home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Amiga MA Magazine 1997 #3 / amigamamagazinepolishissue03-1 / ma_1995 / 05 / ami032.txt < prev    next >
Text File  |  1997-04-07  |  10KB  |  201 lines
  1. SOX
  2.  
  3. <lead> Najpopularniejszy sposób zapisu na Amidze próbek
  4. dúwiëkowych, zwanych samplami, to IFF 8SVX. Inne komputery
  5. korzystajâ jednak z zupeînie innych sposobów zapisu. Jak sobie
  6. poradziê, gdy chcemy z dowolnego formatu uzyskaê amigowy IFF?
  7.  
  8. <a>Jarosîaw Horodecki
  9.  
  10. <txt> Programem, który rozwiâûe powyûszy problem, jest doskonaîe
  11. narzëdzie nazwane SOX, czyli SOund eXchange. Jest to amigowska
  12. wersja programu stosowanego w systemie Unix, niewiele zresztâ
  13. róûniâca sië od swego pierwowzoru.
  14.  
  15. SOX moûe byê uruchamiany tylko z poziomu CLI jako zwykîa komenda.
  16. Nie ma ûadnego interfejsu uûytkownika, uruchamianie go z poziomu
  17. Workbencha nie ma wiëc najmniejszego sensu. SOX nie jest z
  18. pewnoôciâ programem prostym w obsîudze. Aby konwersja zostaîa
  19. przeprowadzona poprawnie, naleûy podaê wiele parametrów,
  20. opisujâcych zarówno plik wejôciowy, jak i format, który chcemy
  21. uzyskaê w rezultacie dziaîania programu. Wszystko to wymaga
  22. pewnej wiedzy o sposobach zapisu dúwiëku, jak i rozpoznawanych
  23. przez SOX formatach i moûliwych zmianach poszczególnych
  24. parametrów.
  25.  
  26. Formatów tych jest doôê duûo, a dodatkowo SOX umoûliwia takûe
  27. definiowanie nietypowych sposobów zapisu dúwiëku, opartych na
  28. zbiorach typu RAW, czyli bez ûadnych nagîówków -- czyste dane o
  29. dúwiëku. Zacznijmy jednak od podstawowych moûliwoôci SOX-a.
  30. Niejako standardowo rozpoznaje on kilkanaôcie najbardziej
  31. popularnych formatów. Miëdzy innymi znajdziemy tutaj oczywiôcie
  32. amigowski IFF 8SVX, ale takûe wiele innych, jak AIFF (stosowany w
  33. komputerach Apple), AU (komputery Sun Microsystems), HCOM
  34. (MacIntoshe), VOC (pliki znane z komputerów PC), WAV (sample
  35. uûywane pod Windows 3.1) oraz RAW (czyli same dane, wymagajâce
  36. dokîadnego opisu).
  37.  
  38. Sama konwersja pomiëdzy poszczególnymi formatami nie jest
  39. czynnoôciâ szczególnie trudnâ, choê oczywiôcie wymaga minimum
  40. znajomoôci AmigaDOS-u. Znajâc podane w dokumentacji skróty
  41. odpowiadajâce poszczególnym formatom, nikt nie powinien mieê
  42. problemów z dokonaniem potrzebnej konwersji. Na przykîad, aby
  43. zamieniê plik typu WAV, pobrany z peceta, na amigowski 8SVX,
  44. wystarczy skorzystaê z nastëpujâcej komendy: sox -t wav plik1.wav
  45. -t 8svx plik2.iff, gdzie plik1 oraz plik2 to odpowiednio nazwy
  46. zbioru úródîowego oraz docelowego. Oczywiôcie nie muszâ sië one
  47. koïczyê rozszerzeniami WAV i IFF, jednak ich uûycie znacznie
  48. uîatwia pracë.
  49.  
  50. Podobnie postëpujemy równieû przy dokonywaniu innych rodzajów
  51. konwersji. W niektórych wypadkach trzeba jednak podaê pewne,
  52. niezbëdne do poprawnego dokonania kompresji, parametry.
  53. Przykîadem mogâ byê tutaj pliki z rozszerzeniem AU, pochodzâce z
  54. komputerów Sun. Aby zamieniê je na przykîad na format amigowski,
  55. naleûy uûyê nastëpujâcej komendy: sox -U -r 8000 plik1.au -t 8svx
  56. plik2.iff. Znaczenie poszczególnych opcji za chwilë wyjaônimy,
  57. warto jednak zwróciê uwagë, iû w powyûszym rozkazie musimy sami
  58. okreôliê pewne parametry pliku úródîowego.
  59.  
  60. Podobnie niewielkiej zmiany w standardowo przyjëtych ustawieniach
  61. naleûy dokonaê podczas konwersji plików z MacIntosha, standardowo
  62. majâcych rozszerzenie SND. Sîuûy do tego nastëpujâca komenda: sox
  63. -t .ub -r 11395 plik1.snd -t 8svx plik2.iff Jak widaê, tym razem
  64. korzystamy juû z konfiguracji przyjëtej dla plików typu UB,
  65. jednak jeden z parametrów jest przez nas modyfikowany. Warto w
  66. tym miejscu zauwaûyê, ûe parametry wpisywane przez uûytkownika sâ
  67. nadrzëdne wobec tych zakodowanych w programie, dziëki czemu
  68. dowolnie modyfikowaê moûna standardowe, przyjëte przez autorów,
  69. ustawienia.
