@END @@Dobra konfiguracja Opr. (bpd) W’ažciwa konfiguracja sieci oszcz‘dza wielu zmartwie¤. Zebraližmy najwa§niejsze wskaz˘wki, na kt˘re trzeba zwr˘ciŤ uwag‘ przy instalacji, a kt˘re pozwol† unikn†Ť b’‘d˘w. Oboj‘tnie czy to jest instalacja sieci peer-to-peer, "ogromnego" LAN-a z dedykowanym serwerem czy pod’†czenie do Internetu. Je§eli wiesz, na co nale§y zwr˘ciŤ uwag‘, oszcz‘dzisz sobie wielu niepotrzebnych pr˘b podczas konfiguracji oraz p˘¦niejszego szukania b’‘d˘w. Zabezpieczenia i przydzia’ praw dost‘pu sprawiaj† zwykle najwi‘cej problem˘w. @@SieŤ peer-to-peer @@Czy dane s† bezpieczne? W przeciwie¤stwie do scentralizowanych sieci pracuj†cych na serwerze, wersja peer-to-peer znana jest z tego, §e daje niewielki "odp˘r" nielegalnemu dost‘powi do danych. Du§† wad† wspomnianych sieci peer-to-peer jest praca pod DOS-em. Tego rodzaju systemy nie gwarantuj† du§ego bezpiecze¤stwa danych. Wystarczy fizyczne odwo’anie si‘ do zasob˘w serwera, by osi†gn†Ť nieograniczony dost‘p do ca’ego systemu katalog˘w. Po procesach bootowania DOS-a, drzwi dla ka§dego stoj† otworem. Z drugiej strony warto zaznaczyŤ, §e sieci peer-to-peer nie s’u§† to tego, by gwarantowaŤ doskona’e bezpiecze¤stwo danych. Zadanie to spe’nia sieŤ z dedykowanym serwerem. Wariant peer-to-peer jest doskona’ym rozwi†zaniem, gdy zale§y nam na tym, by ma’ym kosztem umo§liwiŤ wsp˘lne korzystanie z dysku i drukarki. Mimo por˘wnywalnych wymaga¤ co do bezpiecze¤stwa danych, jakie mo§na stawiaŤ sieciom peer-to-peer, istniej† r˘§nice pomi‘dzy poszczeg˘lnymi systemami znajduj†cymi si‘ w sprzeda§y. Podstawowym rozr˘§nieniem jest rodzaj ograniczenia dost‘pu, jakim dysponuje dany system. Czy jest to Share Level Security, czy User Level Security. Pierwszy wariant nale§y do najprostszych. Po prostu istniej† nap‘dy lub katalogi, do kt˘rych mo§liwy jest okrežlony rodzaj dost‘pu (do odczytu, do zapisu), niezale§nie od u§ytkownika, kt˘ry wykonuje operacje. Najlepszym przyk’adem tego rodzaju ograniczenia s† Windows for Workgroups. Je§eli katalog C:\WINDOWS ustawisz jako "tylko do odczytu", ka§dy u§ytkownik b‘dzie m˘g’ uruchamiaŤ programy lub kopiowaŤ dane z tego katalogu, chyba, §e b‘dzie musia’ jeszcze znaŤ odpowiednie has’o. User Level Security oznacza, §e prawa dost‘pu do okrežlonych zasob˘w sieci przydzielane s† u§ytkownikom lub grupom u§ytkownik˘w. Mo§liwožŤ tak† ma ju§ wiele oferowanych produkt˘w, na przyk’ad Artisoft LANtastic czy Personal Netware. Oferta obejmuje tak§e Novell-DOS 7. @@Novell Netware @@Jak sprawdziŤ stan posiadania? Podobnie jak we wszystkich systemach obs’uguj†cych wi‘ksz† liczb‘ u§ytkownik˘w, tak§e w Novell Netware, ka§dy plik ma swojego w’ažciciela. Je§eli stworzysz nowy plik lub katalog, stajesz si‘ natychmiast jego w’ažcicielem. Dotyczy to tak§e wszelkich zmian wprowadzanych w pliku. Ka§dy zapis spowoduje zmian‘ w’ažciciela. Nie by’oby to a§ tak k’opotliwe, gdyby nie mo§liwožŤ wprowadzenia ogranicze¤ dla iložci pami‘ci dyskowej zajmowanej przez u§ytkownika np. po 20 MB. Wyobra¦ sobie taki przypadek. Tw˘j dzia’ trzyma na sieciowym twardym dysku bank adres˘w o rozmiarach 1 MB. Okazuje si‘, §e musisz zmieniŤ numer telefonu na jednej z