Paliwa przysz│o╢ci cz.3 - energia s│oneczna

Po rozwa┐aniach o fuzji termoj▒drowej i reaktorach powielaj▒cych, czas om≤wiµ ╝r≤d│o energii jak najbardziej naturalnej, energii, do kt≤rej ekolodzy z pewno╢ci▒ siΩ nieprΩdko przyczepi▒. Energia s│oneczna zdaje siΩ byµ najbardziej obiecuj▒cym rozwi▒zaniem problem≤w energetycznych przysz│o╢ci. W ogniwach s│onecznych, czΩsto okre╢lanych mianem ogniw fotowoltaicznych ma zastosowanie jedno z praw mechaniki kwantowej. Ju┐ na pocz▒tku tego wieku zauwa┐ono bowiem, ┐e ╢wiat│o padaj▒ce na powierzchniΩ niekt≤rych metali powoduje powstanie niewielkiego pr▒du elektrycznego. Zjawisko to wyja╢ni│ Einstein - cz▒stka ╢wiat│a, zwana fotonem, padaj▒c na powierzchniΩ metalu wybija elektron. Opis tego zjawiska przyni≤s│ Einsteinowi nagrodΩ Nobla (zamiast na przyk│ad Nobla za teoriΩ wzglΩdno╢ci, kt≤ra by│a o wiele wa┐niejsza, a jednak dla konserwatyst≤w zbyt dziwaczna).

Zjawisko fotoelektryczne wykorzystano chocia┐by do konstrukcji kamer telewizyjnych.

Zasoby energii s│onecznej s▒ nieograniczone. Co roku do powierzchni Ziemi dociera 15 tysiΩcy razy wiΩcej energii, ni┐ jest w stanie zu┐yµ ca│a populacja ludzka. I wszystko w dodatku za darmo! William Hoagland z Narodowego Laboratorium Pozyskiwania Nowych ¼r≤de│ Energii w Golden w stanie Kolorado, obliczy│, ┐e do roku 2025 zapotrzebowanie na energiΩ wzro╢nie o 265%, przy czym - wed│ug jego optymistycznych prognoz - do tego czasu 60% energii bΩdzie pochodziµ wprost ze S│o±ca.

Dotychczas produkcje baterii s│onecznych wstrzymywa│a ich wysoka cena i niska wydajno╢µ (dochodz▒ca do maks. 15%). Najnowszy rekord wydajno╢ci wynosi 30%. Wiadomo tymczasem, ┐e energia s│oneczna stanie siΩ konkurencyjna wobec innych ╝r≤de│ dopiero w≤wczas, gdy jej cena spadnie do oko│o 40 groszy za kilowatogodzinΩ. Obecnie nadal cena energii s│onecznej jest zbyt wysoka. Sytuacja ulegnie zmianie w XXI wieku. W ci▒gu ostatnich 20 lat ceny ogniw fotowoltaicznych spad│y czterdziestokrotnie. Zwolennicy energii s│onecznej wskazuj▒ wiele przyk│ad≤w rozwoju technik, zrazu nieop│acalnych, kt≤re obecnie s▒ w powszechnym u┐ytku (na przyk│ad: komputery, kalkulatory itp.).

OrΩdownicy energii s│onecznej twierdz▒, ┐e do rozwoju tej dziedziny niezbΩdny jest ogromny zastrzyk got≤wki - taki jaki by│ potrzebny do rozwoju energii j▒drowej (energia ta rozwinΩ│a siΩ dopiero w≤wczas, gdy rz▒d USA przeznaczy│ na jej badania i subsydia dla firm oko│o 100mld dolar≤w). Obecna polityka rz▒du USA wyklucza rozw≤j energii s│onecznej. W 1995 roku dwa prywatne przedsiΩbiorstwa podjΩ│y siΩ pr≤by budowy energii s│onecznej, kt≤ra mia│aby byµ jedynym ╝r≤d│em zaopatrzenia w energiΩ stutysiΩcznego miasta. Przedstawiciele firm twierdz▒, ┐e bΩd▒ dostarczaµ tam energiΩ po 5 cent≤w za kilowatogodzinΩ (o 60% taniej ni┐ w przypadku budowy elektrowni jakiegokolwiek innego typu). Je╢li im siΩ ten projekt powiedzie, to byµ mo┐e rozw≤j energii s│onecznej ruszy do przodu - je╢li ponios▒ klΩskΩ, to mo┐e to zahamowaµ rozw≤j tej dziedziny na wiele lat.

Wydaje siΩ jednak, ┐e stopniowy wzrost koszt≤w utrzymania i funkcjonowania elektrowni atomowych oraz problemy ekologiczne zwi▒zane z elektrowniami wΩglowymi sprawi▒, ┐e energia s│oneczna znajdzie przychylniejsze nastawienie polityk≤w. W ko±cu ╝r≤d│o to jest niesamowicie wrΩcz ekonomiczne. S▒dzΩ wiΩc, ┐e nawet mimo przeszk≤d stawianych obecnie przez polityk≤w energia s│oneczna i jej wykorzystanie w po│▒czeniu z globaln▒ kampani▒ na rzecz oszczΩdzania energii i wykorzystania energii naturalnej w przysz│ym stuleciu bΩdzie znacznie wiΩksze ni┐ obecnie. Mo┐e sprawdzi siΩ optymistyczna wersja Williama Hoaglanda?

Na tym chcia│bym zako±czyµ omawianie ╝r≤de│ energii, kt≤re znajd▒ zastosowanie w przysz│o╢ci, lub - jak kto woli - przynajmniej na razie maj▒ na to najwiΩksze szanse.

Je╢li macie jakiekolwiek pytania dotycz▒ce powy┐szych trzech artyku│≤w, piszcie na adres magazynu - chΩtnie na nie odpowiem.

Clifford