ªrodki stosowane zewnΩtrznie:

• Skaleczenia i drobne rany nale┐y natychmiast oczy╢ciµ pod bie┐▒c▒ wod▒ lub przemyµ roztworem dezynfekuj▒cym, np. rozpuszczaj▒c w wodzie tabletki RIVANOLU, PERTLENONU lub DERMATOLU. Na drobne zranienia wy-starczy przykleiµ plaster z opatrunkiem (ZESTAW PLASTR╙W UNIWERSALNYCH - 3,5 z│). WiΩksze uszkodzenia sk≤ry nale┐y opatrzyµ JAúOWYM KOMPRESEM (0,50 z│) przymocowanym za pomoc▒ przylepca POLOPOR lub POLOVIS (szer. 2,5 cm). Ka┐d▒ zaczerwienion▒, bol▒c▒ i nie goj▒c▒ siΩ ranΩ z wydzielin▒ ropn▒ nale┐y pokazaµ lekarzowi. W wyj▒tkowych sytuacjach, gdy udajemy siΩ w miejsca oddalone, mo┐na zabraµ ze sob▒ antybiotyk w aerozolu, NEOMYCYN╩ (Rp* 8,5 z│), kt≤rym trzeba spryskiwaµ ranΩ 2-3 razy dziennie. Najwa┐niejsze jest, aby zranione miejsce by│o zawsze czyste i suche. W przypadku otarµ i odparze±, kt≤re mog▒ przydarzyµ siΩ ka┐demu podr≤┐nikowi, polecam zastosowaµ zasypkΩ ALANTAN (5 z│).

• Oparzenia s│oneczne s▒ ogromnym problemem w krajach tropikalnych. Nie zapomnijmy o dobrym kremie z wysokim filtrem UV, nawet powy┐ej 30, szczeg≤lnie dla ludzi z wra┐liw▒ sk≤r▒. Zak│adajmy ubrania przewiewne, bawe│niane i chroni▒ce ca│e cia│o. Kapelusze, czapki, chustki powinny byµ nieodzown▒ czΩ╢ci▒ naszej garderoby. Je╢li jednak dojdzie do poparzenia s│onecznego, przydatny mo┐e okazaµ siΩ aerozol PANTHENOL (19 z│). Na podra┐nion▒, such▒ sk≤rΩ polecam krem DERMOSAN (4,5 z│), dostΩpny r≤wnie┐ z filtrem UV.

• B≤l, pieczenie i zaczerwienienie oczu to najczΩstsze objawy zapalenia spoj≤wek. Na te dolegliwo╢ci warto mieµ krople, takie jak EUPHRASIA (6 z│), SULFACETAMIDUM 10% H-E-C (2 z│) lub CINKOL (1,70 z│).

• Czysta woda mo┐e byµ w pewnych rejonach ╢wiata trudno dostΩpna. Tabletki oczyszczaj▒ce wodΩ s▒ bardzo toksyczne i stosowanie ich powinni╢my ograniczyµ tylko do sytuacji wyj▒tkowych. S▒ one prawie nieosi▒galne w Polsce, zazwyczaj mo┐na je kupiµ na miejscu. Ostatecznie do zanieczyszczonej wody mo┐na dodaµ kilka kropel jodyny.

• Komary przenosz▒ tak gro╝n▒ chorobΩ, jak malaria. Najlepsz▒, najprostsz▒ i najta±sz▒ metod▒ profilaktyki bΩdzie zatem ochrona przed ich uk│uciem poprzez stosowanie moskitiery nad │≤┐kiem, ╢rodk≤w owadob≤jczych (np. BAYGON), repelent≤w (substancji odstraszaj▒cych komary), odzie┐y chroni▒cej ca│e cia│o oraz siatki w drzwiach i oknach (oczka 1 mm).Wszysikie te rzeczy najlepiej jest kupiµ w kraju, gdzie wystΩpuje malaria, gdy┐ s▒ one wtedy skuteczne przeciwko owadom wystΩpuj▒cym na danym terenie. W Polsce moskitierΩ mo┐na kupiµ w sklepach podr≤┐niczych, repelenty w postaci aerozolu, p│ynu, ┐elu itd. dostΩpne s▒ powszechnie. Nale┐▒ do nich: A-KYSZ, ANTISOL, ANTYKOMAR, AUTAM, BZYK, MUGGA, OFF, PANKO, PUNGINO. R≤┐nica miΩdzy nimi jest g│≤wnie cenowa (tzn. ich skuteczno╢µ jest wprost proporcjonalna do samozaparcia gryzionego). Je╢li kto╢ po ugryzieniu komara odczuwa swΩdzenie, polecam ┐el FENISTIL (12,5 z│).

• Ka┐de skrΩcenie nogi nale┐y skonsultowaµ z lekarzem. Warto mieµ ze sob▒ banda┐ elastyczny, najlepiej o szeroko╢ci 10 cm, w celu tymczasowego unieruchomienia bol▒cego miejsca.