pozycji. Po takiej operacji iložŤ miejsca jak† mo§esz zagospodarowaŤ zmniejsza si‘ o 1 MB. ˇeby sprawdziŤ, jakie pliki nale§† do Ciebie, powinienež skorzystaŤ z komendy NDIR. Jest to odpowiednik DOS-owego DIR. Polecenie nie jest skomplikowane, ale warto si‘gn†Ť do pomocy NDIR /HELP. PrzypužŤmy, §e Tw˘j login-name brzmi: kmatey i §e chcesz obejrzeŤ wszystkie pliki z drzewa katalogowego, kt˘re nale§† do Ciebie. Odpowiednie polecenie wygl†da nast‘puj†co: ndir *:* /ow eq kmatey /sub Je§eli chcesz zrezygnowaŤ z wyžwietlania strona po stronie, musisz dodaŤ parametr /C (continuous). @@Novell Netware @@Skomplikowane prawa dost‘pu W przeciwie¤stwie do lokalnych nap‘d˘w DOS-a lub OS/2, nie masz pe’nego dost‘pu do nap‘d˘w sieci, chyba §e jestež supervisor'em lub masz odpowiednie prawa. Przydzia’ praw do poszczeg˘lnych katalog˘w mo§e wygl†daŤ bardzo r˘§nie. Prawo do zapisu w jakimž pliku mo§na przydzielaŤ niezale§nie od prawa do kasowania lub zak’adania zbioru. Mo§esz sprawdziŤ swoje prawa przy pomocy polecenia "rights". Komenda ta jest niezb‘dna, je§eli tylko chcesz usun†Ť problemy b‘d†ce wynikiem skomplikowanego systemu praw dost‘pu. Je§eli masz prawa do zapisu (w), odczytu (r) i szukania plik˘w (f) w okrežlonym katalogu, mog’oby si‘ wydawaŤ, §e z tak skonfigurowanego katalogu mo§esz uruchamiaŤ dowolne aplikacje. Dzia’a to tak d’ugo, jak d’ugo pracujesz wy’†cznie na plikach znajduj†cych si‘ ju§ wewn†trz katalogu. Je§eli jednak masz zamiar stworzyŤ nowy zbi˘r, brakuje Ci do tego prawa "c". Sprawa si‘ komplikuje, gdy mimo posiadanych praw nie mo§esz uruchomiŤ pewnej aplikacji. Najprawdopodobniej program chce za’o§yŤ w aktualnym katalogu plik tymczasowy. Je§eli nadaje mu przy tym prawa "tylko do odczytu" lub "schowany", brakuje Ci wtedy niezb‘dnego w takim przypadku prawa "m" (modyfikowanie). Je§eli wyposa§y’ež si‘ w wymieniony wczežniej zestaw praw i wszystkie aplikacje uruchamiaj† si‘ bez problem˘w, tylko podczas ko¤czenia pracy wyst‘puj† b’‘dy, musisz jeszcze popracowaŤ nad konfiguracj†. Je§eli aplikacja po zako¤czeniu sesji chce skasowaŤ plik tymczasowy, potrzebuje prawa do kasowania zbior˘w (e). @@Novell-DOS i WfW @@Wzorowe wsp˘’§ycie system˘w W žwiecie sieci peer-to-peer konkuruj† ze sob† Windows for Workgroups oraz Novell-DOS 7 (Personal Netware). Z regu’y w rywalizacji tej chodzi jedynie o funkcje sieciowe. Istniej† jednak sytuacje, w kt˘rych trzeba korzystaŤ z us’ug obu system˘w. Aby jednak dowolny komputer m˘g’ si‘ porozumieŤ zar˘wno ze stacj† Personal Netware jak i Windows for Workgroups, potrzebna jest dodatkowa konfiguracja. Podstawowy problem polega na tym, §e Windows for Workgroups akceptuj† wprawdzie inn† sieŤ, ale jako "Second Net". Program instalacyjny Novell-DOS natomiast nie rozr˘§nia sieci nadrz‘dnej i podrz‘dnej. Dlatego te§ uniewa§nia on funkcje sieciowe WfW, chyba §e ustawisz kompatybilnožŤ z Windows. Je§eli chcesz mieŤ w kieszeni oba systemy, post‘puj wed’ug nast‘puj†cych wskaz˘wek. Najpierw zainstaluj Windows for Workgroups, a zaraz potem Novell- DOS w wersji odpowiadaj†cej Windows. Sprawd¦ czy pod DOS-em dzia’aj† wszystkie funkcje sieciowe (drukowanie, przyporz†dkowywanie nap‘d˘w, przesy’anie