Po przeczytaniu artyku│u „System przysz│o╢ci”, napisanego przez kolegΩ, wysnu│em w│asne wnioski na ten temat. Mimo ┐e jest to temat do╢µ trudny i podziwiam autora za d│ugo╢µ jego artyku│u, to my╢lΩ ┐e mam prawo napisaµ drugi podobny, kt≤ry bΩdzie jakby odpowiedzi▒ na ten pierwszy i mo┐e rzuci trochΩ nowego ╢wiat│a na te sprawy.

Mianowicie mam kilka uwag co do tamtego artyku│u. Niejednokrotnie pad│y tam s│owa takie jak intuicja i „domy╢lanie siΩ” przez system. Nie widzia│em tam jednak s│owa inteligencja, kt≤re mimo ┐e nie pad│o to nieraz samo pcha│o siΩ zamiast przeczytanego zdania. My╢lΩ ┐e taki system ujednolicony i zawieraj▒cy jedynie modu│y rozszerzaj▒ce go o funkcje ma niejakie szanse, jednak rozwi▒zaniem du┐o lepszym by│oby po prostu stworzenie systemu ze sztuczn▒ inteligencj▒, kt≤ry uczy│by siΩ wsp≤│pracowaµ z u┐ytkownikiem i system taki nie by│by ju┐ okre╢lany mianem systemu ani komputer z nim nie by│by ju┐ zwyczajnym komputerem. Wizja takiego systemu przysz│o╢ci jest jak┐e odleg│a, a r≤wnocze╢nie jak┐e bliska nam – pokoleniu, kt≤re dopiero zaczyna swoj▒ prawdziw▒ przygodΩ z maszynami cyfrowymi. Wed│ug mnie w│a╢nie to pokolenie ma du┐e pole do popisu, kt≤re zgotowali nam nasi poprzednicy. Pozostawili oni du┐o niedom≤wie± i po prostu b│Ωd≤w, kt≤re my mamy szansΩ poprawiµ. Jakby nie patrzeµ na dzisiejsze systemy, nie s▒ one doskona│e, a wrΩcz na ka┐dym kroku ujawniaj▒ swoj▒ niedoskona│o╢µ. Dla niekt≤rych system, a komputer oznacza jedno, mimo tego ┐e ucz▒ siΩ o tym w szko│ach i dostaj▒ z tego oceny (przer≤┐ne), to ich to nie obchodzi i twierdz▒, ┐e komputer nie jest im potrzebny do szczΩ╢cia, albo te┐ je┐eli ju┐ maj▒ ten komputer, to wiedz▒ jedynie jak go w│▒czyµ i wy│▒czyµ oraz jak siΩ gra w ulubion▒ grΩ. Sam znam kilka takich os≤b i muszΩ powiedzieµ, ┐e wyt│umaczenie komu╢ takiemu jakiej╢ bardziej skomplikowanej sprawy dotycz▒cej jego komputera graniczy z cudem i mimo tego ┐e kolega czy kole┐anka przytakuje i m≤wi ┐e wie o co chodzi to i tak widaµ przera┐enie w jego (jej) oczach jak gdybym wymawia│ jakie╢ niezrozumia│e zaklΩcia i to w jΩzyku jakiego w og≤le nie zna. Ale jest te┐ drugi typ u┐ytkownik≤w, kt≤rzy wiedz▒ swoje, maj▒ niekompletn▒ wiedzΩ uzupe│nian▒ przez w│asne domys│y i wyobra╝niΩ przez co ich wiadomo╢ci kompletnie mijaj▒ siΩ z tym co jest w rzeczywisto╢ci. No i wreszcie trzeci typ u┐ytkownika, kt≤ry wiedzΩ swoj▒ nabywa w wiΩkszo╢ci na podstawie w│asnych do╢wiadcze±, a zarazem i b│Ωd≤w, kt≤re niejednokrotnie wi▒┐▒ siΩ z utrat▒ danych lub czasowym unieruchomieniem sprzΩtu.

Wed│ug mnie system operacyjny powinien byµ zar≤wno prosty w obs│udze jak przyjazny u┐ytkownikowi. Najbli┐szy temu jest w│a╢nie system oparty na sztucznej inteligencji. System, kt≤ry poznaje u┐ytkownika (swojego pana i w│adcΩ) i jest w stanie przewidzieµ czego u┐ytkownik od niego ┐▒da. Oczywi╢cie system taki nie mo┐e byµ podarowany u┐ytkownikowi kompletnie zielony, poniewa┐ wtedy (w przypadku u┐ytkownika pocz▒tkuj▒cego) nie ma szans na porozumienie siΩ obu stron. Cz│owiek bΩdzie siΩ irytowa│ dlaczego maszyna nie robi tego czego on od niej chce, a komputer bΩdzie siΩ przegrzewa│ usi│uj▒c zrozumieµ cz│owieka.

