21 Stycznia br. rozegra siΩ nad naszym niebem wspania│e wydarzenie. BΩdzie to ca│kowite zaµmienie KsiΩ┐yca. Zaµmienie to bΩdzie przedostatnim w XX wieku. Niestety ostatnie (16 Lipca), nie bΩdzie widoczne w Polsce.
Zjawisko zaµmienia wystΩpuje gdy S│o±ce, Ziemia i KsiΩ┐yc ustawi▒ siΩ w jednej linii prostej i KsiΩ┐yc wejdzie w cie± Ziemi. Cie± Ziemi to sto┐ek o d│ugo╢ci ok. 1 340 000 km. Poniewa┐ S│o±ce nie jest punktowym ╝r≤d│em ╢wiat│a lecz tarcz▒, wok≤│ sto┐ka cienia tworzy siΩ obszar czΩ╢ciowo o╢wietlony - p≤│cie±. Je╢li KsiΩ┐yc przechodzi tylko przez obszar p≤│cienia mamy do czynienia z zaµmieniem p≤│cieniowym. Zaµmienie w│a╢ciwe wystΩpuje gdy KsiΩ┐yc przechodzi przez obszar sto┐ka cienia. Je╢li ca│a tarcza KsiΩ┐yca znajdzie siΩ w tym obszarze to bΩdzie to zaµmienie ca│kowite a je╢li tarcza KsiΩ┐yca przechodzi przez o╢ sto┐ka to wystΩpuje zaµmienie centralne. ªrednica sto┐ka cienia w ╢redniej odleg│o╢ci KsiΩ┐yca wynosi 9000 km.
Zaµmienie, kt≤re my bΩdziemy obserwowali bΩdzie zaµmieniem ca│kowitym, niecentralnym. Ca│o╢µ trwaµ bΩdzie ponad 5 godzin.
O godz. 03:03 KsiΩ┐yc zacznie wchodziµ w obszar p≤│cienia.
O godz. 04:01 KsiΩ┐yc zacznie wchodziµ w obszar sto┐ka cienia.
O godz. 05:05 rozpocznie siΩ ca│kowite zaµmienie KsiΩ┐yca.
O godz. 05:44 wyst▒pi maksymalna faza zjawiska i wyniesie 1.33.
O godz. 06:22 zako±czy siΩ ca│kowite zaµmienie KsiΩ┐yca.
O godz. 07:25 KsiΩ┐yc wyjdzie ca│kowicie ze sto┐ka cienia.
O godz. 08:24 KsiΩ┐yc opu╢ci obszar p≤│cienia.
Ca│kowite zaµmienie KsiΩ┐yca bΩdzie trwa│o 78 min. Niestety nie wszyscy bΩdziemy mogli obserwowaµ ca│e zjawisko, gdy┐ KsiΩ┐yc bΩdzie siΩ wtedy znajdowa│ do╢µ nisko nad horyzontem. O godz. 5:05 bΩdzie on 22 stopnie nad horyzontem, za╢ o godz. 6:22 ju┐ tylko 10 stopni (dane dla centralnej Polski). S│o±ce wzejdzie o godz. 7:33.
Fakt, ┐e do zaµmienia dojdzie nisko nad horyzontem ma swoje dobre strony. KsiΩ┐yc wydaje siΩ wiΩkszy im jest ni┐ej nad horyzontem (z│udzenie). Zjawisku zaµmienia KsiΩ┐yca towarzysz▒ wspania│e zmiany barwy tarczy. Efekty te z pewno╢ci▒ zrekompensuj▒ wszystkim amatorom porannych wra┐e± utratΩ wygrzanej po╢cieli.
Jacek Szulc
|