:: k o m p u t e r ::   :: m u z y k a ::   :: f i l m ::   :: c z y t e l n i a ::  
  :: w w w . z a l o g a g . n e t ::  
  
  71  
C Z Y T E L N I A
  poprzednia strona : spis tresci : nastΩpna strona 
 


Ciemna Strona Miasta
(Bring Out The Dead)
Joe Conelly

Ostry dy┐ur w wielkim mie╢cie
 
r e c e n z j a
Podczas gdy policjanci wk│adali uprzΩ┐e, zbada│em oznaki funkcji ┐yciowych Cy. Straci│ trochΩ krwi ale to nie by│o gro╝ne. Cy grozi│ krwotok, tamowany w tej chwili przez prΩt. Nale┐a│o odci▒µ prΩt, nie zdejmuj▒c Cy. Obejrza│em ranΩ. Szpikulec przebi│ plecy poni┐ej biodra i wyszed│ biodrem. Niewiarygodne, ale biodro by│o nietkniΩte. Wygl▒da│o na to, ┐e prΩt omin▒│ wszystkie wa┐ne organy. Nacisn▒│em brzuch. Za ka┐dym razem, kiedy pyta│em: "Czy to boli?", Cy dar│ siΩ i m≤wi│, ┐e nie.

Ogl▒dali╢cie kiedy╢ "Emergency Room"

W tym, swoj▒ drog▒ ca│kiem realistycznie zrobionym serialu medyczno-obyczajowym, mo┐na ╢ledziµ m.in. pracΩ lekarzy ze szpitalnego ostrego dy┐uru. Zauwa┐yli╢cie, ┐e praktycznie wcale siΩ nie pokazuje zmaga± "zwyk│ych" ratownik≤w medycznych, kt≤rzy wcze╢niej, nim przywioz▒ pacjenta na OIOM, musz▒ do niego dotrzeµ, wstΩpnie opatrzyµ lub zacz▒µ reanimacjΩ? Zawsze zastanawia│em siΩ, jakie rzeczy ogl▒da taki ratownik, je┐d┐▒c ameryka±sk▒ karetk▒ w kt≤rym╢ z wielkich ameryka±skich miast. Ile siΩ musi naogl▒daµ cierpienia, b≤lu, ile naharowaµ. Kiedy przeczyta│em blurp na ok│adce "Ciemnej Strony Miasta", pomy╢la│em, ┐e wreszcie mogΩ siΩ dowiedzieµ, jak to jest...

Nowy Jork, pocz▒tek lat dziewiΩµdziesi▒tych...

"Ojczulek" Frank Pierce jest ratownikiem medycznym. Jednym z najlepszych ratownik≤w. Jego rewir to najbardziej zapuszczona czΩ╢µ Manhattanu, zwana Piekieln▒ Kuchni▒ lub Sztolni▒ Nocy. Frank zna j▒ jak w│asn▒ kiesze±, wychowa│ siΩ w niej. A teraz ju┐ od piΩciu lat je╝dzi w wyjazd≤wce i stara siΩ ratowaµ ┐ycie ludziom, kt≤rzy sami, lub przez kogo╢ wykrΩcili 911. Ale Frank nie jest ju┐ tak zaanga┐owany w to, co dotychczas uwielbia│ robiµ. Ostatnio praca w biednej, opuszczonej przez tych, kt≤rzy tylko mogli dzielnicy staje siΩ dla niego tortur▒. Frank jest na granicy za│amania nerwowego...

Joe Conelly...

Jako pisarz zadebiutowa│ w 1998 roku w│a╢nie "Ciemn▒ Stron▒ Miasta". Przedtem dziesiΩµ lat przepracowa│ w nowojorskim szpitalu ªw. Klary. DziΩki temu, co tam widzia│ (pracowa│ w ER) m≤g│ hiperrealistycznie odtworzyµ ╢rodowisko ratownik≤w medycznych, lekarzy i pielΩgniarek szpitali, kt≤re umie╢ci│ w Ciemnej Stronie Miasta. I nie chodzi tu tylko o to, jak przedstawi│ ich samych czy ich codzienn▒ pracΩ. Te dziesiΩµ lat do╢wiadcze± pozwoli│y mu w ciekawy spos≤b wykreowaµ psychikΩ jednego z ratownik≤w, kt≤ry nie jest ju┐ d│u┐ej w stanie pracowaµ w karetce. Obrazy wypadk≤w, strzelanin czy "zwyk│ych" przypadk≤w zatrzymanej akcji serca, ca│y bezmiar ludzkich cierpie± nabiera u Conelly'ego g│Ωbszego znaczenia. S▒ realistyczne i r≤wnie realistycznie wp│ywaj▒ na zmiany zachodz▒ce w psychice Franka. Frank jest bohaterem bardzo dynamicznym, zmienia siΩ ze strony na stronΩ, staraj▒c siΩ uciec od otaczaj▒cej go rzeczywisto╢ci w ╢wiat uroje±. Wydarzenia i miejsca, kt≤re Conelly namalowa│ swym bardzo charakterystycznym "pi≤rem" czyni▒ klimat ksi▒┐ki bardzo mrocznym, pe│nym depresji i schizofrenii.


