strona glownapoczatekpoprzednia stronanastepna strona

Czy prezerwatywa chroni przed AIDS?

W masmediach spotykamy siΩ z opini▒, ┐e u┐ywanie prezerwarywy chroni przed AIDS, wiΩc jest ona jedynym ╢rodkiem, kt≤ry mo┐e powstrzymaµ rozprzestrzenianie siΩ epidemii. Jednocze╢nie osoby uodpornione na reklamΩ nabieraj▒ w▒tpliwo╢ci, czy stuprocentowa skuteczno╢µ prezerwatywy nie jest tak▒ sam▒ ,,prawd▒ö, jak to, ┐e p│yny do mycia pod│≤g zabijaj▒ 99% bakterii. Wiemy przecie┐, ┐e wiele firm farmaceutycznych czerpie ogromne korzy╢ci finansowe ze sprzeda┐y prezerwatyw. Prezerwatywa jest ╢rodkiem zawodnym nawet w zapobieganiu ci▒┐y, wiΩc fa│szywe poczucie bezpiecze±stwa, jakie daje, mo┐e spowodowaµ rozlu╝nienie obyczaj≤w, a w konsekwencji wzrost zachorowa±. Poszukajmy wiΩc rzetelnych danych naukowych. Kompetentne opracowanie znale╝µ mo┐emy w ofijalnym raporcie Publicznej S│u┐by Zdrowia USA (Office of the Surgeon General and the US Public Health Service) opublikowanym w "The Journal of the American Medical Association" Volume 269(22), p 2840, 9 June 1993.

Oto najwa┐niejsza konkluzja:
,,Po piersze, jedynie pewnym sposobem na unikniΩcie ryzyka zara┐enia wirusem HIV jest seks w monogamicznym zwi▒zku z niezara┐onym partnerem lub abstynencja. Wsp≤│┐ycie seksualne z partnerem zara┐onym, lub o nieznanym stanie serologicznym nie jest bezpieczne.ö
("First, the only sure way to avoid risk of sexual exposure to HIV is to have sex in a monogamous relationship with an uninfected partner or to abstain. Insertive sex with an infected partner or one of unknown serostatus is unsafe.")
Raport ten jest dokumentem oficjalnym, przedyskutowanym w gronie kompetentnych specjalist≤w i wyra┐a pogl▒d przeciwny temu, co jest czwΩsto podawane w mediach. Opiera siΩ na badaniach, kt≤re wykaza│y 80% redukcjΩ ryzyka zaka┐enia wirusem HIV w kontaktach z partnerem seropozytywnym. Podaje on  nastΩpuj▒c▒ statystykΩ: ╢rednio 4 serokonwersje (zaka┐enia) na 100 par stosuj▒cych prezerwatywΩ regularnie i poprawnie, a 20 serokonwersji na 100 par nie u┐ywaj▒cych prezerwatywy. Daje to nastepuj▒cy procent zara┐onych (zak│adaj▒c rozk│ad wyk│adniczy):
lat  10  20  30  40 
nie stosuj▒cych prezerwatywy: 20%  67%  89%  99%  100%  100%
stosuj▒cych prezerwatywΩ:  4%  18%  34%  56%  71%  80%

Oznacza to, ┐e dla wiΩkszo╢ci os≤b stosowanie prezerwatywy jedynie op≤╝nia zaka┐enie.
Osoba dociekliwa, chc▒ca wyrobiµ sobie niezale┐ny pogl▒d na pewno zechce siΩgn▒µ r≤wnie┐ do innych opracowa± naukowych. Dobry przegl▒d najnowszych wynik≤w podaje praca K.R.Davis i S.C.Weller. Obserwowana redukcja zaka┐e± waha sie od 60% do 96%. Wszystkie wspomniane wy┐ej badania opieraj▒ sie na za│o┐eniu, ┐e prezerwatywa u┐ywana by│a zawsze i poprawnie. W praktyce te warunki czΩsto nie s▒ spe│nione, co pokazuj▒ inne badania. X. Deparis et al. prowadzili badania w╢r≤d francuskich ┐o│nierzy stacjonuj▒cych za granic▒. Prezerwatywa zawiod│a w16,3% przypadk≤w u┐ycia. Chodzi tutaj o pΩkniΩcie lub zsuniΩcie siΩ. 51% ┐o│nierzy, kt≤rych to dotyczy│o twierdzi│o, ┐e u┐ywali jej w spos≤b poprawny oraz ┐e nie byli w tym czasie pijani. W pracy L. Warner et al., kt≤rzy prowadzili badania w╢r≤d student≤w, podaj▒ ┐e prezerwatywa zawiod│a w 13% przypadk≤w.
Nale┐y wiΩc rozwa┐yµ, czy propagowanie u┐ywania prezerwatywy nie przynosi wiΩcej szkody ni┐ po┐ytku. Je┐eli za│o┐ymy, ┐e obyczaje seksualne w danym ╢rodowisku nie zmieniaj▒ siΩ, to wydaje siΩ, ┐e nale┐y polecaµ u┐ywanie prezerwatywy, aby ograniczyµ szybko╢µ rozprzestrzeniania siΩ epidemii. Wiemy jednak, ┐e lΩk przed AIDS potrafi zmieniµ obyczajowo╢µ, a osoba, kt≤ra z obawy przed zara┐eniem przesta│a podejmowaµ przypadkowe kontakty seksualne jest lepiej chroniona przed t▒ ╢mierteln▒ chorob▒, ni┐ ta, kt≤ra zaufa│a prezerwatywie. Odpowied╝ na powy┐sze pytanie nie jest │atwa, gdy┐ na rozprzestrzenianie siΩ AIDS wp│ywaj▒ r≤┐ne czynniki (np. nasilenie ruchu turystycznego, zamkniΩte granice, data pocz▒tku epidemii, lokalne zwyczaje zwi▒zane ze wsp≤│┐yciem seksualnym, nasilenie narkomanii). Poziom zachorowa± w pa±stwach europejskich jest r≤┐ny - zwr≤µmy uwagΩ na to, ┐e w Polsce na szczΩ╢cie nie jest on wysoki.

