Mariusz KOWALSKI
Redaktor
Hrm.pl
mariusz.kowalski@hrm.pl

W jaki spos≤b ustaliµ zale┐no╢µ miΩdzy zarz▒dzaniem lud╝mi a warto╢ci▒ rynkow▒ firmy? Odpowied╝ na to pytanie nie jest oczywista, ale zainteresuje i dzia│y personalne i szef≤w firm. PropozycjΩ stanowi rozwi▒zanie przedstawione przez firmΩ konsultingow▒ Watson Wyatt. Opracowa│a ona metodΩ, dziΩki kt≤rej mo┐na ten zwi▒zek opisaµ. O Human Capital Index m≤wi│ na Kongresie HR w Sopocie Pawe│ Bochniarz z hrm.pl.

W 1999 roku specjali╢ci z Watson Wyatt przygotowali raport, w kt≤rym opisali ten zwi▒zek na podstawie bada± przeprowadzonych w╢r≤d ameryka±skich firm. Wska╝nik Kapita│u Ludzkiego (Human Capital Index - HCI) obrazuje wp│yw zarz▒dzania zasobami ludzkimi na warto╢µ rynkow▒ przedsiΩbiorstwa. W roku 2000 konsultanci z Watson Wyatt przygotowali podobny raport dla przedsiΩbiorstw europejskich. Badanie przeprowadzono na podstawie 250 kwestionariuszy odes│anych przez firmy z 16 kraj≤w (w tym z Polski). Ankiety zawiera│y ponad 200 pyta± dotycz▒cych stosowanych rozwi▒za± z zakresu HR oraz wynik≤w uzyskiwanych przez przedsiΩbiorstwa. Autorzy bada± pogrupowali pytania w piΩµ g│≤wnych skal (omawiamy ten podzia│ w dalszej czΩ╢ci tekstu):

• orientacja na zarz▒dzanie zasobami,
• zintegrowane praktyki przyw≤dcze (integrated leadership practices),
• orientacja na pracownika,
• wynagrodzenie jako element polityki kadrowej,
• paternalistyczne ╢rodowisko pracy.

Przes│ane dane eksperci poddali analizie statystycznej (z uwzglΩdnieniem specyfiki danego pa±stwa oraz okre╢lonej bran┐y). Watson Wyatt zdradza niekt≤re ze szczeg≤│≤w dotycz▒cych metodologii: by wyznaczyµ warto╢µ kapita│u intelektualnego firmy, konsultanci pos│u┐yli siΩ ilorazem Tobina (IT = warto╢µ rynkowa firmy / warto╢µ odtworzeniowa maj▒tku trwa│ego). W obliczeniach wziΩto te┐ pod uwagΩ informacje finansowe o bior▒cych udzia│ w badaniach firmach. Uzyskane wyniki zosta│y sprawdzone przez miΩdzynarodow▒ firmΩ audytorsk▒ - s▒ one statystycznie wiarygodne przy 95-procentowym poziomie istotno╢ci.

Na podstawie analiz badacze sklasyfikowali firmy w skali od 1 do 100, gdzie 100 oznacza│o najlepsze wyniki w╢r≤d ankietowanych. Im wy┐szy by│ uzyskany wska╝nik, w tym wiΩkszym stopniu polityka HR w danym przedsiΩbiorstwie wp│ywa│a pozytywnie na wzrost jego warto╢ci rynkowej. Im wy┐szy by│ wsp≤│czynnik Human Capital Index (HCI), tym wy┐szy by│ r≤wnie┐ iloraz Tobina. Wed│ug Watson Wyatt, znaczne udoskonalenie rozwi▒za± w zakresie 19 najwa┐niejszych sfer zarz▒dzania zasobami ludzkimi mo┐e podnie╢µ o 26% warto╢µ firmy dla akcjonariuszy. Poni┐ej prezentujemy rezultaty bada± europejskich. Na ko±cu przedstawiamy te┐, jakie wyniki uzyska│y polskie firmy na tle zagranicznych (choµ trzeba pamiΩtaµ, ┐e w badaniach wziΩ│o udzia│ tylko 7 polskich przedsiΩbiorstw).

Orientacja na zarz▒dzanie zasobami

Jako "zarz▒dzanie zasobami" konsultanci okre╢laj▒ og≤lnie starania kierownictwa firmy, by "zatrudniµ w│a╢ciwych ludzi, na w│a╢ciwym miejscu i do w│a╢ciwej pracy". Szczeg≤ln▒ uwagΩ zwracaj▒ na piΩµ zagadnie±: po pierwsze, na wykorzystywanie pracownik≤w merytorycznych (czy pracownik≤w wiedzy, knowledge workers), co mo┐e zwiΩkszyµ o 2,3% warto╢µ przedsiΩbiorstwa. Po drugie, istotna jest doskona│a rekrutacja, czyli zatrudnianie ludzi maj▒cych odpowiednie kwalifikacje (mo┐liwy wzrost warto╢ci rynkowej firmy o 1,5%) oraz, to punkt trzeci, umiejΩtne korzystanie z us│ug pracownik≤w wspieraj▒cych. Kolejne zagadnienie to stosowanie (w wypadku firm dzia│aj▒cych w wielu krajach europejskich) jednolitej polityki w zakresie zarz▒dzania kapita│em ludzkim (wzrost o 1,4%). Nie oznacza to, ┐e przedsiΩbiorstwa nie powinny uwzglΩdniaµ specyfiki poszczeg≤lnych region≤w: lepsze efekty przynosi jednak stosowanie og≤lnego schematu z lokalnymi modyfikacjami, ni┐ zarz▒dzanie kapita│em ludzkim w ka┐dym kraju wed│ug zupe│nie innych zasad.

Okazuje siΩ tak┐e, i┐ dobre relacje zarz▒du ze zwi▒zkami zawodowymi r≤wnie┐ mog▒ wp│yn▒µ na zwiΩkszenie jej warto╢ci rynkowej (o 1,2%). O wiele bardziej op│acalne jest zatem utrzymywanie dobrych stosunk≤w ze zwi▒zkami (dziΩki czemu firma zyskuje dodatkowy kana│ komunikacji z pracownikami), ni┐ toczenie z nimi nieko±cz▒cych siΩ debat.

Strona 1 Strona 2