informacji). Postaraj si‘ nast‘pnie, by katalog /NWCLIENT znajdowa’ si‘ na žcie§ce Windows for Workgroups. Ma to znaczenie, poniewa§ oba programy korzystaj† z NET.EXE. Je§eli wszystko funkcjonuje bez zarzutu, uruchom Windows for Workgroups. Z grupy "SieŤ" wybierz program "Ustawienia sieci". Nast‘pnie, ju§ w programie, uaktywnij sieŤ Microsoft, natomiast w oknie "Inne" wybierz "Novell NetWare (wersja 4.0 i p˘¦niejsze)". Taki wyb˘r op’aca si‘ nawet wtedy, gdy korzystasz z serwera Netware 3.x. Po potwierdzeniu wprowadzonych zmian, program instalacyjny zapyta Ci‘ czy chcesz korzystaŤ z zainstalowanych sterownik˘w. Odpowiedz NIE. Wtedy w CONFIG.SYS pojawi si‘ wiersz: device=c:\windows\ifshlp.sys Dodatkowo, wywo’anie programu ODIHLP.EXE powinienež usun†Ť z AUTOEXEC.BAT i przeniežŤ do STARTNET.BAT. Oba pliki wsadowe powinny znajdowaŤ si‘ w katalogu NWCLIENT. Wywo’anie ODIHLP.EXE powinno znajdowaŤ si‘ za wierszem zawieraj†cym IPXODI.COM. @@Novell Requester pod OS/2 @@Dokuczliwe okno Je§eli zainstalowa’ež Netware-Requester nale§†cy do Novell pod OS/2, po ka§dym w’†czeniu komputera ukazuje si‘ okno zatytu’owane "Login". Niedoinformowani u§ytkownicy mog† uwa§aŤ, §e s’u§y ono do logowania si‘ na serwerze Novella. W rzeczywistožci wykonywana jest operacja "attach". Mo§na w prosty spos˘b pozbyŤ si‘ natr‘tnego i myl†cego okna kasuj†c w w CONFIG.SYS w sekcji "set autostart" polecenie "connections". @@Wejžcie do Internetu @@SLIP_PPP Novella Internet jest ogromn† paj‘czyn† ’†cz†c† sieci ca’ego žwiata. Mo§liwožŤ po’†czenia si‘ przez modem z komputerami z najodleglejszych zak†tk˘w globu sprawia, §e pod’†czenie si‘ do tej ogromnej rodziny jest coraz bardziej n‘c†ce. Tymczasem wielu u§ytkownik˘w ma problemy z podj‘ciem w’ažciwej decyzji. Najlepszym przyk’adem na gwa’towny zwrot ku Internetowi jest IBM i jego aktualna wersja OS/2, kt˘ra umo§liwia pod’†czenie si‘ do tej sieci. U§ytkownik musi jedynie zainstalowaŤ Internet Access Kit i pod’†czyŤ si‘ jako Advantis. W przypadku u§ytkownik˘w DOS-a i Windows nie jest to jeszcze takie proste. Przy dost‘pie do Internetu skazani s† oni na zewn‘trzne programy, oferowane najcz‘žciej jako shareware lub freeware. Przy komunikacji z Internetem wykorzystywany jest pochodz†cy z UNIX-a protok˘’ TCP/IP (Trasmission Control Protocol/Internet Protocol). Dba on o to, by po’†czone ze sob† komputery mog’y si‘ dogadaŤ. Kiedy ’†czysz si‘ z sieci† przez modem, z’†cze szeregowe obs’ugiwane jest w’ažciwie przez protok˘’ TCP/IP. Pomagaj† przy tym SLIP (Serial Line Internet Protocol) lub PPP (Point to Point Protocol), kt˘re otwieraj† i zamykaj† tymczasowe po’†czenie przez TCP/IP. Pod Windows potrzebny jest odpowiedni program wybieraj†cy (Dialer), kt˘ry buduje po’†czenie przez SLIP lub PPP. Jego zadaniem jest realizacja po’†czenia w tle i udost‘pnienie wsp˘lnego z’†cza wbudowanym programom. W tej dziedzinie dominuje Windows-Socket-Standard. Prawie wszyscy klienci Internetu, przede wszystkim shareware, u§ywaj† tego z’†cza. C˘§ takiego potrafi† programy, kt˘re odpowiadaj† za komunikacj‘ w Internecie? Na pierwszym miejscu nale§y wymieniŤ FTP (File Transfer Protocol) s’u§†cy do transmisji danych z lub do