AIDS w Europie
Warto jednak por≤wnaµ dane dotycz▒ce dostΩpno╢ci prezerwatywy w danym pa±stwie i odpowiedni wska╝nik zachorowalno╢ci. SiΩgnijmy do ostatniego raportu ªwiatowej Organizacji Zdrowia na temat AIDS (1998). Raport ten podaje wska╝nik dostΩpno╢ci prezerwatywy jedynie dla niekt≤rych pa±stw, dla innych brakuje odpowiednich danych. Liczba okre╢laj▒ca dostΩpno╢µ okre╢la ilo╢µ prezerwatyw rozprowadzonych w danym kraju w ci▒gu roku w przeliczeniu na osobΩ doros│▒ (15-49 lat).
dostepnosc prezerwatyw
Po umieszczeniu danych na wykresie nie widaµ ┐adnej zale┐no╢ci wskazuj▒cej na ni┐szy poziom zachorowa± w pa±stwach, w kt≤rych dostΩpno╢µ prezerwatyw jest wiΩksza. Wprost przeciwnie, je┐eli rozdzielimy dane dotycz▒ce poszczeg≤lnych kontynent≤w (co czΩ╢ciowo pozwala ograniczyµ wp│yw wspomnianych wy┐ej dodatkowych czynnik≤w takich, jak np. pocz▒tek epidemii, r≤┐nice kulturowe), to widzimy, ┐e w krajach, w kt≤rych dostΩpno╢µ prezerwatywy jest wiΩksza, poziom zachorowa± r≤wnie┐ jest wiΩkszy! Zale┐no╢µ ta jest szczeg≤lnie wyra╝nie widoczna w Europie i Ameryce Po│udniowej. Nasuwa siΩ wiΩc pytanie, czy fa│szywe poczucie bezpiecze±stwa zwi▒zane z propagowaniem prezerwatywy, jako skutecznej ochrony przed AIDS nie prowadzi do utrzymywania siΩ rozwi▒z│ych obyczaj≤w i w konsekwencji nie tylko nie ogranicza, ale nawet sprzyja rozprzestrzenianiu siΩ epidemii.
dostepnosc prezerwatyw
Osoby ╢wiadome, ┐e prezerwatywa jedynie ogranicza mo┐liwo╢µ zaka┐enia, ale nie likwiduje tej gro╝by ca│kowicie oraz, ┐e chodzi tutaj o chorobΩ powa┐n▒ nie decyduj▒ siΩ pochopnie na seks z partnerem seropozytywnym, co ilustruje nastΩpuj▒ce wydarzenie:
Na ╙smym ªwiatowym Kongresie Seksuologii w Heidelbergu w 1987 roku uczestnikom postawiono pytanie, czy zdecydowaliby sie na wsp≤│┐ycie z osob▒ seropozytywn▒ z u┐yciem prezerwatywy. Tylko jeden z o╢miuset uczestnik≤w odpowiedzia│, ┐e tak, dodaj▒c, ┐e by│by na to gotowy nawet bez prezerwatywy. Okaza│o siΩ potem, ┐e by│ to dziennikarz, homoseksualista, znany ze swojej aktywnej dzia│alno╢ci w ╢rodowisku ,,gej≤wö.

MW 2000 strona glownapoczatekpoprzednia stronanastepna strona