Gdyby kto╢ kaza│ mi wskazaµ najbardziej niedoceniony zesp≤│ w historii muzyki rockowej, odpowiedzia│abym 'Sonic Youth'... Jest to grupa niezwyk│a i istotna dla ca│ej muzyki lat '80. Jednak gdy my╢limy o new wave przychodzi nam do g│owy Iron Maiden, gdy o grungu - Nirvana, a pojΩcie industrial rock kojarzy nam siΩ z Ministry... dlaczego? Przecie┐ Sonic Youth w swojej, jak dotychczas, dwudziestoletniej karierze, grali muzykΩ nawi▒zuj▒c▒ do tych wszystkich gatunk≤w. Nawi▒zuj▒c▒, bo zawsze stanowili pewn▒ alternatywΩ dla granego przez siebie nurtu.

Historia Sonic Youth rozpoczyna siΩ w 1981 roku. W tym te┐ roku apogeum popularno╢ci prze┐ywa│ punk, post/punk i punk rock. Ca│a Wielka Brytania i USA 'dosta│y fio│a' ;) Grupy punkowe mno┐y│y siΩ w spos≤b niesamowity. Zreszt▒ umiejΩtno╢ci do grania na instrumentach nie by│y konieczne. Wszystko ogranicza│o siΩ do grania maksymalnie trzech chwyt≤w i rytmicznego, szybkiego bΩbnienia. Jednak nie o tym jest ten artyku│. Tak wiΩc Sonic Youth stanowili pewien od│am sceny New Wave. Thurston Moore, Lee Ranaldo i Kim Gordon za│o┐yli zesp≤│ we wspomnianym 1981 roku. Pocz▒tki bywaj▒ trudne... chocia┐ w przypadku SY nie zupe│nie siΩ to sprawdza. Ot≤┐ Gordon by│a wsp≤│organizatork▒ Noise Festival, co pozwoli│o im na wydanie kr▒┐ka prezentuj▒cego zesp≤│ live pt. "Sonic Death: Sonic Youth Live". Taki by│ pocz▒tek ;) Jednak scena punkowa zaczΩ│a upadaµ. Drzwi, kt≤re jeszcze przed chwil▒ sta│y otworem zaczΩ│y siΩ zamykaµ. ZamknΩ│y siΩ, jednak nie dla naszych bohater≤w, ale dla masy innych zespo│≤w sceny New Wave. Tak wiΩc SY widz▒c zmiany na nowojorskiej scenie, postanowili stworzyµ co╢ innego - postanowili odci▒µ siΩ od swojego dawnego, punkowego wizerunku. Nie by│a to jednak zmiana diametralna, ale po dodaniu d╝wiΩk≤w noisu, funku, czy jazzu ich muzyka sta│▒ siΩ bardziej z│o┐ona - inteligentna. I tak w 1983 roku ukazuje siΩ EP'ka zatytu│owana lakonicznie 'Sonic Youth'. Nagrana by│a ona nak│adem wytw≤rni Natural Records - firm▒ Glena Branki, awangardowego kompozytora, kt≤ry niegdy╢ wsp≤│pracowa│ z Moor'em i Ranaldo. W nagraniu tak┐e wziΩli udzia│: Richard Edson (perkusja), i Ann DeMarinis (klawisze). Kolejnym krokiem do kariery by│o wydanie "Confusion is sex". Ten LP SY przyni≤s│ im popularno╢µ. Ca│a scena undergroundowa dowiedzia│a siΩ o tym zespole. Z jednaj strony melancholijna, chwilami powolna, klaustrofobiczna, z drugiej agresywna, ciΩ┐ka i ha│a╢liwa. CzΩste zmiany tempa i brak konkretnej melodii by│y dla niej charakterystyczne. P│yta sta│a siΩ klasyk▒ dla sceny niezale┐nej. Szkoda tylko, ┐e by│a taka kr≤tka...

W tym samym roku ukazuje siΩ EP "Kill Your Idols". Mo┐e nie jest ona znacz▒cym punktem w ich karierze, ale przynosi im popularno╢µ poza granicami USA. W 1994 roku ukazuje siΩ "Bad Moon Reasing". Kolejny long play wydany, tym razem, przez inn▒ wytw≤rniΩ, kt≤ra nawet pokusi│a siΩ o reklamΩ kr▒┐ka. Album zdecydowanie bardziej melodyczny i instrumentalny od poprzedniego. Wszyscy, kt≤rzy nie s│yszeli o SY wcze╢niej mieli okazjΩ nadrobiµ straty. Utwory czΩsto puszczane w radiu (my╢lΩ tu o tych niezale┐nych - niekomercyjnych) zyska│y dobr▒ opiniΩ u s│uchaczy. Przy okazji tej p│yty nast▒pi│a zmiana w sk│adzie - za perkusj▒ zasiad│ Steve Shelley, kt≤ry zast▒pi│ Boba Berta.

W 1986 roku ukazuje siΩ p│yta 'EVOL'. Tym razem wydana przez STT (Universal). Album stanowi│ bardzo dobr▒ kontynuacjΩ poprzedniego. Nadal melodyczny, choµ niespokojny SY. Jednak kolejny LP pt. "Sister" wydany w 1987 roku sta│ siΩ niemal┐e legend▒, a znajduj▒cy siΩ na p│ycie utw≤r "Teenage Riot" hymnem ameryka±skiej m│odzie┐y. Na "Sister" SY wyra╝nie zmieni│ sw≤j dotychczasowy styl. Z awangardowych, ma│o melodycznych piosenek, zaczΩ│y wzrastaµ przebojowe, klasycznie zbudowane utwory. Czy┐by Sonic Youth chcieli dotrzeµ do szerszej publiczno╢ci?