  70.  
  71. Proponujë jednak zapoznaê sië z dostëpnymi opcjami, z jakich
  72. moûna skorzystaê uûywajâc SOX-a. Warto moûe jeszcze zaznaczyê, ûe
  73. wszystkie opcje, podawane przed nazwâ pliku úródîowego, dotyczâ
  74. wîaônie tego pliku, natomiast opcje znajdujâce sië za wspomnianâ
  75. nazwâ, dotyczâ formatu zapisu pliku docelowego. Jak zapewne kaûdy
  76. juû zauwaûyî, najczëôciej uûywana jest opcja -t. Sîuûy ona do
  77. zdefiniowania standardowego typu dla pliku úródîowego oraz
  78. docelowego. Nie ma oczywiôcie koniecznoôci korzystania z niej,
  79. niemniej jednak trzeba wtedy dokîadnie okreôliê parametry pliku
  80. wejôciowego. Kolejna opcja, którâ nietrudno chyba rozszyfrowaê,
  81. to -r. Sîuûy ona do definiowania czëstotliwoôci próbkowania
  82. wczytywanego, a takûe nagrywanego, sampla. Za jej pomocâ moûna
  83. wiëc takûe dokonywaê konwersji czëstotliwoôci sampli.
  84.  
  85. Nastëpne opcje wymagajâ juû pewnego rozeznania w ôwiecie
  86. dúwiëków: -s/-u/-U/-A to opcje odpowiadajâce za sposób zapisu
  87. próbek. Odpowiednio jest to zapis liczbami caîkowitymi ze znakiem
  88. (w kodzie uzupeînieï do dwóch), liczbami caîkowitymi bez znaku
  89. oraz w kodach logarytmicznych U-law i A-law, bardzo rzadko
  90. uûywanych. Najczëôciej uûywany jest zapis liczbami caîkowitymi
  91. bez znaku. -b/-w/-l/-f/-d/-D -- odpowiadajâ wielkoôci
  92. poszczególnych próbek, a co za tym idzie, ich dokîadnoôci.
  93. Poszczególne opcje odpowiadajâ zapisaniu kaûdej jednostki za
  94. pomocâ (odpowiednio) jednego bajtu (8 bitów), jednego sîowa (16
  95. bitów), jednego dîugiego sîowa (32 bitów), jednej liczby
  96. zmiennoprzecinkowej typu float (32 bitów), jednej liczby
  97. zmiennoprzecinkowej o podwójnej dokîadnoôci typu double float (64
  98. bity) lub w standardowym zapisie liczb zmiennoprzecinkowych IEEE
  99. (80 bitów). W praktyce najczëôciej uûywane sâ dane 8-bitowe oraz
  100. 16-bitowe. -x -- podanie tej opcji powoduje odwrócenie kolejnoôci
  101. bajtów w danym sîowie lub dîugim sîowie, tak aby ich ustawienie
  102. pasowaîo do formatu stosowanego w Amidze (od najstarszego do
  103. najmîodszego bitu). -c -- liczba kanaîów wykorzystanych w danym
  104. samplu, skorzystaê moûna z argumentów 1, 2 oraz 4, odpowiednio
  105. dla sampla monofonicznego, stereofonicznego oraz
  106. kwadrofonicznego.
  107.  
  108. Oprócz powyûszych opcji, dziëki którym moûna dokîadnie okreôliê
  109. format danego sampla, dostëpne sâ takûe trzy dodatkowe: -v
  110. -- zmiana gîoônoôci sampla, parametr 1.0 oznacza brak zmiany
  111. gîoônoôci, kaûda liczba mniejsza od 1.0 to zmniejszenie
  112. gîoônoôci, kaûda liczba wiëksza od 1.0 to jej zwiëkszenie. Warto
  113. tutaj pamiëtaê, iû parametr ten ma charakter logarytmiczny, a nie
  114. liniowy. -V -- powoduje wyôwietlanie w okienku systemowym
  115. informacji o tym, co w danym momencie SOX robi ze wskazanym
  116. samplem. -e -- opcja ta pozwala na pominiëcie nazwy pliku
  117. docelowego, przydatna, gdy korzystamy z efektu STAT.
  118.  