odleg’ych komputer˘w. Nast‘pnie Telnet pozwalaj†cy na uruchamianie program˘w na innych komputerach dzi‘ki emulacji terminala. Na ko¤cu nale§y wspomnieŤ o WWW, czyli World Wide Web, dzi‘ki kt˘remu mo§liwe jest wszystko czym dysponuj† multimedia. Pocz†wszy od tekstu, sko¤czywszy na programach wideo. Przyk’adem Dialer'a jest shareware'owy pakiet Trumpet Winsock wersja 2.0 autorstwa Petera Tramma (Cica-CD). Inne rozwi†zanie, to gratisowy Dialer SLIP_PPP Novell LAN Worplace (oferent: Novell). W przypadku Trumpet Winsock z’†cze TCP/IP realizowane jest na sterownikach ODI i Winpacket. Program odznacza si‘ bardzo prost† konfiguracj†. Nie da si‘ tego niestety powiedzieŤ o do’†czanym do zestawu SLIP_PPP. Posiada on pliki skryptowe, kt˘re w przypadku protoko’u PPP i jego niezliczonych mo§liwožci konfiguracji, ju§ na wst‘pie wymagaj† pewnej wiedzy. Z tego powodu, wi‘kszym powodzeniem cieszy si‘ Dialer transmisji szeregowej z LAN Workplace. Konfiguracja przy pomocy menu, kt˘r† dysponuje program, chroni dosyŤ skutecznie niedožwiadczonego u§ytkownika sieci przed pope’nieniem b’‘du. Przed instalacj† Dialera powinienež znaŤ jego wymagania. Potrzebujesz przede wszystkim login-name, has’o, numer, rodzaj protoko’u i (w danym wypadku) adres IP serwera, na kt˘rym zostanie zapami‘tana nazwa u§ytkownika. Adress IP jest numerem, pod kt˘rym widziany jest w Internecie dany komputer. Sk’ada si‘ on zawsze z czterech liczb oddzielonych kropkami, na przyk’ad 123.456.789.123. Tak§e Ty podczas ’†czenia si‘ z Internetem posiadasz odpowiedni numeryczny identyfikator. Podczas konfiguracji nie musisz go znaŤ, poniewa§ Dialer w zale§nožci od wybranego przez Ciebie numeru dobierze odpowiedni, tymczasowy adres IP. Podczas instalacji Dialera Novella nale§y post‘powaŤ w nast‘puj†cy spos˘b: - rozpakuj wszystkie pliki znajduj†ce si‘ w SLIP_PPP.ZIP do katalogu C:\NET i skopiuj zbi˘r WINSOCK.DLL do katalogu Windows. Je§eli istnieje ju§ tam inna wersja tego pliku, zast†p j† now†. Przy ’adowaniu odpowiednich sterownik˘w skorzystaj z LOADPPP.BAT. - sprawd¦ žcie§ki. Do pakietu mo§e byŤ do’†czony przyk’adowy plik AUTOEXEC.TXT. Je§eli zmienisz mu nazw‘ na PPP.BAT i uruchomisz, b‘dziesz m˘g’ wybieraŤ parametry wywo’ania. - uruchom jeden z plik˘w wsadowych i "odpal" Windows. W lewym dolnym rogu ekranu powinna pojawiŤ si‘ ikonka programu "Mobile Monitor", kt˘ry odpowiada za realizacj‘ szeregowego po’†czenia. Wywo’aj teraz Dialer'a. Pierwsze uruchomienie programu prowadzi automatycznie do cz‘žci konfiguracyjnej. - podaj teraz rodzaj centrali (wybieranie tonalne/impulsowe - ton/pulse), port COM, nazw‘ i numer telefoniczny kont i ewentualnie adres IP macierzystego serwera. Dzi‘ki temu przy podawaniu adresu mo§esz u§ywaŤ skr˘t˘w literowych, zamiast skomplikowanych kombinacji liczb, na przyk’ad FTP.NOVELL.DE jest adresem serwera FTP Novella. W przypadku problem˘w, przejrzyj plik konfiguracyjny NET.CFG. Je§eli nie u§ywasz wpisanego wczežniej portu COM2, poprawki trzeba wprowadziŤ odr‘cznie. Wskaz˘wki dotycz†ce instalacji znajduj† si‘ w zbiorze CONFIG.TXT. Wybierz teraz jakiež konto i zaloguj si‘. Uruchom Netscape lub Netnews. "Surfowanie" po Internecie rozpocz‘te.