autor nieznany
'Hobbit' i 'Władca Pierścieni'
Hobbit - książka, która od
ponad pół wieku fascynuje dzieci, na całym świecie została
opublikowana właściwie przez przypadek. Tolkien napisał ją
bowiem z myślą o swoich własnych dzieciach, którym czytał
fantastyczne opowieści w długie zimowe wieczory. Dzieci
wydoroślały, a niedokończony rękopis przyszłego bestselleru
leżał zapomniany w pracowni pisarza. Wiedziała o nim Elaine Griffiths,
była studentka profesora, która przy okazji wspomniała o
książce pracownikom domu księgarskiego Allen & Unwin. Wkrótce
poproszono pisarza o dokończenie dzieła i dano je do
przeczytania dziesięcioletniemu synowi jednego z właścicieli
wydawnictwa. Młody krytyk stwierdził, iż książka jest
niezwykle pasjonująca i 'na pewno pokochają go wszystkie dzieci
od lat pięciu do dziewięciu'. Za wnikliwą recenzję zapłacono
1 szylinga, zamówiono u autora ilustracje i w roku 1936 Hobbit
pojawił się na rynku księgarskim. Nikt nie przewidział aż
tak spektakularnego sukcesu. Dzieło Tolkiena zdobyło zaszczytne
miano najlepszej książki dla dzieci roku 1937.
Tytułowy bohater powieści - zamożny, gnuśny Bilbo Baggins -
należy do rodziny fantastycznych małych ludzików - hobbitów,
które kochają jaskrawe kolory, dobre jedzenie i 'znoszą się
soczystym śmiechem'. wygodne życie Bilbo zostaje
niespodziewanie zakłócone na balu krasnoludów u czarodzieja
Gandalfa, gdy pada propozycja odzyskania skarbu, skradzionego
dawno temu przez smoka Smauga.
Bilbo wraz z krasnoludami podąża do odległego położonego w
górach królestwa, które od czasów 'wielkiej kradzieży'
okupowane jest przez nienawistnego smoka. Podróż okazuje się
długa, męcząca i niezwykle niebezpieczna. Wędrowcy
napotykają plemię olbrzymich troli - ludojadów, złośliwe
gobliny oraz wodnego potwora - Golluma. Przez przypadek Bilbo
wchodzi w posiadanie czarodziejskiego pierścienia. Dzięki niemu
może stać się niewidzialny! Gollum, który jest właścicielem
klejnotu wpada w złość.
Wkrótce wędrowcom depczą po piętach nie tylko rozwścieczone
gobliny, lecz również wataha wygłodniałych wilków. Cudownie
ocaleni przez orły z gór północnych podróżnicy, spotykają
pół - człowieka pół - niedźwiedzia o imieniu Beorn. Stwór
wskazuje im drogę przez ciemny złowrogi las Mirkwood do Samotnej
Góry, ostrzegając: 'Trzymajcie się ścieżki'.
Niestety Bilbo i krasnoludy nie słuchają rady Beorna i
zbaczają z wyznaczonej drogi w poszukiwaniu jedzenia. W lesie
zostają złapani i uwięzieni przez gigantycznie pająki. Cała
grupa ucieka jednak z więzienia dzięki czarodziejskiemu
pierścieniowi, który czyni ich niewidzialnymi.
W trakcie podróży Bilbo tęskni wprawdzie za wygodnym domem,
lecz jego osobowość zmienia się nie do poznania - staje się
bowiem hobbitem odpowiedzialnym i lubianym przez towarzyszy
wędrówki. Po przybyciu do Laketown - miasteczka zamieszkałego
przez ludzi - Bilbo po raz pierwszy ma okazję zobaczyć z oddali
królestwo smoka. Wydaje się nieco przestraszony, jako że widok
jest raczej złowrogi, a przecież podjął się, iż wykradnie
stamtąd pilnie strzeżony skarb krasnoludów. W rezultacie smok
zostaje pokonany, jednak skarb wraca do właścicieli dopiero po
zaciekłej bitwie z siłami służącymi złemu Sauronowi. Po
jednej stronie stanęli w bitwie orkowie wraz z wilkami, po
drugiej zaś elfy, ludzie, krasnoludy raz orły. W końcu Bilbo
szczęśliwie powraca do swego wygodnego życia w osadzie Hobbiton.
