Wynagrodzenie, jakie otrzymuje pracownik w systemie akordowym powinno odzwierciedlaµ nie tylko ilo╢µ ╢wiadczonej przez niego pracy, ale r≤wnie┐ jej jako╢µ (gwarancja jako╢ci dla pracodawcy okre╢lona zosta│a w art. 82 k.p.).

Wynagrodzenie w systemie akordowym obliczane jest wed│ug stawki odpowiadaj▒cej danej kategorii pracy, w zale┐no╢ci od ilo╢ci i jako╢ci wykonanej pracy w jednostce czasu.

System ten zmusza pracownika do efektywnej pracy, gdy┐ nie gwarantuje sta│ego wynagrodzenia. Z tego te┐ wzglΩdu jest on dogodny dla pracodawcy, natomiast mniej dogodny dla przeciΩtnego lub s│abego pracownika. Ponadto w przypadku obni┐enia jako╢ci wykonanej pracy prowadz▒cej czΩsto do zak│≤ce± w funkcjonowaniu zak│adu obci▒┐any jest pracownik, z winy kt≤rego stan taki zaistnia│. Z drugiej strony, w celu wyeliminowania nadmiernego wysi│ku ze strony pracownika stworzono normy czasu, kt≤re wyznaczaj▒ wzorcow▒ ilo╢µ pracy przypadaj▒c▒ na jednostkΩ czasu (zazwyczaj godzina).

W celu efektywnego wykorzystania systemu akordu w organizacji wa┐nym elementem jest zapoznanie pracownik≤w ze sposobem obliczania wynagrodzenia. Dodatkowo nale┐y wprowadziµ odpowiedni system nadzorowania pracownika oraz ewidencjonowania efekt≤w jego pracy.

System prowizyjny, lub kr≤cej prowizja jest drugim z kolei systemem, w kt≤rym uzale┐nia siΩ wynagrodzenie pracownika od wynik≤w jego pracy. System wynagradzania prowizyjnego stosuje siΩ w przypadkach, gdy do obowi▒zk≤w pracownika nale┐y zawieranie w imieniu pracodawcy transakcji (r≤wnie┐ przyczynianie siΩ do ich zawarcia) albo inkasowanie nale┐no╢ci. System ten stosowany jest g│≤wnie w handlu i us│ugach.

Istota prowizji polega na okre╢leniu wynagrodzenia w postaci pewnego procentu (u│amku procenta) od warto╢ci dokonanych przez pracownika transakcji, us│ug, lub - co mo┐na coraz czΩ╢ciej zaobserwowaµ w praktyce - od wp│yw≤w uzyskanych z przeprowadzonych transakcji. Zazwyczaj stawka prowizyjna ustalana jest dla poszczeg≤lnych pracownik≤w dokonuj▒cych tych samych transakcji lub us│ug i stanowi podstawΩ obliczania wynagrodzenia. CzΩsto stawka prowizyjna zale┐y od osobistego zaszeregowania pracownika oraz od poziomu wymaganych kwalifikacji zawodowych.

Zgodnie z obowi▒zuj▒cym Kodeksem pracy, wysoko╢µ stawki prowizyjnej mo┐na zmieniµ tylko i wy│▒cznie za zgod▒ pracownika lub za wypowiedzeniem, z zachowaniem ustawowego okresu wypowiedzenia. W przypadku systemu prowizyjnego nale┐y zwr≤ciµ szczeg≤ln▒ uwagΩ na regulacje prawne. Przede wszystkim dotyczy to wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych, w niedziele, ╢wiΩto lub w nocy. W tym przypadku pracodawca musi zastosowaµ stawki zwiΩkszonego wynagrodzenia. Je┐eli system prowizyjny jest skonstruowany w taki spos≤b, ┐e pracownikom trudno jest osi▒gn▒µ najni┐sze wynagrodzenie okre╢lone przez Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, w≤wczas musz▒ oni otrzymaµ wyr≤wnanie do kwoty tego wynagrodzenia.

System prowizyjny mo┐e przyjmowaµ charakter indywidualny, b▒d╝ grupowy. Prowizja wystΩpuj▒ca w czystej formie ma tΩ wadΩ, i┐ wynagrodzenie nie odzwierciedla rzeczywistego wk│adu pracy pracownika. Dla pracobiorcy czysta prowizja wi▒┐e siΩ r≤wnie┐ z du┐ym ryzykiem zawierania transakcji. Z powy┐szych wzglΩd≤w czysta prowizja rzadko jest spotykana - najczΩ╢ciej stosuje siΩ j▒ w uzupe│nieniu z systemem czasowym, rzadziej akordowym.

Ka┐dy z system≤w wynikowych mo┐e byµ stosowany samodzielnie lub dla uzyskania lepszych rezultat≤w (g│≤wnie wy┐szej wydajno╢ci pracownik≤w) stosuje siΩ w po│▒czeniu z elementami innego systemu tworz▒c systemy mieszane. O ile pierwsze z trzech system≤w nie wymagaj▒ komentarza, og≤lnie om≤wiony zostanie system dni≤wkowo-zadaniowy.

Podstaw▒ obliczeniow▒ w tym systemie jest dni≤wka zadaniowa, kt≤ra │▒czy w sobie elementy systemu akordowego oraz czasowego i dodatkowo stosuje siΩ premie. System ten polega na ustaleniu dla ka┐dego pracownika czasu niezbΩdnego do wykonania okre╢lonej pracy, jaka wynika z obowi▒zuj▒cych norm pracy. w przypadku, gdy pracownikowi uda siΩ wykonaµ tΩ pracΩ w kr≤tszym czasie, w≤wczas proporcjonalnie do tego czasu pracy wzro╢nie wysoko╢µ premii, jak▒ otrzyma.

Wyb≤r odpowiedniego systemu wynagradzania oraz dodatkowych sk│adnik≤w wynagrodzenia zale┐y od rodzaju prowadzonej dzia│alno╢ci, mo┐liwo╢ci finansowych pracodawcy oraz przyjΩtej przez niego polityki p│acowej.

Strona 1 Strona 2