autor nieznany

»ycie J.R.R. Tolkiena

J.R.R. Tolkien urodzi│ siΩ 3 stycznia 1892 roku w Bloemfontein w Republice Po│udniowej Afryki, gdzie jego ojciec pracowa│ w jednym z bank≤w. Gdy sko±czy│ trzy lata, wraz z matk▒ Mabel i bratem wyjecha│ z wizyt▒ do Birmingham, gdzie mieszka│a rodzina matki. Tam w│a╢nie dotar│a do nich wiadomo╢µ o ╢mierci ojca. Nie maj▒c ┐adnego ╝r≤d│a utrzymania, Mabel stanΩ│a przed ciΩ┐kim zadaniem samodzielnego wychowania i wykszta│cenia syn≤w.
Pocz▒tkowo jednak wszystko uk│ada siΩ nadspodziewanie dobrze. Rodzina wynajΩ│a dom na prowincji, w ma│ej angielskiej wsi Serahole na po│udnie od Birmingham, gdzie w bliskim kontakcie z natur▒ ch│opcy spΩdzili cztery najpiΩkniejsze lata swego dzieci±stwa na beztroskich zabawach. Matka stara│a siΩ natomiast pielΩgnowaµ i rozwijaµ talenty syn≤w. Ma│y John uczy│ siΩ wiΩc jΩzyk≤w, doskonali rysunek i kaligrafiΩ.
Sielanka sko±czy│a siΩ, gdy Tolkien, w wieku o╢miu lat zda│ egzaminy wstΩpne do King Edward's School, co wi▒za│o siΩ z przeprowadzk▒ do ma│ego 'ohydnego', jak okre╢li│ go Tolkien, domku na przedmie╢ciach Birmingham. na domiar z│ego Mabel popad│a w powa┐ne tarapaty, gdy┐ rodzina, oburzona jej przej╢ciem na katolicyzm odm≤wi│a dalszej pomocy finansowej.
Pomimo problem≤w z nietolerancj▒ w╢r≤d cz│onk≤w rodziny, wdowa wychowa│a swych syn≤w w duchu katolicyzmu, w czym pomaga│ jej proboszcz miejscowej parafii - ojciec Francis Morgan. po ╢mierci, chorej na cukrzycΩ Mabel, zaopiekowa│ siΩ on ch│opcami. Tolkien znalaz│ w katolicyzmie ukojenie i pozosta│ mu wierny do ko±ca swych dni. ╢mierµ ukochanej matki by│a dla przysz│ego pisarza momentem prze│omowym, oznacza│a bowiem koniec beztroskiego dzieci±stwa, kt≤re │▒czy│ ┐e szczΩ╢liwym ┐yciem na wsi.
Pocz▒tkowo bracia zamieszkali u swej ciotki Beatrice. krewna jednak ledwo tolerowa│a ich obecno╢µ w domu i z zadowoleniem przyjΩ│a wiadomo╢µ o tym, i┐ ojciec Francis za│atwi│ im miejsce w internacie prowadzonym przez jednego z parafian. Tutaj Tolkien pozna│ dziewiΩtnastoletni▒ Edith Bratt, r≤wnie┐ sierotΩ, z kt≤r▒ po│▒czy│a go gor▒ca przyja╝±, a potem mi│o╢µ.
W szkole wyra╝nie ujawni│ siΩ niespotykany talent Johna do jΩzyk≤w. ch│opak nie tylko biegle w│ada│ grek▒ i │acin▒, kt≤re by│y przedmiotami obowi▒zkowymi, lecz szybko zacz▒│ uczyµ siΩ jΩzyk≤w staro- i ╢rednioangielskiego, do czego gor▒co zachΩca│ go wychowawca, George Brewerton. W czasach szkolnych Tolkien, znawca i mi│o╢nik s│owa, pr≤bowa│ nawet tworzyµ nowe jΩzyki. Jako doros│y do pomys│≤w takich podchodzi│ jednak z pewnym dystansem i twierdzi│, i┐ tendencja do budowania, w│asnego systemu s│≤w i znaczk≤w jest w pewnym wieku czym╢ zupe│nie naturalnym i stanowi jedynie ciekawy materia│ dla badaczy jΩzyka i psycholog≤w.
