Sport:

Warto zobaczyµ:

Bungy-jumping - sport dla odwa┐nych

Ka┐dy z nas widzia│ ju┐ zapewne ludzi skacz▒cych na linie z wysoko╢ci kilkunastu lub kilkudziesiΩciu metr≤w. Pierwsze wra┐enie wi▒za│o siΩ ze zdziwieniem, bo po co mia│by kto╢ co╢ tak dziwnego robiµ. Ale po chwili zastanawiamy siΩ, czy sami odwa┐yliby╢my na ten sport zwany z angielskiego bungy-jumping. Warto siΩ czego╢ wiedzieµ, bo niespodziewanie mo┐emy mieµ niepowtarzaln▒ okazjΩ prze┐ycia czego╢ niepowtarzalnego w swym ┐yciu.

Niekt≤rym mo┐e siΩ wydawaµ, ┐e bungy-jumping to kolejna zabawa wymy╢lona przez spragnionych szale±stwa m│odych ludzi, kt≤rzy nie maj▒ nic do roboty. W pewnym sensie tak w│a╢nie jest, poniewa┐ skoki na linie rozwinΩ│y siΩ pod koniec lat osiemdziesi▒tych jako wynik poszukiwania silnych wra┐e± i ucieczki od szarej codzienno╢ci. Jednak pionierami samych skok≤w, przypominaj▒cych dzisiejszy bungy-jumping, s▒ pierwotni mieszka±cy pewnego plemienia na pacyficznej wyspie Pentecost znajduj▒cej siΩ grupie Vanuatu. Tam od kilkuset lat mΩ┐czy╝ni praktykowali skakanie z wysoko╢ci oko│o 35 m, kt≤re znamionowa│o mΩsko╢µ oraz mia│o zapewniµ obfite plony s│odkich ziemniak≤w... Rzecz jasna do skok≤w nie u┐ywano specjalistycznych lin wsp≤│cze╢nie wykorzystywanych, ale winoro╢la...
Pierwszy skok poza wysp▒ mia│ miejsce 1 kwietnia 1979 roku. Odda│a go grupa brytyjskich student≤w z Uniwersytetu w Oksfordzie. Cz│onkowie "Oxford University Dangerous Sports Club" skoczyli r≤wnocze╢nie z wisz▒cego mostu Clifton w Bristol. Od tego czasu obserwuje siΩ gwa│towny rozw≤j tej dyscypliny sportu, pocz▒tkowo w krajach anglosaskich: Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii, Australii i Nowej Zelandii, a ostatnio niemal na ca│ym ╢wiecie. W Europie skoki na linie uprawia siΩ przede wszystkim na wymienionych wy┐ej Wyspach Brytyjskich, a tak┐e w Niemczech, Francji, krajach alpejskich - Austrii i Szwajcarii.

Jaki╢ czas temu zaczΩ│y pojawiaµ siΩ liczne firmy oferuj▒ce prze┐ycie najdzikszych i najbardziej nieoczekiwanych prze┐yµ, w kt≤rych bungy-jumping zajmuje bardzo wa┐n▒ pozycjΩ. Przyk│adowo mo┐emy skakaµ z kolejki gondolowej z wysoko╢ci 100m lub 180m w Austrii... albo pojechaµ na wspania│e wyspy Nowej Zelandii, by fruwaµ w d≤│ jednego z wielu kanion≤w. W odpowiedzi na rosn▒c▒ popularno╢µ bungu-jumping'u na pocz▒tku lat dziewiΩµdziesi▒tych w USA, Wielkiej Brytanii powsta│y pierwsze organizacje skupiaj▒ce jego zwolennik≤w. Wyznaczaj▒ one nowe standardy, skupiaj▒ przedsiΩbiorstwa z bran┐y oraz przyznaj▒ licencje na "sprzedawanie skok≤w" wszystkim zainteresowanym.

W tej chwili niekwestionowan▒ gwiazd▒ skok≤w na linie jest niejaki A.J.Hackett, Nowozelandczyk. To jeden z prekursor≤w skok≤w na elastycznej linie, a jednocze╢nie poszukiwacz nowych rozwi▒za± u│atwiaj▒cych uprawianie tej dyscypliny. Obecnie posiada firmΩ, kt≤ra organizuje skoki dla zainteresowanych os≤b niemal na ca│ym ╢wiecie.
Wed│ug specjalist≤w istniej▒ dwie odmiany skakania na linie. Pierwsza, zwana bungee, to spos≤b rozpowszechniony w USA, gdzie ceni siΩ najbardziej swobodny spadek, nieskrΩpowany lot na linie oraz d│u┐ej trwaj▒ce odbicia (tzw. rebounds). U┐ywa siΩ do tego liny, kt≤ra sk│ada siΩ z 3-4 sznur≤w, znajduj▒cych siΩ w specjalnym pokrowcu. Podobno ameryka±ska odmiana powoduje olbrzymi przyrost adrenaliny i nie jest przeznaczona dla boja╝liwych. Wyra╝nie widaµ tutaj d▒┐enie do wolno╢ci i swobody, a jednocze╢nie poszukiwanie mocnych wra┐e± w ┐yciu, tak bardzo popularne w ╢wiecie za oceanem. Druga odmiana, zwana bungy, zadomowi│a siΩ wszΩdzie poza Stanami, a wiΩc przede wszystkim na Antypodach i w Europie. Korzysta siΩ tutaj siΩ lin mniej elastycznych i tego powodu osi▒ga siΩ mniejsze prΩdko╢ci oraz bardziej spokojny lot.

