Droga W│adys│awa úokietka do korony.

Po £mierci Wac│awa III w Czechach do roku 1310 zapanowa│o bezkr≤lewie. Bardzo u│atwi│o to sytuacjΩ úokietkowi. Co prawda pr≤bowa│ stawiaµ mu opor biskup krakowski Muskata, ale zosta│ ob│o┐ony przez papie┐a kar╣ ko£cieln╣ i musia│ opu£ciµ dzielnicΩ.

Tymczasem skomplikowa│a siΩ sytuacja na p│n. Polski , albowiem zgodnie z przekazem Wac│awa III Brandenburczycy siΩgnΩli po Pomorze Gda±skie. Mieli w tym poparcie zar≤wno niemieckich mieszczan jak i mo┐nego rodu îwiΩc≤w. W takiej sytuacji úokietek poprosi│ o pomoc Krzy┐ak≤w. Krzy┐acy odparli Brandenburczyk≤w , ale sami zagarnΩli Pomorze i przedstawili úokietkowi do£µ s│ony rachunek do zap│aty. Jednocze£nie zaproponowali , ┐e gdyby úokietek chcia│ odst╣piµ im Pomorze to oni sami bardzo chΩtnie zap│ac╣ pewn╣ sumΩ( 1308 - 1309 )

Tymczasem sytuacja úokietka trochΩ siΩ pogorszy│a, poniewa┐ w Czechach sko±czy│o siΩ bezkr≤lewie i w│adc╣ Czech zosta│ Jan Luksemburski. Jan Luksemburski tytu│owa│ siΩ kr≤lem Polski , przej╣│ r≤wnie┐ pretensjΩ dynastii Przemy£lid≤w. Odebra│ ho│d od niekt≤rych ksi╣┐╣t £l╣skich , wszed│ r≤wnie┐ w porozumienie z Krzy┐akami. W 1311 r. W≤jt Krakowski -- Albert podni≤s│ bunt przeciw úokietkowi maj╣c poparcie miast :Sandomierza , Wieliczki i Miechowa. Bunt zosta│ st│umiony , za£ na uczestnik≤w spad│y surowe represje.

Innym wydarzeniem sprzyjaj╣cym úokietkowi by│a £mierµ Henryka G│ogowskiego , kt≤ry po 1306 r. obj╣│ w swoje w│adanie ca│╣ WielkopolskΩ. Kiedy umar│ , w│adzΩ obiΩ│o jego 5 syn≤w z tym , ┐e rz╣dzili tak nieudolnie , ┐e rycerstwo i duchowie±stwo wypowiedzia│o im pos│usze±stwo. Ksi╣┐Ωta zostali ob│o┐eni kl╣tw╣ , natomiast op≤r stawi│o mieszcza±stwo Poznania pod wodz╣ w≤jta Przemka. Bunt ten zosta│ st│umiony.

W 1314 r. úokietek zawar│ r≤wnie┐ sojusz z kr≤lem WΩgier Karolem Robertem , za kt≤rego wyda│ swoj╣ c≤rkΩ El┐bietΩ. W latach 1315 - 1317 prowadzi│ wojny z Brandenburgi╣ dziΩki czemu uda│o mu siΩ zawrzeµ sojusz z ksi╣┐Ωtami Pomorza Szczeci±skiego , a nawet z Kr≤lestwem Danii.

W 1318 r. mo┐ni , jak i rycerstwo Ma│opolski i Wielkopolski na zjeƒdzie w Sulejowie wystosowali petycjΩ do papierza z pro£b╣ o przywr≤cenie korony polskiej. Motywowali to tym , ┐e Kr≤lestwo Polskie broni chrze£cija±stwa przed poganami i heretykami. Papie┐ da│ wymijaj╣c╣ odpowiedƒ , ale poufnie wyrazi│ zgodΩ z zastrze┐eniem ┐eby nie naruszyµ niczyich praw. Mia│o to takie konsekwencje, ┐e sporz╣dzono nowe insygnia koronacyjne, a miejsce koronacji przeniesiono z Gniezna do Krakowa. Insygnia koronacyjne przetrwa│y do 1795 r. natomiast miecz koronacyjny - szczerbiec jest do dzi£ w Katedrze na Wawelu. Przenosz╣c miejsce koronacji z Gniezna do Krakowa úokietek pozornie nie naruszy│ uprawnie± Kr≤l≤w Czeskich.

