home *** CD-ROM | disk | FTP | other *** search
/ Amiga MA Magazine 1997 #3 / amigamamagazinepolishissue03-1 / ma_1995 / 10 / ami006.txt < prev    next >
Text File  |  1997-04-07  |  19KB  |  449 lines

  1. Nie tylko dla "specjalistów"
  2. ----------------------------
  3.  
  4. CHAM W INTERNECIE
  5.  
  6. <lead>Na îamach tego numeru Magazynu AMIGA moi uczeni w piômie
  7. koledzy usiîujâ w wielce mâdrych sîowach omówiê zdobywajâcâ coraz
  8. wiëkszâ popularnoôê sieê Internet. Robiâ to jednak w sposób,
  9. który dla mnie, Chama, jest niezbyt zrozumiaîy. Jestem bowiem
  10. lamerem.
  11.  
  12. <a>Cham
  13.  
  14. <txt>Tak, jestem jedynym w redakcji lamerem i wcale sië tego nie
  15. wstydzë (powiem wiëcej -- jestem z tego nawet dumny).
  16. Zauwaûyliôcie zapewne, ûe wypowiadam sië na tematy luúno z Amigâ
  17. zwiâzane, a jeôli juû zabiorë sië za coô "powaûniejszego" (patrz
  18. MA 4/95), to od razu mam kîopoty. Za Internet braîem sië z pewnâ
  19. obawâ. I co? Nie pogryzî mnie!
  20.  
  21. W ramach walki z "przespecjalizowaniem" Magazynu AMIGA
  22. postanowiîem zatem wspomóc szarego Czytelnika Amigi, dla którego
  23. fachowe artykuîy mogâ okazaê sië zbyt trudne w odbiorze, opisujâc
  24. swoje pierwsze doôwiadczenia w tej dziedzinie. Nikt bowiem nie
  25. wytîumaczy tak dobrze "lamerowi", jak nieco podszkolony "lamer".
  26. A ûe obracam sië w ôrodowisku komputerowych geniuszy i liznâîem
  27. co nieco -- czujë sië upowaûniony. Zaznaczam z góry, ûe artykuî
  28. ten poszedî po wyjâtkowo chamskiej awanturze, jakâ urzâdziîem w
  29. redakcji. Wiem takûe, ûe "specjaliôci" czytajâc go umrâ ze
  30. ômiechu lub bëdâ z politowaniem krëcili gîowami. Nie do nich
  31. jednak jest on skierowany.
  32.  
  33. Przeciëtnego uûytkownika Internetu nie obchodzi caîa otoczka.
  34. Potrzebne mu sâ jedynie wskazówki, co naleûy zrobiê, aby jak
  35. najszybciej nauczyê sië korzystaê z dobrodziejstw tej sieci.
  36.  
  37. Warunkiem bezwzglëdnie koniecznym jest posiadanie komputera,
  38. telefonu i modemu. Do Amigi nadaje sië dowolny modem zewnëtrzny.
  39. Nie powinien byê on za wolny, gdyû oszczëdnoôê przy zakupie
  40. zostanie bardzo szybko zjedzona przez rachunki za telefon, a
  41. zatem powinien mieê co najmniej 14 400 bodów. Niektóre z takich
  42. modemów byîy opisywane na naszych îamach. Ja (ze wzglëdów
  43. ekonomicznych) wybraîem jeden z najtaïszych modemów zewnëtrznych
  44. o takiej transmisji -- CSR 1496. Przed zakupem modemu dobrze jest
  45. sprawdziê u wybranego dostawcy Internetu (patrz niûej), z jakâ
  46. szybkoôciâ pracuje jego modem, po to, aby nie wydawaê
  47. niepotrzebnie majâtku na modem zbyt szybki (tak sië bowiem
  48. pechowo skîada, ûe modemy zewnëtrzne, jakie moûna podîâczyê do
  49. Amigi, sâ zdecydowanie droûsze od modemów na karcie). Oczywiôcie
  50. sam modem nie wystarczy. Trzeba mieê takûe odpowiednie
  51. oprogramowanie komunikacyjne.  Modemy sâ jednak sprzedawane z
  52. oprogramowaniem pecetologicznym, a nam jest potrzebny program dla
  53. Amigi. Na ten temat nie bëdë sië jednak rozwodziî, gdyû wystarczy
  54. uwaûnie przeczytaê artykuîy Jarka Horodeckiego ("Co na îâczach
  55. piszczy", "Amigowe modemowanie" i inne), aby wybraê taki program
  56. dla Amigi, który nam najbardziej odpowiada.
