home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Amiga MA Magazine 1997 #3 / amigamamagazinepolishissue03-1 / ma_1995 / 01 / ami006.txt < prev    next >
Text File  |  1997-04-06  |  7KB  |  149 lines
  1. *** POWTÓRZYÊ ZDJËCIE z numeru 10/94
  2.  
  3. Moje boje z kartâ TANDEM CD+IDE
  4.  
  5. <lead> CD-ROM-y bardzo sië ostatnio rozpowszechniîy na naszym
  6. komputerowyn rynku. Karta Tandem, niedawno testowana na naszych
  7. îamach, wzbudziîa wiëc moje zainteresowanie. Postanowiîem
  8. przyjrzeê sië jej bliûej, a oto wyniki moich zmagaï.
  9.  
  10. <a>Stanisîaw Szczygieî (Stanley)
  11.  
  12. <txt> Przypomnijmy najpierw pokrótce, czym jest karta Tandem.
  13. Jest to karta typu Zorro II, umoûliwiajâca przyîâczenie dwu
  14. dysków twardych standardu AT-Bus oraz, a moûe przede wszystkim,
  15. napëdu CD-ROM. Moûe to byê jednak tylko jeden z trzech napëdów
  16. firmy Mitsumi -- LU-005S, FX-001S i FX-001D lub zgodny (np.
  17. niektóre Aztechy).
  18.  
  19. Jako uûytkownik komputera Amiga 4000 zainteresowaîem sië
  20. natychmiast, czy moûliwe jest doîâczanie kolejnych napëdów AT-Bus
  21. do komputera. Czterytysiâczka ma przecieû juû wbudowany kontroler
  22. tego standardu, a znane sâ powszechnie ograniczenia stâd
  23. wynikajâce: nie wiëcej niû dwa twarde dyski... Takûe rosnâca
  24. liczba kompaktów z oprogramowaniem dla Amigi dawaîa silny bodziec
  25. do instalacji karty i dokîadnego sprawdzenia jej moûliwoôci.
  26.  
  27. <sr> W praniu
  28.  
  29. <txt> Przejdúmy od razu do konkretów. Zacznijmy od kontrolera
  30. twardych dysków, znajdujâcego sië na Tandemie: obecnoôê
  31. kontrolera AT-Bus na pîycie i podpiëtych do niego dwu dysków nie
  32. przeszkodziîa podîâczeniu nastëpnych dwu twardzieli do karty...
  33. Co wiëcej, szybkoôê transmisji danych wîaôciwie nie ustëpowaîa
  34. wbudowanemu kontrolerowi. Wprawdzie karta nie umoûliwia
  35. wystartowania z zaîâczonych do niej twardych dysków, instalacja
  36. nastëpuje juû póúniej, po zainicjowaniu programowych driverów,
  37. ale taka to juû jej uroda, której producent bynajmniej nie
  38. ukrywa. Co to oznacza? Przede wszystkim to, ûe Tandem nie nadaje
  39. sië jako jedyny sterownik do twardych dysków (np. do Amigi 2000),
  40. moûe byê jednak doskonaîym uzupeînieniem juû istniejâcego (jak
  41. wîaônie w Amidze 4000). Poniewaû karta nie ma "wîasnej
  42. inteligencji", jej uaktywnienie w komputerze powoduje zjedzenie
  43. kilku kilobajtów pamiëci... takûe warto jâ instalowaê przy
  44. pamiëci nieco juû rozbudowanej. Odwdziëcza sië za to wygodâ
  45. pracy, a takûe niskâ cenâ.
  46.  
  47. Ale... z prostoty wynikajâ takûe pewne ograniczenia. A
  48. ograniczenia sâ wîaôciwie analogiczne do tych, które znamy juû z
  49. Amigi 1200: nie wszystkie dyski dobrze wspóîpracujâ z kartâ
  50. Tandem! Szczególnie odnosi sië to do najszybszych bodaj
  51. aktualnie popularnych twardych dysków na rynku -- szybkich dysków
  52. firmy Caviar. Karta bâdú ich nie wykrywa, bâdú nie potrafi dobrze
  53. zainstalowaê. Na szczëscie dla nas z innymi firami nie ma juû
  54. problemu: Connery, Alpsy, Samsungi czy Seagaty pracujâ bez
  55. zakîóceï. Nie ma takûe kîopotów ze standardowymi napëdami Caviar
  56. (np. WDAC 1170).
  57.  
  58. Czy jest to jedyny problem z instalacjâ dysków? Wîaôciwie tak...
  59. choê trochë szkoda, ûe z karty nie jest wyprowadzone zîâcze do
  60. zasilania napiëciowego dysku. W mojej Amidze wszystkie przewody
  61. sâ juû wykorzystane -- konieczne byîo zainstalowanie dodatkowej
  62. przelotki. Sprawa dotyczy takûe CD-ROM-u, ale o tym za chwilë.
  63.  
  64. Kontroler twardego dysku na karcie spisuje sië bardzo
  65. przyzwoicie, ale tylko w obrëbie standardowych dysków.
  66. Technologiczne nowinki (owe przyspieszone dyski Caviara)
  67. przerastajâ jego moûliwoôci. Pamiëtaê trzeba takûe o
  68. niemoûliwoôci uruchomienia (zabootowania) komputera z
  69. podîâczonego do niego dysku (dysków). Cieszy natomiast fakt
  70. bezkonfliktowej instalacji kolejnych dysków do systemu (pokaûcie
  71. mi normalnego peceta, który bez specjalnej drogiej karty
  72. sterownika I/O z wîasnym biosem potrafi uruchomiê wiëcej niû dwa
  73. twarde dyski AT-Bus...).
  74.  