• Po intensywnym wysi│ku fizycznym (np. odkopywanie samochodu), je╢li nie mamy odpowiedniej kondycji dokuczµ nam bΩd▒ np. b≤le staw≤w - najlepszym lekarstwem na to jest ma╢µ rozgrzewaj▒ca.

• Pinceta oraz ma│e, sk│adane no┐yczki lub skalpel mog▒ przydaµ siΩ do opatrywania ran czy usuwania np. wbitych kolc≤w z drzew.

• Warto zabraµ podrΩczny paskowy termometr cyfrowy (3,6 z│). RtΩciowych nie wolno przewoziµ samolotem.

• Zaka┐enia wirusem AIDS i zapalenia w▒troby przenoszone s▒ poprzez nieja│owy sprzΩt medyczny. Warto mieµ przy sobie kilka zestaw≤w ja│owych strzykawek i igie│, szczeg≤lnie gdy udajemy siΩ do kraj≤w o niskim poziomie higieny medycznej.

• W podr≤┐y zawsze poznajemy wielu nowych ludzi. Nie zapomnijmy o zabraniu prezerwatyw, kt≤re uchroni▒ nas przed przygodnymi zaka┐eniami. Choroby weneryczne s▒ du┐ym problemem na ca│ym ╢wiecie.

ªrodki stosowane wewnΩtrznie:

• B≤l g│owy czy zΩba mo┐e zepsuµ najwspanialsz▒ podr≤┐. Nie wolno zapomnieµ o takich lekach, jak ASPIRYNA, PANADOL, IBUPROM, APAP, HEDALGAN czy SARIDON. Wybierzmy jeden, kt≤ry akurat nam pomaga.

• PrzeziΩbienie, grypa, katar mog▒ nas dopa╢µ dos│ownie wszΩdzie. Warto mieµ przy sobie leki, takie Jak NUROFEN (9 z│) lub DISOPHROL (Rp 13 z│), a tak┐e krople do nosa RHINAZIN (3 z│).
  B≤l gard│a mo┐na zmniejszyµ stosuj▒c np. : SEBIDIN, CHOL1NEX, STREPSILS, HALSET, NEOANGIN itd.

• Choroba lokomocyjna (morska lub lotnicza) nie dotyczy ka┐dego z nas. NajczΩ╢ciej wiemy ju┐ od dzieci±stwa, ┐e d│uga podr≤┐ nam nie s│u┐y. Nudno╢ciom. wymiotom, zimnym potom mo┐emy zapobiegaµ stosuj▒c AVIOMARIN (2,3 z│) lub COCCULINE(5,2z│).

• WiΩkszo╢µ biegunek mija sama po dw≤ch, trzech dniach bez specjalnego leczenia; mo┐na zastosowaµ CARBO MEDICINALIS (2,6 z│), 3-4 razy dziennie po 10-20 tabletek, kt≤ry z│agodzi jej objawy.
  Zawarto╢µ krwi w kale lub biegunka trwaj▒ca powy┐ej 10 dni powinny sk│oniµ nas do poszukiwania pomocy medycznej. Najwa┐niejsz▒ spraw▒ podczas rozwolnienia jest w│a╢ciwe nawodnienie i dostarczenie utraconych elektrolit≤w - polecam GASTROLIT (8 z│) lub SMECT╩ (10 z│). Biegunka bakteryjna wymaga podania BISEPTOLU (Rp 1,5 z│) 2x480-960 mg i natychmiastowej pomocy lekarza. BiegunkΩ amebow▒ leczymy METRONIDAZOLEM (Rp 1,04 z│) 3x500 mg (nie wolno piµ alkoholu). Je╢li zauwa┐ymy paso┐yty w naszym stolcu, mo┐na spr≤bowaµ potraktowaµ je VERMOXEM (Rp 5 z│) lub PYRANTELUM (Rp 1,5 z│). Podczas podr≤┐y autobusem biegunka jest koszmarem. Polecam LOPERAMID (Rp 2,5 z│), kt≤ry skutecznie likwiduje czΩste wypr≤┐nienia. Nie wolno go jednak nadu┐ywaµ, gdy┐ zatrzymuje w naszym organizmie toksyczne substancje. Obecno╢µ krwi sugeruj▒ca zaka┐enie bakteryjne jest przeciw-wskazaniem do jego u┐ycia.

• Odwodnienie, zmiana diety, przekraczanie stref czasowych mog▒ czasami wywo│aµ zaparcia. WiΩksza ilo╢µ p│yn≤w i dieta bogata w b│onnik powinny pom≤c. Mo┐na zabraµ ze sob▒ zio│owe leki przeczyszczaj▒ce, takie jak ALAX, RADIX RHE1, TABL. LAXANTES lub inne, kt≤re stosujemy.

• Infekcje dr≤g moczowych, a szczeg≤lnie zapalenie pΩcherza s▒ wyj▒tkowo k│opotliwe w podr≤┐y. CzΩ╢ciej dotycz▒ one kobiet. Polecam BISEPTOL w dawce 2x480-960 mg przez 5 dni.

