Sytuacje szczeg≤lne
Po odstawieniu pigu│ki
Pigu│ka hormonalna rozregulowuje w│asn▒ gospodarkΩ hormonaln▒, to te┐ pierwsze
cykle mog▒ byµ trudne do interpretacji. Zw│aszcza objawy ╢luzu czΩsto nie
s▒ typowe.
Chc▒c odstawiµ pigu│ki hormonalne, nale┐y wzi▒µ do
ko±ca rozpoczΩte opakowanie i od razu zacz▒µ
obserwacjΩ ╢luzu i mierzenie temperatury. Zwykle po paru dniach
wystΩpuje krwawienie, ale mog▒ te┐ zaraz pojawiµ siΩ objawy p│odno╢ci.
Dlatego w pierwszym cyklu nie nale┐y wsp≤│┐yµ
na pocz▒tku cyklu, a po objawie szczytu ╢luzu oznaczyµ 4
wy┐sze temperatury i wiecz≤r czwartej wy┐szej temperatury mo┐na
przyj▒µ jako pocz▒tek niep│odno╢ci poowulacyjnej. W drugim cyklu
dni niep│odno╢ci na pocz▒tku cyklu oznaczamy tak, jak
u kobiety pocz▒tkuj▒cej, tzn. na podstawie d│ugo╢ci cykl≤w przed
przyjmowaniem pigu│ki hormonalnej. Natomiast okres niep│odno╢ci poowulacyjnej
mo┐na przyj▒µ trzeciego dnia wy┐szej temperatury
wieczorem.
U 2% kobiet po odstawieniu pigu│ki hormonalnej miesi▒czka nie pojawia
siΩ samoistnie. Je┐eli trwa to kilka miesiΩcy nale┐y udaµ siΩ do lekarza
ginekologa.
Czas po porodzie
Po porodzie nie nale┐y rozpoczynaµ wsp≤│┐ycia wcze╢niej ni┐ po 3-4 tygodniach.
Kobieta, kt≤ra nie karmi dziecka piersi▒ mo┐e uznaµ tylko 6 tygodni po
porodzie za niep│odne. Gdyby jednak w 6-tym tygodniu zaobserwowa│a ╢luz,
to powinna powstrzymaµ siΩ od wsp≤│┐ycia, choµ prawdopodobie±stwo, ┐e by│by
to okres p│odny jest minimalne.
PostΩpowanie przy pe│nym karmieniu piersi▒
M≤wimy o pe│nym karmieniu piersi▒ je┐eli dziecko
-
nie jest niczym dokarmiane (nawet p│ynem)
-
w ci▒gu doby jest karmione przynajmniej 6 razy
-
og≤lny czas karmienia wynosi przynajmniej 100 minut na dobΩ
-
┐adna przerwa miΩdzy karmieniami nie jest d│u┐sza ni┐ 6 godzin (dotyczy
to r≤wnie┐ przerwy nocnej)
Przy pe│nym karmieniu czas niep│odno╢ci utrzymuje siΩ przez conajmniej
12 tygodni. W praktyce kobieta, kt≤ra niczym nie dokarmia dziecka i karmi
je na ┐▒danie, karmi czΩ╢ciej i d│u┐ej ni┐ podano i powy┐sze warunki s▒
spe│nione. Je┐eli matka karmi dziecko, ale nie jest spe│niony kt≤ry╢ z
warunk≤w ,,pe│nego karmieniaö (np. dziecko
jest dokarmiane wieczorem), to mo┐e uznaµ tylko 6 pierwszych tygodni po
porodzie za niep│odne (podobnie jak kobieta, kt≤ra nie karmi).
Powr≤t p│odno╢ci po porodzie
W oko│o 90% przypadk≤w powr≤t p│odno╢ci po porodzie jest poprzedzony krwawieniem.
Poniewa┐ istnieje mo┐liwo╢µ owulacji nie poprzedzonej krwawieniem nale┐y
starannie prowadziµ obserwacje, aby spostrzec pierwsze objawy ewentualnej
p│odno╢ci jakimi s▒ objaw wilgotno╢ci lub ╢luz. Nale┐y te┐ notowaµ temperaturΩ,
aby, gdy pojawi siΩ krwawienie wiedzieµ, czy jest to prawid│owa miesi▒czkaczy
╢r≤dkrwawienie. Je┐eli pojawi siΩ ╢r≤dkrwawienie (krwawienie nie poprzedzone
wy┐sz▒ temperatur▒) zak│adamy, ┐e mo┐e ono zamaskowaµ objaw ╢luzu, wiΩc
ostatni dzie± krwawienia traktujemy jako dzie± szczytu.
