Przeboje muzyki filmowej i jej tw≤rcy

   W ka┐dym filmie muzyka odgrywa wa┐n▒ rolΩ. Jej zadaniem jest podkre╢lenie pewnych moment≤w, wprowadzenie widza w odpowiedni nastr≤j, a czasem po prostu staje siΩ t│em dla pewnych wydarze±. Jest to dla nas tak oczywiste, ┐e potrafimy odgadn▒µ co stanie siΩ w nastΩpnej scenie sugeruj▒c siΩ tonami p│yn▒cymi z g│o╢nik≤w. Nagrania, popularnie zwane soundtrackami, zawieraj▒ muzykΩ powa┐n▒ i rozrywkow▒, a t▒ mo┐na podzieliµ na: zawart▒ w filmie oraz napisan▒ niejako "pod wp│ywem" filmu (czΩsto dla cel≤w reklamowych).

   To w│a╢nie muzyka rozrywkowa jest najpopularniejsza. CzΩsto zanim dojdzie do premiery filmu, lansuje siΩ jakie╢ utwory aby zwiΩkszyµ ogl▒dalno╢µ i dochody. Nie przekre╢la to jednak jej warto╢ci, bo czy kto╢ z nas nie zna i nie mia│ okazji s│uchaµ nagra± z "Pulp fiction", "Dirty dancing" (uhonorowany Oskarem), "Kasyno", "Leaving Las Vegas" czy "Desperado".