Motywem łączącym Hobbita i Władcę Pierścieni
jest właśnie czarodziejski pierścień. Na samym początku
powieści Bilbo zostawia go w spadku swemu młodemu kuzynowi Frodo
i zaraz potem znika. Czarodziej Gandalf wyjaśnia młodzieńcowi
znaczenie klejnotu, który powstał na dworze czarnego władcy
Saurona. Tylko przy jego pomocy zły Sauron jest w stanie
rządzić światem i dlatego robi wszystko, by pierścień
odzyskać. Jeśli Czarny Władca wejdzie w jego posiadanie,
wszystkim grozi wielkie niebezpieczeństwo. To, że pierścień
znalazł się w rękach Frodo oznacza, iż chłopiec został
wybrany, by go zniszczyć i uwolnić świat od śmiertelnego
zagrożenia.
Aby tego dokonać, należy dotrzeć do Ognistej Góry i tam
pozbyć się pierścienia. Frodo wyrusza na wyprawę w
towarzystwie ośmiu kompanów - elfów, krasnoludów, ludzi oraz
hobbitów. W trakcie podróży wędrowcy ścigani są przez
zastępy Czarnych Jeźdźców, złych orków oraz znanego z Hobbita
potwora Golluma. Zło, które emanuje z pierścienia, wywiera
destrukcyjny wpływ na towarzyszy Frodo i w rezultacie pozostaje
z nim lojalny hobbit - Sam Gamgee.
Teraz przed wędrowcami zadanie najtrudniejsze - aby dotrzeć do
Ognistej Góry, muszą przemierzyć królestwo Saurona. Jako
zakładnika prowadzą pojmanego wcześniej potwora Golluma,
który pomaga im ominąć niebezpieczeństwa. Niestety Frodo
zostaje porwany przez olbrzymią pajęczycę i wydaje się, że
nie uniknie śmierci. Sam przysięga zemstę i postanawia
samodzielnie zniszczyć pierścień. Z czasem okazuje się, że
Frodo żyje i ostatecznie dwa hobbity stają nad przepaścią,
gdzie na zawsze ma zniknąć przeklęty pierścień. Po
zaciekłej walce ze złymi mocami rządzonymi przez Saurona i
podstępnym potworem Gollumem wędrowcy wypełniają cel swej
podróży.
Władca Pierścieni rozgrywa się w mrocznej
rzeczywistości, gdzie hobbity uczestniczą w walce dobra ze
złem. Od wczesnej młodości Tolkien marzył, by zrekonstruować
świat, z którego pozostały już tylko martwe języki. Próbował
stworzyć nową własną mitologię, która bogactwem
dorównywałaby mitom starożytnej grecji czy legendom
skandynawskim. Przy tak poważnym zamierzeniu pisarz zmuszony
był zrezygnować z ujmującego czytelników humoru Hobbita,
a atmosfera trylogii jest poważna, a miejscami nawet podniosła.
Tolkien podchodził do swego dzieła z dużą powagą - rysował
dokładne mapy opisanych terenów i skrupulatnie sprawdzał, czy
nie ma nieścisłości w warstwie czasu i miejsca akcji. Gdy
książka była już gotowa, przez kilka miesięcy bardzo
dokładnie czytał ją raz jeszcze. Ostateczną kopię pisał na
maszynopisie osobiście.
Wydawcy czekali na kontynuację Hobbita przez całe
dwanaście lat. Recenzję ponownie powierzono synowi
właściciela wydawnictwa, teraz już studentowi uniwersytetu w Oksfordzie.
Opinia znów była pozytywna - tym razem krytyk określił
powieść mianem 'literatury fascynującej'. Podobnie jak w
przypadku Hobbita nikt nie przewidział, jak wielką
popularność będzie się ona cieszyć wśród czytelników. Władca
Pierścieni został przetłumaczony na wiele języków i
doczekał się też adaptacji radiowej. W roku 1965 w stanach
zjednoczonych ukazało się pirackie wydanie powieści, co
rozwścieczyło zarówno autora, jak i wydawców, jednak
pojawienie się Władcy Pierścieni w ameryce
zainicjowało powstanie studenckich fan klubów twórczości
Tolkiena. Moda ta zapanowała później także w Wielkiej Brytanii.
autor nieznany
"Świat wiedzy"