Regu│a dnia szczytu
Czas niep│odny po pojawieniu siΩ pierwszych objaw≤w p│odno╢ci rozpoczyna
siΩ wieczorem 4-go dnia po dniu szczytu. |
Niekiedy d│ugi czas po porodzie utrzymuje siΩ ╢luz typu nieprzenikliwego
lub sta│a wydzielina i wtedy, jako pierwszy objaw p│odno╢ci nale┐y uznaµ
pojawienie siΩ ╢luzu przypominaj▒cego ╢luz typu przenikliwego, a za dzie±
szczytu nale┐y przyj▒µ ostatni dzie± tego ╢luzu. Czwartego dnia po dniu
szczytu zaczyna siΩ okres niep│odny. Regu│Ω dnia szczytu stosujemy nawet
wtedy, gdy nie nastΩpuje wzrost temperatury.
Po porodzie przez d│ugi czas mo┐e pojawiaµ siΩ i zanikaµ ╢luz, kt≤ry
za ka┐dym razem traktujemy jako objaw p│odno╢ci. Mo┐emy nawet zaobserwowaµ
zale┐no╢µ miΩdzy krwawieniem, a pojawieniem siΩ ╢luzu: kiedy wyd│u┐aj▒
siΩ przerwy miΩdzy krwawieniami mo┐e pojawiµ siΩ ╢luz. Je┐eli wtedy mamy
w▒tpliwo╢ci, czy wystarczaj▒co wcze╢nie spostrze┐emy pojawienie siΩ ╢luzu
po raz kolejny, to nale┐y przerwaµ wsp≤│┐ycie na d│u┐szy czas, a┐ do pojawienia
siΩ regularnych cykli, albo zaakceptowaµ niewielkie prawdopodobie±stwo
nieoczekiwanej ci▒┐y. Prawdopodobie±stwo to nie jest du┐e, gdy┐ p│odno╢µ
w czasie karmienia piersi▒ jest obni┐ona, ale nie mamy wystarczaj▒cej statystyki,
aby je okre╢liµ. Po zako±czeniu karmienia piersi▒ regularne cykle wracaj▒
zwykle bardzo szybko.
Cykle nieregularne
Jest zupe│nie normalne, je┐eli d│ugo╢ci cykli r≤┐ni▒ siΩ o kilka dni. O
cyklach nieregularnych m≤wimy, je┐eli wahania d│ugo╢ci wynosz▒ kilkana╢cie
dni. Nie nale┐y wtedy zbyt pochopnie rozpoczynaµ leczenia hormonalnego,
gdy┐ po jego przerwaniu problem mo┐e nawet pog│Ωbiµ siΩ. Nale┐y zacz▒µ
od sposob≤w najprostszych:
-
Bardzo starannie prowadziµ obserwacje i notowaµ temperaturΩ. Samo zwr≤cenie
uwagi na w│asny organizm pomaga w uregulowaniu cyklu.
-
W miarΩ mo┐liwo╢ci wyeliminowaµ stresy, zadbaµ o wypoczynek i sen.
-
Zwr≤ciµ uwagΩ na dietΩ ù ograniczyµ cukier i bia│▒ m▒kΩ, a je╢µ wiΩcej
jarzyn i owoc≤w.
-
Przyjmowaµ magnez.
-
Spaµ w zaciemnionym pokoju, a tylko w czasie przewidywanej owulacji wprowadzaµ
nieco ╢wiat│a.
-
Je┐eli powy┐sze ╢rodki nie pomagaj▒ ù oznaczyµ poziom androgen≤w i prolaktyny.
Regu│y postΩpowania dla kobiet ciΩ┐ko chorych
Je┐eli ewentualna ci▒┐a powodowa│aby zagro┐enie ┐ycia dla pacjentki, to
polecamy stosowaµ nastΩpuj▒ce regu│y, aby wykluczyµ mo┐liwo╢µ pomy│ki w
interpretowaniu cyklu:
-
Nie wolno zak│adaµ ┐adnych dni niep│odnych na pocz▒tku cyklu.
-
Nale┐y zaczekaµ na 4 dni po szczycie objawu ╢luzu z temperatur▒ wy┐sz▒.
-
W razie jakichkolwiek problem≤w w interpretacji cyklu nale┐y zwr≤ciµ siΩ
do poradni i wyja╢niµ w▒tpliwo╢ci z instruktork▒.
Do tej pory ani w statystykach INER-u, ani w ca│ej ╢wiatowej literaturze
medycznej nie opisano jeszcze nigdy nieoczekiwanej ci▒┐y u kobiety, kt≤ra
stosowa│a powy┐sze regu│y.