Online Bible 1995 March/ROM-1025.iso/olb/bibledut/kant00/v00000

Text File | 1993-08-23 | 13KB | 345 lines

00001-930824-1549-Mt1.1
 \\boek des geslachts\\
 Dit is geslachtregister, of boom der voorouders van Christus.
 Het is een Hebreeuwse wijze van spreken.
 # Ge 5.1

 \\den zoon van David en Abraham\\
 Deze twee, David en Abraham, worden hier vooraan gesteld, en
 Christus wordt bijzonder hun beider zoon genaamd, omdat dezen
 beiden bijzondere beloften waren gedaan, dat Hij uit hun zaad
 zou geboren worden.
 # Ge 22.18 2Sa 7.12 Ps 89.30 Ps 132.11
 Waarom ook Mattheus dit geslachtsregister eerst van Abraham
 heeft willen beginnen, gelijk hij ook, vs.6, David bijzonder een
 koning noemt, omdat David de eerste koning uit den stam van Juda
 is geweest en een duidelijk voorbeeld van Christus' eeuwig
 koninkrijk.
 #Lu 1.32

 \\David\\
 # Lu 1.31,32

000002-930715-2036-Mt1.2
 \\gewon\\
 De andere overzetting (vertaling) heeft: gegenereerd, hetwelk,
 daar het een Latijns woord is, beter geacht is te behouden het
 woord \\gewinnen\\, hetwelk meest oude Nederduitsche
 overzettingen hier gebruiken.

00003-930715-2036-Mt1.2
 \\bij Thamar\\
 Gr. \\uit\\. Deze vrouw, alsook hierna Rachab en Ruth, vs. 5, en
 Bathseba, vs. 6, worden van den evangelist hier vermeld, omdat
 de Schriftuur van haar iets zegt, dienende tot den staat der
 vernedering van Christus, en ook omdat enige haarer van heidense
 afkomst zijn geweest; opdat daarmede aangewezen zou worden dat
 ook grote zondaren, en de heidenen zelf, deel zouden hebben aan
 de vruchten der geboorte van Christus.

00004-930715-2036-Mt1.3
 \\Aram\\
 Deze Aram wordt Ram genaamd

00006-930715-2036-Mt1.6
 \\Salomo\\
 Lukas stelt in plaats van Salomo en zijne nakomelingen Nathan,
 een anderen zoon van David, met zijne nakomelingen. De reden
 van deze verscheidenheid zie:
 # Lu 3.31

 \\degene\\
 Namelijk Bathseba, bij welke David Salomo gewon, toen zij na de
 dood van haren man Uria met hem getrouwd was.
 # 2Sa 11.3,27 2Sa 12.24

00008-930715-2036-Mt1.8
 \\Ozias\\
 Hier worden drie koningen overgeslagen en voorbijgegaan,
 namelijk Ochosias, Joas, en Amasias, om het getal van veertien
 niet te buiten te gaan, vs.17. Zie van dergelijke uitlatingen
 een voorbeeld Ezra 7:3, verg. met 1 Kron. 6:7, en wordt deze
 Ozias ook Azarias genaamd, 1 Kr 3:12
 # Ezr 7.3 1Ch 6.7 1Ch 3.12

00011-930715-2036-Mt1.11
 \\Jechonias\\
 Enigen voegen hier bij Jakim; en Jakim gewon Jechoniam, hetwelk
 met het register der koningen van Juda, 1 Kr 3:16, enz. en met
 het getal van veertien alhier, vs. 17, niet kwalijk schijnt
 overeen te komen. Dat alzo meest alle oude boeken en
 overzettingen dit bijvoegsel van Jakim niet hebben, zo wordt
 dit hier nagelaten; te meer omdat door Jechonias in het 11e vs.
 verstaan kan worden de vader, die ook Joakim is genaamd, en
 door Jechonias in het 12e vs. de zoon, die ook Joachin is
 genaamd, en aldus wordt hier het getal van veertien ook
 vervuld.
 # 1Ch 3.16

 \\omtrent de Babylonische overvoering\\
 Of \\in\\, of \\ten tijde\\; dat is, tegen den tijd van de
 gevankelijke wegvoering der Joden naar Babylonië.

