CZY PRAWDA JEST OBIEKTEM MANIPULACJI ?

   W 1998 roku 50 stan≤w wytoczy│o proces przeciwko siedmiu najwiΩkszym koncernom tytoniowym. Postawiono im zarzut stosowania przy produkcji niedozwolonych ╢rodk≤w wywo│uj▒cych uzale┐nienie od papieros≤w. G│≤wnym ╢wiadkiem w procesie by│ Jeffrey Wigand (Russell Crowe), naukowiec pracuj▒cy w dziale bada± firmy Brown & Williamson i znaj▒cy tajemnice przemys│u tytoniowego.
   W 1993 roku Wigand straci│ pracΩ, gdy┐ przeciwstawi│ siΩ nieetycznym posuniΩciom jego macierzystej firmy. Nie m≤g│ znale╝µ nowej pracy. Przypadek sprawi│, i┐ w tym samym czasie Lowell Bergman (Al Pacino) poszukiwa│ konsultanta do analizy tajnych dokument≤w firmy Philip Morris. Wingand potrzebowa│ pieniΩdzy, udzieli│ wiΩc wywiadu reporterowi popularnego programu "60 minut", nadawanego w stacji CBS. W swoim wywiadzie zarejestrowanym przed kamerami, Wignad wyzna│ i┐ przedstawiciele siedmiu najpotΩ┐niejszych ameryka±skich koncern≤w tytoniowych sk│amali, zeznaj▒c przed kongresem Stan≤w Zjednoczonych, ┐e palenie tytoniu nie stanowi ┐adnego zagro┐enia dla zdrowia. Poniewa┐ Wigand by│ zwi▒zany na pi╢mie obietnic▒ milczenia i zachowania tajemnicy zawodowej kt≤r▒ to w│a╢nie obietnicΩ z│ama│, Bergman skontaktowa│ go z prawnikami kt≤rzy podjΩli siΩ jego obrony. Wok≤│ postaci Wiganda rozpΩta│a siΩ istna burza oszczerstw, w wyniku kt≤rej straci│ ┐onΩ, rodzinΩ i towarzysz▒cy mu dotychczas spok≤j. Na dodatek kto╢ grozi│ mu ╢mierci▒. Jakby tego by│o ma│o, CBS obawiaj▒c siΩ procesu, wstrzyma│o emisjΩ reporta┐u Bergmana i wys│a│o go na przymusowy urlop.


   Tak pokr≤tce przedstawia siΩ akcja najnowszego filmu Michaela Manna (Gor▒czka, Ostatni Mohikanin). "Informator" to pasjonuj▒cy obraz przedstawiaj▒cy kulisy jednego z najwiΩkszych skandali ostatnich lat, jakie wybuch│y w USA. Tw≤rca filmu zadba│ o to, aby przez ca│y czas projekcji towarzyszy│o nam poczucie zagro┐enia. Budowane jest ono przy pomocy dra┐ni▒cej nerwy, ale doskona│ej muzyki, szybkiej jazdy kamer▒ oraz gwa│towno╢ci▒ urywania scen. Dodatkowo opr≤cz kulis najwiΩkszego skandalu w dziejach powojennych USA i dramatu g│≤wnego bohatera kt≤ry przez ca│y film zastanawia siΩ czy post▒pi│ dobrze i czy to co zyska│
i co zrobi│ warte by│o tego co straci│, mamy r≤wnie┐ dramat samego reportera, kt≤ry przez wstrzymanie przez CBS emisji programu "60 minut" nie mo┐e dotrzymaµ obietnicy danej Wigandowi, a nigdy wcze╢niej danego s│owa nie z│ama│. Film wiΩc pomimo do╢µ d│ugiego czasu emisji (157 minut) nie jest nudny i nie skupia siΩ tylko na jednym w▒tku.
   Na szczeg≤ln▒ uwagΩ zas│uguje gra samego Ala Pacino, kt≤ry pokaza│ w tym filmie ca│y posiadany przez siebie kunszt aktorski. Jako Lowell Bergman jest pe│en energii, charyzmy i got≤w po╢wiΩciµ w│asn▒ karierΩ zawodow▒, aby dotrzymaµ danego s│owa, ujawniµ prawdΩ i doprowadziµ sprawΩ do ko±ca. Russell Crow jako Jeffrey Wigand jest r≤wnie┐ bardzo przekonuj▒cy. Z minuty na minutΩ ogl▒daj▒c film, widzimy jak staje siΩ wrakiem cz│owieka i k│Ωbkiem nerw≤w i gra to tak sugestywnie ┐e wrΩcz sami zaczynamy siΩ denerwowaµ. ZdjΩcia do filmu by│y krΩcone miΩdzy innymi w Louisville w stanie Kentucky, Los Angeles, w malowniczych plenerach jeziora Big Bear; i tu ciekawostka. Akcja filmu toczy siΩ w zimie, natomiast zdjΩcia by│y krΩcone
w lipcu. Na plan filmowy sprowadzono firmΩ, kt≤ra przez dwa dni zasypywa│a brzegi jeziora sztucznym ╢niegiem, na wykonanie kt≤rego wykorzystano 15 ton celulozy. Warto dodaµ, ┐e scenΩ w kt≤rej Wigand godzi siΩ zeznawaµ, nakrΩcono w domu prawnika Richarda Scruggsa, czyli tam, gdzie naprawdΩ mia│y miejsce wydarzenia ukazane w filmie.