  57.  
  58. Skoro mamy juû sprzët, naleûy sobie zapewniê tak zwany "dostëp".
  59. Najîatwiej majâ tu studenci lub pracownicy naukowi -- wystarczy,
  60. ûe wypeîniâ odpowiedni formularz i zîoûâ go na uczelni. Takûe
  61. kilka wybranych szkóî ôrednich w ramach mocno kulejâcego programu
  62. "Internet dla szkóî" zdâûyîo sië zaîapaê. Darmowy dostëp do
  63. Internetu zapewni takûe zatrudnienie sië w instytucji, która ma
  64. îâcze. Po kilku dniach otrzymuje sië za darmo tzw. hasîo i
  65. program pozwalajâcy "sië zalogowaê".
  66.  
  67. A jeôli jesteô zbyt mîody, aby byê studentem, lub zbyt
  68. zaawansowany wiekowo, aby byê pracownikiem naukowym (tak jak ja),
  69. ani nie obejmuje Cië ûadna z pozostaîych wymienionych wyûej
  70. moûliwoôci? Wówczas albo musisz pîaciê albo korzystaê z metod
  71. nielegalnych. Wbrew ksywie -- Cham brzydzi sië tymi ostatnimi.
  72. Rozejrzaîem sië zatem na rynku oferowanych usîug.
  73.  
  74. Z obrzydzeniem naleûy odrzuciê ofertë NASK-u. Wprawdzie jest ona
  75. najszersza, gdyû po zawarciu umowy otrzymujesz moûliwoôê
  76. poîâczenia po tzw. îâczu dzierûawionym (które musisz wywalczyê i
  77. za nie zabuliê u naszego kochanego monopolisty TPSA) i jesteô sam
  78. sobie panem w Internecie, majâc do niego dostëp w kaûdej chwili
  79. -- niemniej za ten luksus NASK dokonuje na Tobie rozboju w biaîy
  80. dzieï (w majestacie prawa). Zbójecka opîata moûe wynieôê nawet
  81. kilkadziesiât starych milionów zîotych miesiëcznie, w zaleûnoôci
  82. od szybkoôci poîâczenia.  Nawet bogate firmy nie mogâ sobie na to
  83. pozwoliê. Szarakowi z modemem NASK oferuje konto na maszynie
  84. unixowej podîâczonej do Internetu za 100 zî przy korzystaniu z
  85. niej przez 29 godzin w miesiâcu. Za miejsce na dysku teû trzeba
  86. pîaciê, maksymalnie 100 zî miesiëcznie za 11 MB...
  87.  
  88. Jeszcze droûej wypada "usîuga" ôwiadczona przez niektóre firmy,
  89. których nazwy taktownie przemilczë. Firmy te bowiem, wychodzâc z
  90. zaîoûenia "lepsze deko handlu niû kilo roboty", podpisujâ umowë,
  91. po czym zlecajâ caîoôê prac wspomnianemu NASK-owi -- doliczajâc
  92. sobie ZA NIC odpowiedniâ marûë. NASK za wydarte z kieszeni
  93. pieniâdze przynajmniej coô robi, a jak nazwaê to? Jeszcze gorszy
  94. rozbój! Chodzâ sîuchy, ûe w przyszîym roku usîugi internetowe
  95. bëdzie ôwiadczyê takûe TPSA. Juû sobie wyobraûam te
  96. niewyobraûalne ceny i równie niewyobraûalnâ "jakoôê".
  97.  
  98. Porównajmy te bandyckie (nie obraûajâc bandytów) ceny, z sytuacjâ
  99. w Stanach Zjednoczonych. Tam miesiëczna opîata za korzystanie z
  100. peînego Internetu wynosi tyle co za dwa hamburgery, a i telefony
  101. sâ taïsze (nie tylko relatywnie). Nóû sië w kieszeni otwiera!
  102.  
  103. Pozostaje zatem rozwiâzanie poôrednie, to znaczy tzw. publiczny
  104. dostëp do Internetu. Polega on na tym, ûe jakaô firma lub osoba
  105. (na przykîad Polbox w Warszawie, PDI w Îodzi, CKB w Krakowie
  106. itd.) dzierûawi îâcze, a ôciâgniëte z Internetu dane dostëpne sâ
  107. za poôrednictwem komputera tejûe firmy. W zaleûnoôci od tzw.