W 1990 roku, po kolejnej zmianie wytw≤rni, powstaje "Goo". Jednak album okaza│ siΩ byµ... s│aby :P Potwierdza siΩ przedstawiona przeze mnie teza - chΩµ dotarcia do szerszej widowni sta│a siΩ dla nich wa┐na. Przebojowe melodie wypar│y alternatywizm z piosenek Sonic≤w. Po dw≤ch latach SY wydali kolejny album "Dirty". IMHO najlepszy album grupy. Kolejne single wΩdrowa│y na szczyty list przeboj≤w. Szczeg≤lnie "100%" i tytu│owy "Dirty" przynios│y s│awΩ SY. Oczywi╢cie czΩ╢ci fanom to siΩ nie podoba│o - zarzucali oni du┐▒ komercyjno╢µ p│ycie. Jednak mylili siΩ. Po prostu nasta│a era grungu. O ile wcze╢niej by│ to tylko styl w jakim gra SY, to na prze│omie lat '80 i '90 sta│ siΩ to nowy gatunek w muzyce. Tak wiΩc popularno╢µ sceny w Seattle zawdziΩcza siΩ przede wszystki SY :> Po ogromnym sukcesie, zesp≤│ rusza w trasΩ koncertow▒, zabieraj▒c z sob▒ jak support NirvanΩ i Mudhoney. Dwie zupe│nie nieznane grupy.

Kolejny album to "Experimental Jet Set Trash & No Star" wydany w 1994 roku. Mo┐na go nazwaµ najwiΩkszym sukcesem Sonic≤w, poniewa┐ zaszed│ najdalej pod wzglΩdem sprzedanych egzemplarzy. Jednak w por≤wnaniu z "Dirty" zdecydowanie za wolna i za ma│o agresywna. Kolejna p│yta - "Washing Machine" z 1995 roku by│a ju┐ lepsza - bardziej zr≤┐nicowana i nawi▒zuj▒ca do tych SY, kt≤rzy jeszcze parΩ lat temu pr≤bowali zrewolucjonizowaµ rynek muzyczny. Du┐o improwizacji i chaotyzmu. Najlepszy przyk│adem tego jest utw≤r "Diamond Sea" . Prawie dwudziestominutowa kompozycja zagrana w spos≤b na tyle urozmaicony, i┐ s│ucha siΩ tego nad wyraz dobrze.

I tak dochodzimy do roku 1998. Na rynku ukazuje siΩ "A Thousand Leaves" . Bardzo z│o┐ona p│yta. Wszystkie piosenki zosta│y dopracowane do granic mo┐liwo╢ci. Nie ma mowy o improwizacji. Po prostu kolejna dobra p│yta w dorobku zespo│u. W tym samym roku ╢wiat│o dzienne ujrza│a tak┐e p│yta "Silver Session For Jason Knuth". Oj, dziwna to by│a produkcja. Ca│kowicie odbiegaj▒ca od dokona± SY. Jakby ambientowa, elektroniczna, ale jednak ci▒gle gitarowa. CiΩ┐ko oceniµ jest t▒ p│ytΩ.

Kolejnym 'wybrykiem' Sonic≤w by│a p│yta "Goodbye 20th Century". Zawarte na niej kompozycje by│y interpretacjami tw≤rcami muzyki wsp≤│czesnej. Instrumentalna, 'delikatna' p│yta. Zupe│nie nie komercyjna, jakby nagrana dla siebie. Wielkie dzie│o.

Ostatni▒ produkcj▒ spod znaku Sonic Youth jest album "NYC Ghosts & Flowers" wydany w 200 roku. Gitarowy zgie│k, psychodeliczne d╝wiΩki - jednym s│owem wszystko co najlepsze i najbardziej charakterystyczne dla Sonic≤w. Alternatywne brzmienie, smutne teksty dominuj▒ na tym albumie. Kompilacja wszystkiego co najlepsze u SY.

Je┐eli chodzi o Sonic≤w, to by by│o na tyle (oczywi╢cie w wielkim skr≤cie, bo jak tu obj▒µ dwudziestoletni▒ historiΩ grupy w 'paru' linijkach ;). Mo┐na jeszcze dodaµ, ┐e ka┐dy z nich poza dzia│alno╢ci▒ w zespole zajmuje siΩ ca│▒ mas▒ innych rzeczy. Dla przyk│adu: Steve Shelly gra w zespole Two Dollar Guitar i prowadzi wytw≤rniΩ Smells Like Records; Lee Ronaldo pisze ksia┐ki; Thurston i Gordon g│≤wnie zajmuj▒ siΩ wychowywaniem swojego syna (Chocia┐ Gordon znajduje jeszcze czas na wystΩpy z Free Kitten, prowadzenie X-girl i Estatic Peace i wsp≤│pracuje z r≤┐nymi zespo│ami jak np. Blur, czy Can [Zafascynowanie postmodernizmem, czy jak? ;])

Mam nadziejΩ, ┐e przybli┐y│am komu╢, chocia┐ trochΩ, historiΩ dzia│alno╢ci tej bardzo zas│u┐onej i ╢wietnej grupy. Szkoda tylko, ┐e przy okazji tak niedocenionej...