  119. Jak juû wspomniaîem, SOX to program sîuûâcy nie tylko do
  120. dokonywania konwersji pomiëdzy poszczególnymi typami sampli, ale
  121. równieû potrafiâcy dokonywaê wielu niezîej jakoôci przeksztaîceï
  122. dúwiëku. Sîuûy do tego kilka dostëpnych efektów, których kody
  123. umieszczane sâ na koïcu sekwencji opcji i nazw plików. Skorzystaê
  124. moûna z nastëpujâcych efektów: copy -- przyjmowany domyôlnie
  125. efekt, polegajâcy na prostym przekopiowaniu zawartoôci pliku
  126. úródîowego do pliku docelowego; rate -- efekt wîâczany, gdy dwa
  127. sample majâ róûne czëstotliowoôci próbkowania. Program posîuguje
  128. sië prostâ metodâ interpolacji liniowej. Metoda ta jest szybka,
  129. niemniej jednak niezbyt dokîadna.  /* moûna skonsultowaê z
  130. Mobiusem - Least Common Multiple */ avg -- w zaleûnoôci od liczby
  131. kanaîów zawartych w wejôciowych danych dokonywana jest zamiana
  132. sampla czterokanaîowego na dwukanaîowy, lub dwukanaîowego na
  133. jednokanaîowy. stat -- podaje informacje o wkazanym pliku bëdâcym
  134. jakimkolwiek samplem. echo -- efekt polegajâcy na wielokrotnym
  135. odtwarzaniu sampla úródîowego z podanym jako argument
  136. przesuniëciem oraz szybkoôciâ wybrzmiewania.
  137. Moûliwe jest podanie wiëcej niû jednej pary
  138. argumentów, co moûe doprowadziê do otrzymania interesujâcych
  139. efektów. vibro -- efekt zmieniajâcy gîoônoôê sampla przy wykorzystaniu
  140. funkcji sinus jako okreôlnika tego parametru. Jako argument
  141. naleûy podaê czëstotliwoôê zmiany gîoônoôci (do 30 Hz), moûna
  142. takûe okreôliê amplitudë drgaï (argumenty od 0.00 do 1.00),
  143. okreôlonâ standardowo na 0.5. lowp -- wîâczenie filtra
  144. dolnoprzepustowego.  highp -- wîâczenie filtra górnoprzepustowego.
  145. band - reverse -- odwrócenie caîego sampla.
  146.  
  147. Jak widaê, moûliwoôci manipulowania dúwiëkiem za pomocâ SOX-a nie
  148. sâ wcale takie maîe, zwaûywszy na wielkoôê samego programu. Warto
  149. takûe dodaê, ûe wszystkie efekty dziaîajâ bardzo dobrze, a
  150. prëdkoôê obróbki dúwiëku jest doôê duûa. Dodatkowo w pakiecie
  151. dostarczone sâ wersje SOX-a dla procesorów MC68020 i lepszych, a
  152. takûe wersje korzystajâce z koprocesora arytmetycznego.
  153.  
  154. Na koniec chciaîbym przekazaê jeszcze kilka uwag praktycznych na
  155. temat korzystania z SOX-a. Z programu tego korzystaîem gîównie
  156. dokonujâc konwersji danych z formatu, w jakim muzyka zapisywana
  157. jest na zwykîych, muzycznych, pîytach kompaktowych. Teoretycznie
  158. wymagaîo to zdefiniowania parametów tych danych (wszak sâ to dane
  159. typu raw -- surowe). W praktyce jednak wystarczyîo zajrzeê do
  160. kodu programu, aby zorientowaê sië, iû mimo braku odpowiedniej
  161. informacji w dokumentacji potrafi on takûe przyjâê odpowiednie
  162. ustawienia dla tego typu danych. Naleûy skorzystaê z opcji -t
  163. cdr. Byê moûe program ten potrafi takûe rozpoznaê inne nie
  164. udokumentowane formaty. Warto to sprawdziê.
  165.  
  166. Druga uwaga dotyczy obróbki bardzo dîugich sampli. Jak
  167. zauwaûyîem, SOX dokonujâc konwersji danych z pîyty kompaktowej
  168. (zwykle o dîugoôci kilkudziesiëciu megabajtów) na sample stereo
  169. IFF 8SVX zapisywaî dane wyjôciowe zarówno na twardy dysk, pod
  170. nazwâ pliku docelowego, jak i do katalogu T:, który umieszczony
  171. byî na RAM-dysku. Sytuacja taka szybko doprowadzaîa do
  172. przepeînienia sië pamiëci operacyjnej komputera. Wystarczyîo
  173. jednak zmieniê przypisanie katalogu T:, kierujâc dane na twardy
  174. dysk, aby SOX staî sië programem, który moûe sië uporaê z
  175. samplami o dowolnej dîugoôci.
  176.  
  177. Podumowujâc moûna chyba stwierdziê, ûe mimo niezbyt prostej
  178. obsîugi i braku eleganckiego interface'u uûytkownika, SOX jest
  179. programem wartym pol ecenia kaûdemu, kto choê trochë zajmuje sië
  180. muzykâ. Dziëki niemu moûna wszak uzyskaê dostëp do potëûnych
  181. bibliotek sampli, do których normalnie nie mamy dostëpu.
  182.  
  183. <r>
  184. Nazwa: AmiSOX
  185.  
  186. Wersja: 3.3
  187.  
  188. Autor: ?
  189.  
  190. Rodzaj: PD
  191.  
  192. Uniwersalnoôê: 9
  193.  
  194. Prostota obsîugi: 5
  195.  
  196. Wyglâd: n/d
  197.  
  198. Jakoôê dziaîania: 9
  199.  
  200. Ogólnie: 8
  201.