ciö fragment IX symfonii L.van Beethovena natomiast niebieska flaga ze sta│╣ liczb╣ 12 gwiazdek od 1986 roku jest flag╣ Wsp≤lnot Europejskich i Unii Europejskiej.G│≤wne instytucje Unii Europejskiej to :
1. Komisja Europejska
2. Rada Unii Europejskiej
3. Parlament Europejski
4. Trybuna│ Sprawiedliwo£ci
5. Rada Europejska
Komisja - g│≤wny organ wykonawczy Unii. W sk│ad wchodzi 20 cz│onk≤w-komisarzy (po dw≤ch przedstawicieli z piΩciu du┐ych pa±stw oraz po jednym z pozosta│ych dziesiΩciu), tak zwanych komisarzy kt≤rzy wybierani s╣ na okres piΩciu lat. Obecnie funkcjΩ przewodnicz╣cego sprawuje Jacques Santer. RolΩ wiceprzewodnicz╣cych pe│ni╣ Manuel Martin oraz Sir Leon Brittan. Siedziba komisji znajduje siΩ w Brukseli. Zadaniem komisji jest wysuwanie propozycji nowych ustaw oraz kontrola wprowadzania ich w ┐ycie. Rada Unii Europejskiej (dawniej Rada Ministr≤w) - jest to najwy┐szy organ decyzyjny oraz polityczny Unii. W sk│ad wchodz╣ przedstawiciele rz╣d≤w pa±stw cz│onkowskich (po jednym z ka┐dego kraju cz│onkowskiego). Funkcja przewodnicz╣cego sprawowana jest przez sze£µ miesiΩcy, po kolei przez ka┐de pa±stwo cz│onkowskie. W roku 1996 przewodnictwo przejΩ│y W│ochy i Irlandia. Zadaniem Rady jest wypracowanie i kontrola og≤lnej polityki gospodarczej pa±stw cz│onkowskich.
WystΩpuj╣ dwa rodzaje tej rady: Rada do Spraw Og≤lnych (ministrowie spraw zagranicznych) oraz Rada Specjalna zwana tez bran┐ow╣(ministrowie poszczeg≤lnych dzia│≤w gospodarki)
Parlament Europejski - wybierany jest przez spo│ecze±stwo Unii w wyborach bezpo£rednich, co piΩµ lat. Obecnie liczba deputowanych wynosi 626. Siedzib╣ Parlamentu Europejskiego jest Strasburg, gdzie raz w miesi╣cu odbywaj╣ siΩ sesje plenarne. Sekretariat Parlamentu Europejskiego ma siedzibΩ w Luksemburgu. Obecnie przewodnicz╣cym Parlamentu Europejskiego jest Klaus Hansch. Przewodnicz╣cy wybierany jest na okres 2,5 lat. Zadaniem Parlamentu jest: kontrola prac Komisji Europejskiej, podejmowanie inicjatyw ustawodawczych a tak┐e zatwierdzanie bud┐etu Unii. Trybuna│ Sprawiedliwo£ci - jest to najwy┐szy organ s╣dowy Unii. Trybuna│ sk│ada siΩ z 15 sΩdzi≤w (z ka┐dego pa±stwa po jednym). S╣ oni wspierani przez 9 Rzecznik≤w Generalnych, mianowanych na okres 6 lat. Siedzib╣ Trybuna│u jest Luksemburg. Zadaniem Trybuna│u jest rozstrzyganie spor≤w pomiΩdzy pa±stwami cz│onkowskimi a tak┐e pomiΩdzy instytucjami Unii a osobami fizycznymi i prawnymi. Rada Europejska - to najwy┐szy organ tworz╣cy politykΩ Unii. Zosta│a powo│ana do ┐ycia w 1974 r. Jej status zosta│ okre£lony w Traktacie z Maastricht. W sk│ad jej wchodz╣ przyw≤dcy pa±stw oraz rz╣d≤w a tak┐e Przewodnicz╣cy Komisji Europejskiej. Rada zbiera siΩ na wsp≤lnych posiedzeniach dwa lub trzy razy w roku. Zadaniem Rady Europejskiej jest wyznaczanie og≤lnych kierunk≤w politycznych dla dzia│alno£ci Unii. Proces decyzyjny w UE obejmuje 3 etapy: inicjatywa ,opinia i decyzja. W procesie bior╣ udzia│ Komisja Europejska(organ inicjuj╣cy) , Parlament Europejski Oraz Rada Unii Europejskiej podejmuj╣ca decyzje ostateczne jako organ prawodawczy.