00012-930715-2036-Mt1.12
 \\Salathiël\\
 Velen menen dat dezen Salathiël niet is geweest een natuurlijke
 zoon van Jechonias, alzo bij Lukas 3:27 gezegd wordt te zijn
 een zoon van Neri, en het Jer. 22:30 schijnt dat Jechonias geen
 kinderen nagelaten heeft; maar dat hij zijn zoon genaamd zou
 worden omdat hij, als zijn naaste bloedverwant, hem in de
 regering van het Israelietische volk opgevolgd is; gelijk 1
 Kron. 3:16 Zedekias genaamd wordt een zoon van Jechonias, omdat
 hij hem ook in het rijk opgevolgd is, die nochtans 2 Kron.
 24:17 zijn oom genaamd wordt; te meer omdat Luk. 3:27 gezegd
 wordt dat Salathiël afkomstig is geweest van het geslacht
 Nathan, bij hetwelk na de Babylonische gevangenis de regering
 des Joodsen volks is geweest, gelijk schijnt afgeleid te kunnen
 worden uit Zach. 12:12. Doch anderen menen dat deze Salathiël
 is geweest een natuurlijke zoon van Jechonias, en dat
 Salathiël, van wien Lukas spreekt (3:17), een andere Salathiël
 is geweest dan deze, alzo deze aldaar genaamd wordt een zoon
 van Neri. Zie de aantekening aldaar.
 # Lu 3.17,27 Jer 22.30 2Ch 24.17 Zec 12.12
00016-930720-1554-Mt1.16
 \\Jozef\\

 Dit geslachtsregister wordt gebracht op Jozef, omdat het bij de
 Hebreën niet gebruikelijk was de geslachtsregisters te brengen
 op de vrouwen; nochtans kan daaruit blijken dat Christus is uit
 het geslacht Davids, omdat het bij de Joden gebruikelijk was te
 trouwen, en Mattheus hierover vs. 1 getuigt, dat hij hier het
 geslachtsregister van \\Jezus Christus\\ verhaalt. Want dat
 Christus uit Juda en David afkomstig is, wordt doorgaans in de
 Heilige Schrift klaarlijk geleerd. Zie Luk. 1:32; Rom. 1:3;
 Hebr. 7:14.
 # Lu 1.32 Ro 1.3 Heb 7.14

 \\gezegd\\

 Dat is, die toegenaamd wordt. Zie van dezen naam Joh. 1:42
 # Joh 1.41
00017-930720-1557-Mt1.17
 \\veertien geslachten\\

 De evangelist heeft ook maar veertien koningen en vorsten
 uitgedrukt, omdat van Abraham tot David maar veertien geslachten
 van voorvaders zijn geweest, waarom hij enige geslachten der
 koningen en vorsten heeft overgeslagen. Zie vs. 8, en Luk. 3:24,
 enz.
 # Lu 3.24
00018-930720-1603-Mt1.18
 \\eer zij samengekomen waren\\

 Dat is, eer hij haar tot zich genomen had, gelijk blijkt uit
 vers 20..

 \\zwanger\\

 Anders, \\bevrucht\\; echter het woord zwanger komt hier beter,
 alzoo \\Christus\\ eigenlijk geen vrucht des Heiligen Geestes,
 maar een vrucht des buiks van Maria; Luk. 1:42.
 # Lu 1.42

 \\uit den Heiligen Geest\\

 Dat is, door de werking des Heiligen Geestes, gelijk blijkt Luk.
 1:35. Zo wordt het woordje \\uit\\ ook elders genomen, gelijk
 Rom. 11:35, en 1 Joh. 5:1. Dit was Jozef toen nog niet bekend,
 maar wordt hem daarna door de engel geopenbaard, vs. 20.
 # Lu 1.35 Ro 11.35 1Jo 5.1
00019-930720-1605-Mt1.19
 \\openbaarlijk te schande maken\\

 Het Griekse woord betekent zoveel als iemand tot een voorbeeld
 openlijk tentoonstellen en smaadheid aandoen.

