autor nieznany

'Hobbit' i 'W│adca Pier╢cieni'

Hobbit - ksi▒┐ka, kt≤ra od ponad p≤│ wieku fascynuje dzieci, na ca│ym ╢wiecie zosta│a opublikowana w│a╢ciwie przez przypadek. Tolkien napisa│ j▒ bowiem z my╢l▒ o swoich w│asnych dzieciach, kt≤rym czyta│ fantastyczne opowie╢ci w d│ugie zimowe wieczory. Dzieci wydoro╢la│y, a niedoko±czony rΩkopis przysz│ego bestselleru le┐a│ zapomniany w pracowni pisarza. Wiedzia│a o nim Elaine Griffiths, by│a studentka profesora, kt≤ra przy okazji wspomnia│a o ksi▒┐ce pracownikom domu ksiΩgarskiego Allen & Unwin. Wkr≤tce poproszono pisarza o doko±czenie dzie│a i dano je do przeczytania dziesiΩcioletniemu synowi jednego z w│a╢cicieli wydawnictwa. M│ody krytyk stwierdzi│, i┐ ksi▒┐ka jest niezwykle pasjonuj▒ca i 'na pewno pokochaj▒ go wszystkie dzieci od lat piΩciu do dziewiΩciu'. Za wnikliw▒ recenzjΩ zap│acono 1 szylinga, zam≤wiono u autora ilustracje i w roku 1936 Hobbit pojawi│ siΩ na rynku ksiΩgarskim. Nikt nie przewidzia│ a┐ tak spektakularnego sukcesu. Dzie│o Tolkiena zdoby│o zaszczytne miano najlepszej ksi▒┐ki dla dzieci roku 1937.
Tytu│owy bohater powie╢ci - zamo┐ny, gnu╢ny Bilbo Baggins - nale┐y do rodziny fantastycznych ma│ych ludzik≤w - hobbit≤w, kt≤re kochaj▒ jaskrawe kolory, dobre jedzenie i 'znosz▒ siΩ soczystym ╢miechem'. wygodne ┐ycie Bilbo zostaje niespodziewanie zak│≤cone na balu krasnolud≤w u czarodzieja Gandalfa, gdy pada propozycja odzyskania skarbu, skradzionego dawno temu przez smoka Smauga.
Bilbo wraz z krasnoludami pod▒┐a do odleg│ego po│o┐onego w g≤rach kr≤lestwa, kt≤re od czas≤w 'wielkiej kradzie┐y' okupowane jest przez nienawistnego smoka. Podr≤┐ okazuje siΩ d│uga, mΩcz▒ca i niezwykle niebezpieczna. WΩdrowcy napotykaj▒ plemiΩ olbrzymich troli - ludojad≤w, z│o╢liwe gobliny oraz wodnego potwora - Golluma. Przez przypadek Bilbo wchodzi w posiadanie czarodziejskiego pier╢cienia. DziΩki niemu mo┐e staµ siΩ niewidzialny! Gollum, kt≤ry jest w│a╢cicielem klejnotu wpada w z│o╢µ.
Wkr≤tce wΩdrowcom depcz▒ po piΩtach nie tylko rozw╢cieczone gobliny, lecz r≤wnie┐ wataha wyg│odnia│ych wilk≤w. Cudownie ocaleni przez or│y z g≤r p≤│nocnych podr≤┐nicy, spotykaj▒ p≤│ - cz│owieka p≤│ - nied╝wiedzia o imieniu Beorn. Stw≤r wskazuje im drogΩ przez ciemny z│owrogi las Mirkwood do Samotnej G≤ry, ostrzegaj▒c: 'Trzymajcie siΩ ╢cie┐ki'.
Niestety Bilbo i krasnoludy nie s│uchaj▒ rady Beorna i zbaczaj▒ z wyznaczonej drogi w poszukiwaniu jedzenia. W lesie zostaj▒ z│apani i uwiΩzieni przez gigantycznie paj▒ki. Ca│a grupa ucieka jednak z wiΩzienia dziΩki czarodziejskiemu pier╢cieniowi, kt≤ry czyni ich niewidzialnymi.
W trakcie podr≤┐y Bilbo tΩskni wprawdzie za wygodnym domem, lecz jego osobowo╢µ zmienia siΩ nie do poznania - staje siΩ bowiem hobbitem odpowiedzialnym i lubianym przez towarzyszy wΩdr≤wki. Po przybyciu do Laketown - miasteczka zamieszka│ego przez ludzi - Bilbo po raz pierwszy ma okazjΩ zobaczyµ z oddali kr≤lestwo smoka. Wydaje siΩ nieco przestraszony, jako ┐e widok jest raczej z│owrogi, a przecie┐ podj▒│ siΩ, i┐ wykradnie stamt▒d pilnie strze┐ony skarb krasnolud≤w. W rezultacie smok zostaje pokonany, jednak skarb wraca do w│a╢cicieli dopiero po zaciek│ej bitwie z si│ami s│u┐▒cymi z│emu Sauronowi. Po jednej stronie stanΩli w bitwie orkowie wraz z wilkami, po drugiej za╢ elfy, ludzie, krasnoludy raz or│y. W ko±cu Bilbo szczΩ╢liwie powraca do swego wygodnego ┐ycia w osadzie Hobbiton.