  75. Czas zajâê sië obsîugâ CD-ROM-u. Tutaj teû nie nie ma problemu --
  76. instalacja sprzëtu, instalacja oprogramowania -- i CD-ROM jest
  77. obsîugiwany. Zamontowany przeze mnie napëd Mitsumi Double Speed
  78. widziany byî natychmiast i w peîni obsîugiwany. Moûna byîo za
  79. pomocâ oprogramowania karty odtworzyê nawet "niepewny" kompakt z
  80. muzykâ (nie kaûdy cd-player potrafi jâ odegraê). Tym bardziej
  81. teû nie sprawiaîo kîopotu odczytywanie normalnych dysków z
  82. oprogramowaniem bâdú obrazkami. Szybkoôê transmisji danych
  83. wynosiîa okoîo 310 KB na sekundë: standard double speed
  84. byî wiëc w peîni wykorzystywany. CD-ROM moûna byîo takûe
  85. obsîugiwaê za pomocâ innego znanego pakietu programów do dysków
  86. optycznych: ASIM-CDFS. Jedynym problemem byî Juke BOX z tego
  87. pakietu: nie widziaî CD-ROM-u i nie odgrywaî muzyki...
  88.  
  89. Czy jednak poprawna praca karty z napëdem CD-ROM to juû wszystko?
  90. Jeôli chodzi o samâ kartë, to tak. Dla uûytkownika niestety nie,
  91. bo do uruchomienia aktualnie istniejâcego juû na rynku
  92. oprogramowania konieczne jest speînienie kilku dodatkowych
  93. warunków. Po pierwsze jeôli chcemy uruchomiê oprogramowanie dla
  94. CD32, to trzeba pamiëtaê, ûe brak koôci AKIKO moûe nam to
  95. utrudniê. Po drugie podobnie jak w wypadku twardych dysków nie
  96. moûna uruchomiê z napëdu CD-ROM, a tym samym niektóre z gier na
  97. kompaktach nie dadzâ sië wgraê! Moûna wprawdzie radziê sobie
  98. tworzâc wîasne skrypty z odpowiednimi przypisaniami ASSIGN, w
  99. wielu wypadkach to caîkowicie wystarcza, ale nie kaûdy
  100. amigowiec-gracz sobie z tym poradzi. W praktyce wiëc pozostajâ
  101. jedynie dyski do CDTV (i to teû nie wszystkie -- czëôê z nich
  102. sama sië uruchamia) czy popularne Fishe i CDPD.
  103.  
  104. Czy ograniczenie instalacji do tylko jednego z sugerowanych
  105. CD-ROM-ów (dedykowane sâ, jak wspomniaîem, napëdy Mitsumi) jest
  106. istotnym ograniczeniem? Wbrew pozorom wcale nie. Napëdy te naleûâ
  107. aktualnie do najtaïszych na rynku, a jednoczeônie do najlepszych
  108. spoôród dostëpnych w Polsce compact dysków AT-Bus. Muszë uczciwie
  109. przyznaê, ûe jakoôê pracy zdecydowanie zmieniîa moje doôê
  110. sceptyczne uprzednio zdanie i stosunek do napedów Mitsumi. Wiem
  111. takûe, ûe i kloniarze sâ obecnie przekonani co do jakoôci ich
  112. pracy.
  113.  
  114. Do jakich wiëc tymczasem konkluzji moje boje z kartâ Tandem
  115. doprowadziîy? Przede wszystkim do tego, ûe mimo kilku
  116. atrakcyjnych czynników (przede wszystkim bardzo rozsâdnej ceny)
  117. nie umoûliwiajâ one wszystkiego tego, co wkrótce juû moûe okazaê
  118. sië koniecznym, tzn. uruchomienia oprogramowania dla CD-32 oraz
  119. wystartowania komputera z kompaktu. Jeôli jednak poszukujemy
  120. taniego rozwiâzania CD-ROM-u do odczytywania dysków z
  121. oprogramowaniem public domain i shareware, bardzo juû licznych
  122. nawet na naszym polskim rynku, odczytu dysków z grafikami (patrz
  123. 9. numer MA), lepsze rozwiâzanie trudno znaleúê. Doskonale takûe
  124. radzi sobie z odgrywaniem muzyki dobry wzmacniacz (a taki przy
  125. Amidze byê powinien), i szafa gra. Jako sterownik dysków twardych
  126. Tandem nadaje sië (moim zdaniem) tylko jako uzupeînienie do
  127. innych kart: brak moûliwoôci uruchomienia systemu z doîâczonego
  128. do niego twardego dysku czyniê go moûe jedynie rozsâdnym
  129. urzâdzeniem do archiwizacji i przechowywania danych, jako
  130. sterownik pomocniczy, a nie podstawowy. A i wtedy konieczne jest
  131. najczëôciej dokupienie przelotek do zasilania. Coû, to jest cena,
  132. którâ pîacimy za oszczëdnoôê przy zakupie. Jeôli jednak nie
  133. przeszkadzajâ nam ograniczenia Tandemu, jest on doskonaîâ, godnâ
  134. polecenia, inwestycjâ. Nie oczekujmy tylko od niego wiëcej niû
  135. potrafi..., a pokaûe nam, co potrafi.
  136.  
  137.  
  138. <przyp>
  139. Interface Tandem CD+IDE uzyskaîem od firmy Eureka, tel. (066)
  140. 362714
  141.  
  142. Twardy dysk Caviar 1170 uzyskaîem od firmy Cieôlikowski i Spóîka,
  143. tel. (022) 441984
  144.  
  145. CD-ROM Mitsumi Double Speed otrzymaîem od firmy Format, tel.
  146. (02) 6254009
  147.  
  148. Za udostëpnienie sprzëtu dziëkujemy.
  149.