Byµ patriot▒

Fundamentem prawnym ka┐dego nowoczesnego demokratycznego pa±stwa jest ustawa zasadnicza (jednym z wyj▒tk≤w jest Wielka Brytania). Konstytucja, opr≤cz faktu, i┐ jest to podstawowy akt prawny, stanowi pisemny wyraz idea│≤w, wok≤│ kt≤rych zjednoczony jest nar≤d. To w│a╢nie idee wolno╢ci, prawa d▒┐enia do szczΩ╢cia s▒ wyznacznikiem przynale┐no╢ci do narodu ameryka±skiego, bez wzglΩdu na kolor sk≤ry czy kraj urodzenia. U nas ci▒gle pokutuj▒ stereotypy Polaka-katolika. Ich wyznawcy - "prawdziwi patrioci" - zapominaj▒, ┐e w 1791 roku, gdy uchwalano KonstytucjΩ, podobne pogl▒dy reprezentowa│o skrzyd│o antyreformatorskie, to samo, kt≤re przyst▒pi│o potem do konfederacji targowickiej.

Obecnie zwolennik≤w przyst▒pienia do Unii Europejskiej, reformator≤w jak Balcerowicz, nazywa siΩ zdrajcami, pacho│kami wiadomych pa±stw... A oto jak sytuacjΩ z okresu ustanowienia Konstytucji opisuje w swym wybitnym "Bo┐ym igrzysku" Norman Davies:


W oczach carskiej biurokracji sejm oczywi╢cie beznadziejnie siΩ skompromitowa│ [uchwalaj▒c konstytucjΩ]. Jego kontakty z francuskim Zgromadzeniem Narodowym uznano za dow≤d istnienia miΩdzynarodowej konspiracji rewolucyjnej. Trzeba wiΩc by│o go zd│awiµ, razem z wszystkimi jego dokonaniami. Zadaniu temu mieli przewodziµ g│≤wni polscy najemnicy carycy Katarzyny - Stanis│aw SzczΩsny Potocki, dw≤ch bezrobotnych hetman≤w - Franciszek Ksawery Bronicki i Seweryn Rzewuski, oraz bracia Kossakowscy. Oni to w│a╢nie zebrali siΩ zim▒ w Petersburgu i zsynchronizowali w│asne plany z zamiarami swych rosyjskich mecenas≤w. 27 kwietnia 1792 r. podpisali akt konfederacji, kt≤ra mia│a na celu obalenie polskiego sejmu i polskiej Konstytucji. Dla zachowania form, fakt istnienia aktu ukryli a┐ do czasu, gdy przedostali siΩ na po│udniowo-wschodnie kresy Polski, do miasteczka Targowica na Ukrainie. Tam te┐, 14 maja, oficjalnie rozwinΩli sztandary; zaledwie cztery dni p≤╝niej przy│▒czy│y siΩ do nich rosyjskie wojska. Nadchodzi│a pr≤ba si│, do kt≤rej szykowali siΩ Ko╢ciuszko i Poniatowski.


Zwr≤µmy uwagΩ na analogie, zachowuj▒c oczywi╢cie nale┐yte proporcje. Nie chodzi o podstawienie nazwisk dzisiejszych polityk≤w w miejsce nazwisk Potockiego czy Ko╢ciuszki, bo wtedy wysz│oby, ┐e Miller to dzisiejszy Poniatowski, a Lepper to hetman Bronicki. Nie w tym rzecz. Zastanawiaj▒ce jest, i┐ retoryka demaskator≤w spiskowych zamiar≤w ╢wiata wobec bezbronnej Polski odwo│uje siΩ do patriotyzmu ko╢ciuszkowskiego, jako godnego na╢ladowania wzoru. Ks. Hugo Ko││▒taj w grobie siΩ przewraca s│ysz▒c brednie LPR, por≤wnuj▒ce dzia│ania polskich reformator≤w z Targowic▒.

Za╢ciankowy sarmatyzm, prezentowany obecnie przez populistyczne ugrupowania jest zaprzeczeniem zamys│u fundator≤w Konstytucji 3 Maja. Szkoda, ┐e tw≤rcy naszej pierwszej ustawy zasadniczej do dzi╢ nie uzyskali statusu ameryka±skich Ojc≤w-Za│o┐ycieli. Mo┐e wtedy unikniΩto by przek│ama±, wynikaj▒cych z braku znajomo╢ci podstawowych fakt≤w. To w│a╢nie niewiedza spo│ecze±stwa pozwala bezkarnie ┐onglowaµ pojΩciami, przyw│aszczaµ sobie prawa do bycia jedynymi godnymi nastΩpcami o╢wieceniowych postΩpowc≤w - a czyni▒ tak wszyscy ws│uchani w g│os pewnej rozg│o╢ni katolickiej.

NastΩpuje co╢ bardzo niedobrego, czego egzemplifikacj▒ mo┐e byµ choµby dyskusja na internetowych forach. Je╢li kto╢ odwa┐y przyznaµ siΩ do rado╢ci z patriotycznego ╢wiΩta, od razu wrzucony zostaje do jednego worka z o. Rydzykiem i pos│ank▒ Sobeck▒. Poprzez sw▒ ohydn▒ retorykΩ, rzeczone osoby deprecjonuj▒ warto╢µ okre╢lenia "patriota", przydaj▒c mu cech takich jak "ciemnogr≤d", "za╢cianek", "faszyzm", "nacjonalizm". To wielka krzywda wyrz▒dzona nam wszystkim. Sp│ycanie patriotyzmu jest ogromnym przewinieniem wobec pa±stwa.

Patriotyzm nie ma nic wsp≤lnego z nacjonalizmem - kultem nacji. Jest to uczucie szlachetne, kt≤re doceniaj▒c osi▒gniΩcia narodu, nie traci umiejΩtno╢ci krytycznego ogl▒du jego przywar. Skrajna, populistyczna prawica indoktrynuje w przeciwnym kierunku, nie przyjmuj▒c do wiadomo╢ci informacji o najmniejszym polskim grzechu, gdy┐ grozi│oby to powstaniem skazy na idealnym obrazie Narodu. Jest to najlepszy dow≤d na w▒t│o╢µ podstaw, na kt≤rych opiera siΩ argumentacja "prawdziwym Polak≤w".


WierzΩ, i┐ dysponuj▒c odrobin▒ rzetelnej wiedzy historycznej mo┐na przeciwstawiµ siΩ dyktatowi ideologicznego be│kotu i byµ polskim patriot▒. Bez smΩtnej, mesja±skiej, powsta±czej wizji dziej≤w. Bez ksenofobii, antysemityzmu i rasizmu. Z przekonaniem o prymacie wsp≤lnoty przekona± nad wsp≤lnot▒ wyznania, nacji czy jΩzyka (tak!). Popatrzmy na Stany Zjednoczone. Nie mamy prawa do czucia siΩ lepszymi z tego tylko powodu, i┐ my szczycimy siΩ tysi▒cletni▒, a oni tylko dwustuletni▒ histori▒ pa±stwowo╢ci. W rozumnym patriotyzmie przewy┐szaj▒ nas o g│owΩ. Dobrze by by│o, gdyby Polacy potrafili byµ takimi polskimi patriotami jak Amerykanie ameryka±skimi. W│▒cznie z wy╢miewan▒ praw▒ rΩk▒ na piersi podczas ╢piewania hymnu.