: do g≤ry :
Sama postaµ Franka te┐ jest bardzo do│uj▒ca w swej kreacji i wymowie. Otoczony przez ludzi a jednocze╢nie najbardziej samotny z samotnych Frank pr≤buje siΩ odgrodziµ od wszystkiego, co go otacza, ale nie jest to wcale │atwe. Obrazy i osoby, z kt≤rymi siΩ zetkn▒│ ci▒gle powracaj▒, jak wyrzut sumienia. MuszΩ przyznaµ, ┐e to jedna z najmroczniejszych ksi▒┐ek, jakie zdarzy│o mi siΩ przeczytaµ. ªwiat nakre╢lony przez Conelly'ego jest jeszcze bardziej mroczny, dekadencki i do│uj▒co realny, ni┐ te, jakie kreowa│ w swych ksi▒┐kach William Gibson. Conelly balansuje na granicy totalnego upadku, i potrafi zaanga┐owaµ swego czytelnika w to, co dzieje siΩ na kartach ksi▒┐ki. Czytaj▒c jego ksi▒┐kΩ czujemy siΩ to jednym z ratownik≤w, to lekarzem, czy pielΩgniark▒.
Pierwszoosobowa narracja sprawia, ┐e wszystko ╢ledzimy z punktu widzenia Franka. PotΩguje to klimat ksi▒┐ki czyni▒c go maksymalnie ciΩ┐kim. Efekty literackie wprowadzone poprzez flashbacki w g│owie Franka i pesymistycznie dekadenckie pi≤ro tak┐e maj▒ tu wiele wa┐nego do pokazania. DziΩki temu wszystkiemu mo┐emy ╢ledziµ samotno╢µ i odrzucenie Franka, jego rozpaczliwe pr≤by uwolnienia siΩ od baga┐u do╢wiadcze± i strasznych wspomnie±. Mo┐emy s│yszeµ g│osy w jego g│owie, jego rozmowy z tymi g│osami, dziΩki czemu │atwiej jest zrozumieµ zagmatwany tok jego rozumowania.

"Ciemna Strona Miasta"

to tak┐e szeroki portret ameryka±skiego spo│ecze±stwa pocz▒tku lat dziewiΩµdziesi▒tych. Portret pe│en naturalizmu. Conelly pr≤buje rozprawiµ siΩ z "homo urbanicus", cz│owiekiem umiastowionym, kt≤ry jest bezduszny, egocentryczny, pe│en egoizmu i chamstwa. Wychodzi to Conelly'emu naprawdΩ wspaniale. Kloszardzi, narkomani, prostytutki, alfonsi, strzelaniny, wypadki, codzienny chleb Franka, w I po│owie lat dziewiΩµdziesi▒tych przybra│y w Nowym Jorku niesamowite rozmiary, a Conelly widywa│ to codziennie na w│asne oczy. Polecam te ksi▒┐kΩ szczeg≤lnie ludziom zbyt zapatrzonym w "ameryka±ski sen" made by MTV. Zobacz▒ jak naprawdΩ wygl▒da ┐ycie w tym "raju na Ziemi". I ile w nim bezsensownego cierpienia. Cierpienie to w│a╢ciwie g│≤wny temat ksi▒┐ki i jej przewodnia historia. Ksi▒┐ka ta jest swoistym katharsis i pomaga spojrzeµ na ┐ycie w inny spos≤b. To trudne do opisania ale ona naprawdΩ pomaga ludziom w depresji wyj╢µ z niej. Conelly napisa│ co╢ nietuzinkowego, nie maj▒cego dotychczas pierwowzoru. Uda│o mu siΩ po│▒czyµ naturalizm ╢wiata przedstawionego z realizmem odtworzenia pracy ratownik≤w i zrobiµ z takiej historii niezwyk│▒ podr≤┐ po najciemniejszych zakamarkach ludzkiej duszy. W dodatku ka┐dy czytelnik inaczej interpretuje tΩ ksi▒┐kΩ. Ma ona wiele przes│a±, i to nie tylko pesymistycznych. Jest momentami bardzo poetycka, ale napisana tak, by nie nu┐yµ. Przy ca│ym tym nieszczΩ╢ciu i cierpieniu, w jakim siΩ nurzamy j▒ czytaj▒c nie mamy wcale ochoty przestaµ. Si│a oddzia│ywania narracji Conelly'ego jest ogromna. A sama ksi▒┐ka ma w sobie co╢ z powie╢ci sensacyjnej, psychologicznej i spo│ecznej. W ka┐dym z tych gatunk≤w jest ╢wietna. NaprawdΩ polecam wam te ksi▒┐kΩ. Mnie pomog│a spojrzeµ w inny spos≤b na wiele spraw, mo┐e i wam pomo┐e.

PS. "Ciemna Strona Miasta - "Bring Out The Dead" sta│a siΩ kanw▒ scenariusza znakomitego filmu kinowego pod tym samym tytu│em, w kt≤rym zagra│y takie gwiazdy jak John Goodman, Tom Sizemore ("Szeregowiec Ryan") czy Patricia Arquette (niezapomniana rola w "Stigmata"), za╢ postaµ Franka Pierce'a znakomicie zagra│ laureat Oscara Nicolas Cage ("Leaving Las Vegas", "60 sekund", "City Of Angels"). Re┐yserem tego filmu by│ jeden z najlepszych re┐yser≤w Hollywood, Martin Scorsese.


 
  
  
Copyright (c) 1998-2002 Za│oga G
  poprzednia strona : spis tresci : nastΩpna strona