   Muzyka powa┐na, jak ju┐ sobie powiedzieli╢my, mo┐e znajdowaµ siΩ w kadrze, jak i poza nim. W pierwszym przypadku opisuje ona wydarzenia, w drugim-jest t│em dla akcji.    Poniewa┐ jestem zagorza│▒ kinomank▒, kocham r≤wnie┐ muzykΩ filmow▒ i mam swoich ulubionych kompozytor≤w. Nale┐▒ do nich: Michael Karmen, James Horner, Elliot Goldenthal oraz Polak, Zbigniew Preisner. Ka┐dy z nich jest inny, ale wszyscy tworz▒ cudown▒ i niepowtarzaln▒ muzykΩ. Michael Karmen napisa│ muzykΩ do tak znanych obraz≤w jak "Szklane pu│apki", "Zab≤jcze bronie", "Mona Lisa", "Brazil" czy "Don Juan De Marco". Jest ╢wietnie wykszta│cony muzycznie (sko±czy│ presti┐ow▒ Juilliard School w Nowym Jorku),pisze r≤wnie┐ dla teatr≤w muzycznych. Jego wielk▒ kulturΩ muzyczn▒ widaµ choµby w ╢cie┐ce d╝wiΩkowej z "Don Juan'a ...". Utw≤r z tej p│yty pt. "Habanera", jest rytmiczny i porywaj▒cy w pe│ni oddaje fabu│Ω filmu, pe│n▒ szalonej mi│o╢ci i humoru.    Natomiast James Horner jest wielokrotnym laureatem Nagr≤d Grammy. Jego najbardziej znane dzie│o to muzyka do "Legends of the Fall", kt≤r▒ napisa│ po d│ugich rozmowach z re┐yserem, na temat istoty scenariusza i planowanych zdjΩµ ukazuj▒cych potΩgΩ natury oraz kreatywnej i destrukcyjnej si│y uczuµ. Wszystkie te tematy powy┐sze odnajdujemy w ╢cie┐ce d╝wiΩkowej. Jest wiΩc romantyczny utw≤r "Off the War" i potΩ┐ny i gwa│towny "Wild Horses". Ca│▒ p│ytΩ zamyka ma│a suita "Alfred, Tristan, the Colonel, the Legend...", bΩd▒ca popisem gry na japo±skim flecie - shakuhachi. Elliot Goldenthal jest ostatnio jednym z najbardziej znanych autor≤w muzyki filmowej. Dzieje siΩ tak zapewne za spraw▒ popularno╢ci obraz≤w ilustrowanych przez niego: "Heat", "Obcy 3", "Demolka", "Batman Forever", czy "Wywiad z wampirem". Goldenthal, jak ┐aden inny kompozytor, potrafi stworzyµ muzykΩ niesamowicie mroczn▒, drapie┐n▒ i przera┐aj▒c▒. ªcie┐ka "Heat" zawiera taki │adunek ekspresji, ┐e trudno sobie wyobraziµ, co r≤wnie porywaj▒cego mo┐e siΩ dziaµ na ekranie! Kompozytor nie stroni jednak od romantycznych motyw≤w, jak "Steel Cello Lament". Na innej znanej ╢cie┐ce d╝wiΩkowej z filmu "Wywiad z wampirem", mo┐emy wys│uchaµ utworu "Libera me", nagranego z towarzyszeniem The American Boychoir, z kt≤rego formy by│by zadowolony nawet profesor Stefan Stuligrosz. Inne stylizacje muzyczne doskonale sprawdzaj▒ siΩ w kr≤tkich tamatach: "Lestat's Tarantella" i "Santiago's Waltz". Motywem przewodnim pozostaje jednak sztandarowy utw≤r "Born To Darkness", tajemniczy, a jednocze╢nie pe│en wewnΩtrznego rozdarcia g│≤wnego bohatera.
   Jednym z najbardziej uznanych polskich kompozytor≤w jest Zbigniew Preisner. Wsp≤│pracowa│ z takimi re┐yserami jak Agnieszka Hol land, Tomasz Zygad│o, Antoni Krauze, czy zmar│y Krzysztof Kie╢lowski, kt≤remu Preisner zawdziΩcza najwiΩksz▒ popularno╢µ. Urodzony w 1955 roku, w Bielsku-Bia│ej, uko±czy│ wydzia│ historii na Uniwersytecie Krakowskim. Debiutowa│ w "Piwnicy pod Baranami", gdzie pisa│ muzykΩ do kabaret≤w. Wsp≤│pracuj▒c z polsk▒ kinematografi▒, pisa│ muzykΩ g│≤wnie do film≤w dokumentalnych i kr≤tkometra┐owych. Dopiero w roku 90 zadebiutowa│ w pe│nometra┐owym filmie "Podw≤jne »ycie Weroniki" Kie╢lowskiego, r≤wnocze╢nie pisz▒c muzykΩ do "Dekalogu". Rok p≤╝niej otrzyma│ NagrodΩ Krytyk≤w Ameryka±skich, dla najlepszego kompozytora muzyki filmowej w roku 1991.W nastΩpnym roku otrzymuje t▒ nagrodΩ ponownie za "Fatale" Louisa Malle'a, jest nominowany do Z│otego Globu za "At Play In The Fields Of The Lord" Hectora Babeco, nominowany do Cezara za muzykΩ do "Dekalogu" i "Podw≤jnego ┐ycia Weroniki". Za reprezentacjΩ kultury polskiej otrzymuje nagrodΩ od ministra kultury. W 1993 po raz trzeci otrzymuje NagrodΩ Krytyk≤w Ameryka±skich za: "Trzy kolory-Niebieski" Kie╢lowskiego, "Olivier, Olivier" i "Secret Garden" Agnieszki Holland. Zostaje ponownie nominowany do Z│otego Globu za "Trzy kolory-Niebieski" Kolejny rok przynosi mu medal prezydenta Krakowa, za ca│okszta│t pracy. Upragnionego Cezara otrzymuje za "Trzy kolory-Czerwony" w roku 95. Pocz▒wszy od 1991 roku Preisner napisa│ muzykΩ do dwunastu film≤w. Jest on obecnie uwa┐any, za jednego z najbardziej utalentowanych kompozytor≤w swojego pokolenia. Jego muzyka jest niewymownie piΩkna, wzruszaj▒ca i poruszaj▒ca, zawsze doskonale pasuje do opowiadanej w filmie historii. Niesamowicie oddzia│uje na nasze uczucia.

   Muzyka jest nieod│▒cznym elementem filmu. Trudno wymieniµ wszystkich autor≤w, na pewno ka┐dy na sw≤j spos≤b tworzy muzykΩ niepowtarzaln▒. My za╢ s│uchaj▒c jej na p│ytach kompaktowych lub kasetach, mo┐emy ci▒gle na nowo prze┐ywaµ wydarzenia z ekranu...

AUTOR TEKSTU:
Magdalena Giersz - WAMPIRZYCA
      atropos@poczta.onet.pl