Zdaniem wiΩkszo╢ci ekspert≤w, niemiecki czo│g Pzkpv V "Panthera" to zdecydowanie, najlepszy czo│g ╢redni II wojny ╢wiatowej. Jednocze╢nie by│a to bardzo nowoczesna konstrukcja, kt≤rej niekt≤re modele wyposa┐one by│y w urz▒dzenia, w kt≤re dopiero wsp≤│czesne konstrukcje s▒ wyposa┐one jak np.: filtry przeciwchemiczne, znaczne nachylenie a┐ do 61% ╢cian bocznych, choµ ten wynalazek Niemcy przejΩli od Rosjan., czy tez doskona│e przek│adnie hydrostatyczne i hydrodynamiczne. Ciekawym jest fakt, ┐e tak┐e najlepsze czo│gi II Wª r≤wnie┐ produkowali Niemcy. Dlaczego wiΩc przegrali wojnΩ? To proste a┐ do b≤lu, poniewa┐ alianci a zw│aszcza Rosjanie, wrΩcz zarzucili Niemc≤w masami swoich czo│g≤w. Do╢µ powiedzieµ, ┐e na przyk│ad samych T34 - a wiΩc g│≤wnych przeciwnik≤w "Panther" wyprodukowano w olbrzymiej liczbie 24 ty╢. sztuk (dla por≤wnania "Panther" tylko 5.814 sztuk), ponadto musia│y byµ one dodatkowo rozdzielane na dwa fronty. Wniosek nasuwa siΩ sam, ta wojna nie mog│a zostaµ wygrana, przez Niemc≤w mimo zdecydowania lepszych konstrukcji.


Historia powstania datuje siΩ na 25 listopada 1941 roku, kiedy z frontu wschodniego budz▒ce grozΩ meldunki, o straszliwych rosyjskich czo│gach KW-1 i T34/76, kt≤re to przewy┐sza│y niemieckie PzKpfw II i IV pod ka┐dym wzglΩdem a wystrzeliwane przez Niemc≤w pociski dos│ownie siΩ od nich odbija│y. Do╢µ powiedzieµ, ze wspominany ju┐ przeze mnie w jednym z poprzednich artyku│≤w, as niemieckich pancerniak≤w Michael Witmannen, musia│ zu┐yµ a┐ 17 pocisk≤w aby zniszczyµ sowiecki KW-1, ten siedemnasty pocisk trafi│ prosto w lufΩ KW-1 aby go unieruchomiµ.

Wys│ano na front wschodni specjaln▒ komisjΩ z profesorem Porsche na czele, kt≤ra gruntownie przepada│a rosyjskie czo│gi. Pierwotnie planowano po prostu skopiowaµ T34, jednak na skutek problem≤w technologicznych zrezygnowano z tego zamiaru, choµ pierwsze prototypy "Panthery" VK 3002 by│y bardzo podobne do T34, co by│o zreszt▒ przyczyn▒ ich wycofania. Dow≤dcy frontu argumentowali, ┐e zbytnie podobie±stwo do T34 , mo┐e uniemo┐liwiµ ich u┐ycie na polu walki, bowiem po prostu by je mylono.