• Podr≤┐nicy, kt≤rzy maj▒ sk│onno╢ci do reakcji alergicznych, powinni zawsze mieµ przy sobie leki odczulaj▒ce - CLARITINE (15,5 z│) lub ZYRTEC (12 z│) oraz CALCIUM w tabletkach musuj▒cych. Stosuj▒c te leki nie nale┐y spo┐ywaµ alkoholu. Warto jednak pamiΩtaµ o tym, ┐e leki antyalergiczne maj▒ dzia│anie d│ugofalowe, wiΩc je╢li spodziewamy siΩ niekorzystnych reakcji naszego organizmu, powinni╢my pamiΩtaµ o ich wcze╢niejszym przyjmowaniu.

• Jedzenie, czΩsto pikantne, nie╢wie┐e, przygotowane w niehigienicznych warunkach, mo┐e powodowaµ podra┐nienie ┐o│▒dka, zgagΩ, niestrawno╢µ. Warto wtedy siΩgn▒µ po tabletki do ssania MAALOX (4 z│) lub RENNIE (5 z│). W przypadku nie ustΩpuj▒cych dolegliwo╢ci nale┐y zg│osiµ siΩ do lekarza.

• Udaj▒c siΩ do kraj≤w, gdzie panuje malaria, koniecznie musimy pamiΩtaµ o profilaktyce. W Polsce dostΩpne s▒ jedynie ARECHIN (Rp 4 z│). DARAPRIM (Rp 9 z│) oraz PYRIMEN (Rp 9 z│). Nie s▒ to leki najskuteczniejsze i trzeba zamawiaµ w│a╢ciwe ╢rodki poprzez aptekΩ miΩdzynarodow▒. Aby zapobiec malarii trzeba braµ r≤wnocze╢nie dwa rodzaje lek≤w. CHLOROCHIN╩ (raz w tygodniu, zacz▒µ dwa tygodnie przed wyjazdem i kontynuowaµ przez miesi▒c po powrocie) oraz chemiczn▒ odmianΩ chininy - PROGUANIL (dwa razy dziennie, zacz▒µ tak┐e przed wyjazdem). Obowi▒zkowo spaµ pod moskitier▒ i smarowaµ siΩ ╢rodkiem odstraszaj▒cym komary. W razie wyst▒pienia grypopodobnych objaw≤w zg│osiµ siΩ natychmiast do lekarza. Je╢li to bΩdzie w Afryce, to lepiej unikaµ publicznej s│u┐by zdrowia, je╢li w Polsce (na malariΩ zapada siΩ w dwa tygodnie po uk▒szeniu) koniecznie powiedzieµ lekarzowi, ┐e byli╢my w Afryce. ¼le leczona malaria grozi ╢mierci▒! Zdrowieje siΩ w trzy dni.

• Je╢li udajemy siΩ w wyj▒tkowo odludne miejsca, musimy zabraµ ze sob▒ antybiotyki. Nie wolno ich nadu┐ywaµ i lekcewa┐yµ. W przypadku wysokiej gor▒czki, dreszczy, ciΩ┐kiego stanu og≤lnego lub ropni na sk≤rze i w jamie ustnej nale┐y podaµ silny antybiotyk, np. DOXYCYCLINUM (Rp 3.6 z│) 2x100 mg przez 7 dni i jednocze╢nie szukaµ pomocy lekarza. Nie wolno stosowaµ go u dzieci.

• D│uga podr≤┐, nieurozmaicona dieta, zmΩczenie os│abiaj▒ nasz organizm. Polecam regularnie przyjmowaµ zestawy witamin : MULTIVITAM1NUM FORTE, VITARAL, CENTRUM. VIGOR, SUPRADYN, MULTI-TABS lub PLUSZ. Dobrze jest mieµ sta│y zapas wapna.

• Nie mo┐emy zapomnieµ o zabraniu zapasu lek≤w, kt≤re przyjmujemy stale z uwagi na przewlek│e choroby.
  
  
  
  Leki powinny byµ dobrze oznaczone, aby unikn▒µ pomy│ek w stosowaniu. Na opakowaniu dobrze jest umie╢ciµ informacje o sposobie u┐ycia. Trzeba koniecznie sprawdziµ datΩ wa┐no╢ci. Zaopatruj▒c siΩ w miejscowe leki, nie mo┐emy byµ pewni ich jako╢ci. Obejrzyjmy opakowanie, czy nie by│o ju┐ otwierane, czy nie zmieniono daty wa┐no╢ci. Przyjmuj▒c te leki, obserwujmy, czy nie ma niepokoj▒cych objaw≤w. Je╢li s▒, nale┐y natychmiast je odstawiµ. To, jak wyposa┐ymy apteczkΩ, zale┐y od naszych indywidualnych potrzeb, czasu trwania podr≤┐y, kraj≤w, jakie chcemy odwiedziµ oraz dostΩpno╢ci podstawowej pomocy medycznej na miejscu.
  

* Skr≤t "Rp" oznacza, ┐e dany lek wydawany jest jedynie na receptΩ.