Najstarsze z zachowanych p│yt nagrobnych pochodz▒ z XIV wieku. S▒ to tak zwane p│yty herbowe, posiadaj▒ one postaµ prostok▒tnej p│yty z wyrze╝bionym w centralnym miejscu kartuszem herbowym rodu z kt≤rego pochodzi│ zmar│y, a pod nim d│u┐sze lub kr≤tsze  napisy opisuj▒ce postaµ zmar│ego. W wieku XVI kartusz herbowy zostaje zepchniΩty na drugorzΩdn▒ pozycjΩ, a czo│owe miejsce zajmuje ca│opostaciowa p│askorze╝ba osoby zmar│ej. Dlatego te┐ tego rodzaju p│yty nosz▒ nazwΩ ca│opostaciowych lub figuralnych.

"Galeria przodk≤w" z Wiadrowa woj.legnickie.

 Postaµ osoby zmar│ej wykonana jest w formie p│askorze╝by, zajmuje prawie ca│▒ powierzchniΩ p│yty, herb umieszczony zostaje w naro┐u p│yty, a napis umieszczony  na jej obrze┐ach. Ten rodzaj p│yty dominowa│ w╢r≤d szlachty i rycerstwa. Mo┐now│adc≤w staµ by│o na nagrobki tumbowe, gdzie postaµ zmar│ego przedstawiana by│a w spos≤b pe│noplastyczny /rze╝ba/. W╢r≤d mieszcza±stwa przyjΩ│y siΩ p│yty w formie epitafium, czyli p│yty nagrobnej z tekstem, niekiedy z p│askorze╝bionym motywem religijnym np. krucyfiks u st≤p kt≤rego klΩcza│ zmar│y z ca│▒ rodzin▒. P│yty nagrobne / opr≤cz nagrobk≤w tumbowych/ by│y z zasady przytwierdzane do ╢cian ko╢cio│≤w lub mur≤w cmentarnych. Tak wiΩc nie s▒ one bezpo╢rednio zwi▒zane z miejscem poch≤wku /nie stanowi▒ nagrobku zmar│ego/, a maj▒ s│u┐yµ "ku pamiΩci" zmar│ego.

Na ca│opostaciowych p│ytach  nagrobnych postaµ zmar│ego przedstawiana jest w frontalnej pozycji stoj▒cej. MΩ┐czy╝ni przedstawieni s▒ w pe│nym uzbrojeniu z mieczem u pasa, w tle lub u do│u umieszczony jest he│m i rΩkawice. Kobiety przedstawiane s▒ w d│ugich pow│≤czystych szatach, z czepcem lub podwik▒ na g│owie, na szyi i rΩkach kreza. RΩce z│o┐one do modlitwy, a w nich modlitewnik , chustka do ocierania │ez lub kwiat. P│yty dzieciΩce s▒ znacznie mniejsze wymiarami, bardziej dynamiczne, stroje od╢wiΩtne, w rΩkach modlitewnik lub kwiat.

Ilo╢µ zachowanych do chwili obecnej ca│opostaciowych p│yt nagrobnych - szacuje siΩ w tysi▒cach sztuk. NajwiΩksze galerie p│yt wystΩpuj▒ w :

- Kurowie Wielkim k/G│ogowa,

- Strzegomiu,

- Z▒bkowicach ªl▒skich,

- Sadach Dolnychk/Bolkowa,

- Pe│czynie Zdroju,

- »elowicach,

- Szklarach G≤rnych,

- Pogwizdowie,

- Wiadrowie,

i wielu innych miejscowo╢ciach.