G│≤wne cele gospodarki UE :
czemu maj╣ pom≤c najwa┐niejsze zasady obowi╣zuj╣ce cz│onk≤w Unii : wolna konkurencja , zniesienie ce│ , eliminacja utrudnie± w przep│ywie (towar≤w, us│ug ,os≤b i kapita│u) oraz solidarno£µ gospodarcza pa±stw cz│onkowskich. Polityka ta wspomagana jest przez zasady ochrony konkurencji.
Zakazane s╣ jakiekolwiek dzia│ania ograniczaj╣ce woln╣ konkurencje na terytorium Unii np.: monopolizacjΩ przemys│u czy pomoc firmom naruszaj╣cym zasady konkurencji.Unia Europejska posiada sw≤j w│asny bud┐et. G│≤wn╣ czΩ£µ przychodu stanowi╣ wp│ywy z podatku od warto£ci dodanej (VAT) oraz op│aty i c│a na│o┐one na produkty importowane ; co roku do Kasy UE ka┐de pa±stwo wp│aca 1,21% swego PKB kt≤re to pieni╣dze s╣ do dyspozycji Komisji Europejskiej zajmuj╣cej siΩ realizacj╣ bud┐etu.
Suma ta oscyluje. Przychody te s│u┐╣ do pokrycia wszelkich zobowi╣za± traktatowych i prawnych (tak zwane wydatki obligatoryjne) oraz do pokrycia bada± lub koszt≤w strukturalnych czyli wydatki nieobligatoryjne. Rolnictwo jako jedna z g│≤wnych ga│Ωzi przemys│u wiΩkszo£ci kraj≤w zajmuje tak┐e wiod╣c╣ rolΩ w obszarze aktywno£ci gospodarczej Unii Europejskiej. Cel Wsp≤lnej Polityki rolnej to przede wszystkim zapewnienie dostatniego poziomu ┐ycia ludno£ci wiejskiej. W handlu towarami rolnymi obowi╣zuj╣ trzy zasady:
Rozw≤j WPR doprowadzi│ do wypracowania systemu pomocy dla rolnictwa (zakupy nadwy┐ek , dotacje dla exportu oraz £rodki ochronne przeciw nadmiernemu importowaniu). Jak wa┐n╣ ga│Ωzi╣ dzia│alno£ci UE jest rolnictwo £wiadczy chocia┐by fakt ,i┐ sprawy dotycz╣ce tej dzia│alno£ci gospodarczej poch│aniaj╣ ca.50% bud┐etu.
Unia Europejska a Polska
Droga Polski do UE jest bardzo d│uga i bardzo ciΩ┐ka. Nasz kraj rozpocz╣│ negocjacje w sprawie przyst╣pienia do Unii w przededniu wa┐nego wydarzenia û wprowadzenia jednolitej jednostki walutowej û euro. Przede wszystkim nale┐y zadaµ sobie pytania czy przyst╣pienie do Unii jest op│acalne dla Polski , czy jest op│acalne dla samego zainteresowanego czyli UE i jakie zobowi╣zania oraz korzy£ci wi╣┐╣ siΩ z ewentualnym wst╣pieniem Polski w szeregi pa±stw cz│onkowskich. Jako ┐e g│≤wn╣ dewiz╣ UE jest jednoczenie nie tyle pa±stw co obywateli to w│a£nie oni powinni najbardziej odczuµ przyst╣pienie Polski do tej organizacji. Korzy£ci mo┐emy podzieliµ na trzy grupy:
polityczne û zacie£nienie zwi╣zk≤w Polski z Europ╣ . Udzia│ w Unii zwiΩksza bezpiecze±stwo obywateli i pa±stwa. Poza tym obywatele Unii maj╣ prawo poruszaµ siΩ swobodnie po ca│ym terytorium unijnym , ma nawet prawo g│osowania i kandydowania w wyborach samorz╣dowych pa±stwa kt≤rego nie jest sta│ym obywatelem oraz w wyborach do Parlamentu Europejskiego.
gospodarcze û udzia│ w wewnΩtrznym rynku Unii
spo│eczne û podwy┐szenie standardu ┐ycia oraz zbli┐enie Polski do standard≤w
Europy w dziedzinach zdrowia , bezpiecze±stwa czy te┐ edukacji.