 \\te verlaten\\
 Grieks: haar te ontbinden
00020-930720-1607-Mt1.20
 \\ontvangen is\\

 Grieks: \\gegenereerd\\ of \\geteeld is\\; voor welke woorden,
 alzo het ene Latijn is en het andere duister, beter geacht is
 het woord \\ontvangen\\ te stellen. Van deze generatie en
 ontvangenis, zie Luk. 1:35, 42.
 # Lu 1.35,42
00021-930720-1610-Mt1.21
 \\zijn volk\\

 Dat is, degenen, die Hem van den Vader gegeven waren om die te
 verlossen of behouden; Ps. 2:8 Jes. 8:18 Joh. 6:37, en 17:24;
 Hand. 18:10; Rom 11:1,2
 # Ps 2.7 Isa 8.18 Joh 6.37 Joh 17.24 Ac 18.10 Ro 11.1,2
00023-930720-1614-Mt1.23
 \\de maagd\\

 De Hebreeuwse en Griekse teksten spreken hier van een bijzondere
 maagd.

 \\gij zult\\

 Anders \\zij zal\\, of \\zij zullen\\; dat is, men zal.

 \\Emmanuel\\

 Wordt alzo genaamd ten aanzien van zijn persoon en ambt, omdat
 Hij in één persoon beiden waarachtig God en mens is, en ons met
 God verenigt.
00024-930720-1615-Mt1.24
 \\bevolen had\\

 Grieks: \\verordineerd had\\
00025-930720-1621-Mt1.25
 \\totdat ..\\

 Hieruit kan men niet besluiten dat Jozef haar daarna zou hebben
 bekend; want deze manier van spreken dit altijd niet medebrengt.
 Zie 2 Sam. 6:23; Matth. 28:20.
 # 2Sa 6.23

 \\eerstgeboren zoon\\
 Een eerstgeboren zoon is die de moeder eerst opent, Exod. 13:2,
 al is het dat er geen zonen of kinderen na geboren worden. Want
 als Exod. 11:5 gezegd wordt dat de eerstgeborenen van Egypte
 zouden gedood worden, zijn onder dezelven zonder twijfel ook de
 eniggeborenen te verstaan.
 # Ex 13.2 Ex 11.5
00026-930721-1906-Mt2.1
 \\in Judea\\

 Dit wordt hier bij gedaan, omdat er nog een ander Bethlehem was,
 gelegen in den stam van Zebulon, of neder-Galilea. Zie Joz.
 19:15.
 # Jos 19.15

 \\Herodus\\

 Deze was Herodus de Groote, toegenaamd Ascalonita, een Idumeër,
 de eerste vreemde koning.

 \\wijzen\\

 Grieks: \\magi\\. Zo werden bij de Perzen en Meden genaamd de
 geleerden in allerlei wetenschappen, en voornamelijk in den loop
 des hemels. Die wel bij hen in groot aanzien waren; maar dat zij
 koningen zouden geweest zijn, is niet gelooflijk, gelijk hunne
 benamingen en al de omstandigheden uitwijzen.

 \\oosten\\

 Deze worden gezegd van het oosten gekomen te zijn, omdat deze
 landen oostwaarts van Judea gelegen waren.
00029-930721-1914-Mt2.4
 \\overpriesters\\
 Deze waren de hoofden van de ordeningen der priesters, uit
 Eleazars en Ithamars geslacht, en waren vier en twintig in
 getal, 1 Kron. 24:4, en 2 Kron. 36:14, van welken alleen de
 hogepriester het opperhoofd was.
 # 1Ch 24.4 2Ch 36.14

 \\schriftgeleerden\\
 Anders, wetgeleerden, gelijk blijkt uit de vergelijking Matth.
 22:25 met Mark. 12:28. Hun ambt was de Schriften van Mozes en
 der profeten het volk uit te leggen. Zie Ezra 7:6 en Matth.
 13:52. Uit dezen en de overpriesters tezamen bestond de hoogste
 kerkelijke vergadering der Joden.
 # Mt 22.35 Mr 12.28 Ezr 7.6 Mt 13.52

 \\vraagde\\
 Dat is, vernam.
00031-930721-1921-Mt2.6
 \\geenszins\\
 Het woord [geenszins] staat bij Micha 5:1 niet, maar wordt uit
 de zin daarbij gedaan. Want hoewel Bethlehem in grootte onder de
 kleinste steden was, nochthans was het niet het minste in waarde
 en achting, omdat David daaruit was gesproten, Joh. 7:42, en
 [Christus] daaruit zou voortkomen. En daarom lezen sommigen in
 den grondtekst bij Micha \\[zijt gij de minste?]\\. Doch zie
 hiervan breder de aantekeing op Micha 5:1.
 # Mic 5.2 Joh 7.42

 \\vorsten\\
 Dat is, oversten over duizend, Micha 5.1.

