GENEZA I KONSEKWENCJE REWOLUCJI PRZEMYSúOWEJ W ANGLII XVIII W.

Wszelka polityka musi mieµ prze│o┐enie na £rodki utrzymania, warunki w jakich ┐yje cz│owiek oraz na perspektywy w jakich dane £rodowisko siΩ okre£la. Wok≤│ tych warto£ci tworz╣ siΩ grupy interes≤w spo│ecznych. I takie grupy z chc╣ regu│y mieµ wp│yw na kierunek polityki pa±stwowej. Spo│ecze±stwo angielskie w XVIII w. to du┐e upowszechnienie w│asno£ci, wolno£µ osobista dla ka┐dego, system parlamentarno-gabinetowy, gospodarka rynkowa. Oficjalnym wyznaniem by│ ko£ci≤│ anglika±ski, ale swobod╣ religijn╣ cieszy│y siΩ r≤wnie┐ inne wyznania zreformowane. Katolicy byli dyskryminowani, miedzy innymi nie wolno im by│o sprawowaµ urzΩd≤w publicznych.

W Anglii rozwin╣│ siΩ handel, rzemios│o, przedsiΩbiorczo£µ, rolnictwo typu farmerskiego. Rozwija│y siΩ r≤wnie┐ i miasta, prawdziw╣ potΩg╣ by│ bank angielski. Bank taki m≤g│ udzieliµ kredytu rz╣dowi, by│ zawsze wyp│acalny, rezerwy banku Anglii mia│y pokrycie w z│ocie, st╣d pojΩcie banknot.

Poszczeg≤lne grupy posiadaczy mia│y sw╣ reprezentacjΩ w parlamencie i poprzez parlament mia│y prze│o┐enie swoich interes≤w na jΩzyk polityki. Szybko rozwija│y siΩ miasta angielskie. W II po│. XVIII w. zawrotna karierΩ zaczΩ│y robiµ tkaniny bawe│niane sprowadzane z Indii. To wywo│a│o sprzeciw ludzi zwi╣zanych z produkcj╣ tkanin we│nianych. M≤wiono nawet o zagro┐eniu narodowego przemys│u. Wprowadzono szereg posuniΩµ restrykcyjnych. Ale produkcja a oparta na we│nie zorganizowana by│a w systemie cechowym, za£ popyt na tkaniny bawe│niane nie mala│. Wobec czego zamiast tkanin zaczΩto sprowadzaµ surowiec do przetworzenia w Anglii.

Jednym z podstawowych dostawc≤w tego surowca by│y kolonie angielskie w Ameryce P≤│nocnej.

Przetw≤rstwo bawe│ny nie zwi╣zane by│o z organizacj╣ cechow╣, co z kolei pozwoli│o na wprowadzenie nowych rozwi╣za± technicznych. Pierwsze urz╣dzenie mechaniczne do przΩdzenia i tkania skonstruowano w latach 30-tych XVIII w. P≤ƒniej przysz│y nastΩpne wynalazki. Wprowadzenie nowych wynalazk≤w doprowadzi│o do potanienia koszt≤w produkcji, dziΩki czemu towary angielskie sta│y siΩ konkurencyjne na innych rynkach, co z kolei doprowadzi│o do og≤lnego wzrostu zamo┐no£ci spo│ecze±stwa, a zarazem si│y pa±stwa.

Przewr≤t przemys│owy a Anglii doprowadzi│ do tego, ┐e Anglia sta│a siΩ pierwszym mocarstwem kolonialnym Europy. PozycjΩ Anglii ugruntowa│o wygranie wojny 7-letniej (1756-1763) i odebranie Francuzom Kanady. Anglicy umocnili siΩ r≤wnie┐ w Indiach (II po│. XVIII w.) z tym, ┐e posiad│o£ci angielskie w Indiach nie by│y posiad│o£ciami korony angielskiej, lecz angielskiej kompanii wschodnio-indyjskiej (sp≤│ka ta chcia│a przynie£µ jak najwy┐sze zyski swym udzia│owcom). Anglia posiada│a najsilniejsz╣ flotΩ w tym czasie, za£ parlament reprezentowa│ interesy bur┐uazji i arystokracji, ale dba│ r≤wnie┐ o zabezpieczenie oczywistych interes≤w gospodarczych ca│ego spo│ecze±stwa.