home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Amiga MA Magazine 1997 #3 / amigamamagazinepolishissue03-1 / ma_1995 / 06 / ami026.txt < prev    next >
Text File  |  1997-04-07  |  5KB  |  119 lines
  1. SPEECHTOY
  2.  
  3. <a>Adam Nowak
  4.  
  5. <txt>Wszyscy wiedzâ, ûe Amiga ma wbudowany generator mowy. Do
  6. pewnego czasu razem z systemem operacyjnym doîâczany byî prosty
  7. program o nazwie SAY, pozwalajâcy obsîugiwaê ten generator. Potem
  8. zniknâî. Uûytkownicy systemów od 2.1 w górë, a takûe niektórzy
  9. uûytkownicy systemu 2.0 mogâ wprawdzie przegraê go z dyskietek ze
  10. starszymi wersjami systemu, i zadziaîa, jest jednak znacznie
  11. lepsze rozwiâzanie. Na Aminecie dostëpny jest bowiem program
  12. autorstwa Chrisa o nazwie SpeechToy, który w peîni wykorzystuje
  13. zalety narrator.device. UWAGA: Nie naleûy sië kierowaê samâ
  14. nazwâ. Programów o tej nazwie jest bowiem kilkadziesiât. Ten
  15. opisywany znalazîem na dysku Aminet 2. Sâdzë, ûe jest on wart
  16. przedstawienia. Program jest prosty w obsîudze, jednak bez dobrej
  17. znajomoôci "narrator.device" moûna mieê kîopoty ze zrozumieniem
  18. niektórych opcji. Omówmy je zatem.
  19.  
  20. W polu opisanym TEXT wpisujemy tekst, jaki ma zostaê wymówiony.
  21. Teoretycznie dîugoôê wpisywanego tekstu wynosi 255 znaków.
  22. Niemniej ze wzglëdu na to, ûe bëdzie on przeksztaîcany na fonemy,
  23. które liczâ od dwóch do oômiu znaków, a w oknie fonemów jest
  24. miejsce na 512, oznacza to, ûe w praktyce moûna wpisaê do okoîo
  25. 70 znaków tekstu. Naleûy teû pamiëtaê o tym, ûe jeôli chcemy, aby
  26. tekst ten zostaî wypowiedziany po polsku, czeka nas niezîa zabawa
  27. z fonemami. Fonemy bowiem przystosowane sâ do angielskiej, a
  28. raczej amerykaïskiej, wymowy. Wpisanie tekstów polskich spowoduje
  29. przeômieszny rezultat, polskie zaô "ogoniaste" litery zostanâ
  30. przy generowaniu fonemów i wypowiadaniu tekstu zupeînie
  31. zlekcewaûone (to znaczy "ë" bëdzie potraktowane jako "e"). Moûna
  32. tu kombinowaê, wpisujâc róûne gîupoty (byle tylko wpasowaê sië
  33. "na sîuch" w angielskie fonemy).
  34.  
  35. Na przykîad:
  36.  
  37. "Nie mogë mówiê po polsku"
  38.  
  39. zostanie wymówione jako COÔ W RODZAJU
  40.  
  41. "nej mîou e mîaj poî palskuî"
  42.  
  43. (fonemami: NAY4 MAA4G EH3M WAY4 POW4 PAA4LSKUYW)
  44.  
  45. natomiast (w miarë) zbliûony do polskiej wymowy efekt otrzymamy 
  46. wpisujâc:
  47.  
  48. "Neeae maughgae moovetsh poh pohlskoo"
  49.  
  50. (fonemami NIY4AE MAO3GAE MUW4VIYTSCH PAA4 PAALSKUW4)
  51.  
  52. (akcent bëdzie, niestety, tragiczny, ale drogâ wielu prób moûna
  53. dojôê do nie najgorszych rezultatów, jak na przykîad p. profesor
  54. Bruszewski.)
  55.  