W naszym kraju bungy-jumping nie jest a┐ tak popularny jak w USA, Europie Zachodniej czy na Antypodach, jednak z roku na rok coraz wiΩcej ludzi uprawia t▒ dyscyplinΩ. Wyrazem wzrostu popularno╢ci s▒ mistrzostwa Polski, po raz pierwszy zorganizowane 11 wrze╢nia 1999 roku. Przeprowadzono je w ramach pokaz≤w pirotechnicznych i laserowych w Rudnikach pod CzΩstochow▒. Pierwsze zawody takiej rangi w naszym kraju ╢ci▒gnΩ│y wielu amator≤w lot≤w przyziemnych, kt≤rzy mogli daµ upust swojej wyobra╝ni i szale±stwu. Mistrzostwa odbywa│y siΩ w kategorii open, st▒d obok wyczynowc≤w popisuj▒cych siΩ szalonymi kombinacjami pojawili siΩ zawodnicy w kajakach, pontonie, ╢piworze czy muszli klozetowej. Ostatecznie zwyciΩ┐y│ niejaki Ginter, ┐o│nierz zasadniczej s│u┐by wojskowej, kt≤ry wykona│ efektowny skok w wielkim garze na zupΩ... Kolejne Mistrzostwa Polski Bungy Jumping odbΩd▒ siΩ w czasie wakacji, najprawdopodobniej w dniach 30-31 lipca 2000 w Mielnie lub nad jeziorem Malta w Poznaniu. Tym razem uczestnicy bΩd▒ startowaµ w trzech kategoriach: skoki z elementami akrobacji, najbardziej widowiskowy skok oraz skacz▒ca kaczka - czyli najlepszy skok w wykonaniu dziennikarzy i fotoreporter≤w. W ka┐dej kategorii we╝mie udzia│ oko│o 20 uczestnik≤w, wcze╢niej wyselekcjonowanych na podstawie zg│osze±.

W naszym kraju istnieje wiele miejsc, w kt≤rych stali bywalcy uprawiaj▒ siΩ bungy-jumping. Czasami organizuje siΩ imprezy, kt≤re maj▒ na celu przybli┐enie tej dyscypliny, jak r≤wnie┐ spr≤bowanie w│asnych umiejΩtno╢ci. W najbli┐szym czasie, to jest 3 czerwca, planuje siΩ skoki z d╝wigu samobie┐nego na rynku w Lesznie.
Uprawianie ka┐dej dyscypliny sportu (mo┐e z wyj▒tkiem p│ywaniaà) wymaga posiadania odpowiedniego sprzΩtu i miejsca. Podobnie jest w przypadku bungy-jumping'u. Je╢li chodzi o sprzΩt to sprawa ko±czy siΩ w zasadzie na odpowiedniej linie i uprzΩ┐y. Istnieje wiele r≤┐nych odmian lin u┐ywanych do bungy-jumping'u, ale obecnie najpopularniejsze s▒ liny ca│kowicie gumowe, kt≤re umo┐liwiaj▒ ewolucje akrobatyczne. Ka┐da z odmian lin cechuje siΩ r≤┐n▒ mo┐liwo╢ci▒ wyd│u┐ania (ang. elongation), odbijania (ang. rebound) oraz ┐ywotno╢ci▒. Liny s▒ produkowane przez wielu r≤┐nych producent≤w. Natomiast je╢li chodzi o uprz▒┐ to najpopularniejsze s▒ w│a╢ciwie dwa rodzaje: tradycyjna sprz▒czkowa uprz▒┐ oraz druga, rozpowszechniona przez legendΩ bungy A.J.Hackett'a, w kt≤rej wykorzystuje siΩ rΩczniki obwi▒zywane wok≤│ n≤g skoczka, na kt≤re nak│ada siΩ linΩ bΩd▒c▒ zamkniΩt▒ pΩtl▒. Druga metoda powsta│a, by poprawiµ komfort skoku.
Gorzej sprawa wygl▒da je╢li chodzi o znalezienie miejsca, w kt≤rym ow▒ dyscyplinΩ mo┐na uprawiaµ. Og≤lnie rzecz bior▒c mo┐na skakaµ na linie ze wszystkiego, co znajduje siΩ w odpowiedniej wysoko╢ci na ziemiΩ i gwarantuje stabilno╢µ. Mo┐e to wiΩc byµ jaki╢ odpowiednio wysoki most, wybrze┐e klifowe czy zwyk│y ┐uraw budowlany (u┐ywany oczywi╢cie za zgod▒ w│a╢ciciela...). W USA istniej▒ firmy, kt≤re sprzedaj▒ r≤┐nego rodzaju bungy wie┐e, pozwalaj▒ce rozkoszowaµ siΩ skokami na w│asnym podw≤rku (cena u┐ywanej wie┐y to wydatek rzΩdu kilkunastu tysiΩcy zielonych). My musimy poczekaµ na odpowiednie firmyà a przy okazji na wzrost p│ac.