  108. poziomu usîug kosztuje to od 20 do 100 zîotych miesiëcznie (w tym
  109. wata) plus oczywiôcie koszty poîâczeï telefonicznych. To teû
  110. niezbyt tanio, ale juû do wytrzymania, szczególnie ûe firmy te
  111. oferujâ o wiele wiëcej niû NASK (w tym pocztë Fido, QWK itp).
  112.  
  113. W tym miejscu niezbëdna jest szczypta teorii. Co to takiego ten
  114. "poziom usîug"? Musimy to wiedzieê, aby nie kupowaê kota w worku.
  115.  
  116. W Internecie rozróûniamy dwa sposoby poîâczeï: konwencjonalne
  117. (taïsze) i protokoîowe (droûsze). W ramach tych sposobów dostawca
  118. moûe oferowaê peîne (jeszcze droûej) lub ograniczone ôwiadczenia.
  119. W wypadku poîâczenia konwencjonalnego zazwyczaj najtaïsza jest
  120. sama poczta, w wypadku poîâczenia protokoîowego zaô cena zaleûy
  121. od tego, czy bëdzie to poîâczenie peîne (ze SLIP-em), czy bez.
  122.  
  123. Najniûszy (i najtaïszy) poziom usîug to poczta elektroniczna.
  124. Moûesz wówczas jednak tylko przesyîaê i odbieraê pliki tekstowe.
  125.  
  126. <r>Niektorzy polscy dostawcy Internetu:
  127.  
  128. Nazwa     telefon (informacja)    adres    cena uslug w zî (naleûy doliczyê VAT)    zakres usîug
  129. NASK    (022) 410047, 268000    krzysiek@nask.org.pl    100-ok. 200    lacza staîe, konto ma naszynie unixowej, îâcznoôê normalna
  130. ATM    (02) 6123020    customer@atm.com.pl    150    konto na maszynie unixowej, îâcznoôê normalna i protokoîowa
  131. PDI    (042) 302194    info@pdi.lodz.pl    40+38,50    konto na maszynie unixowej, îâcznoôê normalna
  132. Polbox    (02) 6656363    tomk@polbox.com.pl    50-100    BBS, konto na maszynie unixowej, îâcznoôê normalna i protokoîowa, poczta Fidonet i QWK
  133.  
  134. <txt>Co teraz? Od firmy, która udostëpniîa nam Internet dostajemy
  135. jej numer telefonu i tak zwany adres konta, który moûe wyglâdaê
  136. na przykîad tak, jak jeden z poniûszych:
  137.  
  138. <l>cham@sam.nask.com.pl
  139.  
  140. cham@ikp.atm.com.pl
  141.  
  142. cham@pdi.lodz.pl
  143.  
  144. cham@polbox.com.pl
  145.  
  146. <txt>(w rzeczywistoôci mój adres wyglâda nieco inaczej). Co
  147. oznaczajâ poszczególne skîadniki hasîa zwane uczenie domenami?
  148. Pierwszy z nich to "ksywa" uûytkownika (dobrze jest uzgodniê z
  149. dostawcâ ksywë w miarë skomplikowanâ, aby nikt niepowoîany nie
  150. grzebaî w naszym koncie), kolejne oznaczajâ dostawcë, a "pl"
  151. okreôla, ûe îâcze jest w Polsce.
  152.  
  153. W zaleûnoôci od dostëpnego poziomu usîug postëpujemy nastëpujâco:
  154.  
  155. >Poîâczenie konwencjonalne<
  156.  
  157. Wîâczamy komputer i modem, uruchamiamy oprogramowanie i wykrëcamy
  158. numer dostawcy. Gdy ten sië zgîosi, logujemy sië, czyli wpisujemy
  159. ksywë (login) i hasîo (password), podane przez dostawcë -- to
  160. ostatnie "w ciemno". Na szczëôcie pomyîka moûe byê poprawiana.
  161.  
  162. W niektórych serwerach to wystarczy, w innych jesteômy dopiero w
  163. Shellu, a zatem tam procedurë logowania sië trzeba powtórzyê.
  164.  
