Aparatura firmy GRAUPNER (Niemcy) zosta│a zaprojektowana dla typowych u┐ytkownik≤w, kt≤rzy chc▒ za stosunkowo ma│e pieni▒dze posiadaµ aparaturΩ z mo┐liwo╢ci▒ rozbudowy w przysz│o╢ci. Pomimo braku komputera i pamiΩci ustawie± posiada du┐o dodatkowych modu│≤w do praktycznie ka┐dych popularnych zastosowa±.



W sk│ad zestawu wchodzi:

• nadajnik 8-kana│owy
• teleskopowa wkrΩcana antena nadajnika
• odbiornik 8-kana│owy
• 1 serwo standard C507
• koszyk na akumulatory do nadajnika
• koszyk na akumulatory do odbiornika
• w│▒cznik zasilania akumulatora odbiornika
• instrukcja obs│ugi

• exponential/dual-rate (wyk│adnicze wychylanie 3 funkcje)
• differential mix (r≤┐nicowe miksowanie 4 kana│y)
• differential (r≤┐nicowe wychylanie lotek)
• nautic multi-prop (4-kana│y)
• nautic expert (16 kana│≤w ON/OFF)
• multi mix (usterzenie motylkowe)
• uni mix (miksowanie kana│≤w)
• prop chanel (suwakowe, np. podwozie)
• gyro control (┐yroskop)
• acrobatic
• heli mix (4 kana│y)

Obudowa czarna. Antena chowana do otworu z boku obudowy. Dr▒┐ki maj▒ mo┐liwo╢µ prze│o┐enia funkcji "gaz" z lewego na prawy i regulowan▒ wysoko╢µ. SprΩ┐yny ╢rednio twarde, u│atwiaj▒ wyczucie "neutrum" pocz▒tkuj▒cym modelarzom.


Dane techniczne nadajnika:

• rodzaj modulacji - FM
• maksymalna ilo╢µ kana│≤w - 14
• moc nadawania - 2 W
• zasilanie - 9,6..12 V
• zalecane pojemno╢ci akumulator≤w - min. 500 mAh
• waga - 620 g
• wymiary - 215 x 192 x 75 mm

Odbiornik - posiada funkcjΩ │▒czenia szeregowego, przez co mo┐na po│▒czyµ ze sob▒ dwa odbiorniki uzyskuj▒c do 16 kana│≤w. Obudowa czarna plastikowa.

Dane techniczne odbiornika:

• rodzaj modulacji - FM
• ilo╢µ kana│≤w - 8
• zasilanie - 4,8..6 V
• zalecane pojemno╢ci akumulator≤w - min. 300 mAh
• waga - 45 g
• wymiary - 62 x 36 x 21 mm

Uwagi eksploatacyjne: jako╢µ sterowania - bez problem≤w. W│▒cznik zasilania na p│ycie czo│owej jest p│ytki, p│aski i │atwo go mimowolnie przesun▒µ. Przez to parΩ razy roz│adowa│em akumulatory w trakcie transportu. Na szczΩ╢cie nadajnik ma dobre zabezpieczenie i nie uszkodzi│ siΩ pracuj▒c bez anteny. Najpro╢ciej nalepiµ kawa│ek ta╢my izolacyjnej PCV w kolorze czarnym.

Mocowanie gniazda anteny jest niestety dosyµ s│abe. W│a╢nie zahaczenie o ziemiΩ anten▒ podczas marszu by│o przyczyn▒ wy│amania gniazda anteny. Widzia│em ju┐ kilka klejonych nadajnik≤w na zawodach, wiΩc jest to "niedopatrzenie" konstrukcyjne. Nowsze modele Graupnera maj▒ ju┐ stosowne wzmocnienie. Radykalnie wzmacnia gniazdo wlanie ┐ywicy epoxy od wewn▒trz i przykrΩcenie dopasowanej p│ytki np. laminatowej usztywniaj▒cej ca│o╢µ. Ze wzglΩdu na d│ug▒ (1470 mm) antenΩ najwygodniej u┐ywaµ nadajnika wraz z "noside│kiem", czy jak kto woli - stoliczkiem, albo ze stela┐em z prΩt≤w na pasek. Orientacyjna cena kompletu - 50 DM.

Nadajnik ma wbudowany wy╢wietlacz mocy, co u│atwia kontrolΩ akumulator≤w. DostΩp do nich jest │atwy, po zdjΩciu tylnej pokrywy zamykanej suwakowymi (delikatnymi!) zamkami. Aparatura jest wystarczaj▒ca dla wiΩkszo╢ci modelarzy i jak na swoje mo┐liwo╢ci dosyµ tania (' 97 ~450 z│). Polityka Graupnera zapewnia dostΩp do modu│≤w przez wiele lat. Ze wzglΩdu na brak pamiΩci ustawie± trymer≤w k│opotliwe u┐ywanie z kilkoma modelami. Dr▒┐ki posiadaj▒ typowe mechaniczne trymery suwakowe, po dwa na ka┐dy dr▒┐ek.

Czas dzia│ania ze wzglΩdu na du┐▒ moc nadajnika zdeterminowana pojemno╢ci▒ akumulator≤w. Ja stosujΩ paluszki 750..1200 mAh. DziΩki temu "pr▒du" wystarczy na typowy dzie± lotny. Lepiej te mocniejsze w│o┐yµ do odbiornika ni┐ odwrotnie. W przypadku roz│adowania aku odbiornika szybciej, ni┐ nadajnika bΩdziesz mia│ problem. Poza tym nadajnik ma wska╝nik mocy, co u│atwia w zorientowaniu siΩ w zapasie energii. Po u┐yciu roz│adowujΩ aku do napiΩcia ~1,1 V i dopiero │adujΩ ponownie. Taki zabieg daje du┐▒ niezawodno╢µ i brak efektu "pamiΩci" aku. W przypadku braku miernika wystarczy w│▒czyµ nadajnik (koniecznie z anten▒ - mo┐e byµ z│o┐ona) i poczekaµ do roz│adowania na czerwone pole wska╝nika. Aku odbiornika mo┐esz roz│adowaµ ┐ar≤wk▒ 6V. Po d│u┐szym okresie nieu┐ywania robiΩ 2..3 takie cykle i  akumulatory s▒ z powrotem w dobrej kondycji. Opr≤cz wspomnianego gniazda anteny nie mia│em z ni▒ ┐adnych problem≤w u┐ytkowych. Jednak modulacja FM i pasmo 35 MHz robi▒ swoje :)

Opracowa│: S│awomir Gmerek