Cobe
COBE (cosmic background explorer - badacz t│a kosmicznego) ma czujniki ch│odzone ciek│ym helem, kt≤re mog╣ wychwyciµ promieniowanie t│a z Wszech£wiata. W roku 1992 analiza jego danych poruszy│a astronom≤w, kiedy wskaza│y one, ┐e istniej╣ äzmarszczkiö w promieniowaniu t│a, kt≤re mog│y byµ pocz╣tkiem ewolucji Wszech£wiata.
Copernicus
Drugie pomy£lnie orbituj╣ce laboratorium astronomiczne. Obserwowa│o na d│ugo£ciach fal promieni X i nadfioletowych, odkry│o ƒr≤d│o promieni X w gwiazdozbiorze úabΩdzia, Cygnus X-1, obecnie uwa┐ane za czarn╣ dziurΩ.
Cos B
Wys│any przez NASA, COS B (celestial observation satellite - satelita dla obserwacji nieba) obserwowa│ promienie gamma z nieba przez osiem lat.
Einstein
Nazywany te┐ obserwatorium Einsteina, drugi i silniejszy z dw≤ch obserwatori≤w astronomicznych wysokiej energii (HEAO), obserwuj╣cych niebo na d│ugo£ciach fal promieni X, pierwszy, HEAO 1, wys│any na orbitΩ 12 sierpnia 1977 roku, HEAO 3 (wys│any 20 wrze£nia 1979 roku) wykrywa│ promieniowanie gamma i promienie kosmiczne.
Exosat
Exosat (Europejskie obserwatorium promieni X) bada│, w ci╣gu swoich 1 050 dni ┐ycia, ƒr≤d│a promieni X, pozosta│o£ci supernowych, gwiazdy neutronowe i galaktyki.
Explorer 11
Pierwszy satelita astronomiczny z serii Explorer, pierwszy satelita do badania promieni gamma. Jego odkrycia nasunΩ│y nowe w╣tpliwo£ci co do teorii stanu ustalonego Wszech£wiata.
Explorer 38
Satelita radioastronomiczny (RAE) z serii Explorer, najd│u┐szy satelita kiedykolwiek wys│any na orbitΩ, kt≤rego anteny w kszta│cie X by│y nastawione na odbieranie fal radiowych z nieba. Identyczny Explorer 49/RAE 2, wys│any 10 czerwca 1973 roku, zosta│ wprowadzony na orbitΩ ksiΩ┐ycow╣ dla obserwacji bez zak│≤ce± radiowych z Ziemi.
Hipparchos
Hipparchos (satelita do bardzo dok│adnych pomiar≤w paralaksy) upamiΩtnia greckiego astronoma Hipparcha, przeznaczony do bardzo dok│adnych pomiar≤w po│o┐enia gwiazd, pomimo wej£cia na z│╣ orbitΩ - do po│owy 1992 roku osi╣gn╣│ sw≤j cel wyznaczenia po│o┐enia 120 000 wybranych gwiazd.
Iras
IRAS (satelita dla astronomii podczerwieni), z wykrywaczem ch│odzonym ciek│ym helem, wykona│ pierwsze przeszukiwanie ca│ego nieba w podczerwieni, dostrzegaj╣c, miΩdzy innymi, narodziny gwiazd i pier£cienie materii woko│o innych gwiazd.
Iue
Zaprojektowany na maksymalnie 5 lat ┐ycia, IUE (miΩdzynarodowy satelita dla bada± nadfioletu) ci╣gle po 15 latach przesy│a warto£ciowe dane, pierwszy satelita, kt≤ry sporz╣dzi│ mapΩ nieba w nadfiolecie. G│≤wnie bada gwiazdy, ale mo┐e byµ prze│╣czony na badanie innych wystΩpuj╣cych zjawisk, np. komety Halleya w roku 1986 i supernowej w Wielkim Ob│oku Magellana w 1987 r.
Oao 2
Przezwany drapaczem gwiazd, pierwsze obserwatorium astronomiczne dzia│aj╣ce na orbicie, najciΩ┐szy i najbardziej skomplikowany do tamtych czas≤w satelita wys│any na orbitΩ. Obserwuje promienie gamma, promienie X, nadfioletowe i podczerwone d│ugo£ci fal.
Oso 1
Pierwszy z serii o£miu orbituj╣cych obserwatori≤w s│onecznych (OSO), u┐ywaj╣cy czujnik≤w promieni nadfioletowych i promieni X. Bada│ atmosferΩ s│oneczn╣, rozb│yski i inne rodzeje aktywno£ci.
Proton 1
Wielki satelita, zdecydowanie wiΩkszy od wszystkich wcze£niejszych, wyniesiony przez nowozbudowan╣ ciΩ┐k╣ rakietΩ no£n╣. Bada│ promienie gamma i promienie kosmiczne. W tej samej serii wys│ano trzy inne satelity, ostatni, Proton 4, wa┐y│ 17 ton.
Rosat
Rosat, zbudowany w Niemczech (nazwany na cze£µ odkrywcy promieni X, Roentgena), by│ przeznaczony do obserwacji nieba na d│ugo£ciach fal promieni X i mia│ tak┐e brytyjsk╣ kamerΩ szerokok╣tn╣ do badania najkr≤tszego promieniowania nadfioletowego.
Solar Max
Solar Max, pe│na nazwa obserwatorium Solar Maximum Mission (SMM). Pracowa│ bez zarzutu tylko przez osiem miesiΩcy, potem aparatura uleg│a uszkodzeniu; w roku 1984 by│ pierwszym satelit╣ przechwyconym i naprawionym na orbicie, z wahad│owca kosmicznego (STS-41C).
Teleskop Hubble`a
Najbardziej zaawansowany teleskop optyczny kiedykolwiek wprowadzony na orbitΩ (w czasie wyprawy STS-31), teleskop kosmiczny HubbleÆa (HST) ma zwierciad│o o £rednicy 2,4 m; b│╣d konstrukcyjny ograniczy│ jego rozdzielczo£µ, ale naprawy na orbicie dokonano dopiero w 1994 roku.
Uhuru
Nazywany te┐ ma│ym satelit╣ astronomicznym (SAS) 1, pierwszy satelita do badania promieni X, wys│any przez W│ochy z wyspy San Marco u wybrze┐y Kenii w dniu £wiΩta niepodleg│o£ci Kenii. äUhuruö znaczy wolno£µ w jΩzyku Swahili.
|