Ariane 1
Pierwsza z wyj╣tkowo udanych rakiet no£nych typu Ariane zbudowanych przez ESA (Europaan Space Agency - Europajsk╣ AgencjΩ Kosmiczn╣). Pierwszy lot ma miejsce 24 grudnia 1979 r., drugi, nieudany, w maju 1980 r. W wyniku trzeciego lotu 19 czerwca 1981 r. umieszczone zostaj╣ na orbicie geostacjonarnej Meteostat 2 oraz Apple.
Columbia
Wahad│owiec Columbia by│ pierwszym operacyjnym wahad│owcem orbitalnym; swoim pierwszym lotem na orbitΩ w kwietniu 1981 roku zainicjowa│ on program lot≤w wahad│owc≤w. Wahad│owiec Columbia, oznaczony oficjalnie symbolem OV-102, wzi╣│ swoj╣ nazwΩ, podobnie jak inne wahad│owce operacyjne, od ameryka±skiego ┐aglowca. »aglowiec ten wyp│yn╣│ z Bostonu w 1792 roku i prowadzi│ eksploracjΩ uj£cia rzeki Columbia. Jeden z pierwszych ameryka±skich okrΩt≤w wojennych, kt≤ry op│yn╣│ ZiemiΩ dooko│a, mia│ r≤wnie┐ tak╣ nazwΩ. NazwΩ Columbia nosi│ r≤wnie┐ cz│on za│ogowy statku kosmicznego Apollo 11. Pierwszy lot wahad│owca Columbia zaplanowano pierwotnie na 1979 rok, jednak k│opoty z mocowaniem p│ytek os│ony termicznej oraz problemy zwi╣zane z projektowaniem silnik≤w g│≤wnych wahad│owca by│y przyczyn╣ blisko dwuletniego op≤ƒnienia startu. Za│ogΩ wytypowan╣ do pierwszego lotu, oznaczonego symbolem STS-1 (skr≤t STS oznacza system transportu kosmicznego) stanowili: weteran lot≤w kosmicznych John Young oraz debiutant w kosmosie Robert Crippen. Data startu zosta│a wyznaczona na 10 kwietnia 1981 roku, jednak problemy z komputerami spowodowa│y dwudniowe op≤ƒnienie. Zatem pocz╣tek ery wahad│owc≤w liczy siΩ dok│adnie od 12 kwietnia, kilka sekund po godzinie 7 rano czasu lokalnego, kiedy wahad│owiec Columbia opu£ci│ w ko±cu p│ytΩ wyrzutni. Pomijaj╣c utratΩ kilku p│ytek os│ony termicznej, wahad│owiec dotar│ na orbitΩ w doskona│ym stanie. Poradzi│ sobie r≤wnie┐ bez k│opot≤w z powrotnym przej£ciem przez atmosferΩ ziemsk╣ i wyl╣dowa│, mo┐na powiedzieµ, zgodnie z podrΩcznikowym opisem l╣dowania, w Bazie Si│ Powietrznych Edwards w Kalifornii. Trwaj╣cy 54 godziny lot, w kt≤rym przebyto 1 720 000 km i dokonano 36 okr╣┐e± Ziemi po orbicie, przebieg│ praktycznie bez usterek. W listopadzie 1981 roku wahad│owiec Columbia znalaz│ siΩ ponownie na wyrzutni i 12 listopada zn≤w wzbi│ siΩ w przestworza. By│o to dokonanie naprawdΩ rewolucyjne; statek kosmiczny powraca│ w przestrze± kosmiczn╣ - co£ takiego nie zdarzy│o siΩ nigdy do tej pory. W kolejnym roku wahad│owiec Columbia trzykrotnie powt≤rzy│ ten wyczyn. W trakcie ostatniego z tych trzech lot≤w (STS-5) wys│ano dwa satelity, co by│o pocz╣tkiem komercyjnych zastosowa± wahad│owc≤w. NastΩpnie wahad│owiec Columbia skorzysta│ z rocznego äurlopuö, a w tym samym czasie do lot≤w w przestrze± szykowa│ siΩ wahad│owiec Challenger.
Gorizont 2
Pierwszy pomy£lnie wys│any satelita z serii radzieckich geostacjonarnych satelit≤w komunikacyjnych Gorizont (Horyzont) dla komunikacji krajowej i miΩdzynarodowej.
Pioneer 11
Niemal identyczny Pioneer 11 po raz drugi dociera do Jowisza, a nastΩpnie wykorzystuje jego przyci╣ganie grawitacyjne, aby siΩ äkatapultowaµö i jako pierwsza sonda rusza na spotkanie Saturna, pod nazw╣ Pioneer-Saturn. Wykona│ pierwsze fotografie planety z bliskiej odleg│o£ci i odkry│ nowy pier£cie±.
Sojuz T
Pierwszy za│ogowy lot nowej serii statk≤w Sojuz T, wizyta w stacji Salut 6, spotkanie z Popowem i Riuminem (bezza│ogowy, pierwszy statek serii T, Sojuz T-1, wystrzelony 16 grudnia 1979, automatycznie przycumowa│ do stacji Salut 6, kiedy nie by│o w niej za│ogi). Sojuz T mia│ zasilanie z paneli s│onecznych i miejsce na trzyosobow╣ za│ogΩ.
Voyager 1
Pierwsza z dw≤ch sond Voyager, kt≤ra dotar│a do Jowisza i Saturna, przesy│aj╣c przepiΩkne zdjΩcia planet i ich ksiΩ┐yc≤w. Wioz│a na pok│adzie p│ytΩ äOdg│osy Ziemiö z nagranymi dƒwiΩkami i widokami z Ziemi. Wci╣┐ nadaje z kra±c≤w Uk│adu S│onecznego.
Voyager 2
Najbardziej udany typ sondy w historii bada± kosmicznych. Jedyna sonda wystrzelona do czterech planet, a zarazem jedyna, kt≤ra prowadzi│a badania Urana i Neptuna w ci╣gu dwunastoletniej wyprawy, przebywaj╣c odleg│o£µ ponad 7 000 000 000 000 km. Tak jak Voyager 1, wioz│a na pok│adzie p│ytΩ äOdg│osy Ziemiö z nagranymi dƒwiΩkami i widokami z Ziemi. Wci╣┐ nadaje z kra±c≤w Uk│adu S│onecznego.
|