American Beauty

Lester Burnham (rewelacyjny Kevin Spacey) w "American Beauty" jest przegrany na ca│ej linii - ┐ona go zdradza z byle kim, dla ┐▒dzy wyj╢cia z przeciΩtniactwa, c≤rka jest zakompleksiona i otwarcie go nienawidzi. Ma przeciΩtn▒ pracΩ, kt≤ra nie tylko, ┐e go nie satysfakcjonuje, to jeszcze istnieje realne zagro┐enie redukcj▒. Zaczyna swoj▒ opowie╢µ od s│≤w: "to jest ostatni dzie± reszty mego ┐ycia", od dnia, gdy poznaje zmys│ow▒ lolitkΩ i jego bezbarwne ┐ycie zaczyna mu zwisaµ - chce je zmieniµ. Porzuca pracΩ ( w bardzo ciekawy spos≤b - po prostu szanta┐uje swojego szefa o molestowanie seksualne, a jak wiadomo w Ameryce w dobie politycznej poprawno╢ci i szale±stwa na punkcie molestowania ma szansΩ wygraµ ka┐d▒, nawet zupe│nie bezsensown▒ sprawΩ), zaczyna trenowaµ i poprawiaµ swoj▒ kondycjΩ porannym bieganiem i µwiczeniami ze sztang▒ w gara┐u. Kupuje sobie wymarzony przez lata samoch≤d - czerwonego sportowego Firebirda. Wydatnie w zmianie sposobu my╢lenia pomaga mu trawka kupiona od nowego s▒siada. Masturbuje siΩ w │azience, w │≤┐ku le┐▒c z ┐on▒ i wcale siΩ tym nie przejmuje - wie, ┐e ╢wiadczy to o jego upadku i pora┐ce ┐yciowej. MiΩdzy nim i lolitk▒ - kole┐ank▒ c≤rki, kt≤ra wprowadzi│a tyle zamieszania i tyle o┐ywienia w jego bezbarwne ┐ycie, dochodzi do sceny prawie │≤┐kowej. Ale Lester orientuje siΩ, ┐e zachowa│by siΩ jak najpodlejsza ╢winia, gdyby przespa│ siΩ z tym podlotkiem. Tym bardziej, ┐e podlotek wcale nie jest tak odwa┐ny i wyzywaj▒cy jak w momencie poznania, ┐e okazuje siΩ wra┐liw▒, delikatn▒ i zupe│nie w sprawach seksu nieobeznan▒ nastolatk▒.

Lester wycofuje siΩ i zaczyna chyba rozumieµ, ┐e poprzez swoje dziwactwa doprowadzi│ do jakiego╢ dziwnego stanu ca│e swoje otoczenie, tym bardziej, ┐e nowy s▒siad - zagorza│y militarysta i zwolennik twardej szko│y ┐ycia pe│nej zasad wprost ze szko│y wojskowej nagle chce go poca│owaµ w zupe│nie niedwuznaczny spos≤b.
Zaczyna wspominaµ swoje piΩkne czasy m│odzie±cze, swoje ≤wczesne marzenia, pragnienia i plany. Ogl▒da z rozrzewnieniem zdjΩcia sprzed lat. I ginie z rΩki s▒siada - peda│a. Ginie zastrzelony ze s│owami : "Man, oh man, oh man..."
"W zasadzie powinienem siΩ wkurzyµ za to, co mnie spotka│o, ale na ╢wiecie jest tyle piΩkna, ┐e co mi tam..." - tak ko±czy swoj▒ opowie╢µ z za╢wiat≤w.

Film jest bardzo celn▒ i bardzo zjadliw▒ satyr▒ na ca│▒ AmerykΩ, na jej styl ┐ycia, prostactwo, obawy, na m│odzie±cze stereotypowe troski, na los przegranych ┐yciowo ludzi po czterdziestce. Kevin Spacey gra jak natchniony. Ma tak rozwalaj▒cy wyraz twarzy, p≤│przymkniΩte oczy, lekko zgarbion▒ sylwetkΩ, ┐e trudno siΩ nie zachwycaµ. ªwietnie wt≤ruj▒ mu r≤wnie┐ inni aktorzy: Annette Bening w roli jego pr≤buj▒cej zrobiµ karierΩ za wszelk▒ cenΩ ┐ony, Thora Birch jako nienawidz▒ca go c≤rka, Mena Suvari w roli zmys│owej lolitki i Wes Bentley jako s▒siad rozprowadzaj▒cy trawkΩ i jednocze╢nie ch│opak c≤rki Lestera.
Film wyprodukowa│a wytw≤rnia Dreamworks nale┐▒ca do Stevena Spielberga, zatem nale┐a│oby siΩ spodziewaµ, ┐e oprawa muzyczna pe│na bΩdzie patosu i orkiestrowej przesady. Widzowie zostali jednak mile zaskoczeni - muzyka jest kameralna, czerpi▒ca wprost z nowoczesnych i bardziej ambitnych nurt≤w elektroniki, ale nie tylko - od czasu, gdy Lester zauwa┐a u s▒siada p│ytΩ Pink Floyd, s│yszymy r≤wnie┐ stare, dobre hity z lat siedemdziesi▒tych.

"American Beauty" to doskona│y obraz pod ka┐dym wzglΩdem. Nie waham siΩ u┐yµ tego stwierdzenia. To chyba jeden z nielicznych film≤w, kt≤ry zainteresowa│ mnie tak naprawdΩ w ca│ej ubieg│ej dekadzie. Wiele by│o w latach dziewiΩµdziesi▒tych film≤w dobrych, wiele ciekawych, mn≤stwo przeciΩtnych i jeszcze wiΩcej beznadziejnych. Zupe│nie zas│u┐enie dosta│ Oscary 1999 za najlepszy film, re┐yseriΩ, scenariusz i dla najlepszego aktora.
Por≤wnajmy mo┐e dla zupe│nej pewno╢ci kilka film≤w - zdobywc≤w Oscar≤w z lat 90-tych: "Angielski Pacjent", "Titanic" (tragiczne pomy│ki juror≤w), "Forrest Gump" (ten film mo┐na por≤wnywaµ do "American Beauty" - kt≤ry bΩdzie g≤r▒ - kwestia gustu i zami│owania widza), "Milczenie Owiec", "Ta±cz▒cy z Wilkami" czy "Bez Przebaczenia" (znakomite filmy, ale moim zdaniem s│absze od American Beauty).

Kiff