ProdukcjΩ seryjn▒ miano rozpocz▒µ w zak│adach MAN, Daimbler-Benz i MNH, planowano, wybudowaµ 250 egzemplarzy do 1943 roku - taki by│ zreszt▒ rozkaz ministra przemys│u Rzeszy Alberta Speera. Wersja D, by│a jako pierwszy niemiecki czo│g wyposa┐ona w pochy│y pancerz, jego grubo╢µ wynosi│a oko│o 80mm, oraz silnik Maybach 230 o mocy 700 KM. Wozy tej serii by│y wyposa┐one w wie┐Ω czo│gow▒ typu basztowego, podobnego typu jak w os│awionym "Tygrysie", ponadto wyposa┐one by│y w zupe│n▒ nowo╢µ- fartuchy z blachy pancernej, chroni▒ce przed pociskami kumulacyjnymi a tak┐e siedem peryskop≤w aby poprawiµ widoczno╢µ i specjalny uchwyt do karabinu maszynowego MG34 umo┐liwiaj▒cy ostrza│ wrogich samolot≤w. Na g│≤wne uzbrojenie wybrano armatΩ 7,5 cm L/70 choµ tradycyjnie nie odby│o siΩ bez ingerencji Hitlera, kt≤ry za┐▒da│ armaty innego typ, kt≤rego nie by│o jeszcze w produkcji w efekcie stracono parΩ miesiΩcy a i tak zastosowano pierwsz▒ wersje armaty. Cena jednego czo│gu oszacowano na 117 ty╢. marek dla por≤wnania PzKpfw III kosztowa│a 96 ty╢. marek, a taki PzKpw VI "Tyrys" a┐ 250 ty╢. marek.

W sierpniu 1943 roku rozpoczΩto produkcjΩ kolejnej wersji "Panthery" w wersji A - nie mia│o to jednak nic wsp≤lnego z pierwszymi prototypami. Czo│gi w tej wersji produkowano od wrze╢nia 1943 do marca 1944 roku. Najwa┐niejsz▒ zmian▒ by│o zamontowanie kulistego jarzma dla karabinu MG34, ponadto zrezygnowano z otworu do wrzucania │usek jaki by│ w wersji D. Poprawiono tak┐e przepustowo╢µ rur wydechowych, oraz usytuowanie k≤│ek jezdnych. NastΩpnym modelem by│ model G, kt≤ry wyprodukowano od 09.1944 do 01.1945 w ilo╢ci 3740 sztuk W tym w│a╢nie modelu zwiΩkszono nachylenie pancerza do 61 stopni, dodano kierowcy obrotowy peryskop, w miejsce dw≤ch sta│ych. Zmodyfikowano tak┐e kszta│t jarzma dzia│a, aby zapobiec klinowaniu siΩ dzia│a. R≤wnocze╢nie kontynuowano pracΩ nad licznymi unowocze╢nieniami, jak przek│adnie hydrostatyczne i hydrodynamiczne.

W po│owie 1944 roku przyst▒piono do budowy wersji G z charakterystyczn▒ tzw. "w▒sk▒ wie┐▒" Schmalturn, kt≤ra mia│a zmienion▒ wersjΩ opancerzenia. Znacznie wzmocniono grubo╢µ pancerza wie┐y,: p│yta czo│owa mia│a 120 mm, natomiast boki mia│y 60 mm. Planowano tak┐e zmodyfikowaµ ta wie┐Ω aby m≤c zainstalowaµ, ╢wietne dzia│o 88 mm, warto wspomnieµ tak┐e o zamianach w zabudowie noktowizora i stereoskopowego dalmierza.

Powsta│ tak┐e projekt czo│gu "Panther II", kt≤ry mia│ posiadaµ czo│owy pancerz o grubo╢ci. 100mm, a boczny 60 mm, w wie┐y mia│ a byµ zastosowana armata 88 mm KwK 43, pancerz czo│owy wie┐y mia│ wynosiµ 150 mm, jednak do ko±ca wojny czo│g "Panther II" nie wyszed│ poza stadium prototypu. Zbudowano tak┐e 329 czo│g≤w dowodzenia, oraz wersje "Panther" jako czo│gi obserwacji artyleryjskiej. Co ciekawe, same wie┐e czo│g≤w PzKpfw V "Panther" u┐ywane by│y jako sta│e elementy fortyfikacji. Na ┐elbetonowym pomieszczeniu mieszcz▒cym sk│ad amunicji i stanowiska za│ogi by│a mocowana wie┐a "Panthery", pochodz▒ca z wcze╢niej uszkodzonych pojazd≤w, wie┐a taka by│a obracana mechanicznie.

