Micha│ Bollin

Valarowie, ich opis i ingerencja w sprawy Ardy.

Valarowie byli najpotezniejszymi z Ainurow, duch≤w ktore stworzy│y Ea podczas spiewania Muzyki Iluvatara. Tytul ten otrzymali dopiero po zejsciu na stworzony swiat. Mieli wiele nazw: sindarinska - Belain, oraz inne: Wielcy, Potegi Swiata, Niesmiertelni itp.Valarowie wyrzucili ze swego grona drugiego z nich pod wzgledem majestatu, Melkora, za zadrosc jaka zywil wobec Manwego i wszelkie zlo jakie na swiecie wyrzadzil. Ponadto Melkor podczas trwania Muzyki Ainulindale wprowadzil dysonans, ktory wyrzadzil wiele zla na majacym swoj poczatek swiecie. Valarow bylo 14 (bez Melkora), siedem kobiet i siedem mezczyzn. Celem ich bytu bylo ukonczenie Ardy, na ktorej (po jej skazeniu przez Melkora) musieli zachowac rownowage pomiedzy zywiolami. Nie bylo to proste, gdyz nie znajac zla nie mogli przewidziec postepowania Melka. Postaciami jakie przybrali schodzac na Ea, byly najczesciej sylwetki promieniujace swiatlem oraz majestatem. Po zakonczeniu stwarzania zajeli sie swiatlem i wzrostem. To pierwsze rozwiazali poprzez stworzenie Latarni*. Wtedy rozpoczela sie Wiosna Ardy** a Valarowie osiedlili sie w Almaren. Spokoj nie trwal zbyt dlugo (w naszej rachubie czasu trwal byc moze tysiace lat) gdyz Melkor zniszczyl zarowno Latarnie jak i Almaren. Wowczas wycofali sie do Amanu i zalozyli krolestwo Valinoru a takze wzniesli gory Pelori. Stworzyli rowniez Dwa Drzewa Valinoru, majace oswietlic ich krolestwo. Stworzenie Dwoch Drzew wielu uwaza za najwspanialszy czyn Valarow a piesni i opowiadania moga przekaac tylko cien ich prawdziwego blasku. Majac przeczucie, ze niedlugo przebudza sie Pierworodni poprosili Varde aby choc troche oswietlila ich przebudzenie. Ta biorac iskry z kuzni Aulego stworzyla wiec gwiazdy, za co elfy ja kochaja i obdarzaja najwieksza czcia sposrod Valarow. Gdy elfy obudzily sie, Valarowie bojac sie wyrzadzenia im krzywdy, schwytali Melkora***, oraz przyprowadzili elfow do Amanu. Lecz Manwe nie rozumiejac dobrze zla nie znal jego mozliwosci. Melkor to wykorzystal i przy pomocy Ungolianty - matki wszystkich pajakow zamieszkujacej Araman zatrul Dwa Drzewa oraz doprowadzil do buntu wsrod plemienia Noldorow. Valarowie jednak wiedzieli jak przeciwstawic sie Melkorowi. Z tej checi narodzily sie Slonce i Ksiezyc. Mialy one oslabic pewnosc siebie Morgotha**** i pociesyzc Elfy oraz nowo narodzone plemie Ludzi. Gdy Feanor odszedl z Amanu Valarowie postanowili nie ingerowac w sprawy Srodziemia.***** Nie zrobili tego nawet podczas Walk o Beleriand. Jednak czasami zdarzalo sie ze jednak przeciez stworzeni dla czynienia dobra Valarowie pomagali Elfom w Srodziemiu. Swiadcza o tym takie czyny jak np. wypuszczenie Berena i Luthien z Domow Umarlych, czy pomoc Tuorowi w odnalezieniu drogi do Ukrytego Krolestwa. W pozniejszych czasach Elfy (poza Rodem Feanora) chcialy oddac Silmaril, co ulatwilo podjecie decyzji o wkroczeniu na tereny Srodziemia. Przystapili do Wielkiej Bitwy, gdzie w wielkim gniewie oraz majestacie pokonali Morgotha i wyrzucili poza obreb Ea. Nie zauwazyli jednak sprytnie ukrytego Saurona, ktory pozniej mogl sie stac ich zguba. Pod koniec Pierwszej Ery umiescili na niebosklonie Silmaril Earendila, oraz w nagrode podarowali Edainom Elenne czyli Numenor. Spryt Saurona sprawil ze to Numenorejczycy stali sie bezposrednim
zagrozeniem Blogoslawionego Krolestwa. W 3319 roku bowiem flota Edainow wyruszyla na Valinor zazdroszczac Elfom niesmiertelnosci. Wtedy to Valarowie
oddali Arde we wladanie Eru, ktory w porywie gniewu zniszczyl cala flote Edainow oraz jedyna rzecz ktora kochali Numenor. Z tej katastrofy ocalal jedynie Elendil Wierny, lecz mowa o tym jest gdzie indziej. Zagrozenie ze strony Saurona stale jednak roslo, Valarowie wiec ok 100 roku Trzeciej Ery poslali do Srodziemia Zakon Czarodziejow na czele z Curunirem zwanym przez ludy polnocy Sarumanem. Z ich pomoca ( lub w przypadku Curunira z przeszkoda ) Wolne Plemiona zjednoczyly sie i wypelniajac swe przeznaczenie pokonaly Saurona w Wojnie o Pierscien. Podsumowujac, Valarowie nie ingerowali zbytnio w istote Elfow, gdyz nie nie znali ich przeznaczenia******. Wspierali ich za to ogromna wiedza, ktora wspaniale rozwinela wiele plemion elfickich i ludzkich.