  165. Jeôli wszystko sië zgadza, bëdziemy mogli juû buszowaê po sieci.
  166. Obejrzeê na ekranie moûemy wszystko. Jeôli jednak coô z tych
  167. cudów zapragniemy mieê u siebie, musimy to zrobiê na raty:
  168. najpierw skopiowaê dane z Internetu na komputer dostawcy, a potem
  169. ôciâgnâê je stamtâd na swój komputer. A zatem oszczëdnoôê na
  170. opîatach za dostëp zostanie zrównowaûona opîatami za dîugoôê
  171. poîâczenia.
  172.  
  173. >Poîâczenie protokoîowe<
  174.  
  175. Samo îâczenie wyglâda bardzo podobnie, od momentu zgîoszenia sië
  176. Internetu zaczyna sië jednak mocno róûniê. Sprawa komplikuje sië
  177. dodatkowo, gdyû w takim wypadku potrzebne jest zupeînie inne
  178. oprogramowanie. Wprawdzie dostawca je udostëpni, ale na pewno
  179. bëdzie to program dla blaszaka. Musisz zatem poszukaê takiego
  180. programu dla Amigi sam. A jak i gdzie -- o tym przeczytasz w
  181. innych artykuîach tego numeru. Zaletâ takiego rozwiâzania jest
  182. znacznie szybszy i peîniejszy dostëp do danych internetowych. Aby
  183. to zrozumieê, niezbëdna jest kolejna dawka teorii.
  184.  
  185. Najpopularniejsze terminy internetowe to "ftp" "gopher", "telnet" i
  186. "WWW". Co to takiego?
  187.  
  188. Ftp (File Transfer Protocol -- protokóî przesyîania plików) -- to
  189. coô, co umoûliwia wymianë danych, a mówiâc proôciej -- ôciâganie
  190. programów z przepastnych zasobów Internetu.
  191.  
  192. Gopher -- system wyposaûony w menu, dziëki czemu moûna sië
  193. îatwiej dobraê do zasobów Internetu, ale tylko w formie
  194. tekstowej.
  195.  
  196. Telnet -- to program umoûliwiajâcy pracë w innym komputerze.
  197. Pamiëtaj jednak, ûe musisz mieê tam zaîoûone konto, bez tego nie
  198. da sië skorzystaê z telnetu.
  199.  
  200. WWW (World Wide Web -- pajëczyna oplatajâca ôwiat) -- to nic
  201. innego jak hypertext, a mówiâc po ludzku -- Amiga Guide. Îâczy
  202. tekst, grafikë i inne usîugi internetowe (e-mail, ftp). Znowu coô
  203. od nas ôciâgnëli. Jest to obecnie najszybciej rozwijajâca sië
  204. usîuga oferowana przez Internet, codziennie powstajâ nowe strony
  205. WWW dostëpne z kaûdego miejsca w sieci.
  206.  
  207. Inne, czësto spotykane w artykuîach na temat sieci, jak i w samej
  208. sieci, terminy to:
  209.  
  210. ^* "ômieszek", czyli znaczek, który moûe zastâpiê jakiô dîugi
  211. wyraz, na przykîad "ale to ômieszne" moûe byê zapisane jako :-),
  212.  
  213. ^* e-mail -- poczta elektroniczna. Dziaîa nieporównywanie szybciej
  214. niû snailmail, czyli Poczta Polska SA.
  215.  
  216. ^* faq (frequently asked questions) -- tekst odpowiadajâcy na
  217. najczëôciej zadawane pytania z danego tematu (np. cdrom-faq,
  218. amiga-faq, internet-faq). Bardzo przydatne dla nowych uûytkowników
  219. sieci.
  220.  
  221. ^* PGP (Pretty Good Privacy) -- system szyfrowania wiadomoôci, tak
  222. dobry, ûe nie mogâ sobie z nim poradziê agenci UOP-u, KGB, FBI i
  223. Mosadu. Zresztâ rozwôcieczone sîuûby specjalne USA wniosîy do sâdu
  224. oskarûenie przeciwko autorowi. PGP jest dostëpny równieû w wersji
  225. amigowskiej (opis byî w poprzednim numerze).
  226.  