 \\mijn volk Israel\\
 Dat is, de gemeente der gelovigen, welke Hij met zijn Woord en
 Geest regeren zal, als een hemels koning. Zie Rom. 9:6, en Gal.
 6:16.
 # Ro 9.6 Ga 6.16
00034-930721-1923-Mt2.9
 \\ging hun voor\\
 Hieruit blijkt dat zij geen gewone ster des hemels geweest is,
 maar een bijzonder geschapen licht, gelijk de vuurkolom was, die
 de kinderen Israëls door de woestijn leidde.
00036-930721-1925-Mt2.11
 \\vonden\\
 Anders, zagen.

 \\goud en wierook en mirre\\
 Dit waren de kostelijkste dingen, die in hun land gevonden
 werden.
00040-930721-1927-Mt2.15
 \\Uit Egypte\\
 Hoewel deze plaats, Hos. 11:1, van de verlossong des volks
 Israels uit Egypte ook verstaan wordt, nochtans moest hetzelve
 mede in [Christus], als het hoofd van dit volk vervuld worden.
00041-930721-1930-Mt2.16
 \\bedrogen\\
 Grieks: \\[bespot]\\; namelijk naar zijn mening. Want eigenlijk
 hebben de wijzen hem noch bedrogen noch bespot.

 \\omgebracht al de kinderen\\
 Deze schrikkelijke kindermoord wordt ook door [Macrobio], een
 heidens schrijver, verhaald, [Saturnal. lib. 2, cap. 4.].
00042-930721-1931-Mt2.17
 \\door den profeet ...\\
 Sommige Griekse boeken hebben hier ook deze woorden: [van den
 Heere].
00043-930721-1933-Mt2.18
 \\in Rama\\
 Zie hiervan de uitlegging Jer. 31:15.
 # Jer 31.15

 \\Rachel\\
 Dewijl Rachel daaromtrent begraven was, Gen. 35:19, zo worden
 alhier door haar verstaan de moeders van Bethlehem en
 daaromtrent.
00045-930721-1935-Mt2.20
 \\de ziel\\
 Dat is, leven. Zie Exod. 4:19, dat is, die naar zijn leven
 stonden om dat te benemen. Anderszins wordt deze wijze van
 spreken ook in het goede genomen, Spreuk. 29:10.
 # Exo 4.19 Pr 29.10
00048-930721-1942-Mt2.23
 \\dat Hij Nazarener zal geheten worden.\\
 Dit ziet of op de plaats Richt. 13: 5, 7, waar [Simson] als een
 voorbeeld van [Christus] gezegd wordt: [Hij zal een nazireër],
 dat is [verloofde Gods, zijn]; of, hetwelk het waarschijnlijkst
 is, Jes. 11: 1. en 60: 21, waar [Christus netzer], dat is, een
 spruit genaamd wordt, van welk woord de stad Nazareth haar naam
 heeft. God heeft gewild dat [Christus], bij gelegenheid van deze
 zijn woonplaats Nazarenus zou genaamd worden, als een spruit,
 die uit zijn plaats voor zijn Vader opwast, Jes. 53: 2; Jer. 23:
 5 en 33: 15; Zach. 6: 12.
 # Jud 13.5,7 Isa 11.1 53.2 60.21 Jer 23.5 33.15 Zec 6.12
00049-930722-0916-Mt3.1
 \\En in die dagen ... \\
 Mamelijk in het vijftiende jaar van den keizer Tiberius, toen
 [Christus] omtrent dertig jaren oud was; Luk. 3: 1, 23.
 # Lu 3.1 3.23

 \\Johannes de Doper\\
 Van Johannes, van zijn ouders, geboorte en ambt, zie Luk. 1, en
 Joh. 1. Hij wordt genaamd \\[Doper]\\, omdat hij de eerste is
 geweest, die den doop heeft bediend uit Gods bevel in het Nieuwe
 Testament. Zie Matth. 21.25 Joh. 1:33.
 # Mt 21.25 Joh 1.33

 \\de woestijn van Judea\\
 Niet zulk een wildernis waar geen mensen woonden, maar een woest
 land van bossen en gebergten waar Zacharias, de vader van
 Johannes, woonde, Luk. 1:39, waarin zes steden geteld worden,
 Joz. 15: 61, 62, die dan ook haar dorpen of gehuchten gehad
 hebben.
 # Jos 15.61,62 Lu 1.39