David Lynch kojarzony jest przewa┐nie z nieco "zakrΩconymi"
tematycznie filmami, jak r≤wnie┐ z postaciami, kt≤re z normalno╢ci▒
maj▒ niewiele wsp≤lnego. Lynch zapuszcza│ w swych filmach sondΩ w nieodgadnion▒
otch│a± ludzkiej duszy. Bada│ jej ciemne strony, ukazuj▒c przy tym obrazy,
kt≤re nie raz sta│y siΩ celem nieub│aganych no┐yczek stra┐nik≤w cenzury.
Swoim ostatnim filmem; "Zaginiona autostrada", Lynch pokaza│,
┐e mo┐na zrobiµ film, kt≤ry mo┐e zostaµ interpretowany na wiele sposob≤w
i kt≤rego zrozumienie jest ciΩ┐kim, wrΩcz niemo┐liwym zadaniem.
Dla wiernych wielbicieli szalonych klimat≤w,
w kt≤rych obracaj▒ siΩ bohaterowie film≤w Lyncha, "Prosta historia"
podzia│a jak zimny prysznic. Tak jak James Cameron, filmem "Titanic"
odszed│ niespodziewanie od kina akcji, tak David Lynch w "Prostej historii"
zmienia sw≤j wizerunek o sto osiemdziesi▒t stopni.
"Prosta historia" ukazuje historiΩ zwyk│ego, starego cz│owieka, kt≤ry
dowiaduje siΩ pewnego dnia o chorobie swego brata. Wtedy w│a╢nie staruszek, choµ
sam "ma bli┐ej ni┐ dalej", podejmuje decyzjΩ o pojechaniu do brata
swoim traktorkiem-kosiark▒, czyni▒c z podr≤┐y swoistego rodzaju pielgrzymkΩ.
Alvin Straight (Richard Farnsworth) podczas podr≤┐y spotyka wielu
ludzi, kt≤rzy w niezwyk│y spos≤b okazuj▒ mu pomoc i przyja╝±, a tak┐e
zrozumienie. Podczas d│ugich rozm≤w z napotkanymi lud╝mi, dowiadujemy
siΩ strzΩpk≤w informacji na temat wojennych, a p≤╝niej pijackich los≤w
Alvina. Napotkani ludzie r≤wnie┐ nie s▒ pozbawieni problem≤w czy
koszmarnych wspomnie±. Alvin Straight podczas kilkutygodniowej jazdy
wolnobie┐nym pojazdem, stara siΩ odkupiµ winy, aby m≤c stan▒µ przed
niewidzianym od dziesiΩciu lat bratem, jako uczciwy cz│owiek...by mog│o
doj╢µ do pojednania sk│≤conych braci. Alvin swoim dobrodusznym wygl▒dem
i g│Ωbokim spojrzeniem cz│owieka do╢wiadczonego przez ┐ycie, stara siΩ
przekazaµ napotkanym osobom cz▒stkΩ siebie. I choµ prawdopodobnie sam
o tym nie wie, to swoimi s│owami zmienia na lepsze, ┐ycie napotkanych ludzi. Przekazuje
im proste prawdy, proste, a zarazem bardzo z│o┐one i czΩsto zapominane w naszych
czasach, gdzie wszystko pΩdzi zbyt szybko, by znale╝µ czas na takie warto╢ci jak mi│o╢µ czy przebaczenie...
Alvin zdaje siΩ nie nad▒┐aµ za tempem wsp≤│czesno╢ci. Doskonale widaµ to w scenie,
gdzie wielka, osiemnastoko│owa ciΩ┐ar≤wka wyprzedza kosiarkΩ Alvina z zawrotn▒
prΩdko╢ci▒, a┐ podmuch wiatru zrywa naszemu bohaterowi kapelusz z g│owy.
Staje siΩ to na samym pocz▒tku podr≤┐y...jakby ciΩ┐ar≤wka by│a wys│annikiem
niesprawiedliwego Boga, kt≤ry chce pokazaµ Alvinowi, ┐e jego czas ju┐ min▒│ i powinien
zrezygnowaµ ze swej wyprawy. Jednak Alvin nie poddaje siΩ...
Film du┐o zawdziΩcza wykonawcy g│≤wnej roli - Richardowi Farnsworthowi.
Jego przekonuj▒ca, niemal chwytaj▒ca za serce gra, jest przyk│adem na to,
┐e nie ka┐dy film potrzebuje efekt≤w specjalnych, gigantycznego bud┐etu, czy aktor≤w po dwadzie╢cia
milion≤w dolar≤w na g│owΩ. R≤wnie ciekawie zagrala Sissy Spacek ("Carrie") jako Rose,
nieco dziwna, aczkolwiek dobroduszna c≤rka g│≤wnego bohatera.
Film rozgrywa siΩ w bardzo wolnym tempie, podobnie jak jazda kosiark▒ Alvina. Du┐o
jest w "Prostej historii" │agodnej muzyki i powolnych "lot≤w" kamery nad pieknymi
│▒kami w czasie ┐niw. Jest w tym filmie (co jest ju┐ rzadko╢ci▒ we wsp≤│czesnym kinie)
czas na w│asne przemy╢lenia i podsumowania. Film nie atakuje widza szybkim monta┐em czy
niespodziewanymi zwrotami akcji. Wszystko jest spokojne i stonowane. David Lynch
powstrzyma│ wodze swej wspania│ej wyobra╝ni, opowiadaj▒c historiΩ w prosty i oszczΩdny,
choµ absolutnie nie w prostacki spos≤b. A dla zatwardzia│ych zwolennik≤w "dawnego"
Davida Lyncha, umieszczono w filmie postaµ pechowej zab≤jczyni jeleni, oraz
dw≤ch nieco "szurniΩtych" braci bli╝niak≤w.
"Prosta historia" jest filmem wielkim, na sw≤j spos≤b prze│omowym
i zdecydowanie prawdziwym i pouczaj▒cym.
Film oparty jest na wydarzeniach autentycznych, kt≤re rozegra│y siΩ kilka lat
temu w Wisconsin w Stanach Zjednoczonych. Ich prawdziwy bohater
zmar│ w roku 1996.
USA/Francja 1999
Tytu│ oryginalny: STRAIGHT STORY
Tytu│ polski: Prosta historia
Rezyseria: David Lynch
Obsada: Richard Farnsworth (Alvin Straight), Sissy Spacek (Rose),
Scenariusz: John Roach, Mary Sweeney
Muzyka: Angelo Badalamenti
Czas trwania: 110 min.
Dystrybucja w Polsce: GutekFilm
AUTOR RECENZJI:
Rafa│ Donica - DUX