Motywem │▒cz▒cym Hobbita i W│adcΩ Pier╢cieni jest w│a╢nie czarodziejski pier╢cie±. Na samym pocz▒tku powie╢ci Bilbo zostawia go w spadku swemu m│odemu kuzynowi Frodo i zaraz potem znika. Czarodziej Gandalf wyja╢nia m│odzie±cowi znaczenie klejnotu, kt≤ry powsta│ na dworze czarnego w│adcy Saurona. Tylko przy jego pomocy z│y Sauron jest w stanie rz▒dziµ ╢wiatem i dlatego robi wszystko, by pier╢cie± odzyskaµ. Je╢li Czarny W│adca wejdzie w jego posiadanie, wszystkim grozi wielkie niebezpiecze±stwo. To, ┐e pier╢cie± znalaz│ siΩ w rΩkach Frodo oznacza, i┐ ch│opiec zosta│ wybrany, by go zniszczyµ i uwolniµ ╢wiat od ╢miertelnego zagro┐enia.
Aby tego dokonaµ, nale┐y dotrzeµ do Ognistej G≤ry i tam pozbyµ siΩ pier╢cienia. Frodo wyrusza na wyprawΩ w towarzystwie o╢miu kompan≤w - elf≤w, krasnolud≤w, ludzi oraz hobbit≤w. W trakcie podr≤┐y wΩdrowcy ╢cigani s▒ przez zastΩpy Czarnych Je╝d╝c≤w, z│ych ork≤w oraz znanego z Hobbita potwora Golluma. Z│o, kt≤re emanuje z pier╢cienia, wywiera destrukcyjny wp│yw na towarzyszy Frodo i w rezultacie pozostaje z nim lojalny hobbit - Sam Gamgee.
Teraz przed wΩdrowcami zadanie najtrudniejsze - aby dotrzeµ do Ognistej G≤ry, musz▒ przemierzyµ kr≤lestwo Saurona. Jako zak│adnika prowadz▒ pojmanego wcze╢niej potwora Golluma, kt≤ry pomaga im omin▒µ niebezpiecze±stwa. Niestety Frodo zostaje porwany przez olbrzymi▒ pajΩczycΩ i wydaje siΩ, ┐e nie uniknie ╢mierci. Sam przysiΩga zemstΩ i postanawia samodzielnie zniszczyµ pier╢cie±. Z czasem okazuje siΩ, ┐e Frodo ┐yje i ostatecznie dwa hobbity staj▒ nad przepa╢ci▒, gdzie na zawsze ma znikn▒µ przeklΩty pier╢cie±. Po zaciek│ej walce ze z│ymi mocami rz▒dzonymi przez Saurona i podstΩpnym potworem Gollumem wΩdrowcy wype│niaj▒ cel swej podr≤┐y.
W│adca Pier╢cieni rozgrywa siΩ w mrocznej rzeczywisto╢ci, gdzie hobbity uczestnicz▒ w walce dobra ze z│em. Od wczesnej m│odo╢ci Tolkien marzy│, by zrekonstruowaµ ╢wiat, z kt≤rego pozosta│y ju┐ tylko martwe jΩzyki. Pr≤bowa│ stworzyµ now▒ w│asn▒ mitologiΩ, kt≤ra bogactwem dor≤wnywa│aby mitom staro┐ytnej grecji czy legendom skandynawskim. Przy tak powa┐nym zamierzeniu pisarz zmuszony by│ zrezygnowaµ z ujmuj▒cego czytelnik≤w humoru Hobbita, a atmosfera trylogii jest powa┐na, a miejscami nawet podnios│a.
Tolkien podchodzi│ do swego dzie│a z du┐▒ powag▒ - rysowa│ dok│adne mapy opisanych teren≤w i skrupulatnie sprawdza│, czy nie ma nie╢cis│o╢ci w warstwie czasu i miejsca akcji. Gdy ksi▒┐ka by│a ju┐ gotowa, przez kilka miesiΩcy bardzo dok│adnie czyta│ j▒ raz jeszcze. Ostateczn▒ kopiΩ pisa│ na maszynopisie osobi╢cie.
Wydawcy czekali na kontynuacjΩ Hobbita przez ca│e dwana╢cie lat. RecenzjΩ ponownie powierzono synowi w│a╢ciciela wydawnictwa, teraz ju┐ studentowi uniwersytetu w Oksfordzie. Opinia zn≤w by│a pozytywna - tym razem krytyk okre╢li│ powie╢µ mianem 'literatury fascynuj▒cej'. Podobnie jak w przypadku Hobbita nikt nie przewidzia│, jak wielk▒ popularno╢µ bΩdzie siΩ ona cieszyµ w╢r≤d czytelnik≤w. W│adca Pier╢cieni zosta│ przet│umaczony na wiele jΩzyk≤w i doczeka│ siΩ te┐ adaptacji radiowej. W roku 1965 w stanach zjednoczonych ukaza│o siΩ pirackie wydanie powie╢ci, co rozw╢cieczy│o zar≤wno autora, jak i wydawc≤w, jednak pojawienie siΩ W│adcy Pier╢cieni w ameryce zainicjowa│o powstanie studenckich fan klub≤w tw≤rczo╢ci Tolkiena. Moda ta zapanowa│a p≤╝niej tak┐e w Wielkiej Brytanii.

autor nieznany

"ªwiat wiedzy"