  56. Na szczëôcie SpeechToy daje nam zdecydowanie wiëcej moûliwoôci
  57. niû choêby SAY w zakresie zmiany brzmienia i intonacji mowy. Po
  58. pierwsze w oknie PHON nie tylko zostanâ wypisane fonemy, ale
  59. bëdziemy je mogli edytowaê. Wystarczy kliknâê na to pole i
  60. ustawiê kursor w odpowiednim miejscu. Skoro jednak chcemy sië z
  61. nimi bawiê, trzeba coô o nich wiedzieê. Fonemy sâ angielskâ
  62. transkrypcjâ tego, co mówi Amiga, na przykîad WAH zostanie
  63. wypowiedziane jako "îa" itp.  Nie bëdë tu cytowaî kursu fonetyki
  64. angielskiej, moûna jâ bowiem znaleúê w dowolnym sîowniku tego
  65. jëzyka. Nas interesujâ natomiast cyferki, wystëpujâce pomiëdzy
  66. literami w fonemach. Zauwaûmy, ûe prawie podobne fonemy WAH4N lub
  67. WAH3N zostanâ wypowiedziane inaczej niû WAH2N lub WAH1N.
  68.  
  69. Cyfra ta bowiem oznacza literë fonemu, na którâ ma paôê akcent.
  70. Naleûy tu jednak uwaûaê, w niektórych bowiem wypadkach nadanie
  71. akcentu literze, której w jëzyku angielskim nie wolno akcentowaê,
  72. spowoduje, ûe Amiga zgîupieje i nie wypowie nic.
  73.  
  74. Znaczek "/" przed zbitkâ zîoûonâ z litery "H" i samogîoski
  75. oznacza "h" dúwiëczne (najlepiej róûnicë të wyczujâ mieszkaïcy
  76. kresów), brak slasza przed takim zestawem liter -- "h"
  77. bezdúwiëczne. Takûe i tu niewîaôciwe umieszczenie slasza w
  78. fonemie moûe spowodowaê niemotë Amigi.
  79.  
  80. Pozostaîe parametry dúwiëku, jakie moûemy regulowaê w SpeechToy,
  81. to:
  82.  
  83. Trzy gadûety przewijane ("blattery") u góry to:
  84.  
  85. SPEAKER -- dúwiëk zostanie dostarczony na oba gîoôniki monitora
  86. (BOTH), prawy (RIGHT) lub lewy (LEFT).
  87.  
  88. SEX -- to pîeê komputerowego lektora. Moûna wybraê MALE (mëski)
  89. lub FEMALE (ûeïski). Trzeba mieê duûo samozaparcia i wyobraúni,
  90. aby ten drugi uznaê za gîos kobiecy (zwîaszcza przy parametrach,
  91. z jakimi program sië zgîasza).
  92.  
  93. MODE -- tryb wypowiadania komunikatów: NATURAL (normalny),
  94. ROBOTIC (elektroniczny), MANUAL (o parametrach ustawionych
  95. "rëcznie" poniûej).
  96.  
  97. Dalsze parametry moûemy regulowaê gadûetami przesuwnymi. Sâ to:
  98.  
  99. RATE (tu szybkoôê, z zakresu 40-400), VOL (wzmocnienie z zakresu
  100. od 0 do 64), PITCH (intonacja z zakresu 65 do 320), PERTURB
  101. (zakîócenie, co tu oznacza wprowadzenie intonacji "trzësâcej
  102. sië", z zakresu od 0-255), ENTHUS (entuzjazm w gîosie, czyli
  103. ustawienie intonacji w zaleûnoôci od akcentu, zakres 0-255),
  104. F1ADJ, F2ADJ, F3ADJ (pozwala na krokowâ zmianë czëstotliwoôci
  105. gîosu w celu uzyskania zaskakujâcych nieraz efektów, zakres od
  106. -100 DO 100), A1ADJ, A2ADJ, A3ADJ (czyli dopasowywanie
  107. wzmocnienia gîosu do poszczególnych fonemów, zakres OD -31 DO
  108. 32), ARTIC (artykulacja 0 -- 400), AVBIAS (odchylenie amplitudy
  109. gîosu, zakres od -31 do 32) AFBIAS (odchylenie szorstkoôci,
  110. zakres od -31 DO 32) CENT% (akcent od 0-100). Na samym dole
  111. znajduje sië gadûet przewijany CENTPHON (okreôlajâcy akcentowany
  112. fonem. Moûna tu okreôliê jeden z fonemów: IY, IH, EH, AE, AA, AH,
  113. AO, OW, UH, ER, UW). Po ustawieniu wszystkich parametrów moûemy,
  114. klikajâc na SPEAK, kazaê Amidze mówiê.
  115.  
  116. Ocenë za uniwersalnoôê obniûa nieco to, ûe program wymaga
  117. narrator.device V37 (a zatem bëdzie dziaîaê tylko na Amigach
  118. wyposaûonych w system 2.04 lub nowszy).
  119.