Si│a emocji

ªwiadomo╢µ i komunikacja emocjonalna.
"Tym co okre╢la cel ┐ycia, jest po prostu program zasady rozkoszy. Zasada ta od samego pocz▒tku rz▒dzi dzia│aniem aparatu psychicznego; nie mo┐na w▒tpiµ w celowy charakter tej zasady, a jednak jej program pozostaje w konflikcie z ca│ym ╢wiatem, i to zar≤wno z makrokosmosem, jak i mikrokosmosem. Program ten nie da siΩ w og≤le zrealizowaµ-sprzeciwia mu siΩ ca│a organizacja wszech╢wiata; mo┐na powiedzieµ, ┐e plan stworzenia nie przewiduje, aby cz│owiek m≤g│ byµ szczΩ╢liwy."

Tradycyjna psychoterapia uznaje ╢wiadomo╢µ emocjonaln▒ za podstawowy napΩd zmian ┐yciowych. Pacjenci przychodz▒c do lekarza psychiatry opowiadaj▒ mu o tym, co ich z│o╢ci, wkurza, opowiadaj▒ o problemach, z kt≤rymi nie potrafi▒ sobie sami poradziµ, lub te┐ po prostu chc▒ siΩ przed kim╢ wygadaµ i pos│uchaµ innej opinii dotycz▒cej ich problem≤w. CzΩsto m≤wi▒ te┐ o tym co sprawia im rado╢µ. Dlaczego tak siΩ dzieje, ┐e jeste╢my sk│onni do przekazywania swoich uczuµ obcym osobom?

Freud twierdzi, i┐ rozmawianie o uczuciach jest najbardziej bezpo╢rednim sposobem na ich zrozumienie i kontrolowanie. M≤zg my╢l▒cy sprawia, ┐e potrafimy innym przekazywaµ swoje uczucia, a nastΩpnie obserwowaµ i wyci▒gaµ wnioski ze sposobu, w jaki na nas reaguj▒.

Liczne grono psychiatr≤w zwraca uwagΩ na potrzebΩ uczenia siΩ, rozumienia i wyra┐ania emocji, gdy┐ wp│ywa to na wiele aspekt≤w naszego ┐ycia i prowadzi nas do sukcesu w ┐yciu. Natomiast gdy nie uczymy siΩ rozumienia i wyra┐ania emocji, stajemy siΩ podatni na konflikty powodowane przez innych.

Zdolno╢µ do przekazywania emocji s│owami spe│nia kluczow▒ role w spe│nianiu podstawowych potrzeb. Doros│y cz│owiek potrafi wyraziµ sw≤j stan s│owami, ale w przypadku dzieci wygl▒da to oczywi╢cie inaczej. We╝my na przyk│ad dwu letnie dziecko - z│o╢ci siΩ gdy tylko nie przywi▒zujemy mu zbyt wiele uwagi. Dzieje siΩ tak dlatego, poniewa┐ z│o╢µ jest najszybszym i jedynym ze znanych sposob≤w na spe│nienie jego potrzeby.

Z kolei doros│e osoby u┐ywaj▒ s│≤w, by opisaµ emocje. S│owa takie jak- szczΩ╢liwy, podniecony, smutny, zmartwiony, niespokojny zwi▒zane s▒ tak┐e z pewnymi uczuciami. Kiedy opowiadamy, ┐e czujemy strach b│yskawicznie nastΩpuje po│▒czenie pomiΩdzy centrum mowy, a m≤zgiem emocjonalnym, kt≤ry wykonuje delikatne reakcje fizjologiczne zwi▒zane ze strachem: zostaje przy╢pieszony puls, podnosi siΩ ci╢nienie krwi oraz nastΩpuje napiΩcie cia│a. Fizjologiczne opisy naszych stan≤w emocjonalnych wesz│y do powszechnego jΩzyka i bardzo skutecznie przekazuj▒ stopie±, do kt≤rego odczuwamy dan▒ emocjΩ. Kiedy s│yszymy fizyczny opis uczucia i dostrzegamy jego niewerbalne symptomy na twarzy m≤wi▒cego (zaczerwienienie, blado╢µ, napiΩcie itd.), czΩsto sami odpowiadamy podobnymi, choµ znacznie s│abszymi emocjami.

Nauka rozpoznawania i wyra┐ania w│asnych uczuµ jest wa┐n▒ czΩ╢ci▒ procesu komunikacji, a tak┐e istotnym czynnikiem kontroli emocjonalnej. Jednak rozumienie uczuµ innych ludzi jest r≤wnie wa┐n▒ umiejΩtno╢ci▒, zw│aszcza w budowaniu bliskich zwi▒zk≤w. Terapeuci odkryli, ┐e w sferze komunikacji emocjonalnej umiejΩtno╢µ s│uchania mo┐e byµ wa┐niejsza ni┐ zdolno╢µ do wyra┐ania uczuµ. Dobry s│uchacz jest cierpliwy i dopasowuje w│asny nastr≤j do potrzeb rozm≤wcy, dla kt≤rego uwaga s│uchacza jest wyrazem jego emocjonalnej troski. Wed│ug terapeut≤w osoby, kt≤re opanowa│y umiejΩtno╢ci wyra┐enia emocji, a tak┐e reagowania na emocje innych, s▒ wyj▒tkowo cenionymi przyjaci≤│mi, wsp≤│pracownikami i partnerami w zwi▒zkach.

"Jeste╢my zdolni do przejawiania setek odcieni poszczeg≤lnych uczuµ, ale jednak to nie emocje same w sobie odr≤┐niaj▒ nas od zwierz▒t. To raczej nasza zdolno╢µ do rozr≤┐niania i my╢lenia o nich stawia nas na szczycie ewolucyjnej drabiny."

Sigmund Freud

Sero