*Dwie wielkie kule stworzone przez Valarow: Illuin i Ormal. Wykul je Aule, Varda napelnila
swiatlem, a Manwe poblogoslawil.
**Okres swiecenia Latarni Valarow i ppobytu Valarow na Almaren
*** Nie schwytali go wczesniej gdyz w porywie gniewu mogliby zniszczyc miejsce snu
Pierworodnych
**** Okreslenie Melkora uzyte po raz pierwszy przez Feanora. Oznacza Czarny Nieprzyjaciel
Swiata
***** Nie znali oni bowiem co jest przeznaczone Dzieciom Iluvatara
****** Niewiedza ta wynikala z tego, ze Dzieci Iluvatara powstaly w Trzecim Temacie
Ainulindale, w ktorym Ainurowie nie brali udzialu.


Opis Valarow.

Manwe (dobry,czysty) Sulimo (Wladajacy Oddechem Ardy)- najwazniejszy wsrod Valarow, jeden z osmiu Aratarow. Byl bratem Melkora oraz mezem Vardy. Wraz z nia mieszkal na bialym szczycie Taniquetil w krainie Ilmarinu. Najlepiej z Ainurow rozumial wole Eru. Podczas spiewania Ainulindale, Manwe skupil sie na swpiewie o ptakach i powietrzu, przez co otrzymal swoj przydomek Sulimo. Byl on bardzo wspolczujacym i madrym Ainurem. Nie chcial wyrzadzac krzywd ludziom. Rozdzielal pary elficko-ludzkie oraz byl przeciwny buntowi Noldorow. Nie rozumial zla przez co Melkor mimo wielkiej madrosci kilkakrotnie zwiodl go. Uwielbial szczep Vanyarow i kochal poezje. Jego ubior jest blekitny a berlo - znak wladzy nad Swiatem - szafirowe. Jest nazywany rowniez Wladca Zachodu i Odwiecznym Krolem.