  227. ^* SLIP (Serial Line Internet Protocol) -- protokóî, dziëki
  228. któremu komputer podîâczony do komputera dostawcy przez modem
  229. jest traktowany przez Internet jako komputer wîâczony
  230. bezpoôrednio w sieê. Aby korzystaê ze SLIP-a, potrzebne jest
  231. specjalne oprogramowanie (AmiTCP).
  232.  
  233. ^* uu -- oprogramowanie sîuûâce do przeksztaîcania 8-bitowych
  234. zbiorów binarnych na postaê 7-bitowâ, którâ moûna bez problemu
  235. przesîaê przez pocztë elektronicznâ. I na odwrót. Inaczej
  236. uuencode i uudecode.
  237.  
  238. XModem i ZModem -- protokoîy transmisji plików miëdzy dwoma
  239. komputerami (przez modem). O róûnicach miëdzy nimi przeczytasz we
  240. wspomnianych juû artykuîach Jarka Horodeckiego. Przed
  241. rozpoczëciem ôciâgania danych powinieneô mieê uruchomiony program
  242. komunikacyjny i ustawiony jeden z tych protokoîów (lepszy jest
  243. ZModem).
  244.  
  245. Poîâczenie konwencjonalne umoûliwia nam korzystanie z e-mailu,
  246. ftp i telnetu. Przy poîâczeniu protokoîowym mamy dostëp do
  247. wszystkich usîug dostëpnych w Internecie.
  248.  
  249. A teraz nieco praktyki. Jeûeli juû uzyskamy poîâczenie z dostawcâ
  250. Internetu, zalogujemy sië i wejdziemy do Unixa, moûemy wpisaê:
  251.  
  252. <l>ftp
  253.  
  254. <txt>Teraz naciskamy spacjë (nie [Enter]!) i dopisujemy nazwë
  255. komputera, z którym chcesz sië poîâczyê, na przykîad:
  256.  
  257. <l>intercostam.ami.net
  258.  
  259. <txt>i akceptujemy to przez [Enter]. Pojawi sië pytanie o nasze dane 
  260. (Name:). Wpisujemy:
  261.  
  262. <l>anonymous
  263.  
  264. <txt>czyli logujemy sië jako "nieznajomy". Serwer teraz albo nas
  265. opluje (jeûeli nie udostëpnia obcym swoich zasobów lub za duûo
  266. kont "anonymous" jest wykorzystanych w danej chwili), albo
  267. poprosi o hasîo. Przyjëîo sië, ûe wpisujemy swój wîasny adres
  268. e-mail, np.:
  269.  
  270. <l>cham@mag_amiga.lupus.waw.pl
  271.  
  272. <txt>i równieû akceptujemy to przez [Enter]. Po uzyskaniu poîâczenia 
  273. zaczynamy sëpienie. Zawartoôê katalogu moûna uzyskaê wydajâc
  274. polecenie:
  275.  
  276. <l>ls
  277.  
  278. <txt>Katalogi moûna zmieniaê tak jak na Amidze, korzystajâc z
  279. polecenia:
  280.  
  281. <l>cd pub
  282.  
  283. <txt>Zwykle serwery ftp zbiory ogólnie dostëpne umieszczajâ w
  284. podkatalogach katalogu "pub". (Aminet jest tam zazwyczaj teû).
  285. Jeûeli juû znajdziemy zbiór, który chcemy ôciâgnâê, musimy wydaê
  286. polecenie:
  287.  
  288. <l>bin
  289.  
  290. <txt>które zmieni tryb transmisji z ASCII na binarny. Jeûeli tego
  291. nie zrobisz, pliki, które ôciâgniesz, bëdâ poszatkowane
  292. (7-bitowe) i nie da sië ich zreperowaê. Teraz moûna przystâpiê do
  293. wîaôciwego ssania:
  294.  
  295. <l>get daj-mi-to.lha
  296.  
  297. <txt>gdzie w miejscu "daj-mi-to.lha" wpiszesz nazwë pliku, który
  298. chcesz ôciâgnâê. Po zaakceptowaniu wszystkiego przez [Enter] plik
  299. znajdzie sië na komputerze dostawcy. Zwykle naleûy trochë
  300. poczekaê i nie denerwowaê sië, ûe komputer nic nie wypisuje --
  301. proces ôciâgania trochë bowiem trwa. Trzeba poczekaê, aû powróci
  302. znak zachëty "ftp>". Jeûeli Cië to denerwuje, to przed wydaniem
  303. polecenia "get" moûesz wpisaê:
  304.  