To tyle je╢li chodzi co trzeba przyznaµ do╢µ nudne opisy ╢ci╢le techniczne. A jak spisywa│y siΩ "Panthery" w miejscu w kt≤rym mia│y dzia│aµ, czyli na polu walki?

Trzeba otwarcie przyznaµ, ze ich debiut nie by│ imponuj▒cy a nawet jeszcze gorzej. PzKpfw V "Panthera" zadebiutowa│a w lipcu 1943 roku pod Kurskiem, w operacji "Cytadela"- najwiΩkszej bitwy pancernej w dziejach ╢wiata. Opr≤cz tysiΩcy innych czo│g≤w wziΩ│o w nich udzia│ 204 "Panther" zgrupowanych w SS-Panther Brigade. U┐yte "Panthery" ca│kowicie zawiod│y oczekiwania. Z owych 204 czo│g≤w, ju┐ na samym pocz▒tku bitwy, nie oddawszy ani jednego strza│u, zepsu│o siΩ 50 maszyn, po prostu defekty fabryczne wyeliminowa│y je z walki. Reszta czo│g≤w r≤wnie┐ ulega│a samym awariom, z t▒ r≤┐nic▒, ┐e owe awarie wystΩpowa│y w czasie bitew. Ponadto oko│o 100 czo│g≤w pad│o ofiar▒ ognia przeciwpancernego. Tym samym stracono blisko 75% stanu wyj╢ciowego. To by│ pogrom. Z czasem po poprawieniu defekt≤w, "Panther" budzi│y postrach zar≤wno na froncie wschodnim i zachodnim. Sta│y siΩ idealnym narzΩdziem wojny, ich szybko╢µ, opancerzenie i dobra armata wielokrotnie przes▒dza│y o zwyciΩstwie. Na przyk│ad podczas ciΩ┐kich walk obronnych na froncie wschodnim w rejonie Winnicy, Schwere Panzer Regiment "Backe" w sk▒d, kt≤rego wchodzi│o 10 "Tygrys≤w", oraz 20 "Panther" zniszczy│o 267 czo│g≤w i dzia│ pancernych sowieckiej 1ApancGw, przy stracie zaledwie, czterech "Panther" i jednego "Tygrysa". Jeszcze lepiej wiod│o siΩ "Pantherom" na froncie zachodnim, gdzie zdarza│y siΩ przypadki, ┐e alianckie czo│gi na sam widok "Panther" poddawa│y siΩ, poniewa┐ ich regulaminy wprost zabrania│y im bezpo╢redniej walki na otwartej przestrzeni z "Panterami" i "Tygrysami". Zreszt▒ z test≤w przeprowadzonych przez aliant≤w wynika│o, ze do zniszczenia jednej "Panthery" potrzebowano a┐ bezpo╢rednie trafienia z dzia│a 76,5mm czo│gu Sherman.


Pojedyncze zwyciΩstwa Niemc≤w, nie mog│y jednak zmieniµ og≤lnie tragicznej sytuacji na frontach, gdzie na zachodzie, tysi▒ce alianckich my╢liwc≤w uniemo┐liwia│o poruszanie siΩ za dnia po drogach, a na wschodzie w miejsce jednego zniszczonego sowieckiego T34/85 wchodzi│o 5 innych.

DANE TECHNICZNE:
Masa bojowa: 44 800kg
Za│oga: 5 os≤b
Wymiary d│ug/szer/wysok: 9090/3270/2995 mm
ZasiΩg: droga 250 km, teren 100 km
PrΩdko╢µ: droga-55, teren-30
Opancerzenie: od 16- 100 mm
Silnik: Maybach HL210P45 700KM
Uzbrojenie: armata 7,5 cmL70 zapas: 79-82 pociski MG34 7,9 mm z zapasem 4800-5100



¼r≤d│a:
"Niemiecka bro± pancerna 1939-45" Z.Lalak, D.JΩdrzejewski
http://www.panzer.punkt.pl/niem.htm