Varda (wyniesiona wysoko) - Najpotezniejsza Valiera, malzonka Manwego. Byla zaprzysiegla przeciwniczka Melkora i pomagala mezowi czuwac nad Arda. Jest matka wszystkich swiatel Ea. Ona napelnila swiatlem Latarnie, zbierala rose z Telperiona i Laurelinu do studni, stworzyla gwiazdy (za co elfy nazywaja ja Elbereth - Krolowa gwiazd), wytyczyla szlak Slonca i Ksiezyca, oraz na znak pokonania Melkora umiescila na niebie siedem najjasniejszych gwiazd, oraz w pozniejszych czasach gwiazde Earendila. Bardzo czesto udzielala pomocy bladzacym w ciemnosciach Srodziemia. Jedna z istot ktorym udzielila pomocy byl hobbit Sam Gamgee, ktory pokonal Szelobe dzieki Flakonikowi Galadrieli wzmocnionemu przez swiatlo Elbereth. Varda byla takze najpiekniejsza z Valier. Miala wiele przydomkow: Tintalle, Gilthoniel, Elentari oraz Fanuilos.

Ulmo (ten ktory napelnia woda) - Drugi co do potegi wladca Valarow i jeden z Aratarow. Byl panem wszystkich wod. Pozostawal w bliskiej przyjazni z Manwem. Mieszkal w Oceanie Zewnetrznym lub pod powierzchnia Srodziemia. Rzadzil wszystkimi z mozliwych wod: sztormami, ulewami a nawet kroplami rosy i mgla. Nie lubil zbytnio przybierac cielesnych postaci i rzadko wychodzil na lad biorac udzial tylko w najwazniejszych zebraniach Valarow. W Beleriandzie bardzo czesto udzielal rad elfom i ludziom. Czasami ukazywal im sie bezposrednio, lecz czesciej ukazywal sie w snach lub poprzez muzyke wody. Podczas wojen o Beleriand chronil wielkie rzeki Sirion i Gelion oraz wszystkie rzeki Ossiriandu. Doradzil Finrodowi oraz Turgonowi aby zalozyli tajemne krolestwa. Pomogl Turgonowi przedostac sie do Gondolinu bez wiedzy innych. Pokierowal zyciem Tuora i zaprzyjaznil go z Voronwem, z pomoca ktorego Tuor dotarl do Gondolinu. Ulmo nauczyl muzyki Telerich. Mial rogi zwane Ulumuri, ktorych muzyki nie dalo sie zapomniec. Zwany jest Wladca Wod oraz Krolem Morz.

Aule - Jeden z Aratarow. Trzeci Valar pod wzgledem majestatu (po Manwem i Ulmo). Byl on tworca Ardy. Stworzyl substancje z ktorej ulepiono swiat. Byl mistrzem wiedzy o wszelkich kruszcach i mineralach. Procz uksztaltowania Ardy jego najwiekszymi dzielami byly Latarnie Valarow oraz stworzenie plemienia krasnoludow. Stworzyl ich gdyz nie mogl doczekac sie nadejscia Dzieci Iluvatara. I rozumiejac swoj blad chcial je zniszczyc, lecz poddal je wolki Eru ktory pozwolil zachowac je przy zyciu, pod warunkiem, ze beda spac do czasu nim przebudza sie Pierworodni. Malzonka Aulego byla Yavanna z ktora mieszkal w centrum Valinoru. Jest nazywany Kowalem, Tworca oraz przez krasnoludy Mahalem.

Yavanna (darzaca owocami) - Druga co do znaczenia wsrod Valier i jedna z Aratarow. Siostra Vany. Byla matka wszystkiego co rosnie na Ardzie. Szczegolnie strzegla olvarow. Osobiscie zasadzila wszystkie pierwsze gatunki roslin Ardy. Jej najwiekszym osiganieciem bylo stworzenie Dwoch Drzew Valinoru oraz Galathilliona. Swoim placzem stworzyla owoce Telperiona i Laurelinu, ktore staly sie Sloncem i Ksiezycem. Na poczatku Ardy czesto bywala w Srodziemiu, a ze zlo niszczylo kelvary i olvary szczerze przeciwstawiala sie jemu. Z jej ogrodow w Valinorze powstal miruvor, nektar podawany na swietach Valarow. Jej cielesna forma byla wysoka oraz okryta zielenia. Jej przydomek brzmial Kementari - Krolowa Ziemii.