Sszko│a to dla Tolkiena pasmo sukces≤w naukowych oraz okres gor▒cej mi│o╢ci do Edith. Obawiaj▒c siΩ jednak ┐e zbyt zaanga┐owanie uczuciowe ch│opaka mo┐e przeszkodziµ w jego karierze akademickiej, ojciec Francis pr≤bowa│ usilnie zmusiµ m│odych do rozstania. W roku 1910 John zdoby│ stypendium umo┐liwiaj▒ce mu studia na uniwersytecie oksfordzkim i, jak siΩ potem okaza│o, wci▒┐ sekretnie spotyka│ siΩ z Edith, co wiΩcej ich uczucie przerodzi│o siΩ w trwa│y zwi▒zek.
»ycie na uniwersytecie nieco zawr≤ci│o w g│owie przysz│emu profesorowi. SpΩdza│ d│ugie noce bawi▒c siΩ z kolegami, organizowa│ rauty. R≤wnocze╢nie jednak czynnie uczestniczy│ w akcjach charytatywnych. Jego promotorem by│ wyrozumia│y profesor filologii - Joseph Wright- cz│owiek, kt≤ry jeszcze w wieku piΩtnastu lat nie umia│ czytaµ, ani pisaµ, a pomimo to zaszed│ daleko i potrafi│ doceniµ warto╢µ prawdziwego talentu. W wieku dwudziestu jeden lat Tolkien uzyska│ prawo samodzielnego decydowania o swoim losie, co pozwoli│o mu zarΩczyµ siΩ z ukochan▒ Edith.
Pod koniec studi≤w John ustatkowa│ siΩ. Porzuciwszy grekΩ i │acinΩ, skoncentrowa│ siΩ na badaniu jΩzyka angielskiego. W roku 1915 uko±czy│ studia z wyr≤┐nieniem, nie potrafi│ jednak po╢wiΩciµ siΩ pracy zawodowej, w czasie gdy jego r≤wie╢nicy ginΩli na frontach pierwszej wojny ╢wiatowej (pocz▒tkowo w armii brytyjskiej s│u┐yli wy│▒cznie ochotnicy pochodz▒cy czΩsto z wykszta│conych klas ╢rednich i wy┐szych). Pragn▒c spe│niµ obywatelski obowi▒zek Tolkien zaci▒gn▒│ siΩ do brygady strzelc≤w i zaledwie tydzie± po ╢lubie z Edith zosta│ wys│any na front do francji.
W dzia│aniach wojennych nad rzek▒ Somm▒, w kt≤rych bra│ udzia│ Tolkien, jednego dnia - 1 lipca 1916 roku - Niemcy zabili 200000 ┐o│nierzy si│ sprzymierzonych. W╢r≤d ofiar by│ miΩdzy innymi najlepszy przyjaciel Johna z czas≤w szkolnych. Dla niego samego koszmar mia│ siΩ dopiero zacz▒µ. W trakcie trzymiesiΩcznych walk niemal cudem uda│o mu siΩ uj╢µ z ┐yciem, po czym zosta│ odes│any do domu z powodu zaka╝nej choroby zwan▒ gor▒czk▒ okopow▒.
Podczas rekonwalescencji, spΩdzaj▒c d│ugie dni w domu, Tolkien po╢wiΩci│ siΩ pisaniu i stworzy│ seriΩ opowie╢ci opartych na starych podaniach angielskich - Silmarillion. Ksi▒┐ka zosta│a opublikowana przez syna pisarza, Christophera, dopiero w roku 1977, cztery lata po ╢mierci Tolkiena.