20.I.1320 r. - koronacja úokietka w Krakowie na kr≤la Polski.

Problemy úokietka po koronacji :

1) odzyskaµ Pomorze

2) oddaliµ b╣dƒ uspokoiµ pretensje kr≤la Czech ( Czesi maj╣ sojusz z Krzy┐akami , úokietek ma sojusz z WΩgrami )

úokietek nie czu│ siΩ na si│ach , by odzyskaµ Pomorze w spos≤b zbrojny , a wiΩc pozwa│ Krzy┐ak≤w przed s╣d papieski i odby│ siΩ proces w Inowroc│awiu ( 1320/1321 r.) úokietek proces wygra│, Krzy┐acy zostali skazani na zwrot zagarniΩtych ziem i na zap│acenie odszkodowania, ale wnie£li oni apelacjΩ do Rzymu i tam z przyczyn formalnych wykonanie wyroku zawieszono. Nie mog╣c wygraµ drog╣ prawn╣ , úokietek postanowi│ odzyskaµ Pomorze drog╣ militarn╣.

W 1325 r. zawar│ przymierze z Litw╣ potwierdzone £lubem jego syna Kazimierza z Aldon╣ c≤rk╣ Giedymina.

(Sojusz militarny by│ niewiele wart , natomiast da│ Krzy┐akom bro± propagandow╣-chrze£cija±ski w│adca w przymierzu z poganinem niszczy chrze£cija±skie kraje.

W tej sytuacji ani papie┐ , ani ziΩµ ( Karol Robert WΩgierski ) nie mogli przyj£µ mu z pomoc╣ , za£ na PolskΩ spad│o podw≤jne uderzenie : krzy┐ackie i Jana Luksemburskiego) W tym czasie Jan Luksemburski jako dziedzic korony Czeskiej ro£ci│ sobie pretensje do tronu Polskiego. Prowadzi│ on politykΩ , kt≤rej celem by│o b╣dƒ to odzyskanie korony polskiej, b╣dƒ zab≤r ziem polskich wsp≤lnie z Krzy┐akami. WstΩpem polityki by│o zho│dowanie ksiΩstw £l╣skich(1327-1329).Od tego czasu îl╣sk wchodzi│ w sk│ad Kr≤lestwa Czeskiego.

W latach 1327-1332 trwa wojna miΩdzy úokietkiem , Janem Luksemburskim i Zakonem Krzy┐ackim. Na pocz╣tku tej wojny úokietek pope│nia kilka niezrΩczno£ci dyplomatycznych , a mianowicie kiedy Krzy┐acy s╣ na wyprawie przeciw poga±skiej Litwie korzystaj╣c z posi│k≤w Litewskich uderza na ziemie zakonu (1326). Jest to powa┐ny b│╣d poniewa┐ w sojuszu z poganami uderzy│ na ziemie rycerzy bΩd╣cych na wyprawie krzy┐owej. úokietek nic t╣ wypraw╣ nie zyska│, co wiΩcej ludno£µ zakonu by│a po stronie swojej w│adzy (Pomorze, Prusy).

Reperkusje tego niezrΩcznego kroku by│y takie , ┐e papie┐ chc╣c nie chc╣c musia│ odst╣piµ od sprawy úokietka , jednocze£nie Jan Luksemburski jak i Krzy┐acy uzyskali £wietne uzasadnienie ideologiczne dla prowadzenia dzia│a± przeciw Polsce, dla kt≤rej wojna by│a niezwykle ciΩ┐ka. Polacy nie mogli sprostaµ po│╣czonym si│om i tylko brak koordynacji dzia│a± miΩdzy sojusznikami sprawi│ , ┐e Kr≤lestwo Polskie tego okresu nie ponios│o zupe│nej klΩski. W tym te┐ roku dosz│o do bitwy pod P│owcami (27.IX.1331) , z tym, ┐e bitwa mia│a bardziej znaczenie propagandowe ni┐ militarne. Militarnie by│a nie roztrzygniΩta. W 1332 r. Krzy┐akom uda│o siΩ opanowaµ ca│e Kujawy i w tak niekorzystnej sytuacji zawarto rozejm.

2.III.1333 r. W│adys│aw úokietek zmar│.

NastΩpc╣ korony zosta│ syn úokietka Kazimierz zwany Wielkim.