Mandos(twierdza,wiezienie) - Jeden z Feanturi i Aratarow. Brat Nienny i Loriena, malzonek Vaire. Byl Sedzia Valarow, prowadzil Domy Umarlych. Znal przeznaczenie zawarte w Wielkiej Muzyce iczasami na prosbe Manwego ujawnial je. Jego wiedza wynika ze znajomosci woli Eru, co sprawia, ze byl nieugiety i nie czul litosci. Jeden jedyny raz poznal to uczucie, a stalo sie to wowczas gdy Luthien Tinuviel spiewala przed nim. Jego prawdziwe imie brzmi Namo a Mandos zostalo mu nadane przez Pierworodnych.

Nienna - jedna z Aratarow i Valier. Siostra Mandosa i Loriena. Nie miala malzonka. Poswiecila sie plakaniu nad cierpieniami Ardy a najbardziej nad skazeniem jej przez Melkora. Jej lzy przyspieszyly wzrost Dwoch Drzew oraz pomogly wydac ich ostatnie owoce. Nienna nie uczyla jednak stalego smutku ale listosci i wspolczucia. Jej najwiekszym uczniem byl Olorin, jeden z Istarich, w Srodziemiu zwany Mithrandirem lub Gandalfem. Nienna mieszka na najdalszym zachodzie Valinoru, a jej okna wygladaja poza Sciany Nocy.

Orome (grzmiacy rog) - Ostatni z osmiu Aratarow. Malzonek Vany. Byl wielkim mysliwym. Z tego powodu czesto odwiedzal Srodziemie i sprowadzil na nie bawoly Arawa. Jego wspanialy wierzchowiec nazywa sie Nahar a rog Valaroma. Bardzo kochal rowniez drzewa. To on podczas pobytu w Srodziemiu odnalazl przebudzone juz elfy. Orome i Tulkas sa tymi z Valarow, ktorzy dokonuja czynow mestwa. Mieszkal na poludniu Valinoru gdzie bylo bardzo wiele lasow. Jego imiona to Araw, Bema, Aldaron oraz Tauron.

Vaire - Nie wchodzi juz w sklad Aratarow. Jest malzonka Mandosa. Zajmuje sie tkaniem gobelinow, na ktorych utkane sa wszystkie historie zachodzace w czasie. Gobeliny te wisza na scianach Domow Mandosa.

Vana - mlodsza siostra Yavanny i malzonka Oromego. Opiekuje sie ptakami i kwiatami, ktore ja ubostwiaja. W Valinorze miala ogrody ze zlocistymi kwiatami. Jest nazywana Wiecznie Mloda.

Lorien (wladca snu) - Valar, jeden z Feanturich. Brat Mandosa i Nienny. Jego malzonka byla Este. Lorien, a wlasciwie Irmo, byl panem snow i wszelkich wizji. Wraz ze swa zona zapewnia odpoczynek innym Valarom i Eldarom. Mieszka w Ogrodach Lorien od ktorych dostal to imie.

Este - Jedna z Valier, zona Loriena. Poswiecila sie leczeniu i kojeniu zmeczenia. Stworzyla rowniez zrodla i sadzawki w ogrodach Lorien. Jej cielesna postac byla ubrana w szarosc.

Tulkas - Ostatni z Valarow, ktorzy zstapili na Ea. Uwielbial mestwo i zapsay. Zszedl na Arde by pojmac Melkora i pokonal go w Bitwie Poteg. Wraz z Oromem scigal Melkora gdy ten zatrul Dwa Drzewa, lecz dzialalnosc Ungolianty pomieszla im szyki. Nie jest myslicielem i nie potrfi udzielac dobrych rad, jest za to wierny. Jego cielesna postac ma zlote wlosy i brode. Podczas jednej z uczt w czasie wiosny Ardy, poslubil Nesse. Znany jako Tulkas Mocny oraz Tulkas Astaldo.

Nessa - Ostatnia z Krolwych Valarow. Byla siostra Oromego i malzonka Tulkasa. Byla bardzo szybka i zwinna, dlatego tez dlubila jelenie i taniec.

Micha│ Bollin

Valarowie, ich opis i ingerencja w sprawy Ardy; Micha│ Bollin