   W filmie opr≤cz Ala Pacino i Russella Crowe wystΩpuje ca│a masa doskona│ych aktor≤w, oraz Michael Moore - prokurator generalny stanu Missisipi bior▒cy udzia│ w procesie. W filmie gra on samego siebie i trzeba przyznaµ ┐e wychodzi mu to znakomicie.
   Film gor▒co polecam i nie bynajmniej ze wzglΩdu na jego tematykΩ (szkodliwo╢µ palenia tytoniu), bo tak naprawdΩ niewiele siΩ w filmie o tym m≤wi, lecz ze wzglΩdu na to i┐ ca│a tre╢µ jest skupiona na wnikliwym portrecie obydwu bohater≤w. Widzimy jak siΩ w▒chaj▒, podejmuj▒c decyzje, widzimy ich samotno╢µ w tym co robi▒. Poza tym jest to jeden z nielicznych film≤w, w kt≤rych pokazany jest ca│y proces manipulacji nami przez media i olbrzymi▒ kasΩ koncern≤w (na pewno nie tylko tytoniowych!). Po jego obejrzeniu ci╢nie siΩ na usta pytanie: Czym jest prawda? Czy ma ona dla nas jakie╢ znaczenie? A mo┐e jest niebezpieczna? Ile byliby╢my
w stanie dla niej po╢wiΩciµ?
   INFORMATOR to film nakrΩcony na faktach autentycznych i przy produkcji jego zadbano ze szczeg≤ln▒ staranno╢ci▒, o odtworzenie wszystkich wydarze± i fakt≤w kt≤re mia│y miejsce. Realizacja filmu odbywa│a siΩ pod okiem kilku ekspert≤w, aby przypadkiem nie odej╢µ za bardzo od fakt≤w historycznych, gdy┐ grozi│oby to najprawdopodobniej procesem s▒dowym.
Je╢li chodzi o samego Wiganda, to jeszcze przed procesem rozpocz▒│ pracΩ w szkole, a w rok p≤╝niej otrzyma│ tytu│ "Wyk│adowcy roku"! Obecnie mieszka w Po│udniowej Karolinie. Lowell Bergman jest korespondentem nadawanej przez telewizjΩ PBS serii "Frontline" i wyk│ada dziennikarstwo w University of California w Berkeley.


W wyniku procesu przemys│ tytoniowy w USA zosta│ zmuszony do zap│acenia gigantycznego odszkodowania
w wysoko╢ci 246 miliard≤w dolar≤w.



Tytu│ oryginalny: The Insider
Tytu│ polski: Informator
Re┐yseria: Michael Mann
Scenariusz: Michael Mann, Eric Roth na podstawie tekstu Marie Brenner
Obsada: Al Pacino jako Lowell Bergman
Russell Crowe jako Jeffrey Wigand
Christopher Plummer jako Mike Wallace
Diane Venora jako Liane Wigand
Phillip Baker Hall jako Don Hewitt
Lindsay Crouse jako Sharon Tiller
Debi Mazar jako Debbie De Luca
Stephen Tobolowsky jako Eric Kluster
Colm Feore jako Richard Scruggs
Producent: Pieter Jan Brugge, Michael Mann
ZdjΩcia: Dante Spinotti
Muzyka: Pieter Bourke, Lisa Gerrard, Graeme Revell
Scenografia: Brian Morris
Charakteryzacja: Greg Cannom
Monta┐: William Goldenberg, David Rosenbloon, Paul Rubell
Dystrybucja: Syrena
Produkcja: USA 1999
Czas trwania: 157 min.

Materia│y i zdjΩcia zaczerpniΩte ze STOPKLATKI

AUTOR RECENZJI:
Ola Kapu╢ci±ska - KAPUSIA