Chocia┐ skakaµ mo┐na z dowolnego mostu, pocz▒tku nie organizujmy niczego na w│asn▒ rΩkΩ. Najpewniej jest zacz▒µ pod okiem do╢wiadczonych os≤b, kt≤rzy zagwarantuj▒ nas niezbΩdny poziom bezpiecze±stwa.
Po historii, geografii, technice, przychodzi czas, ┐eby odpowiedzieµ na pytanie: co daje zwyk│emu cz│owiekowi skok na linie? Praktycy m≤wi▒, ┐e jest to niesamowicie pozytywne do╢wiadczenie, poprawiaj▒ce samopoczucie, pozwalaj▒ce uwierzyµ we w│asne si│y oraz pokonaµ w│asne s│abo╢ci. Wed│ug niekt≤rych bungy-jumping potrafi zmieniµ ┐ycie lub nadaµ mu nowy, w│a╢ciwy sens. Pozwala on r≤wnie┐ wyrzuciµ z siebie wszystkie nasze uczucia i energiΩ, kt≤re t│amsimy ┐yj▒c w pouk│adanym spo│ecze±stwie. Ka┐dy dokonuje tego na sw≤j w│asny spos≤b - jedni siΩ ╢miej▒, drudzy krzycz▒, za╢ inni p│acz▒. Podczas skoku otrzymujemy poka╝ny zastrzyk adrenaliny, kt≤r▒ niekiedy czuje siΩ przez nastΩpne dni. PamiΩtajmy, ┐e jest to dyscyplina, kt≤rej nie uprawia siΩ codziennie, a mimo to odciska ona na nas swoje piΩtno.

Wiele os≤b nigdy siΩ nie zdecyduje nawet na jeden skok, poniewa┐ uwa┐aj▒ to za zbyt niebezpieczne zajΩcie. I w pewnym stopniu maj▒ racjΩ, bo nie mo┐e byµ inaczej skoro lecimy g│ow▒ w d≤│ z wysoko╢ci kilkudziesiΩciu metr≤w. Ale mo┐emy znacznie poprawiµ w│asne poczucie pewno╢ci, skacz▒c pod okiem do╢wiadczonych os≤b i w odpowiednich warunkach. Musimy jednak pamiΩtaµ, ┐e uprawiaj▒c jakikolwiek sport o wysokim ryzyku, trzeba siΩ liczyµ z ewentualnymi wypadkami. I w│a╢nie ta niepewno╢µ i nieprzewidywalno╢µ, kt≤rych nie da siΩ do ko±ca wyeliminowaµ, powoduj▒ szybszy obieg krwi w ciele, silne pocenie oraz niesamowity wzrost adrenaliny, a w efekcie samozadowolenie z pokonania kolejnych granic wytrzyma│o╢ci ludzkiego organizmu.
Nawet je╢li bΩdziemy dobrze przygotowani do skoku, maj▒c u boku instruktora oraz bΩd▒c wyposa┐eni w odpowiedni sprzΩt, nigdy nie mo┐emy byµ pewni, w jaki spos≤b zareaguje nasz organizm. Niekt≤rzy mog▒ powiedzieµ, ┐e skakali wiele razy i nic siΩ im sta│o, ale ka┐de cia│o jest inne i mo┐e inaczej siΩ zachowaµ. Podczas skoku na linie nasze cia│o doznaje olbrzymich przeci▒┐e±, normalnie nie zachodz▒cych w naturze, kt≤re mog▒ spowodowaµ pewne komplikacje w naszym ciele. Niekiedy pojawia siΩ silne przekrwienie oczu, co wynika z pΩkania naczy± w siatk≤wce oka pod wp│ywem ci╢nienia. Podobno po pewnym czasie to mijaà ale niekt≤rzy nie widz▒ do dzisiaj. Czasami dochodzi do kontuzji staw≤w, a objawy mog▒ siΩ pojawiµ dopiero po wielu tygodniachà Trzeba mieµ wiΩc ╢wiadomo╢µ skutk≤w, jakie mo┐e przynie╢µ jeden jedyny skok.

Bungy-jumping jest jednym z najszybciej rozwijaj▒cych siΩ sport≤w, nale┐▒cych do tak zwanych sport≤w ekstremalnych. Pozwala on cz│owiekowi prze┐yµ niesamowite uczucia, a tak┐e u│atwia uwierzyµ we w│asne si│y i mo┐liwo╢ci. Po oddaniu skoku na linie mo┐na daµ wiarΩ, ┐e nic w ┐yciu nie jest w stanie nam przeszkodziµ. Wa┐ne jest mieµ ╢wiadomo╢µ, ┐e bungy-jumping, podobnie jak i inne nowe karko│omne dyscypliny, s▒ w pewnym stopniu niebezpieczne i mog▒ siΩ odbiµ na naszym zdrowiu lub ┐yciu.