  305. <l>hash
  306.  
  307. <txt>Spowoduje to wypisywanie znaczków "#" w miarë przypîywu
  308. danych.
  309.  
  310. Warto wiedzieê, ûe opisy zawartoôci katalogów znajdujâ sië zwykle
  311. w zbiorach o nazwach:
  312.  
  313. <l>00index.txt
  314.  
  315. 00Index.txt
  316.  
  317. 00_Index.txt
  318.  
  319. 00INDEX
  320.  
  321. <txt>Jeûeli masz zamiar ôciâgnâê wiëcej niû jeden zbiór, moûesz
  322. zrobiê to uûywajâc komendy:
  323.  
  324. <l>mget *.jpg
  325.  
  326. <txt>która spowoduje przesîanie wszystkich zbiorów o nazwach z
  327. roszerzeniem ".jpg". Pamiëtaj, ûe w Unixie zamiast kryteriów
  328. (wildcards) "#?" stosuje sië gwiazdkë "*".
  329.  
  330.  
  331. Jeûeli juû ôciâgnâîeô wszystko to, co Cië interesuje, powinieneô
  332. wyjôê z ftp, wydajâc polecenie:
  333.  
  334. <l>exit    (albo quit)
  335.  
  336. <txt>Teraz czeka Cië druga faza -- pliki masz na swoim koncie i
  337. musisz je przesîaê do domu. Z tym moûe byê problem, gdyû
  338. niektórzy administratorzy nie udostëpniajâ protokoîów transmisji
  339. XModem ani ZModem uûytkownikom. Moûesz jednak spróbowaê czy
  340. polecenia:
  341.  
  342. <l>sz daj-mi-to.lha
  343.  
  344. sx daj-mi-to.lha
  345.  
  346. <txt>dziaîajâ. Jeûeli nie, to bëdzie problem, najlepiej
  347. skontaktowaê sië z administratorem komputera (napisz list do
  348. "root").
  349.  
  350. Jeûeli masz szczëôcie, to moûesz przesîaê sobie do domu pobrane
  351. przez ftp pliki.
  352.  
  353. Wiadomo, ûe chamem jest tylko Cham, Ty natomiast jesteô
  354. kulturalnym czîowiekiem, a zatem po ôciâgniëciu 1000 MB rusza Cië
  355. sumienie i w rewanûu zamierzasz przesîaê jakiô swój
  356. dziesiëciokilobajtowy programik. Jak to zrobiê? Jest to jeszcze
  357. îatwiejsze. Wystarczy po znaku ftp wpisaê:
  358.  
  359. <l>put moj.zbior
  360.  
  361. <txt>i zaakceptowaê wszystko przez [Enter]. Pamiëtaj jednak, ûe
  362. przed tym naleûy przejôê do odpowiedniego katalogu, np.
  363. /pub/uploads lub podobnego.
  364.  
  365. Na omówienie bardzo popularnej w Internecie poczty elektronicznej
  366. nie ma juû, niestety, miejsca (Païstwo Redaktorzy bardzo ostro
  367. przestrzegajâ górnej granicy dîugoôci artykuîów i tnâ równo z
  368. górki. Nic na to nie poradzë, bëdâc tylko doskakujâcym Chamem).
  369.  
  370. Jeôli chcecie dowiedzieê sië czegoô wiëcej na temat Internetu,
  371. czytajcie uwaûnie Magazyn AMIGA. Poôwiëcimy tej nowince nieco
  372. miejsca. Nie naleûy sië zûymaê. Ûycie jest brutalne. Dwadzieôcia
  373. lat temu analfabetami zwano ludzi nie umiejâcych pisaê, obecnie
  374. traktuje sië tak tych, którzy nie umiejâ obsîugiwaê komputera, a
  375. za kilka lat kolejnym kryterium stanie sië wîaônie umiejëtnoôê
  376. korzystania z infostrady. Niecierpliwym zaô polecam ksiâûki. Z
  377. tych, z których sië zetknâîem, najlepsze to kolejno: Bennet Falk
  378. -- Internet (wyd.  Helion), Artur Charkiewicz -- Internet dla
  379. studentów i nie tylko (Translator) oraz John R. Levine i Margaret
  380. Levine-Young -- Internet dla opornych (IDG), nerwowym zaô gorâco
  381. polecam: Neal Goldman -- ôciâga do Internetu dla niepodatnych
  382. (jwText).