Po przyj╢ciu na ╢wiat pierwszego syna pa±stwa Tolkien≤w, w roku 1918 rodzina przenios│a siΩ do Oksfordu, gdzie pisarz znalaz│ zatrudnienie przy tworzeniu nowego s│ownika jΩzyka angielskiego. Dwa lata p≤╝niej przyj▒│ posadΩ pracownika katedry jΩzyka angielskiego na uniwersytecie w leeds. W wieku trzydziestu dw≤ch lat zosta│ pierwszym w historii tej uczelni profesorem - lingwist▒. Niespe│na rok p≤╝niej Tolkien powr≤ci│ jednak na Oksford, gdzie przyznano mu tytu│ profesora jΩzyka staroangielskiego. FunkcjΩ tΩ piastowa│ przez nastΩpnych dwadzie╢cia lat. Do jego obowi▒zk≤w nale┐a│a praca ┐e studentami, dodatkowo dorabia│ bior▒c udzia│ w egzaminach ko±cowych w szko│ach ╢rednich.
J.R.R. Tolkien by│ wybitnym profesorem, jednak dla przeciΩtnego studenta jego wyk│ady musia│y byµ bardzo trudne do zrozumienia. Tych, kt≤rzy podjΩli wysi│ek dotrzymania kroku b│yskotliwemu rozumowi nauczyciela, czeka│a jednak prawdziwa uczta intelektualna. S│awΩ przyni≤s│ mu szczeg≤lnie wyk│ad na temat staroangielskiego poematu Beowulf. Podobno tak zaanga┐owa│ siΩ w to, o czym opowiada│, i┐ zatar│a siΩ granica pomiΩdzy rzeczywisto╢ci▒ i fikcj▒. Jak wspominaj▒ studenci zdawa│o siΩ, ┐e 'profesor by│ bardem, a oni biesiaduj▒cymi s│uchaczami'.
Tolkien mia│ r≤wnie┐ na swym koncie sukcesy naukowe, a opracowanie ╢redniowiecznego poematu Sir Gawain and the Green Knight, kt≤rego dokona│ wraz z E.V. Gordonem wesz│o do kanonu szkolnych lektur w szko│ach brytyjskich. Perfekcjonizm, z jakim Tolkien traktowa│ sw▒ pracΩ zawodow▒ nie pozwala│ mu cieszyµ siΩ z sukces≤w, a wiele jego opracowa± naukowych i przek│ad≤w ukaza│o siΩ dopiero po ╢mierci autora.
W roku 1945 pisarz otrzyma│ posadΩ profesora jΩzyka i literatury angielskiej w Merton College, gdzie pracowa│ do czasu przej╢cia na emeryturΩ w roku 1959. Po spektakularnym sukcesie 'W│adcy Pier╢cieni' jego sytuacja finansowa poprawi│a siΩ na tyle, ┐e Tolkien m≤g│ sobie pozwoliµ na przeprowadzkΩ w dowolne miejsce o │agodniejszym klimacie, kt≤ry lepiej s│u┐y│ jego ┐onie. Wprawdzie tΩskni│ za Oksfordem, gdzie zostawi│ grono przyjaci≤│, jednak wraz z Edith cieszy│ siΩ rodzinnym szczΩ╢ciem i powr≤ci│ do przerwanej niegdy╢ pracy nad Silmarillionem.
Spokojny ┐ywot na wsi przerwa│a nagle ╢mierµ Edith w roku 1971. Przed samotno╢ci▒ ochronili go dawni przyjaciele z Merton College, kt≤rzy zaproponowali mu do┐ywotnie mieszkanie przy uczelni. Tolkien przyj▒│ propozycjΩ z rado╢ci▒ i wkr≤tce tam zamieszka│. Z kraju i zagranicy sp│ywa│y na niego nagrody i liczne dowody uznania. Stary profesor najwy┐ej ceni│ sobie przyznany mu honorowo przez uniwersytet w Oksfordzie doktorat w dziedzinie literatury. Do ko±ca swych dni pracowa│ nad Silmarillionem. Zmar│ 2 wrze╢nia 1973 roku. J.R.R. Tolkien prze┐y│ 81 lat.

autor nieznany

"ªwiat wiedzy"