Koszty przyst╣pienia do Unii wynikaj╣ nie tyle z lepszego rozwoju pa±stw zachodnioeuropejskich co z zacofania Polski i innych pa±stw centralnej i wschodniej Europy. Koszty te poniesiemy niezale┐nie od faktu przyst╣pienia b╣dƒ nieprzyst╣pienia do UE. Nie mo┐emy m≤wiµ tu jedynie o kosztach jako o finansach poniewa┐ zainwestowane pieni╣dze zwr≤c╣ siΩ jako modernizacje , wzrost efektywno£ci a co za tym idzie p│ac i poziomu ┐ycia. Koszty to przede wszystkim czasoch│onne zmiany jakie musimy wprowadziµ w naszej gospodarce , finansach , ochronie £rodowiska , rolnictwie oraz prawach konsumenta. Plany te zosta│y roz│o┐one na etapy do roku 2002 kiedy to Polska spodziewa siΩ zostaµ cz│onkiem Unia kt≤ra jednak jak na razie nie chce okre£liµ ┐adnej daty naszego przyst╣pienia. Powstaje jednak du┐y problem , w zwi╣zku z ostatnimi wydarzeniami w Polsce i nastrojami spo│ecze±stwa coraz g│o£niej s│yszymy o propozycjach przywr≤cenia kary £mierci co zamyka nam definitywnie drzwi do UE kt≤ra nie bez problem≤w jednak rozsta│a siΩ z kar╣ £mierci zastΩpuj╣c j╣ kar╣ do┐ywotniego wiΩzienia. Wobec czego nale┐y sobie definitywnie wyja£niµ ,i┐ kara £mierci pomimo pozytywnego nastawienia spo│ecze±stwa (65% ankietowanych) nie zostanie przywr≤cona co spowoduje spadek zainteresowania w ewentualnym partycypowaniu w Unii oraz zwiΩkszy niezadowolenie , jednak mam nadziejΩ ┐e problem ten zostanie rozwi╣zany polubownie bowiem by│oby rzecz╣ wysoce niewskazan╣ aby taki kraj jak Polska dyktowa│ £wiatowym potentatom gospodarczym i zbrojeniowym warunki na kt≤rych mo┐emy ewentualnie przyst╣piµ do Unii. Z drugiej strony kto£ mo┐e zapytaµ ôjakie korzy£ci odniesie wielka organizacja miΩdzynarodowa przyjmuj╣c w swe szeregi kraj o najni┐szym PKB (spo£r≤d pa±stw cz│onkowskich b╣dƒ te┐ kandyduj╣cych) ??ö
No wiΩc pierwsz╣ spraw╣ jest kapita│ ludzki . W Polsce ┐yj╣ ludzie dobrze wykszta│ceni gotowi aby sprostaµ wymaganiom wsp≤│czesnego rynku oraz rozwojowi techniki (to dlatego te┐ bardziej go£cinni dla nowych cz│onk≤w s╣ politycy ni┐ ekonomi£ci) .
Po drugie Europie zale┐y r≤wnie┐ na prze│amaniu ôja│ta±skiegoö porz╣dku w Europie co na pewno spowoduje przyjΩcie m.in. Polski. Po trzecie coraz silniejsza konkurencja ze strony pa±stw Ameryki P│n. oraz Azji (Japonia i ôazjatyckie tygrysyö) zmusza EuropΩ do ca│kowitej integracji poniewa┐ tylko w ten spos≤b bΩdzie ona mog│a jej sprostaµ. Kolejn╣ spraw╣ jest ┐e Polska jest idealnym wrΩcz partnerem handlowym dla obszar≤w by│ego ZSRR (jednak ostatnio zosta│o to powa┐nie zachwiane poprzez zamkniΩcie granic dla kraj≤w WNP i ustalenie wysokich ce│ na towary przemys│u odzie┐owego co powoduje aktualnie masowy upadek ma│ych firm i rynk≤w zbytu gdzie kupuj╣cymi i napΩdzaj╣cymi koniunkturΩ byli g│≤wnie obywatele pa±stw by│ego bloku Radzieckiego) oraz dla samej Unii co ma zwi╣zek z dynamicznie rozwijaj╣cym siΩ handlem , dostΩpem do naszego obecnie bardzo ch│onnego rynku oraz korzystnych inwestycji (ulgi podatkowe dla inwestor≤w zagranicznych ) co z drugiej strony mo┐e przyczyniµ siΩ do upadku lub przynajmniej powa┐nego zachwiania siΩ gospodarki Polskiej. Przystosowanie rolnictwa polskiego do norm unijnych wi╣┐e siΩ z konieczno£ci╣ natychmiastowej modernizacji polskiej wsi.
Tu musz╣ zostaµ spe│nione dwa warunki:
Rolnictwo w Polsce jest o wiele bardziej znacz╣cym dzia│em gospodarki ani┐eli w UE lecz zakres ochronny jest o wiele mniejszy co daje nam szansΩ bycia lepiej przygotowanym do gospodarki rynkowej. Polskie rolnictwo ma szanse byµ konkurencyjnym dla rolnictwa Unii lecz niezbΩdna jest pomoc Unii poniewa┐ rolnictwo Polskie nie jest wstanie finansowaµ siΩ z w│asnych £rodk≤w wobec czego spraw╣ pierwszoplanow╣ jest mo┐liwo£µ otwarcia rynk≤w UE dla Polskich produkt≤w rolnych.