  383.  
  384. <r>Najciekawsze grupy dyskusyjne w sieci USENET (dostëpnej przez
  385. Internet), czyli coô dla niewyûytych.
  386.  
  387. comp.sources.amiga -- kody úródîowe programów dla Amigi;
  388.  
  389. comp.sys.amiga.advocacy -- zabawne teksty na temat wyûszoôci
  390. Amigi nad pecetem -- wystëpujâcym tu pod pseudonimem XYZ;
  391.  
  392. comp.sys.amiga.announce -- ogîoszenia dotyczâce Amigi (moûna tu
  393. czasem znaleúê naprawdë fajne i tanie(!) oferty, na przykîad
  394. trzyletnia sprawna A1200 za 270 DM. Adresy i oferty firm
  395. znajdziemy natomiast w grupie: comp.sys.amiga.marketplace.
  396.  
  397. <txt>Inne nie mniej ciekawe grupy w dziale comp.sys.amiga majâ
  398. zakoïczenia: applications, audio, cd32, datacomm, emulations,
  399. games (ej giercmany, nie cieszta sië -- to tylko gîodne kawaîki
  400. na temat gier, a nie same gierce), graphics, hardware, misc,
  401. multimedia, networking, programmer, developers, reviews, uucp.
  402.  
  403. comp.sys.amiga.introduction -- ... kaûdy kiedyô zaczynaî.
  404.  
  405. Nieco na interesujâce nas tematy znajdziemy takûe w:
  406. comp.sys.cbm, comp.emulators.cbm, rec.games.video.cd32.
  407.  
  408. Oczywiôcie USENET to nie tylko dyskusje komputerowe. Naczelny
  409. czësto îâczy sië z grupâ talk.politics.misc, Raf -- pizza.misc
  410. (ze specjalnym uwzglëdnieniem podgrupy "olives"), Jarri --
  411. rec.autos.driving, ja natomiast bezskutecznie próbujë zaîapaê sië
  412. do soc.support.transgendered (nie przypuszczaîem, ûe chëtnych
  413. jest aû tylu!). Wszyscy natomiast czytajâ takie grupy jak
  414. alt.rec.sex itp.
  415.  
  416. Zanim jednak zaczniecie îowiê zîote internetowe rybki -- Marcin
  417. pouczy Marcina, to znaczy Cham zrobi Wam wykîad z internetowej
  418. kultury. Przeczytajcie go uwaûnie. Po niewielkiej modyfikacji przyda
  419. sië to bowiem nie tylko w Internecie, ale i autorom
  420. nadsyîajâcym teksty do Magazynu AMIGA.
  421.  
  422. ^* Pisz zwiëúle, by nie blokowaê dostëpu. Inni to teû ludzie.
  423.  
  424. ^* Koduj teksty obraúliwe.
  425.  
  426. ^* Nie formatuj tekstu i nie przekraczaj 80 znaków w linii.
  427.  
  428. ^* Nie wysyîaj tego samego tekstu dwukrotnie (chyba, ûe masz
  429. pewnoôê, iû nie dotarî).
  430.  
  431. ^* Unikaj znaków sterujâcych i programów, które je wsadzajâ w
  432. tekst (na przykîad Transcript).
  433.  
  434. ^* Nie przesadzaj z cytowaniem listu, na który odpowiadasz.
  435. Wybierz tylko najwaûniejsze fragmenty.
  436.  
  437. Warto dodaê, ûe jak podpadniesz ludziom w Internecie, moûesz nie
  438. mieê ûycia -- Twoja skrzynka pocztowa zostanie zasypana tysiâcami
  439. idiotycznych listów, a to zdenerwuje administratora, któremu taki
  440. potok zapycha system...
  441.  
  442. Mam nadziejë, ûe zapatrzeni w të wielkâ elektronicznâ gazetë, od
  443. czasu do czasu zerkniecie na wydawany klasycznie Magazyn AMIGA,
  444. choêby po to, aby poczytaê sobie moje wyn(at)urzenia.
  445.  
  446. A teraz, kowboju, do dzieîa. Chëtnie utnë sobie z Tobâ pogawëdkë
  447. na îâczach. Pod warunkiem, ûe mnie w Internecie odszukasz.
  448.  
  449.