M≤wi▒c jednak system inteligentny, mam na my╢li system oddany u┐ytkownikowi z pewnym zasobem wiedzy – w zale┐no╢ci od stopnia zaawansowania u┐ytkownika. I tak dla pocz▒tkuj▒cych by│by system kt≤ry dos│ownie sam wykonywa│by wszystko za cz│owieka, natomiast dla zaawansowanych, system poddawa│by siΩ ca│kowitej kontroli przez cz│owieka. W ko±cu system inteligentny nie wymaga│by ┐adnych sterownik≤w, poniewa┐ sam uczy│by siΩ obs│ugi ka┐dego urz▒dzania z niewielk▒ pomoc▒ cz│owieka. Je┐eli chodzi natomiast o pocz▒tkuj▒cych system taki dostarczony u┐ytkownikowi musia│by ju┐ umieµ swoje i byµ przygotowanym na r≤┐ne niespodzianki ze strony u┐ytkownika.

Konkretnie przedstawiaj▒c sprawΩ – moim zdaniem przysz│o╢µ le┐y w sztucznej inteligencji komputer≤w. Jest to najlepsze z najlepszych mo┐liwych rozwi▒za±. W takim te┐ systemie w▒tpiΩ aby konieczno╢ci▒ do jego obs│ugi by│a klawiatura. Owszem mog│aby byµ pomocna (czasami), ale komunikacja z systemem odbywa│aby siΩ na pomoc▒... mowy. DziΩki temu mo┐naby by│o zamiast przepisywaµ czy tekst na klawiaturze, zwyczajnie go podyktowaµ komputerowi lub w│o┐yµ do specjalnej maszyny (czego╢ w rodzaju skanera), kt≤ra przeczyta│aby ksi▒┐kΩ lub cokolwiek innego za nas. W ten oto spos≤b porozumienie z komputerem sta│oby siΩ maksymalnie uproszczone.

Pojawiaj▒ siΩ tutaj oczywi╢cie jeszcze inne problemy zar≤wno techniczne jak i zwi▒zane z samym programem. Jak rozwi▒zaµ problem kompatybilno╢ci systemu z innymi systemami.

System ma byµ inteligentnym, wiΩc nie powinien sprawiaµ problem≤w co do tego, ale teraz w drug▒ stronΩ. Dane kt≤re system zapisywa│by na miΩkkich no╢nikach oraz te kt≤re wysy│a│by poprzez sieµ komputerow▒, musia│yby byµ podawane w uniwersalnym formacie.

Problem kompatybilno╢ci bierze swoje pod│o┐e st▒d, i┐ ile jest na ╢wiecie komputer≤w, tyle jest system≤w. Mimo tego ┐e wszystkie systemy maj▒ t▒ sam▒ nazwΩ, to ka┐dy komputer jest trochΩ inny, a nawet je┐eli s▒ dwa takie same komputery, to ich u┐ytkownicy siΩ r≤┐ni▒ i szanse s▒ praktycznie ┐adne aby te dwa systemy, tych dw≤ch r≤┐nych ludzi by│y identyczne.

Moim zdaniem system przysz│o╢ci bΩdzie oparty w│a╢nie na sieciach neuronowych i bΩdzie reprezentowa│ du┐o wy┐sz▒ klasΩ system≤w operacyjnych i du┐o wy┐szy komfort pracy ni┐ systemy oferowane dzisiaj. Byµ mo┐e jeszcze p≤╝niej komputery nie bΩd▒ w og≤le wymaga│y system≤w operacyjnych. Jest to jednak wizja odleg│a i szanse na realizacjΩ jej w ci▒gu najbli┐szych lat s▒ znikome. Byµ mo┐e up│yn▒ nawet setki lat zanim to co wymy╢li nasze pokolenie zostanie zrealizowane nie tylko na w postaci schemat≤w na papierze, ale wejdzie w ┐ycie i zdobΩdzie popularno╢µ tak▒ jak▒ obecnie ma system Windows.

Sprawy kt≤rych tutaj nie poruszy│em pozostawiam do indywidualnych przemy╢le±. ZachΩcam r≤wnie┐ do opisywania tych przemy╢le± w postaci artyku│≤w na nasz▒ stronΩ.

Tomasz Bartosik
tpbartosik@poczta.onet.pl