CEFTA (Central European Free Trade Agreement)
Powo│anie îrodkowoeuropejskiej Strefy Wolnego Handlu zosta│o podpisane 21 XII 1992 roku przez PolskΩ , Czechy , S│owacjΩ , WΩgry ,S│oweniΩ i RumuniΩ. Jest to bardzo wa┐na dla Polski forma wsp≤│pracy regionalnej (mo┐na zaryzykowaµ stwierdzenie i┐ ma ona m.in. na celu przygotowaµ nas do wsp≤│pracy z Uni╣) W sferze gospodarki. Docelowo ma ona doprowadziµ do ko±ca 1998 roku strefy wolnego handlu czyli najprostszej formy ugrupowania integracyjnego. W ramach tego programu maj╣ zostaµ zniesione c│a na produkty przemys│owe. Znaczenie takiego programu jest wielkie o czym £wiadczy choµby fakt ,┐e wolΩ przyst╣pienia do niego wyrazi│y :Litwa ,Ukraina ,Bu│garia oraz Chorwacja.
NATO (Pakt P≤│nocnoatlantycki)
Je£li m≤wimy o procesach integracyjnych w Europie to obok spraw ekonomicznych wa┐n╣ rolΩ odgrywa problem bezpiecze±stwa. Polska ze wzglΩdu na swe po│o┐enie i historiΩ nie mo┐e byµ pa±stwem neutralnym wobec czego najlepszym sposobem na zapewnienie sobie bezpiecze±stwa bΩdzie zwi╣zanie siΩ z NATO. Po rozwi╣zaniu Uk│adu Warszawskiego Polska podjΩ│a intensywne dzia│ania dyplomatyczne zmierzaj╣ce do uzyskania statusu cz│onka NATO. Zadanie nie jest │atwe gdy┐ wymaga │o┐enia na ten cel ogromnych pieniΩdzy prowadz╣cych do przezbrojenia i wyszkolenia armii polskiej , przej£cia na nowocze£niejsze systemy komunikacji obowi╣zuj╣ce w strukturach NATO. G│≤wnym celem jest osi╣gniΩcie poziomu armii polskiej zbli┐onego do poziomu armii cz│onkowskich. Warunkiem jest r≤wnie┐ podporz╣dkowanie si│ zbrojnych w│adzy cywilnej. W ostatnim czasie Polska ogromnym nak│adem si│ znacznie zbli┐y│a swoj╣ kandydaturΩ do cz│onkowstwa. 2 lutego 1994 podpisa│a dokument ôPartnerstwa dla pokojuö kt≤ry by│ form╣ wsp≤│pracy z NATO . CzΩ£µ warunk≤w zosta│a ju┐ spe│niona . Przeprowadzono reorganizacjΩ i zmiany w si│ach zbrojnych pod k╣tem wsp≤│dzia│ania z NATO. DziΩki temu oraz zabiegom dyplomatycznym Polska aktualnie spe│nia wymogi przyst╣pienia do sojuszu wobec czego w lipcu 1997 roku zosta│a zaproszona do negocjacji po tym jak w maju zosta│a podpisana Karta Rosja-NATO o wzajemnych stosunkach (wcze£niejsze zdecydowane veto Borysa Jelcyna). Aktualnie sprawa Polski ,Czech i WΩgier czeka jedynie na ratyfikacjΩ przez parlamenty 16 pa±stw nale┐╣cych do NATO co ma nast╣piµ w 50 rocznicΩ utworzenia Sojuszu czyli w roki 1999. Wst╣pienie do Unii Europejskiej i NATO bΩdzie oznacza│o zdecydowany sukces polskich polityk≤w oraz jedne z najwa┐niejszych wydarze± w dziejach naszego kraju z tego wzglΩdu ┐e Polska po raz pierwszy znajdzie siΩ w najsilniejszych na £wiecie sojuszach co mo┐e zapewniµ jej nie tylko bezpiecze±stwo ale tak┐e mo┐liwo£µ sta│ego rozwijania siΩ , doj£cia do poziomu najwiΩkszych i najmo┐niejszych tego £wiata. Nam pozostaje cierpliwie czekaµ i mieµ nadziejΩ na powodzenie rozpoczΩtych ju┐ proces≤w integracyjnych.
Bart│omiej Olasik
ICQ UIN 6337341